De verdeling per punten

Transcriptie

1 De verdeling per punten september 2017

2 Inhoudsopgave 1. Hoe werkt de verdeling per punten? Basismechanismen 2. Hoe het puntensysteem beheren? Technische bepaling van de parameters 3. Wat gebeurt er als? Enkele bijzondere situaties De verdeling per punten 2

3 1. HOE WERKT DE VERDELING PER PUNTEN? De verdeling per punten 3

4 Doelstelling Het is de bedoeling van dit eerste deel om het mechanisme toe te lichten dat aan de basis ligt van het systeem van de verdeling per punten en om te tonen hoe het pensioen wordt berekend in een dergelijk systeem. We bespreken dus de standaardwerking van het stelsel. Bijzondere situaties worden in het derde deel behandeld. De verdeling per punten 4

5 Inhoudsopgave 1.1. Algemene logica 1.2. Wat gebeurt er tijdens de loopbaan? 1.3. Wat gebeurt er op de pensioenleeftijd? 1.4. Wat gebeurt er als men gepensioneerd is? De verdeling per punten 5

6 1.1. Algemene logica Principe Zoals de naam aangeeft, maakt de verdeling per punten gebruik van : - het financieringsmechanisme via verdeling: de pensioenen die tijdens een jaar worden uitbetaald aan de gepensioneerden, worden gefinancierd door de bijdragen die worden ingehouden op de inkomsten van de actieve werknemers in dat jaar. Deze financiering is dus gebaseerd op de solidariteit tussen de generaties. De verdeling per punten 6

7 1.1. Algemene logica Principe Zoals de naam aangeeft, is de verdeling per punten : - gebaseerd op de verzameling van punten tijdens de loopbaan: Tijdens zijn loopbaan verzamelt men punten die geleidelijk aan bij elkaar worden opgeteld; bij de pensionering wordt het totale aantal verzamelde punten dan omgezet in euro. De verdeling per punten 7

8 1.2.Tijdens de loopbaan Algemeen principe De actieve werknemers verzamelen jaarlijks een aantal punten in functie van de verhouding tussen hun jaarlijks bruto-inkomen en het gemiddelde jaarlijks bruto-inkomen van de volledige bevolking die dat jaar bij hetzelfde stelsel aangesloten is, die overeenkomt met 1 punt Die punten worden jaarlijks toegevoegd aan de individuele pensioenrekening (de zogenaamde «puntenrekening»). De verdeling per punten 8

9 1.2.Tijdens de loopbaan Formule Het aantal punten dat jaarlijks wordt verzameld, wordt uitgedrukt door de volgende breuk: nombre de points = revenu annuel brut de l'affilié pris en compte revenu annuel brut moyen deréférence Het aantal punten dat op die manier tijdens een jaar wordt verzameld, wordt toegevoegd aan de puntenrekening van de aangeslotene. De verdeling per punten 9

10 1.2. Tijdens de loopbaan Definities Definitie van beide elementen van de breuk: - in aanmerking genomen jaarlijks bruto-inkomen van de aangeslotene: bruto beroepsinkomen van de aangeslotene voor dat jaar, beperkt tot een plafond dat opbouwplafond wordt genoemd (de eventuele inkomensbreuk die hoger ligt dan het plafond geeft geen recht op punten. Het jaarlijks plafond staat in verhouding tot het aantal werkdagen (voltijds equivalent) in elk stelsel De verdeling per punten 10

11 Definities 1.2.Tijdens de loopbaan Definitie van beide elementen van de breuk: - jaarlijks gemiddeld referentie-inkomen: gemiddeld beroepsinkomen in dat jaar van de volledige bevolking die aangesloten is bij het beschouwde stelsel (niet-geplafonneerd) Het opbouwplafond evolueert jaarlijks aan hetzelfde ritme als het gemiddelde jaarinkomen. Dit ritme wordt groeiritme genoemd. De verdeling per punten 11

