SOCIAAL DOSSIER FEBE. Werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers

Transcriptie

1 SOCIAAL DOSSIER FEBE Werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers Laatste update: 05/09/2012 Contactpersoon : Nathalie Pierret, Sociaal Adviseur, np@febe.be of 02/ De programmawet van 29/03/2012 voorziet in de verplichting voor bedrijven om een jaarlijks werkgelegenheidsplan uit te werken voor werknemers ouder dan 45 jaar om hen langer aan het werk te houden. De inwerkingtreding van deze wetgeving was gepland op 01/07/2012. De sociale partners hebben echter de gelegenheid gekregen een alternatief systeem op te zetten dat vastgelegd is in cao nr. 104 van 27/06/2012 en in werking treedt op 01/01/2013. Daarom nodigen we de leden van de FEBE uit om een dossier voor te bereiden voor hun onderneming op basis van de volgende tips. De tips stemmen overeen met de wettelijke verplichtingen en de aanbevelingen van de Nationale Raad voor de Arbeid en bieden diverse betonsectorspecifieke pistes. OPMERKING VOORAF Naast de administratieve uitdaging die dit ongetwijfeld zal vormen voor bedrijven uit onze sector die voornamelijk uit kmo s bestaat, vestigen we uw aandacht op volgende punten: - Deze verplichting past in het kader van een arbeidsvisie in verandering. Versterking van de voorwaarden voor tijdskrediet, SWT (brugpensioen), pensioen, Belgische werknemers zullen langer moeten werken en bedrijven zullen hun werkomgeving in die zin moeten aanpassen. - Deze reglementering blijft voldoende soepel om bedrijven niet te dwingen hun HRsystemen radicaal te veranderen. Veel aspecten die in de praktijk al bestaan, moeten gewoon op papier gezet worden. Bovendien gaat het om een middelen- en geen resultaatsverbintenis. - Dit kan een kans zijn om een project te starten met subsidies van het Ervaringsfonds. Meer informatie op de site van de FOD Werkgelegenheid. 1. MOET U EEN WERKGELEGENHEIDSPLAN OPSTELLEN VOOR UW 45-PLUSSERS? De verplichting geldt voor bedrijven met meer dan 20 werknemers, arbeiders en bedienden, vast of tijdelijk, in voltijdse equivalenten, in het bedrijf op 02/01/2013 (1e werkdag van het kalenderjaar van de opstelling van het plan). Onder bedrijf moet u de technische bedrijfseenheid verstaan zoals bepaald in de wetgeving van de sociale verkiezingen. Het gaat dus niet noodzakelijk om de juridische entiteit. Sociaal Dossier FEBE Werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers p. 1/6

2 Het personeelsbestand van uw bedrijf ligt vast voor een periode van 4 jaar, ongeacht de evolutie ervan. Hebt u minder dan 21 werknemers op 02/01/2013, u zult dan opnieuw een balans moeten opmaken tegen 2017! De wet voorziet geen sancties bij niet-naleving van deze verplichting. Toch kunnen er sancties worden opgelegd op grond van het sociale Strafwetboek als het plan niet aan de vertegenwoordigers van de werknemers wordt overhandigd (zie verder). 2. WAT MOET HET WERKGELEGENHEIDSPLAN VOOR 45-PLUSSERS BEVATTEN? De cao 104 vermeldt de volgende bepalingen : - Het plan beoogt het behoud en/of een toename van het aantal 45-plussers in het bedrijf. - Het plan kan jaarlijks worden opgesteld of meerde jaren-maatregelen omvatten. - De maatregelen moeten aangepast worden aan de situatie van het bedrijf. - Het plan kan maatregelen bevatten die al toegepast zijn in het bedrijf. - Het plan kan één of meer maatregelen bevatten in één of meer actiegebieden. - Mogelijke actiegebieden zijn (enuntiatieve en niet-limitatieve lijst) : - selectie en indienstneming van nieuwe werknemers - ontwikkeling van competenties en kwalificaties van werknemers, met inbegrip van toegang tot opleidingen - loopbaanontwikkeling en loopbaanbegeleiding binnen de onderneming - mogelijkheden om via interne mutatie een functie te verwerven die is aangepast aan de evolutie van de mogelijkheden en de competenties van de werknemer - mogelijkheden voor een aanpassing van de arbeidstijd en de arbeidsomstandigheden - gezondheid van de werknemer, preventie en wegwerken van fysieke en psychosociale belemmeringen om aan het werk te blijven - systemen van erkenning van verworven competenties - Het plan moet minstens deze elementen omvatten : - gegevens van de onderneming - afsluitingsdatum en geldigheidsduur van het plan - doelstellingen (behoud en/of stijging van de werkgelegenheid bij 45-plussers) - actiegebieden en concrete maatregelen - betrokken functies of werkplekken - verantwoordelijke voor de uitvoering van het plan - evaluatie van het vorige plan - voorstellen van de werknemersvertegenwoordigers die geen gevolg kregen en toelichting door de werkgever 3. WIE MOET GEÏNFORMEERD WORDEN OVER HET PLAN VOOR UW 45-PLUSSERS? Vóór de goedkeuring van het plan Alvorens de goedkeuring, moet uw plan voorgelegd worden aan de Ondernemingsraad, of bij ontstentenis aan de vakbondsafvaardiging, of bij ontstentenis aan het CPBW of bij ontstentenis aan de werknemers. Binnen de daaropvolgende 2 maanden moeten de werknemersvertegenwoordigers een advies uitbrengen met eventueel aanvullende of alternatieve voorstellen. Sociaal Dossier FEBE Werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers p. 2/6

