IK HEB MIJN PENSIOEN OPGENOMEN TUSSEN 1 APRIL 2015 EN 1 JUNI 2016

Transcriptie

1 1 IK HEB MIJN PENSIOEN OPGENOMEN TUSSEN 1 APRIL 2015 EN 1 JUNI 2016 Vermijden van herzieningen van sociale bijdragen na pensionering, voorwaarden en aandachtspunten 1 INLEIDING Sinds 1 januari 2015 worden de sociale bijdragen van zelfstandigen berekend op basis van het netto belastbaar beroepsinkomen van het jaar zelf. Dit inkomen wordt meestal 2 tot 3 jaar na datum officieel vastgesteld door de fiscale administratie. In afwachting van die definitieve inkomsten rekent Zenito voorlopige sociale bijdragen aan. Zodra het officiële inkomen aan Zenito meegedeeld is, worden de voorlopige sociale bijdragen herzien. Daardoor zal je ná je pensionering nog herzieningen ontvangen voor de sociale bijdragen voor de jaren vóór je pensionering. Maar wie aan bepaalde voorwaarden voldoet, kan er voor kiezen om na de pensionering geen herzieningen te ontvangen. De voorlopige bijdragen zijn dan onmiddellijk definitief. De mogelijkheid om geen herzieningen te ontvangen werd ingevoerd om je als zelfstandige de zekerheid te geven dat je - als je dat wil geen herzieningen meer zou ontvangen na de stopzetting bij pensionering. Zo vermijd je dat je na je pensionering het risico loopt grote bijdrageherzieningen te moeten betalen, zonder dat je nog over inkomsten beschikt. Door een aanvraag in te dienen om geen herzieningen meer te ontvangen, is het mogelijk dat je minder sociale bijdragen betaalt dan mét herzieningen. In andere gevallen is het mogelijk dat je méér sociale bijdragen betaalt dan wanneer je herzieningen zou ontvangen. Het is dus belangrijk om je inkomsten vooraf goed in te schatten, zodat je niet voor onaangename verrassingen komt te staan. Contacteer je boekhouder en informeer je goed over je inkomsten! Op deze pagina s geven we eerst de voorwaarden waaraan je moet voldoen om voor deze maatregel te kunnen kiezen. Daarna bespreken we de belangrijkste elementen waarmee je rekening moet houden bij het nemen van je beslissing. Want het is niet omdat je aan de voorwaarden voldoet dat het automatisch voordelig is om er gebruik van te maken, tenzij je jouw gemoedsrust (geen enkele herberekening meer riskeren) belangrijk vindt. 2 VOORWAARDEN: KAN IK GEBRUIK MAKEN VAN DE MOGELIJKHEID OM GEEN SOCIALE BIJDRAGEHERZIENINGEN MEER TE ONTVANGEN NA MIJN PENSIONERING? Voor sociale bijdragen vanaf 1 januari 2015 is de algemene regel dat de bijdragen van een bepaald jaar berekend worden op basis van het netto belastbaar beroepsinkomen van het jaar zelf. In afwachting van de officiële vaststelling van dit inkomen worden voorlopige sociale bijdragen aangerekend. Deze voorlopige sociale bijdragen worden herzien zodra het officiële inkomen gekend is. Wie aan alle voorwaarden voldoet, kan ervoor kiezen om na de pensionering geen herzieningen meer te ontvangen. Wie niet aan de voorwaarden voldoet, heeft deze mogelijkheid niet. 2.1 Voorwaarden waaraan je moet voldoen om in aanmerking te komen: Je hebt je zelfstandige activiteit ten laatste op de ingangsdatum van je pensioen volledig stopgezet Ben je na je pensionering actief gebleven als zelfstandige, of heb je je activiteit pas stopgezet na de ingangsdatum van je pensioen, dan kom je niet in aanmerking voor deze maatregel. Je sociale bijdragen worden dan altijd herzien Je betaalde geen verminderde voorlopige sociale bijdragen voor 2015 of Vroeg én bekwam je voor de voorlopige sociale bijdragen van 2015, van 2016 of voor beide jaren een verminderde voorlopige sociale bijdragen (en heb je niet tijdig verzaakt aan deze vermindering), dan kom je niet in aanmerking. Je sociale bijdragen worden dan altijd herzien. Verkreeg je een aanvraag tot vermindering van je voorlopige sociale bijdragen maar wens je te verzaken aan deze toegekende vermindering, zodat je toch in aanmerking kan komen om geen herzieningen meer te ontvangen? Dat