12 Interpretatie 1.2.Tijdens de loopbaan Zelfs als het puntenconcept op het eerste gezicht abstract lijkt als nieuwe meeteenheid voor de opbouw van pensioenrechten, dan nog kan er een evenvoudige interpretatie worden gegeven aan het aan de duur van de loopbaan verbonden concept via het systeem dat wordt voorgesteld om de punten vast te leggen in verhouding tot een gemiddeld loon. Iemand die bijvoorbeeld 43 jaar gewerkt heeft en altijd het gemiddelde loon heeft verdiend, heeft recht op 43 punten bij zijn pensionering Het aantal punten is dus rechtstreeks afhankelijk van de loopbaanduur, waarbij rekening wordt gehouden met de bijdrage van elke werknemer via het bedrag van zijn beroepsinkomen. De verdeling per punten 12

13 Interpretatie 1.2.Tijdens de loopbaan Men kan dus meer punten verzamelen als het loon hoger ligt dan het gemiddelde loon en/of als men langer dan 43 jaar werkt. Als men maar 40 jaar werkt, maar jaarlijks 1,2 maal meer verdient dan het gemiddelde loon, dan verzamelt men 40 X 1,2 = 48 punten De verdeling per punten 13

14 1.2.Tijdens de loopbaan Voorbeeld a) Marc begint te werken in 2017 ; hij werkt slechts 6 maand en ontvangt dat jaar een eerste loon van Laten we aannemen dat het gemiddelde loon van de actieve bevolking in dit stelsel bedraagt en dat het opbouwplafond bedraagt. Omgerekend naar de gepresteerde 6 maand bedraagt het plafond dan Voor dat jaar krijgt hij dus ,3 point De verdeling per punten 14

15 Voorbeeld 1.2.Tijdens de loopbaan b) Marc werkt een volledig jaar in 2018 en ontvangt een loon van Het gemiddelde loon in dit stelsel voor dat jaar bedraagt (+2%); het opbouwplafond stijgt ook met 2% en bedraagt dus Voor dat jaar krijgt hij dus ,12 point Eind 2018 bedraagt zijn puntenrekening 0,30 + 1,12 = 1,42 De verdeling per punten 15

16 Voorbeeld 1.2.Tijdens de loopbaan c) Marc werkt een volledig jaar in 2019 en ontvangt een loon van Het gemiddelde loon in dit stelsel voor dat jaar bedraagt ( +5%) ; het opbouwplafond bedraagt dus Voor dat jaar krijgt hij dus ,71 point Eind 2019 bedraagt zijn puntenrekening: 1,42 + 1,71 = 3,13 (Een aangeslotene met jaarlijks een gemiddeld loon zou 3 punten verzameld hebben). De verdeling per punten 16

17 1.3. Op de pensioenleeftijd Algemeen principe Op het ogenblik van de pensionering wordt de puntenrekening niet meer aangevuld; ze wordt omgezet in euro om het startpensioen van de gepensioneerde te bepalen Deze omzetting hangt af van: - de waarde van het punt - een omzettingscoëfficiënt gekoppeld aan de leeftijd en de loopbaanduur De verdeling per punten 17

18 1.3.Op de pensioenleeftijd Formule Op de pensioenleeftijd wordt het in euro uitgedrukte pensioen verkregen door de vermenigvuldiging van drie grootheden: pension = ( compte points) x (valeur du point) x (coefficient de conversion) De verdeling per punten 18

19 Definities 1.3.Op de pensioenleeftijd - Puntenrekening: totaal aantal punten dat een aangeslotene verzamelt tijdens zijn beroepsloopbaan - Waarde van het punt: waarde van het oorspronkelijke maandelijkse pensioen voor een punt, gemeenschappelijk voor alle gepensioneerden van eenzelfde stelsel en jaarlijks herberekend op een afgevlakte basis - Omzettingscoëfficiënt: coëfficiënt waarbij rekening wordt gehouden met de leeftijd waarop het pensioen wordt genomen en met de duur van de loopbaan De verdeling per punten 19

