Interactie als middel en doel. Nynke van der Schaaf Hanzehogeschool Groningen PA/SASS
|
|
- Daniël Lenaerts
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Interactie als middel en doel Nynke van der Schaaf Hanzehogeschool Groningen PA/SASS
2 Vanmiddag Kwaliteit van interactie in opvang en onderwijs Beïnvloedende factoren op kwaliteit interactie Project: verbeteren van de kwaliteit van de interactie Overleg in groepjes Bespreken uitkomsten
3 Schaaf, N.v.d. (2016). Kijk eens wat ik kan! Sociale praktijken in de interactie Kwaliteit van interactie van Onderzoek 4 tot 8 jarigen in in de opvang: buitenschoolse opvang. - eigen Groningen: onderzoek RuG. - onderzoek van Elly Singer; Boogaard & Van Daalen-Kapteijn Onderzoek in onderwijs - onderzoek Damhuis (bv 2008): Lect. Interactie en taalbeleid in multiculturele Berenst, scholen J. (2012). Taalgebruik in de klas, als basis voor - onderzoek Berenst (bv 2012): Lect. kennisconstructie. Taalgebruik en leren Damhuis, R., Zalm, E. van der (2014) Maak een probleem! Hoe je kinderen uitdaagt om actief te denken in gesprekken tijdens spel Zone 13 (4), p. 6-8 Boogaard, M. & Daalen- Kapteijns, M. van (2012). Pedagogische kwaliteit van buitenschoolse opvang in Nederland. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. Leeuwarden: NHL: Albert Walsweer Maaike Pulles Frans Hiddink
4 Beïnvloedende factoren interactie 1 emotionele ondersteuning 2 respect Visie voor van autonomie de professional Verhallen en Walst: 3 regie en leiding - op interactie tussen professional Taalaanbod en (3 kind B s) 4 praten en uitleggen 5 ontwikkelingsstimulering 6 begeleiden - op interactie van sociale tussen kinderen onderling Feedback interacties (omgeving) Taalruimte (onderwerp en beurt) Interactievaardigheden van de professional kinderopvang onderwijs
5 Wat gebeurt hier? 1 Noteer zoveel mogelijk verschillende interpretaties van wat u hier ziet en van wat u denkt dat er gebeurd is? 2 Overleg even met uw buurman/buurvrouw.
6 ?? Tjeerd Albert 1 Albert ((staat met rug naar Tjeerd en wrijft in zijn ogen)) 2 Tjeerd ((lacht, wijst naar Albert en kijkt naar fotograaf))
7 Hoe conversatieanalyse werkt Conversatieanalyse: - laat zien hoe interactie werk; - onderzoekt échte interacties door ze op te nemen, vervolgens op een bepaalde manier uit te schrijven (transcriberen) zodat ze geanalyseerd kunnen worden.
8 Boter op je brood 1 Pm heb je er al eh (.) boter op eh Peter? 2 Peter nee 3 Pm noh waarom doe je dat dan niet? 4 Peter [nee 5 Pm [dat is vragen om moeilijkheden 6 Pm2 ja maar er moet wel boter op! ((zet boter voor Peter neer))
9 De mierenvanger 1 Willem (worreme) kunnen hier niet doorheen? 2 Pm wat zou er dan doorheen kunnen? 3 Willem mieren 4 Pm maar hoe krijg je die hierin ((klopt op de mierenvanger)) 5 Mark (heel makkelijk toch?) 6 Willem nou dit hier is ehh ja hieraan (.) want als je em hieraan doet hierlangs 7 Mark kijk hier doe je zand in 8 Pm ja:: 9 Mark zo naar benede: en dan kunnen ze hier lope: 10 Willem waarom doe je dan hier zand in? 11 Mark ja want want als ze hier dan lope dan glijden ze naar benede en dan komen ze bij het zand. 12 Pm maar waarom doen we er dan zand in dan? 13 Mark HIER 14 Pm maar waarom? Weet jij dat?
10 Opleiden van professionals Werken aan kennis over (taal)ontwikkeling Werken aan visie tav stimuleren van die ontwikkeling Interactievaardigheden of interactie als middel?
11 Project Verbeteren kwaliteit interactie door toegepaste conversatieanalyse Bv: De opvoedvraag (trouw 15 nov. 2017): dochter (15) wordt buitengesloten door meiden in haar Waarom? klas. Wat doen? Meeste trainingen werken Antwoord met Kanjertraining: rollenspel. Er wordt veel onzin verkondigd. Beide meiden moeten vertellen wat er aan de hand is. Mentor moet dan zeggen: oké jullie zijn geen vriendinnen, hoeft ook niet, maar je laat elkaar met rust. Afspraak wordt bezegeld met een omhelzing.
12 Toegepaste conversatieanalyse Deze methode laat professionals mee- en doorleven van wat niet werkt tot wat wel werkt in de echte praktijk. Deze aanpak laat precies zien wat werkt en wat niet werkt: dat kan één woord zijn, intonatie, stil zijn ipv iets zeggen of een gesloten vraag die werkt als een open vraag. Project in ontwikkeling.
13 Vraag aan de praktijk Twee fragmenten 1. Bekijk de fragmenten en probeer beurt voor beurt te analyseren: Welke gerealiseerde ontwikkelmomenten herkennen jullie? Welke ontwikkelmomenten zijn onbenut? 2. Hoe behandelen jullie interactie als middel? 3. Zou dit een aanvullende methode kunnen zijn?