2 2 kan! Je kiest er dan voor om alsnog voorlopige bijdragen te betalen, berekend op je (hogere) inkomen van drie jaar terug. Let op: er zullen je wettelijke verhogingen worden aangerekend. ( Meer informatie over de aanvraag tot verminderde voorlopige bijdragen: lees er hier meer over. Als je afstand doet van de vermindering, dan moet je immers opnieuw de wettelijke (en dus hogere) voorlopige bijdragen betalen. Je zal geacht worden deze sociale bijdragen te laat betaald te hebben. Op het onbetaalde deel (verschil tussen de verminderde voorlopige bijdrage en de wettelijke voorlopige bijdrage) zullen verhogingen berekend worden: elk kwartaal 3 %, te rekenen vanaf de oorspronkelijke vervaldatum, en eenmalig 7 %. Meer weten over de aanvraag tot vermindering van je voorlopige sociale bijdragen? Lees er hier meer over.+ link naar Een vrijwillige hogere sociale bijdrage is geen probleem Betaalde je bovenop de wettelijke voorlopige bijdragen vrijwillig een supplement, dan kan je ook een aanvraag indienen om je bijdragen niet te laten herzien. Het supplement wordt in dat geval aan jou terugbetaald zodra je aanvraag definitief is (= het moment na je pensionering waarop wij een eerste inkomen ontvangen voor één van de niet te herziene jaren) Je moet ten laatste op 31 oktober 2016 een aanvraag indienen om geen herzieningen meer te ontvangen. De aanvraag om geen herzieningen na je pensioen meer te krijgen, moet ten laatste op 31 oktober 2016 per aangetekende brief naar Zenito gestuurd worden (Zenito Sociaal Verzekeringsfonds, Willebroekkaai 37, 1000 Brussel). De poststempel geldt als bewijs. Je kan de aanvraag ook persoonlijk in een van onze kantoren afgeven. Laten ingediende aanvragen tot niet-herziening zijn niet geldig. Voldoe je aan alle voorwaarden? Lees dan zeker verder! Voldoe je niet aan alle voorwaarden, dan heeft het geen zin om een aanvraag in te dienen. Je sociale bijdragen voor 2015 en 2016 zullen automatisch herzien worden zodra Zenito je officiële inkomsten kent.

3 3 3 IK VOLDOE AAN ALLE VOORWAARDEN : IS HET NUTTIG OM HERZIENINGEN TE VERMIJDEN? Zodra vaststaat dat je aan alle voorwaarden voldoet om de sociale bijdragen niet meer te laten herzien, is de vraag of het in jouw specifieke situatie interessant is om een aanvraag in te dienen. Hieronder bespreken we een aantal elementen die van belang zijn bij het nemen van je beslissing. 3.1 Gemoedsrust De mogelijkheid om geen herzieningen te ontvangen werd ingevoerd om jou als zelfstandige de zekerheid te geven dat je als je dat wil geen herzieningen meer zou ontvangen na stopzetting bij pensionering. Zo vermijd je dat je na je pensionering het risico loopt grote bijdrageherzieningen te moeten betalen, zonder dat je nog over inkomsten beschikt. 3.2 Over welke sociale bijdragen gaat het? Tot en met 31 december 2014 werden, behalve voor startende zelfstandigen, de sociale bijdragen definitief berekend op basis van het netto belastbaar beroepsinkomen van 3 jaar voordien. Op die manier werden onmiddellijk de juiste sociale bijdragen berekend en was er geen nood aan een herziening achteraf. Deze berekeningswijze bleef voor alle sociale bijdragen tot en met het vierde kwartaal van 2014 gelden. De keuzemogelijkheid om de bijdragen al dan niet nog te laten herzien is dus beperkt tot de sociale bijdragen vanaf het eerste kwartaal van Vergelijking situatie met herziening en situatie zonder herziening van de bijdragen Vanaf 1 januari 2015 geldt als algemene regel dat de sociale bijdragen van een bijdragejaar berekend worden op basis van het netto belastbaar beroepsinkomen van dat jaar zelf. De sociale bijdragen van 2015 worden dus uiteindelijk berekend op basis van het netto belastbaar inkomen van 2015 en de sociale bijdragen van 2016 op het netto belastbaar inkomen van Deze berekeningswijze wordt standaard toegepast. Ga je met deze berekeningswijze akkoord dan hoeft je niets te doen en moet je geen aanvraag indienen. In afwachting van de officiële vaststelling van de inkomsten van 2015 en 2016, worden er voorlopige bijdragen aangerekend. Deze voorlopige bijdragen worden berekend op basis van het netto belastbaar inkomen van 3 jaar voordien. Voldoe je aan alle voorwaarden en kies je ervoor om je voorlopige sociale bijdragen na je pensionering niet meer te laten herzien, dan worden je voorlopige sociale bijdragen definitief en gebeurt er geen herziening. Samengevat: Situatie met herziening (standaard) Situatie zonder herziening (aangetekend aan te vragen bij Zenito voor 31 oktober 2016) Bijdragen van: Voorlopige bijdragen berekend op inkomen van: Definitieve bijdragen berekend op inkomen van: Bijdragen van: Voorlopige bijdragen berekend op inkomen van: Definitieve bijdragen berekend op inkomen van: Uit deze tabel kun je afleiden dat een aanvraag om geen herzieningen meer te ontvangen interessant kan zijn wanneer je netto belastbaar beroepsinkomen als zelfstandige van 2012 en 2013 lager was dan je netto belastbaar inkomen van 2015 en Want de sociale bijdragen worden berekend als een percentage van je netto belastbaar inkomen: hoe hoger je inkomen, hoe hoger je sociale bijdragen.