20 1.3.Op de pensioenleeftijd Voorbeeld a) Sophie gaat met pensioen op 65 jaar; haar puntenrekening bedraagt op dat moment 42 punten. De waarde van een punt dat jaar bedraagt bijvoorbeeld 41. Rekening houdende met haar leeftijd en de duur van haar loopbaan bedraagt de omzettingscoëfficiënt bijvoorbeeld 1. Haar eerste maandelijks pensioen op 65 jaar bedraagt 42 x 41 = 1722 De verdeling per punten 20

21 Voorbeeld 1.3.Op de pensioenleeftijd b) als Sophie beslist om een jaar langer aan de slag te blijven en met pensioen gaat op 66 jaar, dan bevat haar puntenrekening bijvoorbeeld 43,2 punten (winst van 1,2 punten). De waarde van een punt dat jaar bedraagt 41,41 ( +1%). Rekening houdende met haar leeftijd en haar loopbaan bedraagt de omzettingscoëfficiënt bijvoorbeeld 1,035. Haar eerste maandelijks pensioen op 66 jaar bedraagt dan 43,2 x 41,41 x 1,035 = 1852 De verdeling per punten 21

22 1.4. Eenmaal gepensioneerd Algemeen principe Na de pensionering wordt het pensioen jaarlijk aangepast aan de evolutie van de werkelijke lonen De omzetting van de punten in euro via de waarde van een punt gebeurt dus pas op het ogenblik van de pensionering. Eenmaal het eerste pensioen is vastgelegd, wordt er geen rekening meer gehouden met de waarde van het punt bij de latere evolutie van het pensioen. De verdeling per punten 22

23 1.4. Eenmaal gepensioneerd Formule Het pension dat in het jaar n+1 wordt uitbetaald aan een aangeslotene is gelijk aan zijn pensioen van het vorige jaar n vermenigvuldigd met een correctiecoëfficiënt pension = pension x (1+taux d'ajustement de la pension) n 1 n De verdeling per punten 23

24 Voorbeeld 1.4. Eenmaal gepensioneerd Dominique gaat met pensioen in 2025 met een maandelijks pensioen van 1925 Als de correctiecoëfficiënt van de pensioenen 3% bedraagt in 2016 dan wordt het pensioen 1925 x 1,03 = 1983 (Opgelet: in 2026 wordt er een nieuwe waarde berekend voor het punt, maar dit geldt niet meer voor Dominique omdat ze al gepensioneerd Is). De verdeling per punten 24

25 2. HOE HET PUNTENSYSTEEM BEHEREN? De verdeling per punten 25

26 Doelstelling Het is de bedoeling van dit tweede deel om meer uitleg te geven bij de (al dan niet automatische) mechanismen voor de vastlegging van de parameters die op een dynamische manier het systeem voor de berekening van het pensioen met punten definiëren (pensioenleeftijd, waarde van het punt, omzettingscoëfficiënt, correctie van de lopende pensioenen, ) De verdeling per punten 26

27 Inhoudsopgave 2.1. Wanneer met pensioen gaan? 2.2. Hoe de waarde van een punt berekenen? 2.3. Hoe de lopende pensioenen aanpassen? 2.4. Welke zijn de aanpassingsvariabelen? De verdeling per punten 27

28 2.1. Wanneer met pensioen gaan - Het centrale concept is niet langer de uniforme pensioenleeftijd maar de loopbaanduur - Het systeem voorziet in een referentieloopbaanduur die overeenkomt met het aantal jaren dat iedereen idealiter zou moeten presteren om recht te hebben op een volledig pensioen - De norm wordt dus uitgedrukt in het aantal te bereiken loopbaanjaren en niet in de te bereiken pensioenleeftijd De verdeling per punten 28

29 2.1. Wanneer met pensioen gaan - definitie van de normale pensioenleeftijd: de leeftijd waarop de aangeslotene met pensioen kan gaan met een omzettingscoëfficiënt die 1 bedraagt (volledig pensioen, zonder verhoging of verlaging) - deze leeftijd wordt individueel bepaald in functie van: een algemene loopbaanduurvoorwaarde (bijvoorbeeld 43 jaar) de individuele beginleeftijd De verdeling per punten van de loopbaan 29