14 Gesprek over rijmen 1 Lk ((leerkracht heeft haar gedicht voorgelezen)) rijmen die woorden? 2 lln ja= 3 lkr =ja de eerste twee regels rijmen (0.2) en de laatste twee die rijmen ook 4 >hier ben ik nog o zo klein, hoe oud zou ik zijn?< klein en zijn rijmen op 5 elkaar 6 Anke maar[ 7 Lkr [dus die steeds twee regeltjes rijmen op elkaar? 8 lln ja= 9 lkr =ja en zo ook de andere coupletten (1.0) ik wil nu graag dat jullie een ge- dicht gaan maken op die manier dus niet een elfje ((de instructie volgt)) Fragment uit: Walsweer, A.P. (2015). Ruimte voor leren. Een etnografisch onderzoek naar het verloop van een interventie gericht op versterking van het taalgebruik in een knowledge building environment op kleine Friese scholen. Groningen: RuG.
15 Conflictinterventie 1 Hanna Hier is een beetje stuk ((zit aan de slang van Marjet)) 2 Marjet jaa: (.) moet zo moet so 3 Hanna ((trekt aan het spelstuk dat Marjet in de hand heeft)) 4 Marjet HE: (.) nee: hou o:::p! 5 Lisanne Marj et! 6 Pm ((kijkt naar Hanna en Marjet)) 7 (1.2) 8 Pm Hanna als je mee wilt doen moet je dat even netjes vra:gen 9 (0.4) 10 Pm Hanna:! 11 Lisanne Ik krijg nu ook een hele lange kijk es! ((tegen Marjet)) 12 Hanna A ((zit met haar handen nog steeds in Marjets vaarwater)) 13 Pm Hanna: ((waarschuwend)) als je mee wilt doen moet je even vragen 14 Hanna ((laat spelstenen van Marjet los en gaat iets naar achteren)) 15 Lisanne ((gooit dobbelsteen)) 16 Marjet Jij mag alles Lisanne jij m ag alles 17 ((pm er gaat weg, Hanna pakt speldoos M&L, Marjet kijkt ernaar))
16 Vragen? Verder lezen Koole, Tom (2014). Interactie als gereedschap (Oratie). Groningen: Rijksuniversiteit Groningen Schaaf, N. vd. (2016). Kijk eens wat ik kan! Sociale praktijken in de interactie tussen kinderen van 4 tot 8 jaar in de buitenschoolse opvang. Groningen: Rijksuniversiteit Groningen. Schaaf, N. vd. (2017). Geef ze de Meertaal. Schaaf, N. vd., Vrij, M., Berenst, J., Doornenbal, J. & Glopper, K.de (2010/2011). De interactie tussen leiding en kinderen en tussen kinderen onderling in twee verschillende typen buitenschoolse opvang. Toegepaste Taalwetenschap in Artikelen 84/85(1/2), p
17
Pedagogiek op maat helpt co nc n re c et Deelsessie 12
Pedagogiek op maat helpt concreet Deelsessie 12 Voorstellen Ank Greijmans José Reijntjens Carolien Hamer Warme Professional Brede concensus dtht dat het opvoeden van jonge kinderen in de kinderopvang een
Nadere informatieLeerlingen op elkaar laten reageren tijdens klassengesprekken
Leerlingen op elkaar laten reageren tijdens klassengesprekken Netwerkdag voor taalspecialisten LNT 12 april 2018 Annerose Willemsen Rijksuniversiteit Groningen a.willemsen@rug.nl Wat kan een leerkracht
Nadere informatieNederlands Consortium Kinderopvang Onderzoek (NCKO)
Nederlands Consortium Kinderopvang Onderzoek (NCKO) dr. Ruben Fukkink dr. Mirjam Gevers Deynoot-Schaub drs. Katrien Helmerhorst workshops ABVAKABO FNV 7 oktober 2009 STRUCTURELE KENMERKEN PROCESKWALITEIT
Nadere informatieDE INTERACTIE TUSSEN LEIDING EN KINDEREN EN TUSSEN KINDEREN ONDERLING IN TWEE VERSCHILLENDE TYPEN BUITENSCHOOLSE OPVANG
DE INTERACTIE TUSSEN LEIDING EN KINDEREN EN TUSSEN KINDEREN ONDERLING IN TWEE VERSCHILLENDE TYPEN BUITENSCHOOLSE OPVANG Nynke van der Schaaf 12, Marjolein Vrij 1, Jan Berenst 1, Jeannette Doornenbal 2
Nadere informatieThema Op het vliegveld. Cursus vier, week acht deel b. Josée Coenen en Ans Drubbel. d.d. oktober cursus vier, week acht
Thema Op het vliegveld Cursus vier, week acht deel b Josée Coenen en Ans Drubbel d.d. oktober 2016 www.watenhoe-nt2.nl, cursus vier, week acht 1 Pragmatiek Dialoog dag een HZS oef. 28 (stukje blz. 28-29)
Nadere informatieSYMPOSIUM Kennis in interactie: Focus op taalgebruik Korte samenvattingen van de PLENAIRE LEZINGEN
SYMPOSIUM Kennis in interactie: Focus op taalgebruik Korte samenvattingen van de PLENAIRE LEZINGEN Wat is het doel van ons onderwijs? Claire Boonstra (Operation Education, Bussum) Voordat we het 'wat'
Nadere informatieSpel en sociaal spel in ontwikkelingsperspectief. Masterclass Simeacongres, Lunteren Lilian van der Bolt
Spel en sociaal spel in ontwikkelingsperspectief Masterclass Simeacongres, Lunteren 7-4-2017 Lilian van der Bolt Kennismaking Programma Opvattingen rondom Spel en ontwikkeling Het belang van spel Spelontwikkeling