4 4 Er kunnen zich verschillende situaties voordoen: 1.Inkomen 2012 < inkomen 2015 en inkomen 2013 < inkomen 2016: je voorlopige sociale bijdragen zijn lager dan de definitieve sociale bijdragen na de herziening. Je zal na een herziening voor de sociale bijdragen voor 2015 en 2016 telkens bijdragesupplementen moeten betalen. Gevolg van een aanvraag niet-regularisatie: je moet de bijdragesupplementen niet betalen. 2.Inkomen 2012 > inkomen 2015 en inkomen 2013 > inkomen 2016: je definitieve sociale bijdragen zijn lager dan de voorlopige sociale bijdragen na de herziening. Je zal na een herziening voor de sociale bijdragen van 2015 en 2016 telkens een deel van de betaalde voorlopige bijdragen terugbetaald krijgen. Gevolg van een aanvraag niet-regularisatie: de teveel betaalde voorlopige bijdragen worden niet terugbetaald. 3.Inkomen 2012 < inkomen 2015 en inkomen 2013 > inkomen 2016: voor de bijdragen van 2015 zal je bijdragesupplementen moeten betalen, terwijl voor 2016 een deel van de betaalde voorlopige bijdragen terugbetaald zullen worden. Afhankelijk van je situatie zal je in totaal moeten bijbetalen of terugbetaald krijgen. Gevolg van een aanvraag niet-regularisatie: je moet geen bijdragesupplementen betalen, maar je krijgt ook niets terugbetaald. 4.Inkomen 2012 > inkomen 2015 en inkomen 2013 < inkomen 2016: voor de bijdragen van 2015 zal een deel van de betaalde voorlopige bijdragen terugbetaald worden, terwijl je voor 2016 bijdragesupplementen zal moeten betalen. Afhankelijk van je situatie zal je in totaal moeten bijbetalen of terugbetaald krijgen. Gevolg van een aanvraag niet-regularisatie: je moet geen bijdragesupplementen betalen, maar je krijgt ook niets terugbetaald. Betaalde je vrijwillig een hogere voorlopig bijdrage dan zal dit supplement bij een aanvraag niet-regularisatie terugbetaald worden zodra je aanvraag tot niet herziening definitief is Belang van een juiste inschatting van je netto belastbaar inkomen van 2015 en 2016 Om de situatie met herziening en de situatie zonder herziening met elkaar te kunnen vergelijken, is het noodzakelijk om een betrouwbare inschatting te maken van het netto belastbaar beroepsinkomen als zelfstandige van 2015 en Het netto belastbaar beroepsinkomen als zelfstandige is gelijk aan het bruto beroepsinkomen als zelfstandige min de beroepskosten (waaronder ook de betaalde sociale bijdragen). In geval van twijfel kan je bij je boekhouder terecht voor het maken van een betrouwbare inschatting van je netto belastbare inkomsten. Let op: dien je een aanvraag tot niet-herziening in, dan kan je deze aanvraag annuleren (bv. wanneer zou blijken dat je inkomsten van 2015 of 2016 toch lager zouden zijn dan eerst ingeschat). Dit is maar mogelijk zolang Zenito je inkomsten van 2015 of 2016 nog niet kent. Zodra één van beide inkomens gekend is, is je aanvraag tot nietherziening definitief en kan je ze niet meer annuleren Alles of niets Ging je in 2016 met pensioen en was je in 2015 én in 2016 zelfstandige, dan geldt een aanvraag tot niet-herziening voor de bijdragen van 2015 én van Je kan de niet-herziening niet afzonderlijk aanvragen voor alleen 2015 of alleen 2016! Sommige zelfstandigen zullen daarom een grondige afweging moeten maken om na te gaan of een niet-regularisatie financieel interessant is.

