Genetische analyse van de gevoeligheid voor zomereczeem bij Belgische warmbloed paarden

Transcriptie

1 3 de Vlaamse fokkerijdag 26 oktober 2011 Genetische analyse van de gevoeligheid voor zomereczeem bij Belgische warmbloed paarden LIESBET PEETERS Onderzoeksgroep Huisdierengenetica Departement Biosystemen KULeuven

2 Inleiding problematiek zomereczeem Zomereczeem is de meest voorkomende huidallergie ter wereld bij paarden Allergische reactie op het speeksel van bepaalde componenten van de Culicoïdes muggen INSECT BITE HYPERSENSITIVITY

3 Inleiding problematiek zomereczeem Allergische reactie op Culicoïdes spp. => Onuitstaanbare jeuk - Automutilatie en veranderingen in de haarstructuur resulteren in huidbeschadigingen - Staart en manenregio - Probleem van dierenwelzijn en een economisch relevante problematiek

4 Inleiding problematiek zomereczeem REMEDIE? Vermijden Culicoïdes contact Onderdrukken allergische reactie Geen curatieve behandeling Erfelijke basis voor de gevoeligheid voor zomereceem => SELECTIE MOGELIJK? DOEL DOCTORAATSPROJECT MERKER-ONDERSTEUNDE SELECTIEMETHODE

5 SANROGEN: De genetica van zomereczeem Doctoraatsproject Kwantitatieve analyse van IBHgevoeligheid Dataverzameling met enquête: Voorkomen bij BWP Factoren die het voorkomen van zomereczeem beïnvloeden Erfelijkheidsgraad Fokwaarden DNA-bank van IBH pos en neg paarden Staalnames Bloedstalen van 400 paarden werden bekomen (200 schuurders, 200 niet-schuurders) In vitro diagn. test Kandidaatgen methode Identificatie genetische Whole Genome Scan merkers MERKER-ONDERSTEUNDE SELECTIEMETHODE

6 SANROGEN: De genetica van zomereczeem Doctoraatsproject Kwantitatieve analyse van IBHgevoeligheid Dataverzameling met enquête: Voorkomen bij BWP Factoren die het voorkomen van zomereczeem beïnvloeden Erfelijkheidsgraad Fokwaarden DNA-bank van IBH pos en neg paarden Staalnames Bloedstalen van 400 paarden werden bekomen (200 schuurders, 200 niet-schuurders) In vitro diagn. test Kandidaatgen methode Identificatie genetische Whole Genome Scan merkers MERKER-ONDERSTEUNDE SELECTIEMETHODE

7 Voorkomen van zomereczeem bij BWP Grootste stamboek voor warmbloeden in Vlaanderen Economisch belang van warmbloeden => gebruik in springen en dressuur 6400 leden BWP paarden 3744 veulens in 2009

8 Voorkomen van zomereczeem bij BWP VERZAMELEN DATA (zomer 2009) m.b.v. een mondelinge enquête - Wedstrijden in zomer grote fokkers => Thuisbezoeken => Telefonisch Resulteerde in 1406 records - Informatie over: -Vegetatie -Bodemvochtigheid - Body condition scores - Management -.

9 Voorkomen van zomereczeem bij BWP Gemiddeld voorkomen van zomereczeem bij BWP in Vlaanderen is 9.4% Afhankelijk van de regio en het ras dat bestudeerd wordt - Japan 4.5% - Ijslanders in Zweden 8% - Shetland ponies in Nederland 9% - Friezen in Nederland 18% - Israël 22% - Groot-Brittannië 26% - Duitsland 29%

10 Beïnvloedende factoren Of een paard dan niet symptomen van zomereczeem vertoont hangt af van verschillende factoren Fenotype = Genotype + omgevingsfactoren + restterm Genotype kan verbeterd worden door selectie of fokkerij Omgevingsfactoren Omgevingsfactoren Genotype Omgevingsfactoren Omgevingsfactoren Genotype of erfelijke aanleg

11 Beïnvloedende factoren Of een paard al dan niet symptomen van zomereczeem vertoont hangt af van verschillende factoren Fenotype = Genotype + omgevingsfactoren + restterm

12 Beïnvloedende factoren Of een paard dan niet symptomen van zomereczeem vertoont hangt af van verschillende factoren Fenotype = Genotype + omgevingsfactoren + restterm Factor P-waarde Leeftijd <0,005 Vegetatie <0,005 Bodemvochtigheid Conditiescore Management vh paard (zomer) Management vh paard (winter) Management veulen Frequentie Ontworming Huisvesting Kleur Geslacht 0.747

13 Beïnvloedende factoren Vegetatie P-waarde <0.005 Vegetatie Voorkomen Bosrijk 6.8% Houtkanten 15.8% Open ruimte 7.7%

14 Beïnvloedende factoren Conditiescore P-waarde BC score Beschrijving Voorkomen 1 Mager 25.0% 2 Normaal gewicht 8.8% 3 Licht overgewicht 9.4% 4 Overgewicht 14.6% 5 Hevig overgewicht 13.8%

15 % IBH Beïnvloedende factoren Leeftijd P-waarde < Age Sensibilisatie voor muggen blijkt noodzakelijk (verschillende jaren)! Leeftijd waarop de eerste symptomen werden waargenomen 3.79 ± 3.65

16 Erfelijkheidsgraad van zomereczeem Erfelijkheidsgraad is gedefinieerd als het deel van de totale geobserveerde variatie in een kenmerk dat veroorzaakt wordt door genetische verschillen tussen dieren Fenotype = Genotype + omgevingsfactoren + restterm h 2 = V genotype V genotype + V omgeving h 2 : erfelijkheidsgraad V genotype : Variantie door erfelijke invloeden V omgeving : Variantie door omgevingsinvloeden - Vegetatie - Leeftijd - Conditiescore Erfelijkheidsgraad van 0.29±0.06 werd bekomen

17 Erfelijkheidsgraad van zomereczeem Erfelijkheidsgraad van 0.29±0.06 werd bekomen winsom volbloeden prestaties springen prestaties dressuur Exterieur OCD hoogtemaat Zomereczeem => erfelijkheidsgraad blijkt zeer hoog te zijn => Selectie op gevoeligheid voor zomereczeem is mogelijk

18 TOEKOMSTPERSPECTIEVEN Kwantitatieve analyse van IBHgevoeligheid Gedurende de zomer van 2011 werden 3700 bijkomende records bekomen Meer gedetailleerde en complexe statistische analyses Betrouwbare fokwaarden DNA-bank van IBH pos en neg paarden Staalnames Bloedstalen van 400 paarden werden bekomen (200 schuurders, 200 niet-schuurders) In vitro diagn. test Kandidaatgen methode Identificatie genetische Whole Genome Scan merkers MERKER-ONDERSTEUNDE SELECTIEMETHODE

19 Met dank aan: Promotoren: Prof. Nadine Buys Dr. Steven Janssens Prof. Bruno Goddeeris De BWP paardeneigenaars voor hun medewerking en steun Bij vragen, aarzel niet mij te contacteren