30 2.1. Wanneer met pensioen gaan De normale pensioenleeftijd van een individu wordt dus niet gedefinieerd als een uniforme leeftijd voor iedereen (bijvoorbeeld 67 jaar voor iedereen) maar als de leeftijd waarop dat individu evenveel jaren gewerkt heeft als de referentieloopbaanduur Deze duur, uitgedrukt in jaren en referentieduur genoemd, wordt dan de centrale parameter voor de beslissing om met pensioen te gaan De verdeling per punten 30

31 2.1. Wanneer met pensioen gaan Om toch een wettelijke pensioenleeftijd te bepalen als referentie baseert men zich op het concept van de vroeger vastgelegde (individuele) normale leeftijd, maar waarbij men een gegeven leeftijd vastlegt voor het betreden van de arbeidsmarkt, bijvoorbeeld 22 jaar Zowel deze wettelijke leeftijd als de normale pensioenleeftijd hangen af van de lengte van de referentieloopbaan die een parameter vormt die mettertijd kan evolueren De verdeling per punten 31

32 2.1. Wanneer met pensioen gaan Bij de pensionering kunnen er zich drie gevallen voordoen: 1 ) de aangeslotene vertrekt op de normale pensioenleeftijd: zijn pensioen wordt dan berekend als volgt pension = ( compte points)x (valeur du point) 2 ) de aangeslotene vertrekt vroeger dan de normale leeftijd: zijn pensioen wordt dan verminderd (malus) Lager dan 1 pension = ( compte points) x (valeur du point) x (coefficient conversion) De verdeling per punten 32

33 2.1. Wanneer met pensioen gaan Drie gevallen kunnen zich voordoen: 3 ) de aangeslotene vertrekt later dan de normale leeftijd: zijn pensioen wordt dan vermeerderd (bonus) Hoger dan 1 pension = ( compte points) x (valeur du point) x (coefficient conversion) De verdeling per punten 33

34 2.1. Wanneer met pensioen gaan Berekening van de omzettingscoëfficiënt De omzettingscoëfficiënt wordt berekend als de verhouding tussen twee levensverwachtingen: Verhouding tussen de levensverwachting op de normale pensioenleeftijd en de levensverwachting op de gekozen pensioenleeftijd De levensverwachting op een gegeven leeftijd is het gemiddeld aantal jaren dat men nog gaat blijven leven De verdeling per punten op die leeftijd. 34

35 2.1. Wanneer met pensioen gaan Voorbeeld Victor begon te werken op 21 jaar; hij wil met pensioen gaan op 62 jaar. Hij heeft op dat ogenblik 47 punten verzameld. De waarde van een punt bedraagt 40. Als de volledige loopbaanvoorwaarde 43 jaar bedraagt, dan bedraagt zijn normale pensioenleeftijd 64 jaar. De omzettingscoëfficiënt bedraagt: e(64) 20, 75 coefficient conversion = 0,927 e(62) 22,37 * ( * Tabellen : bron FOD De verdeling Economie per punten stat.bel.fgov.be 35

36 2.1. Wanneer met pensioen gaan Voorbeeld Victor ontvangt dus een eerste pensioen van pension = ( compte points) x (valeur du point) x ( coefficient conversion) 47 x 40 x 0,927 = 1743 De verdeling per punten 36

37 2.1. Wanneer met pensioen gaan Minimum- en maximumleeftijd van de pensionering De hierboven beschreven regels zouden ertoe kunnen leiden: - hetzij, dat men met pensioen kan gaan op een te jonge leeftijd (met een te sterke daling als gevolg); - hetzij, voor diegenen die laat zijn beginnen werken, dat men moet blijven werken tot op een te hoge leeftijd om een te nadelige omzettingscoëfficiënt te vermijden. Beide situaties moeten De verdeling worden per punten omkaderd. 37