5 5 Voorbeeld: - je netto belastbaar inkomen van 2015 is lager dan je inkomen van je netto belastbaar inkomen van 2016 is hoger dan je inkomen van 2013 Optie 1: je doet geen aanvraag tot niet-herziening - de bijdragen van 2015 zullen uiteindelijk berekend worden op je netto belastbaar inkomen van Dit is gunstig, aangezien het inkomen van 2015 lager ligt dan het inkomen van je krijgt sociale bijdragen terugbetaald - de bijdragen van 2016 zullen uiteindelijk berekend worden op je netto belastbaar inkomen van Dit is NIET gunstig, aangezien het inkomen van 2016 hoger ligt dan het inkomen van je moet bijbetalen Optie 2: je dient een aanvraag tot niet-herziening in - de bijdragen van 2015 worden definitief berekend op je netto belastbaar inkomen van Dit is NIET gunstig, aangezien het inkomen van 2015 lager ligt dan het inkomen van 2012 je krijgt het teveel betaalde niet terugbetaald - de bijdragen van 2016 zullen uiteindelijk berekend worden op je netto belastbaar inkomen van Dit is gunstig, aangezien het inkomen van 2016 hoger ligt dan het inkomen van je moet niet bijbetalen Proratisering van de inkomsten Was je geen volledig jaar zelfstandige, dan verdiende je je inkomsten niet over een gans jaar. De bijdragepercentages gelden evenwel voor volledige jaarinkomsten. Daarom zal bij een onvolledig jaar als zelfstandige je netto belastbaar inkomen omgerekend worden naar een fictief jaarinkomen om de sociale bijdragen te kunnen berekenen. Meer informatie over deze omzetting naar een fictief jaarinkomen lees je hier. Met deze omzetting naar een jaarinkomen (of proratisering ) moet je zeker rekening houden om te beslissen of je een niet-herziening wilt. Een voorbeeld ter verduidelijking: Meneer Vanderlinden was zelfstandige van 1 januari 1980 tot en met 31 maart Op 31 maart 2016 zet hij zijn zelfstandige activiteiten volledig stop. Vanaf 1 april 2016 ontvangt hij een pensioen. Hij voldoet aan de voorwaarden om een aanvraag niet- herziening in te dienen voor de bijdragen van 2015 en De netto belastbare inkomsten van meneer Vanderlinden waren: : : : : : Op het eerste gezicht heeft meneer Vanderlinden er geen belang bij om een aanvraag niet-herziening in te dienen want zijn inkomsten van 2012 en 2013 waren hoger dan zijn inkomsten van 2015 en MAAR het inkomen van 2016 ( ) stemt overeen met slechts 1 kwartaal activiteit als zelfstandige (meneer Vanderlinden zette zijn activiteit immers stop op 31 maart 2016). Daarom moet het inkomen van 2016 met 4 vermenigvuldigd worden om het jaarinkomen te bekomen: het inkomen 2016 dat in aanmerking genomen wordt om de bijdrage van 2016 te berekenen is dus gelijk aan (4X )!

