Werkbaar werk in de bouwsector

Transcriptie

1 Werkbaar werk in de bouwsector 25 oktober 2011 Lieven Eeckelaert PREVENT

2 Inhoud Vergrijzing - Demografische wissel Gevolgen voor de maatschappij Gevolgen voor de arbeidsmarkt Gevolgen voor de bouwsector Oplossingen?

3 Vergrijzing: oorzaken Stijging van levensverwachting: we leven langer Levensverwachting bij geboorte (Federaal Planbureau, 2008) Man: 77,9 (2010) > 85,3 (2060) Vrouw: 83,9 (2010) > 90,9 (2060) Geboortegolf na WOII ( babyboom ) Daling geboortecijfer (?)

4 Daling geboortecijfer? Vergroening ipv ontgroening Opkomende bevolkingsgroei, vooral in grote steden Bron: Federaal Planbureau, 2010

5 Toename levensverwachting? Grote, groeiende sociale ongelijkheid in levensverwachting en gezondheid: Laagst vs. hoogst opgeleiden: Levensverwachting: 6-7 jaar verschil Aantal levensjaren in goede gezondheid: jaar verschil Wie is gezond aan 65 ste? Oorzaken: Ongezondere levensstijl, leefomgeving én arbeid Bron: Burdorf, 2010; TAHIB-onderzoek (Tackling Health Inequalities in Belgium), WIV-VUB-UCL, 2010

6 Vergrijzing: gevolgen voor de maatschappij Grijze druk: meer ouderen, die langer leven Vandaag: voor iedere 65-plusser, 4 personen op actieve leeftijd (15-64) 2025: nog : nog nauwelijks 2... Overheidsfactuur: pensioenen + gezondheidszorg 2014: 26,4% bbp (= 3,2% meer dan 2008) 2060: 31,3% bbp (= 8,2% meer dan 2008) (Referentie: bbp 2008 = 330 miljard )

7 Vergrijzing: gevolgen voor de arbeidsmarkt Demografische wissel Babyboomers verlaten massaal de arbeidsmarkt

8 Aantal potentiële in- en uittreders van de arbeidsmarkt (FOD Economie & Federaal Planbureau, Bevolkingsvooruitzichten )

9 Lage werkzaamheidsgraad 55-64: 35% EU27: 45% 24-55%: 80% 15-24: 27,5% EU27: 37% Werkzaamheidsgraad ouderen vs. jongeren in de EU-27, 2007 (Eurostat, Labour Force Survey)

10 Vergrijzing: gevolgen voor de arbeidsmarkt Wie zal het werk doen? Genoeg arbeidskrachten? Opvulling vervangingsvacatures?

11 Tewerkstelling 50+ (België, en simulatie , Sels - VBO Forum) Bouw: 2006: 17,4% (34.732) 2010: 19,7% (41.732) 2014: 21,1% (47.400)

12 Vervangingsvraag 55+ (België, en simulatie , Sels - VBO Forum) Bouw, tov : Vervangingsvraag 55+: +20% Totale vraag: +14%

13 Vergrijzing en demografische wissel: oplossingen?

14 Vergrijzing en demografische wissel: oplossingen? Keuze voor technisch en beroepsonderwijs stimuleren Gerichte opleidingen Gericht migratiebeleid?...

15 Vergrijzing en demografische wissel: oplossingen? Eindeloopbaanbeleid Pensioenleeftijd? Wettelijk (momenteel 65 jaar) Feitelijke (momenteel ± 60 jaar) Uitstapregelingen? ( PULL-factoren )...

16 Vergrijzing en demografische wissel: oplossingen? Langer werken? PUSH-factoren aanpakken: Werkbaar werk / Duurzaam werk / Duurzame inzetbaarheid Tweede loopbaan? Herscholing? Slimmer werken (technologische + sociale innovatie)...

17 Gebaseerd op Kooij et al. (2008), De Lange et al. (2006)

18

19 Determinanten van verminderde arbeidsproductiviteit Bron: Burdorf et al., 2008 Legende: + determinant verhoogt de kans op verminderde arbeidsproductiviteit, = in sommige studies is een effect op verminderde arbeidsproductiviteit aangetoond, in andere studies niet, 0 = determinant heeft geen invloed op verminderde arbeidsproductiviteiteffect,? = gegevens ontbreken voor een oordeel

20 Evidentie uit de bouwsector Duitse cohort studie Ten year follow up of 14,474 male workers Arndt et al., 2005 Higher risk of all-cause disability than the general work force AND blue collar workers Main causes: musculoskeletal disorders and accidents Disability risk increases with age and with longer duration of employment in the construction industry Claessen et al., 2009 Obesity increases the risk of work disability due to osteoarthritis and cardiovascular disease Claessen et al., 2010 Smoking is associated with increased risk of occupational disability, in particular due to respiratory, cardiovascular and mental diseases, cancer and back problems

21 Risicofactoren MSA/TMS in bouwsector (Werkbaarheidsmonitor, 2004)

22 Prevalentie MSA/TMS (Werkbaarheidsmonitor, 2004) Had u de afgelopen twee weken last van...?

23 Prevalentie MSA/TMS (European Working Conditions Survey, 2005) Tast uw werk uw gezondheid aan? Indien ja: Op welk gebied precies?

24 Ziekteverzuimpercentage (Securex, 2009) Bouwsector Privésector (totaal) 7,4% 5,6% 45% te wijten aan ziekteverzuim > 1 maand

25 Preventie van werkgebonden gezondheidsproblemen 1 Primaire preventie Risicoanalyse Technische maatregelen Organisatorische maatregelen Persoonsgerichte maatregelen 2 Secundaire preventie Vroegtijdig herkennen van problemen (gezondheidsmonitoring,...) en actie ondernemen 3 Tertiaire preventie Re-integratie (Disability Management,DM)

26 Disability Management

27 Job matching Focus op de capaciteiten van de betrokken werknemer Mogelijke oplossingen: Progressieve werkhervatting Aangepast werk Deeltijds werk Herscholing...

28 Weblinks Vlaamse overheid (Werk.be) Expertisecentrum leeftijd en werk: FOD WASO Ervaringsfonds: VOW (Meetinstrument over werkbaarheid): CAPA (Evolutie van de fysieke en fysiologische capaciteiten in functie met de leeftijd):

29 FOD WASO - Ergonomie

30