Oudere werknemer in de gezondheidszorg. Lutgart Braeckman Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidskunde Universiteit Gent

Transcriptie

1 Oudere werknemer in de gezondheidszorg Lutgart Braeckman Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidskunde Universiteit Gent

2 Inhoud 1. Informatie leeftijdsbewust personeelsbeleid 2. Geldende wetgeving 3. Analyse situatie 4. Plan van aanpak

3 Leeftijdsbewust personeelsbeleid Wat? Definitie in het dagelijkse management rekening houden met leeftijdsgebonden factoren, zodat iedereen, ongeacht zijn of haar leeftijd, zich in staat voelt zijn of haar eigen doelen en die van de onderneming te verwezenlijken (Ilmarinen, 2013)

4 Leeftijdsbewust personeelsbeleid Doel Gericht op alle leeftijdsgroepen Gericht op het benutten, ontwikkelen en behouden van capaciteiten, kennis en ervaring van medewerkers doorheen alle loopbaan en levensfasen Inzetbaarheid doorheen de loopbaan/levensfasen Werknemers vitaal, gemotiveerd houden doorheen de loopbaan Oudere werknemers langer aan het werk houden Zet bestaande personeelsinstrumenten leeftijdsbewust in

5 Leeftijdsbewust personeelsbeleid waarom? Vergrijzing en ontgroening (Fed Planbureau, FOD Economie) jaar jaar jong/oud-ratio (rechteras)

6 Leeftijdsbewust personeelsbeleid waarom? Werkzaamheidsgraad naar leeftijd (Eurostat, 2009)

7 Wat levert het beleid op? Voor de werkgever Lagere verzuimkosten Minder kans op ongewenste uitstroom Gemotiveerde medewerkers Duurzame en inzetbare medewerkers Effectieve inzet en productiviteit van personeel Langer behoud van kennis en expertise Verantwoordelijkheid voor eigen loopbaan Het verbeteren van de kwaliteit van onderlinge relaties tussen oud en jong

8 Wat levert het beleid op? Voor de werknemer Lijn in je loopbaan Persoonlijke ontwikkelings- en bijscholingsmogelijkheden Betere balans werk-privé Verhoogde arbeidstevredenheid Verbeterde kwaliteit van jobinhoud Verantwoordelijkheid eigen loopbaan & ontwikkeling Positiever zelfbeeld

9 Inhoud 1. Informatie leeftijdsbewust personeelsbeleid 2. Geldende wetgeving 3. Analyse situatie 4. Plan van aanpak

10 Werkgelegenheidsplan CAO 104 Werkgelegenheidsplan oudere werknemers Vanaf 2013, vanaf 20 werknemers, jaarlijks opstellen Doel Aantal werknemers van 45 jaar en ouder in de onderneming te behouden of te verhogen Inhoud Specifieke maatregelen om de werkgelegenheid van werknemers van 45 jaar en ouder te behouden of te verhogen Actiegebieden vastleggen

11 Werkgelegenheidsplan CAO 104 Mogelijke actiegebieden de selectie en indienstneming van nieuwe werknemers; de ontwikkeling van de competenties en kwalificaties van de werknemers, met inbegrip van de toegang tot opleidingen; de loopbaanontwikkeling en loopbaanbegeleiding binnen de onderneming; de mogelijkheden om via interne mutatie een functie te verwerven die is aangepast aan de evolutie van de mogelijkheden en de competenties van de werknemer; de mogelijkheden voor een aanpassing van de arbeidstijd en de arbeidsomstandigheden; de gezondheid van de werknemer, de preventie en het wegwerken van fysieke en psychosociale belemmeringen om aan het werk te blijven; de systemen van erkenning van verworven competenties.