6 6 De bijdrage van 21.5% wordt dus berekend op zijn fictief jaarinkomen van Voor elk kwartaal waarin hij actief was als zelfstandige, betaalt hij 1/4de van deze jaarbijdrage. Meneer Vander Linden zal dus voor het ene kwartaal in 2016 ¼ van deze jaarbijdrage verschuldigd zijn. Optie 1: hij doet een aanvraag tot niet-herziening van zijn voorlopige bijdragen De sociale bijdragen van 2015 worden dan definitief berekend op het inkomen van 2012 ( ) en de sociale bijdrage voor het ene kwartaal in 2016 wordt dan definitief berekend op het inkomen van 2013 ( ). Optie 2: hij doet geen aanvraag tot niet-herziening van zijn voorlopige bijdragen De sociale bijdragen van 2015 worden dan definitief berekend op het inkomen van 2015 ( ) maar de sociale bijdrage voor het ene kwartaal in 2016 wordt dan definitief berekend op het geproratiseerde inkomen van 2016 ( ). De bijdrage van 2016 zal in dit geval dus een stuk hoger liggen. Besluit: meneer Vanderlinden heeft er toch belang bij om de aanvraag tot niet-herziening te doen Stopzettingsmeerwaarden De basisregel is dat stopzettingsmeerwaarden deel uitmaken van het beroepsinkomen dat als basis dient voor de berekening van de sociale bijdragen. Op deze regel bestaan een aantal uitzonderingen. Een van de uitzonderingen is dat er geen sociale bijdragen betaald moeten worden op de stopzettingsmeerwaarden op voorwaarde dat je op 31 december van het jaar volgend op het jaar waarin de meerwaarde gerealiseerd werd ofwel géén zelfstandige meer bent ofwel een rustpensioen ontvangt. Zoals gezegd is een van de voorwaarden voor de niet-herziening dat je geen zelfstandige meer mag zijn op het moment dat je met pensioen gaat (zie eerder 2.2.). Zelfstandigen die de niet-herziening aanvragen, betalen in de meeste gevallen dan ook geen sociale bijdragen op de stopzettingsvoorwaarde. Je kan dus besluiten dat je bij het nemen van je beslissing geen rekening moet houden met deze stopzettingsmeerwaarden Invloed van mijn keuze op de pensioenrechten Je pensioen wordt berekend op basis van je pensioenloopbaan rekening houdend met de inkomsten waarop je sociale bijdragen betaalde. In theorie is er dus een verband tussen een eventuele niet-herziening en het pensioenbedrag. Maar dit moet sterk gerelativeerd worden. In de eerste plaats ontvangt de overgrote meerderheid van de zelfstandigen een minimumpensioen. Het minimumpensioen wordt berekend aan de hand van een forfaitair bedrag en de lengte van je loopbaan, zonder rekening te houden met de werkelijke inkomsten. Het minimumpensioen wordt toegekend wanneer het voordeliger is dan het gewone pensioen, dat berekend wordt in functie van de werkelijke inkomsten. Omdat bij het minimumpensioen geen rekening gehouden wordt met de werkelijke inkomsten, heeft de niet-herziening geen invloed op het bedrag ervan. Naast de grote groep zelfstandigen die een minimumpensioen ontvangt, staat de groep van zelfstandigen die een proportioneel pensioen ontvangt (berekend in functie van de inkomsten waarop de sociale bijdragen betaald werden). De keuze voor de al dan niet herziening kan in dit geval een impact hebben op het pensioenbedrag. Maar ook deze impact is zeer beperkt. Omdat de sociale bijdragen niet alleen dienen voor de betaling van de pensioenen van zelfstandigen, maar ook voor de financiering van de terugbetalingen in de ziekteverzekering en de uitbetaling van arbeidsongeschiktheidsuitkeringen, is de terugverdientijd van extra sociale bijdragen ten opzichte van het extra pensioen zeer lang.

7 7 4 CONCLUSIE Wie aan alle voorwaarden voldoet, kan er voor kiezen om voor de jaren 2015 en 2016 geen herzieningen van de sociale bijdragen meer te ontvangen. Het is echter niet altijd eenvoudig om vast te stellen welke keuze de voordeligste is. Hou bij het nemen van je beslissing rekening met alle relevante elementen zodat je achteraf niet voor onaangename verrassingen komt te staan. Wil je absolute gemoedsrust en wil je elke kans op bijdragesupplementen vermijden, dan dien je best een aanvraag niet-herziening in. (Hou er ook rekening mee dat als je voor één jaar moet bijbetalen en voor een ander jaar zou terugkrijgen, de herzieningen voor deze beide jaren op een ander moment gebeuren. Het kan dus zijn dat je in 2017 voor 2015 moet bijbetalen en dat je pas in 2018 de te veel betaalde bijdragen voor 2016 terugbetaald krijgt). Kies je ervoor om geen herzieningen meer te ontvangen? Vergeet niet om je aanvraag uiterlijk op 31 oktober 2016 aangetekend naar Zenito (Willebroekkaai 37, 1000 Brussel) te versturen. Wil je toch herzieningen ontvangen, dan moet je niets doen en geen enkele aanvraag indienen. Voor bijkomende inlichtingen kan je steeds terecht bij je klantverantwoordelijke. Versie 1/08/2016