3 Beslist u om dat advies niet te volgen, dan moet u de werknemersvertegenwoordigers binnen 2 maanden verwittigen en uw definitief plan bundelen met het advies en een motivering van uw beslissing. In bedrijven met meer dan 20 werknemers en minder dan 50, zonder vakbondsafvaardiging of CPBW, bestaat er enkel een informatieverplichting. Na afloop van het plan of jaarlijks Is er een jaarplan, dan moet u de resultaten van de genomen maatregelen meedelen op de vervaldag van het plan aan de Ondernemingsraad, of bij ontstentenis aan de vakbondsafvaardiging, of bij ontstentenis aan de werknemers. Is er een meerjarenplan, dan moet u jaarlijks verslag uitbrengen over de voortgang van het plan aan de Ondernemingsraad, of bij ontstentenis aan de vakbondsafvaardiging, of bij ontstentenis aan het CPBW, of bij ontstentenis aan de werknemers. Op verzoek van de bevoegde overheden U moet uw werkgelegenheidsplannen 5 jaar bijhouden na de vervaldag en steeds op eenvoudig verzoek overhandigen aan de bevoegde overheden. 4. IN DE PRAKTIJK Hieronder vindt u enkele tips en tricks om uw werkgelegenheidsplan op te stellen. Elk rubriek moet verplicht in uw plan voorkomen, behalve de rubrieken die aangeduid staan als facultatief. Deze hebben wij er aan toegevoegd voor een beter beheer van uw werkgelegenheidsplan. Zijn de voorbeelden van de maatregelen niet duidelijk zijn, aarzelt niet om ons te contacteren. Sociaal Dossier FEBE Werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers p. 3/6

4 WERKGELEGENHEIDSPLAN VOOR OUDERE WERKNEMERS In uitvoering van cao nr. 104 van 27 juni 2012 beoogt dit werkgelegenheidsplan het behoud en/of de verhoging van het aantal werknemers van 45 jaar en ouder in de onderneming. Gegevens van de onderneming Vermeld ondernemingsnummer, naam, adres, vertegenwoordigd door (naam, voornaam, hoedanigheid). Afsluitingsdatum van het plan Geldigheidsduur van het plan Doelstelling 0 Behoud van het aantal werknemers van 45 jaar en ouder 0 Verhoging van het aantal werknemers van 45 jaar en ouder Facultatief Analyse van startsituatie Om uw doelstellingen beter te bepalen, analyseert u best uw beginsituatie, bijv. : Leeftijdspiramide : Hoeveel 45-plussers telt uw bedrijf? In welke categorieën (arbeiders, bedienden, kaderleden, directie)? In welke functies? Hoeveel deeltijdse jobs? Statistieken per actiegebieden : Hoeveel aanwervingen van 45-plussers? Hoeveel opleidingen? Hoeveel aangepaste jobs? Hoeveel jaarlijkse evaluatie van competenties? Prioriteiten van de onderneming : Welke HR-systemen zijn voor u prioritair (schrap bijv. rekrutering als u heel weinig aanwervingen doet)? Waar staat u met uw HR-systemen (begin niet met het uitwerken van een systeem voor de erkenning van competenties als u geen volledig uitgebouwd opleidingssysteem hebt)? Vastlegging van de gekozen actiegebieden en beschrijving van concrete maatregelen Werk concrete, bruikbare en haalbare maatregelen uit voor uw bedrijf, bijv. : Selectie en indienstneming :! Let wel op voor discriminatie op basis van de leeftijd in de jobaanbiedingen. - Tewerkstelling van werknemers uit risicogroepen, met name werkloze 45-plussers - Samenwerking met Vdab, Actiris, Forem (steunmaatregelen, doelgerichte rekrutering) - Diversiteitsplan gericht op 45-plussers - Jobaanbiedingen met mogelijkheid tot flexibele werktijden - Onthaaldag aangepast aan de interesses en behoeften van 45-plussers - Aanbevelingspremie voor werknemers met 25 jaar ervaring in de sector Sociaal Dossier FEBE Werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers p. 4/6