12 Nieuw KB Psychosociale risico s Wet Welzijn : weinig over psychosociale Psychosociale aspecten : CAO nr 72 4 A s (arbeidsorganisatie, arbeidsinhoud, arbeidsvoorwaarden, arbeidsomstandigheden) KB : OGGW ( pestwet) KB : preventie van psychosociale risico s op het werk 4 A s en interpersoonlijke relaties

13 Het ervaringsfonds Doel aanzetten van de ondernemingen tot initiatieven ten voordele van werknemers van 45 jaar en ouder Aanpak : adviezen en toelage igv projectvoorstellen omtrent meten werkbaarheid werknemers analyse werkvermogen uitvoeren concrete verbeteringsprojecten

14 Het ervaringsfonds

15

16 Inhoud 1. Informatie leeftijdsbewust personeelsbeleid 2. Geldende wetgeving 3. Analyse situatie 4. Plan van aanpak

17 Analyse situatie : studies Capa onderzoeksproject (FOD WASO): Evolutie van de fysieke en fysiologische capaciteiten in functie van de leeftijd in de beroepsbevolking op fysiek, mentaal, sociaal vlak stereotypes tav oudere WNs toenemende variatie tss individuen met leeftijd 17

18 Project Capa

19

20

21 Werkbaarheid Work ability index (WAI): 7 items 21

22

23

24

25

26

27 Tot je pensioen werken in de zorg? Nivel 2011 Vragenlijst bij 962 verpleegkundigen en verzorgenden in Nederland

28 Tot je pensioen werken in de zorg? Nivel 2011

29 Inhoud 1. Informatie leeftijdsbewust personeelsbeleid 2. Geldende wetgeving 3. Analyse situatie 4. Plan van aanpak

30 Wat doet u om oudere medewerkers aan boord te brengen en te houden?

31 Plan van aanpak Management moet zich bewust zijn van noodzaak leeftijdsbewust personeelsbeleid Duidelijk, transparant, participatief beleid Verschillende fases : A. Aantrekken B. Ontwikkelen C. Motiveren D. Behoud

32 Personeelsbeleid A. Aantrekken Via stages, jobbeurs, imago, Aanbod versus vraag Duidelijkheid : vb kant- en klaar opgeleide mensen vs investeren in opleiding

33 Personeelsbeleid B. Ontwikkelen Vorming, training, werkplekleren, coaching Loopbaanbegeleiding : functiebeschrijving, jobrotation Management development : kwaliteit leiderschap, juiste persoon op de juiste plaats Verschillende generaties samen met mentaliteit vb seniors expertise en juniors technokennis Afhaken burn-out door teveel nieuwe (andere taal, software, leidingstijl, )

34 Personeelsbeleid C. Motiveren Arbeidsorganisatie Structuur en Cultuur : creatief, zorgzaam, procedures, actiegericht Generieke competenties : leergierig, stressbestendig, Arbeidsinhoud Taken, taakduidelijkheid, complexiteit Variatie Autonomie Werkdruk (procesmatig vs re-actief op spoed),

35 Personeelsbeleid Arbeidsvoorwaarden Verloning Werkuren Flexibiliteit Opleidingsmogelijkheden, Arbeidsomstandigheden Inrichting van de werkplek Arbeidsmiddelen Omgevingsfactoren,

36 Personeelsbeleid Interpersoonlijke relaties Horizontaal : samenwerken, steun Verticaal : leidinggeven, terugkoppeling, tijd voor medewerkers (zien van Δ in gedrag) Relaties met derden, patiënten,

37 Personeelsbeleid D. Behouden Al het voorgaande Dialoog open houden Hoe helderder het veld, hoe meer mogelijkheden tot correcte afstemming en een goede basis voor gezonde beslissingen in kader vd loopbaan

38 Wat vinden oudere medewerkers (in de zorg) belangrijk? Goede teamsfeer / overleg en communicatie Leiding / feedback /waardering Opleiding en ontwikkelingsmogelijkheden Acceptabele werkdruk : meer keuze in werktijden (minder uren en nachten) Lichter werk : gezondheid

39 Succesfactoren Maatregelen ter beschikking van iedereen Niet enkel ouderen beleid Verdeling spaar- / ontwikkelfactoren bewaken Ontwikkelfactoren: geen plotse invoering (attitude creëren) Iedereen op de hoogte brengen

40 Aanpak : instrumenten (SERV)

41 Vita Needle Company

42 Vita Needle Company KMO (35 werknemers) Gemiddelde leeftijd 73 j (39-89j) They can continue to work here as long as they can walk the stairs. Older people are flexible, they like to work part-time and are very motivated uur/week, plannen zelf hun werkuren Youtube Age No Problem