38 2.1. Wanneer met pensioen gaan Regel 1 : Minimumleeftijd van de pensionering Een individu kan niet met pensioen gaan vóór een minimumleeftijd die overeenkomt met een vervroeging van het pensioen met een vast aantal jaren in vergelijking met het minimum tussen zijn normale pensioenleeftijd en de wettelijke pensioenleeftijd (flexibiliteitsvenster) De verdeling per punten 38

39 2.1. Wanneer met pensioen gaan Regel 2 : neutralisering van de eventuele malus vanaf de wettelijke leeftijd In het geval dat de normale pensioenleeftijd hoger moest liggen dan de wettelijke pensioenleeftijd wordt de eventuele malus bij een vertrek op een gegeven leeftijd niet berekend op basis van de normale leefijd, maar van de wettelijke pensioenleeftijd; de eventuele bonus daarentegen wordt altijd berekend op basis van de normale pensioenleeftijd. De verdeling per punten 39

40 2.1. Wanneer met pensioen gaan Voorbeeld Serge begint te werken op 24 jaar Als de referentieduur 45 jaar bedraagt, is zijn normale pensioenleeftijd 69 jaar Anderzijds bedraagt de wettelijke pensioenleeftijd = 67 jaar Het flexibiliteitsvenster bedraagt 7 jaar. Laten we verschillende mogelijke situaties voor hem onderzoeken inzake de pensioenleeftijd: De verdeling per punten 40

41 2.1. Wanneer met pensioen gaan Voorbeeld (vervolg) Geval 1 : pensioen op 58 jaar: onmogelijk want vroeger dan minimumleeftijd (60 jaar) Geval 2 : pensioen op 64 jaar: mogelijk mits volgende formule: pension = ( compte points)x (valeur du point) x ( coefficient conversion ) e(67) 18,40 avec: coefficient conversion = 0,89 e(64) 20,75 De maluscorrectie gebeurt in dit geval op basis van de wettelijke leetijd van 67 jaar (en niet op basis van zijn normale leeftijd van 69 jaar). De verdeling per punten 41

42 2.1. Wanneer met pensioen gaan Voorbeeld (vervolg) Geval 3 : pensioen op 68 jaar: mogelijk en zonder correctie want na wettelijke leeftijd pension = ( compte points)x (valeur du point) Geval 4 : pensioen op 70 jaar : mogelijke pensionering na normale leeftijd met correctie bonus berekend op basis van zijn normale pensioenleeftijd van 69 jaar pension = ( compte points) x (valeur du point) x ( coefficient de conversion ) e(69) 16,87 avec: coefficient de conversion = 1, 0465 e(70) 16,12 De verdeling per punten 42

43 2.2. Hoe de waarde van een punt berekenen De waarde van een punt, voor diegenen die jaarlijks met pensioen gaan, wordt berekend op basis van twee sleutelconcepten: 1 ) een referentieloopbaan; 2 ) een target vervangingsratio In de praktijk zou de berekening van de waarde van een punt afgevlakt moeten worden over meerdere jaren om een continuïteit in de tijd te verzekeren De verdeling per punten 43

44 2.2. Hoe de waarde van een punt berekenen Om de waarde van een punt te bepalen, laten we uitgaan van een aangeslotene die exact het aantal referentiejaren, genoteerd als N*gewerkt heeft en jaarlijks een loon ontvangen heeft dat overeenkomt met het gemiddelde referentieloon (en dus jaarlijks 1 punt verzameld heeft) Zijn eerste pensioen wordt dan berekend als volgt: pension = ( compte points)x (valeur du point) = N* valeur du point De verdeling per punten 44

45 2.2. Hoe de waarde van een punt berekenen Dat pensioen komt trouwens overeen met een bepaald percentage van zijn laatste loon, dat per definitie het gemiddelde referentieloon is. Dit percentage wordt de target vervangingsratio genoemd en wordt genoteerd als * Dit is een bruto vervangingsratio die noch met de belastingen, noch met de bijdragen rekening houdt en wordt uitgedrukt met de volgende breuk: taux de remplacement = première pension brute reçue dernier revenu brut perçu De verdeling per punten 45

