De opkomst van de biogebaseerde economie

Transcriptie

1 De opkomst van de biogebaseerde economie

2 Structurerende krachten voor de Vlaams-Nederlandse Delta richting Schaalvergroting maritiem 2. Hinterlandstromen 3. Logistieke schil/regio s 4. Petrochemisch complex 5. Biogebaseerde, groene economie 6. Kenniseconomie 7. Verbondenheid voor goederen, personen en informatie 8. Hoogwaardige kantoorfaciliteiten 9. Flexibel overheidsnetwerk

3 In 2040 heeft de succesvolle transitie naar een groen, duurzaam en biobased chemie- en energiecomplex in de Deltaregio plaats gevonden: een nieuw world class biobased cluster is ontstaan.

4 Vele visies of de biogebaseerde Delta: bijzonder is de visie van Professor Ronald Waterman

5 Geen eenduidige definitie biogebaseerde economie OECD, 2013 Green Growth in Benelux Departement Landbouw en Visserij (2010), Hoe biogebaseerd is de Vlaamse economie? Van der Meulen, et al (2012) How to measure the size of a biogebaseerde economie De Jong, Van Ree et al. (2010)

6 Onze definitie: De biogebaseerde economie is dat deel van de productie-economie dat een vernieuwende toepassing maakt van biologische grondstoffen als bouwsteen of voor de energieproductie. Vernieuwend is het vervangen van fossiele door hernieuwbare bronnen.

7 Brede definitie als uitgangspunt Productie van biomassa 16% conversie afval 15% Farma Fijnchemicaliën Materialen Chemicaliën Biobrandstoffen Bio-energie Volume stromen Toegevoegde waarde 18% 50%

8 Helft van bedrijven actief in productie onder anderen biogebaseerde producten; andere helft van bedrijven is 100% biogebaseerd (n=92 bedrijven genoemd in interviews en die zich presenteren zich als biogebaseerd ) Jaar 2010 bedrijven Werkgelegenheid 100% biogebaseerde Gedeeltelijk biogebaseerde 45 Geen betrouwbare cijfers Totaal 92 Bron: Orbis (2013), Van Heijst (2013), bewerkt 0,24% van de directe werkgelegenheid in VND havens

9 Omzet biogebaseerde bedrijven VN-Delta verdriedubbeld in afgelopen 7 jaar. (Panel van % biogebaseerde bedrijven in biobrandstoffen en -energie) Farma Fijnchemicaliën Materialen Chemicaliën Biobrandstoffen Bio-energie Bron: jaarverslagen 12 bedrijven Note: 2010 = index 100

10 aantal bedrijven New Business formatie in VN Delta: vanaf 2006 sterke groei 100% biogebaseerde bedrijven voor oprichtingsjaar totaal (cumm.) 100% Biobased biogebaseerd (cumm.) gedeeltelijk biobased biogebaseerd (cumm.) Bron: Orbis (2013), Van Heijst (2013), bewerkt

11 Aandeel werkgelegenheid 100% biogebaseerde bedrijven in VN Delta is zeer gering; maar wel sterke groei. Werkgelegenheid Groei % biogebaseerd in VN Delta* % Direct Delta Havens** % Agro, industrie (Vl./NL)*** % Vlaamse Nederlandse Delta % 0,011% van het aantal werkzame personen in Delta werkzaam bij 100% biogebaseerd bedrijven Bron: *Orbis (2013), *Van Heijst (2013); **NBB en EUR; *** Eurostat (NACE-R1 & R2)

12 Conclusie: biogebaseerde economie VN Delta bevindt zich in voorontwikkelingsfase; veel Visie, Voornemens en Voorbeeldprojecten Bron: Rotmans (2012 en 2013)

13

14 Ontwikkeling VN Delta in /12 Werkgelegenheid Toegevoegde waarde Overslag Vlaams-Nederlandse Delta-indicator 1/2 In 2040 hebben Antwerpen en Rotterdam hun positie als global containerhubs behouden, is Zeebrugge de derde containerhaven, is sprake van groei, schaalvergroting en intermainport-verkeer. Kracht 1: Global Container Hub In 2040 is sprake van een robuust en duurzaam intermodaal hinterlandnetwerk gedreven door synchromodaliteit, aansluitend op TEN-Tnetwerken. Kracht 2: (Intermodale) hinterlandstromen