Nadere informatieEFFECTEN VAN VIB EN VVE IN DE KINDEROPVANG
Kenniscentrum Onderwijs en Ontwikkeling Hogeschool van Amsterdam EFFECTEN VAN VIB EN VVE IN DE KINDEROPVANG Ruben Fukkink 1951: DE ALLEREERSTE VIDEO EFFECTEN VIDEO-FEEDBACK OP GEZINNEN 0,8 0,7 Meta-analyse
Nadere informatieDIALOGISCH LEZEN. SAMEN LEREN VAN EN MET TEKSTEN Maaike Pulles. Lectoraat taalgebruik & leren NHL Stenden Hogeschool
DIALOGISCH LEZEN SAMEN LEREN VAN EN MET TEKSTEN Maaike Pulles Lectoraat taalgebruik & leren NHL Stenden Hogeschool WAP Symposium Verschillend Taalvaardig Amsterdam 20 januari 2018 Voorbeeld leerlingen
Nadere informatieTraining. Interactieve vaardigheden
Training Interactieve vaardigheden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur(s): Anne Haselberg Eindredactie: Jo-Anne Schaaf Titel: Interactieve vaardigheden
Nadere informatieRispje en Siedzje. Wat bereikt is in de Lectoraten Frysk & Meartaligens en Taalgebruik & Leren in de jaren
1 Wat bereikt is in de Lectoraten Frysk & Meartaligens en Taalgebruik & Leren in de jaren 2010-2018. En wat gaat volgen vanaf 2019 in het Lectoraat Meertaligheid & Geletterdheid. Eindredactie Reitze Jonkman
Nadere informatiekindercentra NCKO-kwaliteitsmonitor
kindercentra Inleiding Bij staat kwaliteit voorop. biedt op alle centra kwalitatief goede opvang waardoor kinderen zich zo optimaal mogelijk kunnen ontwikkelen. GGD-inspecties en HKZcontroles maken deze
Nadere informatieLeren & Leven in het Kindcentrum
Leren & Leven in het Kindcentrum Leren & Leven Leren & Leven heeft een aanpak en een programma waarmee alle kinderen ondersteund en uitgedaagd worden in het ontwikkelen van hun unieke talenten. De aanpak
Nadere informatiePedagogische basisdoelen. In de gastouderopvang
Pedagogische basisdoelen In de gastouderopvang Pedagogische basisdoelen Ieder gastouderbureau heeft een pedagogisch beleidsplan Dat is gebaseerd op 4 basisdoelen die zijn geformuleerd door Riksen Walraven
Nadere informatieSpelen met Taal. Het stimuleren van zelfsturend gedrag in spelsituaties. Jeroen Aarssen 19 november 2014
Spelen met Taal Het stimuleren van zelfsturend gedrag in spelsituaties Jeroen Aarssen 19 november 2014 Programma Ideeën over taal en interactie door de tijd Taal en Executieve Functies Taal en Denken Taal-
Nadere informatieKwaliteit van spel. ANNERIEKE BOLAND, Hogeschool ipabo
Kwaliteit van spel ANNERIEKE BOLAND, Hogeschool ipabo BKK WETENSCHAPSCONGRES 1 NOVEMBER 2016 Drie sneeuwmannen! jkjl Volgen van aandacht Mundy et al (2007) Gedeelde aandacht initiëren Mundy et al (2007)
Nadere informatieDino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen.
Dino en het ei Bibliografie: Demyttenaere, B. (2004). Dino en het ei. Antwerpen: Standaard. Thema: niet alles is steeds wat het lijkt, illusies Korte inhoud: Elke nacht staat er een groot wit ei tussen
Nadere informatieTaalontwikkeling bij kleuters
Onderzoek naar leerkrachtvaardigheden tijdens de onderzoeksactiviteit zinken en drijven door kleuters met een taalachterstand Aanleiding ervaringen in de nascholing ervaringen met studenten afstudeerprojecten
Nadere informatieTopscorer. Marian Hoefnagel. Daar kun je. 2 op rekenen! BOEKEN BOEIEN
Topscorer Marian Hoefnagel Daar kun je BOEKEN BOEIEN 2 op rekenen! Scoren Kijk, daar! Die jongen met dat blonde haar! Daan wijst naar een jongen die net de tram inkomt. Hij heeft een grote sporttas bij
Nadere informatieSchoolsucces en Taalgebruik : De rol van klassikale interactie en peer-interactie voor het leren van kinderen
Schoolsucces en Taalgebruik : De rol van klassikale interactie en peer-interactie voor het leren van kinderen Jan Berenst & Albert Walsweer j.berenst@nhl.nl / a.walsweer@nhl.nl NHL Stenden Hogeschool Lectoraat
Nadere informatieDe kijkwijzer lezen: een alternatief voor het beoordelen van de leesvaardigheden van de kinderen
Kijkwijzer voor taal De kijkwijzer lezen: een alternatief voor het beoordelen van de leesvaardigheden van de kinderen Evaluatie van (begrijpende)leesvaardigheden van kinderen is zo moeilijk omdat de prestaties
Nadere informatieGedrag; een koud kunstje? Wat vraagt een gedragsmoeilijke leerling van een professional voor de klas?