46 2.2. Hoe de waarde van een punt Men heeft dus: ref berekenen pension = ( taux de remplacement) x (salaire moyen de référence) = * S Rekening houdende met de verhouding tussen pensioen en waarde van het punt, bekomt men dus voor dat laatste: taux de remplacement cible salaire de référence valeur du point = durée de référence * Sref = N* De verdeling per punten 46

47 2.2. Hoe de waarde van een punt berekenen Voorbeeld van een vervangingsratio Voor een maandelijks referentieloon van 3100, een referentieduur van 43 jaar en een gekozen target vervangingsratio van 55% wordt de waarde van het punt: taux de remplacement salaire de référence valeur du point = durée de référence 0, = 39,65 43 De verdeling per punten 47

48 2.3. Hoe de pensioenen indexeren Hoe kunnen de pensioenen worden aangepast na de pensionering. Bij de pensioering bedraagt het eerste pensioen: pension = ( compte points)x (valeur du point) Deze formule wordt enkel toegepast voor het jaar van de pensionering. De volgende jaren wordt het pensioen geïndexeerd volgens pension = pension x (1+taux d'ajustement de la pension) n 1 n pension = pension x (taux de croissance) x ( coefficient soutenabilité) n 1 n De verdeling per punten 48

49 2.3. Hoe de pensioenen indexeren Definities - Groeiritme: groeiritme van het gemiddelde nominale loon (ook gebruikt voor het opbouwplafond) - Houdbaarheidscoëfficiënt: coëfficiënt 1 en jaarlijks vastgelegd. Als hij gelijk is aan 1 mogen de pensioenen volledig worden aangepast volgens de evolutie van het gemiddelde loon van de actieve bevolking. Als het evenwicht van het stelsel dit vereist, kan de coëfficiënt lager zijn dan 1 De verdeling per punten 49

50 2.4. Welke zijn de aanpassingsvariabelen Het beheer van het puntensysteem is gebaseerd op de aanpassing van vier belangrijke parameters die jaarlijks moeten worden vastgelegd en dus elk kunnen evolueren: a) De referentieduur b) Het implicite bijdragepercentage van het stelsel c) De target vervangingsratio d) De houdbaarheidscoëfficiënt De verdeling per punten 50

51 2.4. Welke zijn de aanpassingsvariabelen Referentieduur: aanpassing van de referentieduur van de lonen om een volledig pensioen te ontvangen Bijdragepercentage van het stelsel : aanpassing van de globale last op de actieve werknemers van het stelsel Target vervangingsratio: aanpassing van het startreferentiepensioen voor de nieuwe gepensioneerden Houdbaarheidscoëfficiënt: aanpassing van de correctie van de lopende pensioenen De verdeling per punten 51

52 2.4. Welke zijn de aanpassingsvariabelen Opmerking over de alternatieve financiering Naast die correctiemechanismen kan er ook een alternatieve financiering worden ingevoerd die niet gebaseerd is op de sociale bijdragen Dit type financiering kan een hefboom vormen die bijdraagt tot het financiële evenwicht van het pensioenbeleid De verdeling per punten 52

53 2.4. Welke zijn de aanpassingsvariabelen Om sociale leefbaarheid, financiële houdbaarheid en rechtvaardigheid tussen de generaties met elkaar te verzoenen, wordt de volgende correctielogica voorgesteld, Bij de start van het puntensysteem: De waarden van de 4 variabelen worden zodanig vastgelegd dat ze, bij de start, een maximale continuïteit van elk stelsel garanderen in vergelijking met het bestaande stelsel De verdeling per punten 53

54 2.4. Welke zijn de aanpassingsvariabelen Als de financiële balans van het stelsel dit vereist, worden de volgende regels jaarlijks toegepast: PRIORITEIT 1 ) : aanpassing van de referentieduur De referentieloopbaanduur N* wordt aangepast in functie van de evolutie van de levensverwachting De verdeling per punten 54

