Dr. Martin C. Euwema FaculteitPsychologie& Pedagogische Wetenschappen

Transcriptie

1 Dr. Martin C. Euwema FaculteitPsychologie& Pedagogische Wetenschappen KULeuven 55+ oud? De paus is 78, dus waar praten we over? 1

2 Leeftijd en inzetbaarheid in de zorg 1. Het belang van leeftijd voor werken 2. Hoe zit het in de zorg? 3. Hoe vitaliteit, enthousiasme en resilience op het werk te bevorderen, ook voor oudere werknemers? 4. Wat betekent dit voor beleid en sociale dialoog? Het belang van leeftijd voor werk en inzetbaarheid 2

3 Teskt xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx 3

4 Teskt xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx 4

5 Teskt xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx Teskt xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx 5

6 Teskt xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx Teskt xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx 6

7 Sterke en hardnekkige stereotypen over ouderen en werk (star, minder inzetbaar, employability daalt, etc) Stereotypen ook over jongeren (de luie, eigenwijze, verwende generation Y) Buitengewoon weinig evidentie voor al deze stereotypen. 7

8 Buitengewoon weinig evidentie voor al deze stereotypen. Alle onderzoeken van arbeids- en organisatiepsychologen laten zien dat leeftijd sec zwaar wordt overschat als bepalende factor in het werk. Dit geldt zowel inzetbaarheid, prestaties als adaptatie/ innovatie. 8

9 Er zijn grote individuele verschillen tussen medewerkers, ongeacht de leeftijd. Dit is een probleem voor collectief overleg en voor beleidsmakers, die denken in generieke maatregelen voor (leeftijds-)categorieen. Hoe zit het met die 50 plussers? 9

10 Hoe zit het met die 50 plussers? Hoe zit het met die 50 plussers? 10

11 55+ medewerkers zijn doorgaans betrokken, fit, productief en innovatief (Flanders Synergy, 2015) Veelal een gunstige Werk-thuis balans (kinderen volwassen, echter wel meer mantelzorg voor ouders) Oudere medewerkers blijven innoveren en leren, maar leren doorgaans op de werkplek Intrinsieke motivatie neemt toe, extrinsieke motivatie neemt af met leeftijd Ervaring in het werk is van onschatbare waarde Fysieke, mentale en ethische weerbaarheid verdient aandacht. (Age and Physical Work Capacity). Fysieke capaciteiten nemen af, echter veroorzaken weinig problemen. Aanpassing en creëren van goede werkcondities (zoals tillen en 24/7 shifts) is voor iedereen van belang Leidinggeven wordt niet beter met leeftijd, maar ook niet (veel) slechter 11

12 Hoe zien we werk? Positieve psychologie: waardering van werk Van Vuren (2011): Je hoeft niet ziek te zijn, om beter te worden. Vooral aandacht voor de mogelijkheden die werk biedt. Van arbeidstevredenheid, naar bevlogenheid en geluk op het werk. ( A day in the life of a happy worker, Bakker & Daniels, 2013) Hoe is het in de zorg? Relatief ongunstige scores in vergelijking tot andere sectoren (M&O, Bergsma, 2015) Stress belangrijke reden voor uitval Relatief zwakke waardering van 5 A s Arbeidsinhoud (functie & taken) Arbeidsorganisatie (organisatie werkproces) Arbeidsomstandigheden (werkplek, -tijd, -materiaal) Arbeidsvoorwaarden (verloning, ontwikkeling, etc) Arbeidsverhoudingen (met directie, leiding, collega s) 12

13 Duurzaam werken en vergroten employability Inzetten op versterking van 5 A s Arbeidsinhoud (job rotatie, versterken bevoegdheden) Arbeidsorganisatie ( het nieuwe werken ) Arbeidsomstandigheden ( investering in materiaal) Arbeidsvoorwaarden (mag wel aantrekkelijker, flexibilisering, deeltijd, etc ) Arbeidsverhoudingen (leiderschapsontwikkeling) Leidinggeven What percentage of employees say that: My boss is the worst and most stressful part of my job I would take a new boss over a pay raise 13

14 Leidinggeven My boss is the worst and most stressful part of my job 75% Professor Shaw, Stanford University Leidinggeven I would take a new boss over a pay raise 65% Professor Shaw, Stanford University 14

15 Leidinggeven in de zorg Relatief zwak (weinig transformationeel) Grote span of control Zware taaklast Opleiding en coaching beperkt (Verschueren, 2014) Employability Employability versterken betekent integraal beleid van Versterken van eigen verantwoordelijkheid en regelruimte van de medewerker Job crafting Meer autonomie in team Coaching van leidinggevende Actief inzetten op job roulatie / horizontale verbreding 15

16 Hulpverlener als slachtoffer Veel hulpverleners betrokken bij (klinische) incidenten Serieuze risico factor Steun van leiding, collega s en organisatie essentieel Belangrijke rol voor senior collega s ( Van Gerven et al, 2015) HRM en sociale dialoog Belangrijke rol voor sociale partners op verschillende niveaus. Sterk inzetten op innovatie in de sector Employability vergroten betekent integraal beleid van versterken van eigen verantwoordelijkheid en regelruimte van de medewerker - Job crafting - Meer autonomie in team - Coachend leidinggeven - Meer uitwisseling en samenwerking van instellingen op HRM 16

17 Contact Martin Euwema SURNAME I mobile 04xx/xx.xx.xx I first name.surname@sdworx.com 17