Gedrag; een koud kunstje? Wat vraagt een gedragsmoeilijke leerling van een professional voor de klas? Een doorkijkje naar de oplossingsgerichte benadering Wie ben ik? Desiree Middelkoop Leerkracht lc so
Nadere informatieFotolink: alleen voor ouders, sorry
Vanuit de trein met het uitzicht op. de laptop, onderweg naar een bijeenkomst over hoe kan het ook anders de veranderingen in de kinderopvang schrijven wij voor jullie deze nieuwsbrief Veel leesplezier
Nadere informatieHier de informatie van het aantal spelers dat er voor deze sketch nodig is, hun karakterbeschrijvingen en hoe het eenvoudige decor er uit dient te
Hier de informatie van het aantal spelers dat er voor deze sketch nodig is, hun karakterbeschrijvingen en hoe het eenvoudige decor er uit dient te zien. En nog enkele eventuele andere bijzonderheden. Tevens
Nadere informatieKIND TOCH! Een bad op straat
KIND TOCH! Een bad op straat Bom bom bom bom Bom bom bom bom doet de klok op het plein. Het is acht uur. Noor stapt naar haar school. Het is erg nat op straat. En ook op het plein. Kijk, daar staat Vik
Nadere informatieInteractievaardigheden in de Kinderopvang
Interactievaardigheden in de Kinderopvang Toelichtende tekst bij PowerPoint pedagogisch kader training Voorleescoördinator In 2012 is een landelijke meting uitgevoerd door het Nederlands Consortium Kinderopvang
Nadere informatie5 pedagogisch medewerkers
5 pedagogisch medewerkers In dit hoofdstuk gaan we in op de pedagogisch medewerker. Zij heeft grote invloed op het welzijn en de ontwikkeling van kinderen in de opvang. Door individuele interactie met
Nadere informatieHoe ziet het Nederlandse ecec-landschap eruit anno 2012?
Hoe ziet het Nederlandse ecec-landschap eruit anno 2012? Spreker Josette Hoex Datum 17 februari 2012 ..nogal vol, en soms een beetje glibberig!! 2 In 2005 werd kinderopvang 0 13 jaar Een commerciële branche
Nadere informatieDe e-learning van Gastouderland
De e-learning van Gastouderland Ook voor gastouders is het belangrijk te blijven ontwikkelen. Daarom bieden wij diverse modules aan die speciaal ontwikkeld zijn voor de kinderopvang. Gastouderland werkt
Nadere informatieDan komt Pat op het bed terecht. Maar het gaat niet helemaal goed. Ho, buur, roept Pat, dit gaat mis!
Mat slingert het touw omhoog en het komt precies om de lamp terecht. Mat pakt een touw en begint ermee te slingeren. Wat ga je doen, buur? vraagt Pat. Wacht maar af, zegt Mat. Mat trekt het touw strak.
Nadere informatiePedagogische Kwaliteit & De NCKO-Kwaliteitsmonitor
Pedagogische Kwaliteit & De NCKO-Kwaliteitsmonitor Regionale bijeenkomsten voor pedagogisch medewerkers 2010 NCKO Prof. dr. Louis Tavecchio Dr. Ruben Fukkink Dr. Mirjam Gevers Deynoot-Schaub Drs. Katrien
Nadere informatieEXAMEN CLUBLEIDER B (CLB)
EXAMEN CLUBLEIDER B (CLB) Spelregels Dit gedeelte bestaat uit 18 opgaven. U hebt voor dit onderdeel anderhalf uur de tijd. Om te kunnen slagen moet u voor dit onderdeel minimaal 30 van de 54 punten behalen.
Nadere informatieDe cruciale rol van taal binnen het aanbod voor het jonge kind
De cruciale rol van taal binnen het aanbod voor het jonge kind Workshop CPS congres 13 oktober 2016 Lotte Henrichs Centrum voor Onderwijs & Leren Onderwijsadvies & Training Doel vandaag Inzicht in hoe
Nadere informatieOns pedagogisch handelen buitenschoolse opvang De Zevensprong, Weezenhof 30
Ons pedagogisch handelen buitenschoolse opvang De Zevensprong, Weezenhof 30 Op de website van KION zie je onder Zo werken wij hoe we in ons beleid vorm hebben gegeven aan de pedagogische doelen en onze
Nadere informatieNAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever.
Vos en Waar is Haas het ijs? NAAM Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Wat een raar beest! lacht Uil.
Nadere informatieSLOTSCÈNE VAN ISOLA. Hij draait zich om en wil vertrekken. BERNARD Wij doen het niet! Verbruggen draait zich verbaasd om.