55 2.4. Welke zijn de aanpassingsvariabelen PRIORITEIT 2 ) : gezamenlijke aanpassing van het bijdragepercentage, de target vervangingsratio en het correctiepercentage van de lopende pensioenen Naast de aanpassing van de referentieduur kan het behoud van het financiële evenwicht van het systeem worden gerealiseerd via een andere gezamenlijke correctie van de target vervangingsratio, het correctiepercentage van de lopende pensioenen en het bijdragepercentage De verdeling per punten 55

56 3. WAT GEBEURT ER ALS? De verdeling per punten 56

57 Doelstelling Het is de bedoeling van dit derde deel om de regels te onderzoeken die moeten worden toegepast in een aantal bijzondere situaties en te antwoorden op een aantal vragen in verband met het puntensysteem (cumulatie pensioen/loon, gemengde loopbanen, inaanmerkingneming van de zwaarte van het werk, de gelijkgestelde periodes, het minimumpensioen) De verdeling per punten 57

58 Inhoudsopgave 3.1. Hoe een pensioen cumuleren met een beroepsinkomen? Het deeltijds pensioen 3.2. Hoe de zwaarte integreren? 3.3. Wat met de gemengde loopbanen? 3.4. Hoe de gelijkgestelde periodes beheren? 3.5. Hoe rekening houden met de minima? De verdeling per punten 58

59 3.1. Cumulatie pensioen beroepsinkomen Via het systeem van het pensioen met punten kunnen de rechten geleidelijk worden omgezet en kan men dus de arbeidsmarkt geleidelijk verlaten De aangeslotene zet op een bepaalde leeftijd een deel van zijn pensioen om in punten; hij behoudt het andere deel van zijn puntenrekening die nog steeds wordt aangevuld met nieuwe punten die worden aangemaakt door de nieuwe lonen. Het opbouwplafond wordt vastgelegd op basis van het aantal nog niet omgezette punten. De verdeling per punten 59

60 3.1. Cumulatie pensioen beroepsinkomen Voorbeeld Op 62 jaar in 2032 beslist Pauline om halftijds te blijven werken tot 67 jaar en vanaf 62 jaar de helft van haar punten om te zetten. Op die leeftijd telt ze 40 loopbaanjaren. We gaan uit van de volgende elementen: - aantal verworven punten op 62 jaar: 44 - loon aan 50% vanaf 62 jaar: referentiesalaris: wettelijke referentieduur: 43 jaar - waarde van een punt in 2032: 40 De verdeling per punten 60

61 3.1. Cumulatie pensioen beroepsinkomen 1 ) berekening op 62 jaar: rekening houdende met de vereiste loopbaan van 43 jaar bedraagt de normale pensioenleeftijd voor Pauline 65 jaar; als ze beslist om de helft van haar punten om te zetten op 65 jaar krijgt ze het volgende pensioen pension partielle 1 = ( points convertis) x (valeur du point) x (coefficient conversion) 44 e(65) 19,95 pension partielle 1 = e(62) 22,37 De verdeling per punten 61

62 3.1. Cumulatie pensioen beroepsinkomen 2 ) berekening op 67 jaar: ervan uitgaande dat de bedragen in stabiel blijven tussen 62 en 67 jaar, geeft elk gewerkt jaar recht op 2000 / 3100, hetzij 0,65 punten Op 67 jaar bedraagt het saldo van de puntenrekening dan ,65 25,25 points 2 De verdeling per punten 62

63 3.1. Cumulatie pensioen beroepsinkomen berekening op 67 jaar: De pensioenaanvulling vanaf 67 jaar bedraagt pension partielle 2 = ( solde des points ) x (valeur du point) x (coefficient conversion) e(65) 19,95 pension partielle 2 = 25, e(67) 18, 40 Het totale pensioenbedrag vanaf 67 jaar bedraagt dus De verdeling per punten 63