5 Ontwikkeling van competenties en kwalificaties, inclusief opleiding : - Beleid inzake het doorgeven van competenties, de uitwisseling van ervaringen, niet alleen van de 45-plussers aan de jongeren maar ook omgekeerd - Gerichte opleidingen voor 45-plussers: nieuwe technologieën, teammanagement, peterschap, - Educatief verlof om aanvullende opleidingen te volgen Loopbaanontwikkeling en begeleiding : - Opvolgingsplan (analyse van toekomstige uitdiensttredingen door (brug)pensioen met oog op vervanging) - Beleid inzake het managen van high potentials, meer bepaald onder de 45-plussers - In de evaluatie van personeelsleden een professionele balans integreren voor de 45-plussers - Individuele HR-gesprekken gericht op verwachtingen, behoeften, mogelijkheden - Gestructureerd communiceren over ingrijpende veranderingen in de organisatie - Betere informatie over het belang van outplacement in geval van ontslag Aanpassing van de functie naargelang van de mogelijkheden en competenties : - Functie van peter of trainer voor nieuwe collega s - Individuele HR-gesprekken toegespitst op professionele ontwikkeling en ontplooiing - Intern mobiliteitsplan - Aanpassing van de werkpost of de werktechnieken Aanpassing van de arbeidstijd en de arbeidsomstandigheden : - Blijfpremie (PSC ) - Retentiebeleid voor 45-plussers (anciënniteitsverlof, anciënniteitspremie, ) - De personeelsleden informeren over de wettelijke mogelijkheden van tijdskrediet of loopbaanonderbreking - Systematisch informeren als de drempel tijdskrediet niet is bereikt - Flexibele uren en/of thuiswerken - Informatie over de RVA-premie om over te schakelen op lichter werk Gezondheid, preventie en antwoorden op fysieke en psychosociale obstakels :! Integreer in uw project interne en externe preventieadviseurs - Een analyse van de fysieke en/of psychosociale risico s gericht op 45-plussers uitvoeren - Acties naar aanleiding van de risicoanalyse: aanpassing van de werkposten of -technieken - Doelgerichte opleidingen voor 45-plussers: ergonomie, rugschool, omgaan met stress, - Acties om gezondheid te promoten (lichaamsbeweging, voeding, inentingen tegen de griep betaald door de werkgever, ) - Raadpleeg ook het NAVB-dossier nr.121 Welzijn van oudere werknemers (bouwsector) Systemen voor de erkenning van verworven competenties : - De competenties per functie in kaart brengen en valideringsysteem - Waardering van lange loopbanen (portret in het bedrijfsblad, personeelsfeest,...) - De 45-plussers vragen om intern lesgever te worden of om te getuigen over hun ervaringen in het kader van opleidingen - Innovatiewedstrijd voor 45-plussers gekoppeld aan de toekenning van een innovatiepremie Beschrijving van de betrokken functies of werkplekken Verantwoordelijke voor de uitvoering Facultatief Actieplan Sociaal Dossier FEBE Werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers p. 5/6

6 Voor een beter intern beheer geeft u alle informatie best weer in tabelvorm en u voegt er enkele elementen aan toe die nuttig zijn voor u, zoals: Actiegebied / Maatregel / Betrokken functie(s) / Verantwoordelijke(n) / Actiemiddelen, Resources / Vervaldag / Evaluatiemiddelen / Resultaten (te gebruiken voor de evaluatie van het vorige plan). U kunt uw actieplan ook opstellen in het kader van de denkoefening van een werkgroep om de behoeften van 45-plussers beter te weerspiegelen en het plan beter ingang te doen vinden bij uw personeelsleden. Deze werkgroep kan zelf een concrete maatregel betekenen. Evaluatie van het vorige plan Hoe meer de maatregelen op een concrete en zelfs becijferbare manier werden uitgewerkt, hoe makkelijker u kunt beoordelen of ze efficiënt zijn. Bijlagen - Voorstellen van de werknemersvertegenwoordigers waarmee de werkgever geen rekening heeft gehouden - Toelichting door de werkgever voor het niet volgen van de voorstellen Sociaal Dossier FEBE Werkgelegenheidsplan voor oudere werknemers p. 6/6