SLOTSCÈNE VAN ISOLA Arnold blijft staan. Achter hem gaat de deur open. Arnold ziet aan de gezichten van Diana en Bernard dat ze iemand achter hem zien. Hij draait zich om en doet geschrokken een stap achteruit.
Nadere informatieLEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX.
LEERKRACHTGEDEELTE ACTIVITEIT HOE-FILE: HOE MAAK IK HET UIT? VAN LIEF NAAR EX. Omschrijving van de activiteit De leerlingen lezen tips over correct handelen als je het uitmaakt met je lief. Ze bespreken
Nadere informatieWerkvormen: Lesdoelen: Filmpjes: Benodigdheden: Kinderboeken: Les 8: Verliefd. Lesoverzicht
Les 8: Verliefd Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten dat gevoelens van verliefdheid leuk maar ook lastig kunnen zijn; Kinderen zijn zich ervan bewust dat je op verschillende types mensen verliefd kunt
Nadere informatieDIALOGISCH LEZEN. OP DE BASISSCHOOL Maaike Pulles. Lectoraat Taalgebruik & Leren NHL Stenden Hogeschool
DIALOGISCH LEZEN OP DE BASISSCHOOL Maaike Pulles Lectoraat Taalgebruik & Leren NHL Stenden Hogeschool SLO Netwerkdag voor taalspecialisten Utrecht 12 april 2018 leerlingen tekst met informatie vraag informatieverwerking
Nadere informatieTeksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.
Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl
Nadere informatieLeerzame interactie tijdens samen schrijven
Lectoraat Taalgebruik & Leren NHL Hogeschool Leeuwarden Nederland Leerzame interactie tijdens samen schrijven Masterclass Wetenschap & Techniek April - mei 2015 Anke Herder anke.herder@nhl.nl Context Lectoraat
Nadere informatieToelichting op het SCOL normeringsonderzoek
Inhoud: Toelichting op het SCOL normeringsonderzoek Omschrijving en aanwijzingen voor het scoren van de nieuwe categorieën en vragen in de SCOL Omschrijving en aanwijzingen voor het scoren van de nieuwe
Nadere informatieDe functie van een rekenconflict
ebook De functie van een rekenconflict Inleiding Om het rekenaanbod te verrijken brengt de leerkracht regelmatig bewust een conflictsituatie in. Het inbrengen van rekenconflicten is een werkwijze waarbij
Nadere informatiePraten met kinderen over de wereld: Tien Tips voor Ouders
Praten met kinderen over de wereld: Tien Tips voor Ouders 1. Kies een goed moment! Neem elke dag de tijd voor een gesprek met je kind. Zoek naar een moment dat het beste past bij jullie gezin. Voor de
Nadere informatieLENTE+LIEFDE Juf Floor ligt in haar bed. Ze wordt wakker en pakt haar kleren om vandaag aan te trekken. Dan gaat juf Floor ontbijten. Ze gaat naar buiten en loopt naar meester Ruben s huis. Ze belt aan
Nadere informatieSWPBS Je ziet het pas als je het doorheb
SWPBS Je ziet het pas als je het doorheb verbluffende vragen welke vragen / opmerkingen krijg je op jouw school waarvan je denkt: wat moet ik daar nu mee? 2 stappen stap 1: Het zelf echt begrijpen stap
Nadere informatieDingetjes I. Kleuter-kabouters
Dingetjes I Kleuter-kabouters 2018 David Arts Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur worden verveelvoudigd, opgeslagen in een
Nadere informatieIk ben Stephanie. Ik ben Stephanie
Ik ben Stephanie Sperzieboon. Ik ben lang en dun. Zoek in de klas eens naar allerlei voorwerpen die lang en dun zijn en leg deze in het midden van de kring. Wat hebben we allemaal gevonden? Ik ben Stephanie
Nadere informatiehttp://www.kidzlab.nl/index2.php?option=com_content&task=vi...
Veelvlakken De perfecte vorm Plato was een grote denker in de tijd van de Oude Grieken. Hij was een van de eerste die de regelmatige veelvlakken heel bijzonder vond. Hij hield ervan omdat ze zulke mooie,
Nadere informatieDe Man van de Toekomst Module Theater Groep 7-8
De Man van de Toekomst Module Theater Groep 7-8 Teksten: Stella van Lieshout Illustraties: Tjarko van der Pol ABC Cultuur is een initiatief van het Centrum voor de Kunsten Beverwijk www.abccultuur.nl De
Nadere informatieInspectierapport Kinderpaleis-Poort (BSO) Minervasingel ZJ Almere Registratienummer
Inspectierapport Kinderpaleis-Poort (BSO) Minervasingel 5 1363ZJ Almere Registratienummer 137991113 Toezichthouder: GGD Flevoland In opdracht van gemeente: Almere Datum inspectie: 11-03-2019 Type onderzoek
Nadere informatieWorkshop Persoonlijk Leiderschap
2015 Workshop Persoonlijk Leiderschap Margje Mul & Jorg Andree Hanzehogeschool Groningen 2-3-2015 Draaiboek Persoonlijk leiderschap. Doel: loskomen, kennismaken, ontmoeten, contact Een half uur voor start
Nadere informatieFactsheet Pedagogische kwaliteit kinderopvang. Ruben Fukkink & Ellen van Reemst (2013)
Factsheet Pedagogische kwaliteit kinderopvang Ruben Fukkink & Ellen van Reemst (013) In deze factsheet zijn recente gegevens opgenomen over de pedagogische kwaliteit van de Nederlandse kinderopvang. In
Nadere informatieKeetje zucht. Wat duurt het lang! Maar wacht... Daar komt een auto de straat in rijden. Hij stopt achter de verhuiswagen en er stappen twee mensen
De verhuiswagen Mama! Keetje staat voor het raam. Ze wijst naar buiten. Er staat een grote auto voor het huis! Mama komt naast Keetje staan. Dat is een verhuiswagen. We krijgen vandaag nieuwe onderburen.