15 Ontwikkeling toegevoegde waarde in havens van de VN Delta groeit licht 150 Ontwikkeling toegevoegde waarde Vlaanderen & Nederland en VND VL+NL Delta Tot Bron: NBB (201), EUR (2012), CBS (2012) en NIS (2012), bewerkt Note: basisjaar 2001 = 100

16 Directe werkgelegenheid totaal overslag Overslagvolumes en directe werkgelegenheid in havens VN Delta stabiel 250,000 Totale directe werkgelegenheid en overslag VND-havens werkzame personen (links) & mln ton (rechts) 800, , , , , , , ,000 Totaal directe werkgelegenheid Totaal overslag Bron: NBB (2012) en EUR (2012) en informatie havens, bewerkt

17 werkgelegenheid Werkgelegenheid VN Deltahavens stabiliseert; verschil met Nederland en Vlaanderen neemt toe Directe werkgelegenheid VND-havens en werkgelegenheid Nederland en Vlaanderen (basisjaar 2002=100) VND Nederland Vlaanderen Bron: NBB (2013), EUR (2012), CBS (2012) en NIS (2012), bewerkt

18 TEU Containeroverslag in Europese havenranges waaronder havens in VN Delta stabiliseert in 2011/12 Containeroverslag VND, Duitse, Noord-Franse havens en Singapore 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5, Bron: informatie havens Le Havre/Duinkerken Hamburg/Bremen Singapore VND hubs

19 Schaalvergroting containervaart zet harder door in havens VN Delta dan wereldwijde groei van de vlootcapaciteit > TEU 260% 240% 220% 200% 180% 160% 140% 120% 100% Containerschepen TEU 80% Totaal Aanlopen VND, VND, exclusief excl. Zeebrugge Wereldvloot Bron: informatie havens (bewerkt); Alphaliner (2010,2011,2012) Note: 2010 basisjaar = 100

20 VN Delta-indicator: Update PCA Maritiem 1 (natte bulk, containers & stukgoed) Havens VN Delta tonen relatief plaatsverlies; sterke groei Singapore. 7,00 6,50 6,00 5,50 5,00 4, ,00 DeltaC1 HambC1 BremC1 HavreC1 DuinkC1 MarseilC1 ConstaC1 SingapC1 Note: Observaties van 7 Deltahavens, 4 rangehavens, 2 Europese havens en 1 wereldhaven

21 VN Delta-indicator: Update PCA Maritiem 2 (droge & natte bulk, roro) VN Delta toont relatief plaatsverlies. 7,00 6,50 6,00 5,50 5,00 4, ,00 DeltaC2 HambC2 BremC2 HavreC2 DuinkC2 MarseilC2 ConstC2 SingapC2 Note: Observaties van 7 Deltahavens, 4 rangehavens, 2 Europese havens en 1 wereldhaven

22 PCA Vlaams-Nederlandse Delta: hinterlandindicator verklaart ontwikkeling in de Delta voor 89%. Observaties Nijpend gebrek aan vergelijkbare data hinterland verkeersstromen Modal split analyse niet mogelijk 8 Deltahavens Variabelen Indirecte toegevoegde waarde Indirecte tewerkstelling SSS tonnages Binnenvaart tonnages Eén component : 89% variantie Correlaties Toegevoegde waarde : 0,87 Tewerkstelling : 0,98 SSS : 0,93 Binnenvaart : 0,99

23 Conclusies VN Deltamonitor 2011/12 Biogebaseerde economie: grote potentie aanwezig, basis nog gering: monitoring ook in de toekomst belangrijk! Schaalvergroting containervaart zet krachtig door is een stabiel jaar in de Vlaams Nederlandse Delta wat betreft werkgelegenheid, (container)overslag en toegevoegde waarde. Vlaams-Nederlandse Delta indicatoren (PCA Maritiem 1 & 2) maken duidelijk dat positie licht verzwakt. Steeds moeilijker om data uit openbaar gepubliceerde bronnen te gebruiken (beschikbaarheid afhankelijk van gedetailleerd onderzoek).

24 Suggesties: krachten van invloed op de ontwikkelling van de VN Delta die we volgende jaar kunnen meten. Hooggeschoolde arbeid en kennis? Logistieke regio s?

25 Hartelijk dank voor uw aandacht! Nadere inlichtingen: Thierry Vanelslander Joost Hintjens Martijn van der Horst Bart Kuipers