64 3.2. Zwaarte Het puntensysteem heeft als voordeel dat men makkelijk rekening kan houden met de specifieke zwaarte van bepaalde beroepen door extra punten toe te kennen voor de jaren waarin het door de aangeslotene uitgeoefende beroep als zwaar wordt beschouwd Er moeten dus drie elementen worden bepaald: - de globale enveloppe van verdeelbare extra punten; - de in aanmerking genomen beroepen; - de verdeelregel van de extra punten De verdeling per punten 64

65 3.2. Zwaarte - Via de toekenning van extra punten kan men de relevante jaren met een activiteit die geacht wordt zwaar te zijn, corrigeren (mogelijke evolutie van de zwaarte van eenzelfde beroep in de tijd en individuele evolutie van het beroep tijdens de loopbaan) - Op die manier kan men via een systeem van extra punten een mechanisme ontwikkelen ter compensatie van het pensioen dat men verliest wegens de malus ingevolge de leeftijdomzetting De verdeling per punten 65

66 3.3. Gemengde loopbanen Alle principes worden toegepast voor elk van de drie stelsels. Tijdens hun loopbaan kunnen de aangeslotenen dus 3 verschillende soorten punten verzamelen (punten werknemer, punten ambtenaar, punten zelfstandige) Het berekeningsmechanisme is identiek, maar de parameters zijn normaliter specifiek voor elk stelsel (waarde van een punt, referentieloon, correctie, toepassing van de plafonds ) De verdeling per punten 66

67 3.4. Gelijkgestelde periodes De periodes die worden gelijkgesteld met gewerkte periodes geven recht op punten, ondanks het ontbreken van een loon Het aantal toegekende punten in een gelijkgestelde periode van inactiviteit is gelijk aan een breuk van het aantal punten dat zou verworven zijn in die periode bij gebrek aan inactiviteit en op basis van de situatie van de aangeslotene die geldt juist vóór zijn inactiviteit. De breuk kan afhankelijk zijn van het type gelijkstelling. De verdeling per punten 67

68 Voorbeeld 3.4. Gelijkgestelde periodes Eugène is 45 jaar en heeft een loopbaanonderbreking van 9 maand met een coëfficiënt van x %. Hij had al 20 punten verzameld en ontving, juist vóór zijn onderbreking, een maandelijks brutoloon van We gaan ervan uit dat het gemiddele loon 35,000 per jaar bedraagt en dat het jaarlijkse opbouwplafond bedraagt. Laten we het aantal punten berekenen dat tijdens die gelijkgestelde periode werd verzameld. De verdeling per punten 68

69 Voorbeeld 3.4. Gelijkgestelde periodes 1 )In aanmerking te nemen ficitief loon: - Loon op 9 maand = 9 x 5800 = Geproratiseerd plafond: x 9/12 = In aanmerking genomen loon = ) aantal punten voor de periode van 9 maand: x% x ( / ) De verdeling per punten 69

70 3.5. Minimumpensioen De regels voor de berekening van het pensioen met punten kunnen ertoe leiden dat een aangeslotene, in functie van de duur van zijn loopbaan en van de hoogte van zijn loon, een pensioen ontvangt dat als te laag wordt beschouwd. In elk stelsel moeten er dus minimumregels voor de toekenning van pensioenrechten worden voorzien, los van een algemene bijstand van het type IGO die rekening zou houden met alle stelsels, met een onderzoek naar de bestaansmiddelen, maar die enkel van residuaire aard mag zijn. De verdeling per punten 70

71 3.5. Minimumpensioen Algemeen principe in het puntenstelsel Het minimum komt overeen met een minimum aantal punten dat moet worden toegekend in verhouding tot het aantal dagen voltijds equivalent dat tijdens de loopbaan werd gepresteerd. Het is de bedoeling dat een aangeslotene die met pensioen gaat en voltijds gewerkt heeft gedurende een periode die overeenkomt met de referentieloopbaan een pensioen ontvangt dat overeenkomt met het minimum aan 110% van de Europese armoedegrens voor alleenstaanden. De verdeling per punten 71

72 De verdeling per punten 72