Nadere informatieHet is stil in de klas. Iedereen zit te zweten boven een taaltoets. Een belangrijke, heeft meester Frank gezegd. Tijn legt zijn vel papier op de rand
1 Het is stil in de klas. Iedereen zit te zweten boven een taaltoets. Een belangrijke, heeft meester Frank gezegd. Tijn legt zijn vel papier op de rand van zijn tafel. Hij vond het niet zo moeilijk en
Nadere informatieThema Nederlandse cultuur en gewoontes
http://www.edusom.nl Thema Nederlandse cultuur en gewoontes Lesbrief 32. Mag ik even uitpraten? Wat leert u in deze les? Eén lange zin maken van twee korte zinnen. Je mening geven. Veel succes! Deze les
Nadere informatieInleiding. Pedagogisch medewerker in de kinderopvang: een belangrijk en verantwoordelijk beroep!
Inleiding Weten en kijken Pedagogisch medewerker in de kinderopvang: een belangrijk en verantwoordelijk beroep! Goede kinderopvang is een waardevolle aanvulling op de opvoeding thuis. Kinderopvang biedt
Nadere informatieHier de informatie van het aantal spelers dat er voor deze sketch nodig is, hun karakterbeschrijvingen en hoe het eenvoudige decor er uit dient te
Hier de informatie van het aantal spelers dat er voor deze sketch nodig is, hun karakterbeschrijvingen en hoe het eenvoudige decor er uit dient te zien. En nog enkele eventuele andere bijzonderheden. Tevens
Nadere informatieOns pedagogisch handelen buitenschoolse opvang Kloek
Ons pedagogisch handelen buitenschoolse opvang Kloek Op de website van KION zie je onder Zo werken wij hoe we in ons beleid vorm hebben gegeven aan de pedagogische doelen en onze pedagogische uitgangspunten.
Nadere informatieCursus. Onderwijs VVE 2 activerende leeromgeving
Cursus Onderwijs VVE 2 activerende leeromgeving Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Geerte Binnema Inhoudelijke redactie: Napona Smid Titel: Onderwijs/VVE2
Nadere informatieFeedback Project Ergonomisch Ontwerpen
Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7
Nadere informatieMentor Datum Groep Aantal lln. Ruud
Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder Student(e) Klas Stageschool Plaats Rachel van der Pijl P14EhvADT De Springplank. Eindhoven
Nadere informatieDe kracht van dialogische gesprekken
De kracht van dialogische gesprekken Congres Spel Verbindt - 3 april 2019 Dr. Chiel van der Veen Vrije Universiteit Amsterdam, afdeling Pedagogische- en Onderwijswetenschappen DEZE LEZING Gesprekken verbinden
Nadere informatieLKG les 4 Breda 9 januari 2019
LKG les 4 Breda 9 januari 2019 Wat hebben we gedaan? LES 1 Observeren 1 Fragment Marc Lammers 2 Goed onderwijs = adaptief onderwijs https://www.bing.com/videos/search?q=moeder+met+vierling+in+bed&&view=detail&mid=66548de81066702685b366548de81066702685b3&form=vrdgar
Nadere informatieWaar gaan we het over hebben?
Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Sommige meisjes zijn heel snel verliefd, andere meisjes zullen niet snel of misschien zelfs helemaal niet verliefd worden. Dit is bij ieder meisje anders. Wat gebeurt
Nadere informatiejuni 2014 vanaf 4 jaar De wieken van de molen tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof
juni 2014 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Refrein: gaan rond en rond. Een grote boog naar boven, dan weer naar de grond. Kijk eens hoe ze draaien, al-le vier. Het lijkt alsof ze
Nadere informatieWat? Ambers mond valt open. Krijg ik dertigduizend euro? De notaris knikt. Dat klopt. Gefeliciteerd. Liz weet ook niet wat ze hoort.
Een erfenis Dag dames, kan ik iets voor u doen? Amber kijkt Liz even aan en zegt dan: Ik heb hier een afspraak met de notaris. Mijn naam is Amber Overgauw. De vrouw kijkt op haar beeldscherm. Ik zie het,
Nadere informatieKabouters bestaan écht wel
Een doldwaze SKETCH van ca. 15 minuten voor 4 vrouwen Er bestaat tevens een script voor 4 mannen En deze sketch is ook geschikt om door de jeugd te worden gespeeld. Kabouters bestaan écht wel Door Peter
Nadere informatieLESVOORBEREIDINGSFORMULIER DERDEGRAADSSTAGE Datum nazicht: Naam student: Stefanie Van Calenberg Stageschool: De Zonnebergen
LESVOORBEREIDINGSFORMULIER DERDEGRAADSSTAGE Datum nazicht: Naam student: Stefanie Van Calenberg Stageschool: De Zonnebergen Nagekeken door: aanpassen - herwerken Stageklas: 2 de leerjaar Aantal lln.: 16
Nadere informatie1
Maak betekenisvolle onderwerpen bespreekbaar Individuele docententraining PPOZO DAG 1 PPOZO Marije Fris leerkracht basisonderwijs trainer & masterclassdocent St. DKJL Dag 1 donderdag 24 november Dag 2
Nadere informatieTAAL- EN INTERACTIEVAARDIGHEDEN IN DE KINDEROPVANG. Werkboek deelnemers Bijeenkomst 3
TAAL- EN INTERACTIEVAARDIGHEDEN IN DE KINDEROPVANG Werkboek deelnemers Bijeenkomst 3 Opdracht 3.1 Werkblad 3.1 Leren van en met collega s Presenteer de opbrengsten van de intervisie Bespreek de verschillende
Nadere informatieHoe? Taal 1. Waar? Tijd? Extra? SPEL DENK
TRICKY TOWER Taal 1 2 Eén leerling heeft het opgavenboekje, één leerling de blokjes. De leerling met het boekje legt zonder iets aan te wijzen uit welke blokjes er nodig zijn voor de opgave. Daarna legt
Nadere informatieDomein: Oriëntatie op jezelf en de wereld, Wetenschap en techniek: Natuurkunde. Verantwoording
Domein: Oriëntatie op jezelf en de wereld, Wetenschap en techniek: Natuurkunde Verantwoording Wetenschap en techniek draagt bij aan de ontwikkeling van nieuwsgierigheid, creativiteit en kritisch analytisch
Nadere informatieCULTURELE DIVERSITEIT IN DE KINDEROPVANG: UITDAGING OF INSPIRATIEBRON?
CULTURELE DIVERSITEIT IN DE KINDEROPVANG: UITDAGING OF INSPIRATIEBRON? S.K. Huijbregts Prof. Paul Leseman en Saskia van Schaik (UU) 1 INTRODUCTIE: CULTURELE DIVERSITEIT IN OPVOEDINGSIDEEËN Toenemende culturele
Nadere informatieLesdoelen: Werkvormen: Benodigdheden: Prentenboeken: Les 10: Hoe zeg ik nee. Lesoverzicht. Basis
Les 10: Hoe zeg ik nee Lesoverzicht Lesdoelen: Kinderen weten het verschil tussen prettige en onprettige situaties en kunnen deze herkennen. Kinderen weten dat ze onprettige aanrakingen mogen weigeren.
Nadere informatieZie de leerling! interactie tussen leerkracht en leerling
Zie de leerling! interactie tussen leerkracht en leerling Charlaine Reval, Karla Uitewaal Inhoud Het belang van leerkracht - leerlingrelatie Pedagogisch klimaat en klassenmanagement als fundament Mentale
Nadere informatiePedagogische kwaliteit in beweging
Pedagogische kwaliteit in beweging De kinderopvang staat voor grote uitdagingen: kinderen een veilige basis en voldoende uitdaging bieden voor een gezonde ontwikkeling en hen voorbereiden op het basisonderwijs.
Nadere informatieDE NACHT ZINGT ZIJN EIGEN ZANG
jon fosse - de nacht zingt zijn eigen zang Jon Fosse DE NACHT ZINGT ZIJN EIGEN ZANG NATTA SYNG SINE SONGAR(1997) Een toneelstuk Vertaling Tom Kleijn *********** PERSONEN Jonge Vrouw Jonge Man Vader Moeder
Nadere informatieFiche voorbereiden van activiteiten
Fiche voor voorbereiden van activiteiten Omschrijving van de activiteit: Vertellen van het verhaal Raad eens hoeveel ik van je hou van Sam Mc Bratney en Anita Jeram aan de hand van het prentenboek. Ervaringssituatie:
Nadere informatieDe woonkamer. Er staan veel dozen in de woonkamer, er staat een bank en een kast die half in elkaar gezet is.
SAMENWONEN 1. EXT. ROND HET HUIS - DAG Rond het huis. Judith en Peter zijn aan het verhuizen, er staat een verhuiswagen voor het huis. Judith en Peter lopen vaak heen en weer met dozen. Ze lachen naar
Nadere informatieObservatiekladblok ZIEN!
Het observeren/ waarnemen Het observatiekladblok is een hulpmiddel in de fase van het waarnemen. Door de ZIEN! begrippen te kennen, gedrag te herkennen kun je scherper observeren. Wanneer je weet waar
Nadere informatieStap 3 Leeractiviteiten begeleiden
Stap 3 Leeractiviteiten begeleiden Bij het begeleiden van leeractiviteiten kun je twee aspecten aan het gedrag van leerkrachten onderscheiden, namelijk het pedagogisch handelen en het didactisch handelen.
Nadere informatiedecember 2014 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Lekker en gezond
december 2014 vanaf 4 jaar tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof Lekker en gezond Lekker en gezond 1 Kom, dan gaan we in de kring. Pak je trommel op je schoot. Laat maar zien, wat zit erin? Appel,
Nadere informatieDE NETWERKTHERMOMETER LEERLINGEN INSTRUCTIE
Netwerkthermometer DE NETWERKTHERMOMETER LEERLINGEN INSTRUCTIE Wat is De Netwerkthermometer De Netwerkthermometer is een test. Een test om een gedegen beeld te krijgen van hoe je zelf aan kijkt tegen je
Nadere informatieMiauw! Miauw!
Onderbouw Thema: jaloezie Miauw! Een verhaal over een meisje dat jaloers is op haar babyzusje. Sinds Dian een zusje heeft moet ze de aandacht van moeder delen. Dat vindt Dian soms heel moeilijk. Miauw!
Nadere informatieAAN DE SLAG MET PRINSJESDAG
AAN DE SLAG MET PRINSJESDAG SEPTEMBER 2016 - AAN DE SLAG MET #4 WAT HEB JE NODIG? Dobbelsteen Koffertje Lijst met bedragen (bijlage 1) Ministeriekaartjes (bijlage 2) Zes stapeltjes met 33 briefjes van
Nadere informatieSpelregels. Het spelen van levend ganzenbord
Het spelen van levend ganzenbord Voor het spelen van het levend ganzenbord verdeel je de deelnemers in minimaal twee groepen. Deze groepen spelen het levend ganzenbord tegen elkaar. Het doel van het levend
Nadere informatieBijlage interview meisje
Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je
Nadere informatieKindervergadering Zo gaat het bij ons!
Pedagogisch kader kindercentra 4 13 jaar Kindervergadering Zo gaat het bij ons! Introductie voor de groepsleiding Is kinderinspraak belangrijk? Denken vanuit de groep is logisch en praktisch, maar toch
Nadere informatieBaby in de kinderopvang
Baby in de kinderopvang Uitgebreide informatie Een goede en liefdevolle verzorging is de basis voor het werken met baby s. Speelse en prikkelende interacties met de baby s zorgen voor waardevolle opvang.
Nadere informatieWorkshop Stijn Verhulst 18 oktober Neem de lijst door met gedragingen waaruit je kan opmaken dat je aantrekkelijk bent voor een kind.
Workshop Stijn Verhulst 18 oktober 2010 Neem de lijst door met gedragingen waaruit je kan opmaken dat je aantrekkelijk bent voor een kind. 2. Voorafgaand aan de video: Caroline en Peter praten 45 minuten
Nadere informatieInhoudsopgave. 1. Uitgangspunten blz. 1.1 Doel van het beleidsplan 3 1.2 Inhoud van het beleidsplan 3. 2. Beginsituatie 4. 3. De gewenste situatie 5
Beleidsplan sociaal-emotionele ontwikkeling O.B.S. de Zoeker Maart 2012 Inhoudsopgave 1. Uitgangspunten blz. 1.1 Doel van het beleidsplan 3 1.2 Inhoud van het beleidsplan 3 2. Beginsituatie 4 3. De gewenste
Nadere informatieInteractie als gereedschap Koole, Tom
Interactie als gereedschap Koole, Tom IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document
Nadere informatieSpinners. Veel plezier! Juf Els en juf Anke
Spinners Een nieuwe rage: spinners! Heb jij ze al gespot in jouw klas? Vervelend, al dat speelgoed op school, of handig! spinners in de klas, daar kun je leuke, leerzame activiteiten mee doen! Wij bedachten
Nadere informatieTaal in Beeld. Vereniging van Taalspecialisten Amersfoort 29 september Brede blik op geletterdheid
Taal in Beeld Janke Singelsma & Maaike Pulles NHL Lectoraat Taalgebruik & Leren Vereniging van Taalspecialisten Amersfoort 29 september 2017 Brede blik op geletterdheid De geletterdheidspraktijken in de
Nadere informatieIk heb een nieuw horloge, zegt papa. Kijk.
Prent 1 Sst, ik hoor iets! Prent 1. Sst, ik hoor iets! Said en Jamal zitten aan tafel te eten. Samen met papa en mama. Ik heb een nieuw horloge, zegt papa. Kijk. Papa laat het horloge zien. Het is een
Nadere informatieJino Tandplak stelt voor Henrie de bacterie en de glijbaan. Voor meer info kijk op kleinejino.wordpress.com
Jino Tandplak stelt voor Henrie de bacterie en de glijbaan Prent 1 Op een avond stond mama klaar in de badkamer om haar tanden te poetsen. Mama houdt ervan om haar tanden te doen glimmen als een diamant.
Nadere informatieDe kippendief. door Nellie de Kok
door Nellie de Kok 1 door Nellie de Kok samenvatting In de bibliotheek staan allerlei mooie boeken. Aan de kinderen wordt gevraagd wat voor boeken je daar allemaal kunt lenen. Kaatje werkt in de bibliotheek
Nadere informatie3 Pesten is geen lolletje
Na deze les kun je: het verschil tussen plagen en pesten noemen; jouw ervaringen met pesten vertellen; uitleggen hoe je pesten kunt stoppen; afspraken maken over pesten. 3 Pesten is geen lolletje Pesten
Nadere informatie6
6 Maria Dit verhaal gaat over Maria. Ze is de zus van Marta en Lazarus. Ze houdt veel van Jezus en weet dat Hij snel moet sterven. Daarom wil ze Jezus laten zien hoeveel ze van Hem houdt. Hoeveel krijgt
Nadere informatie