INTERACTIE EN COMMUNICATIE: BEGRIPPEN EN CLASSIFICATIE

Transcriptie

1 INTERACTIE EN COMMUNICATIE: BEGRIPPEN EN CLASSIFICATIE 1. INLEIDING INTERACTIE WAT EN WIE? DRAMATURGIE FYSIEKE AFSTAND BELEEFDE INATTENTIE KENMERKEN VAN INTERACTIE SOORTEN INTERACTIE COMMUNICATIE HET COMMUNICATIEPROCES SOORTEN COMMUNICATIE Intrapersoonlijke communicatie Interpersoonlijke communicatie Massacommunicatie Eenzijdige communicatie Meerzijdige communicatie Verbale communicatie Non-verbale communicatie COMMUNICATIEPROBLEMEN Ruis Communicatiestops DE AXIOMA S VAN WATZLAWICK AXIOMA AXIOMA AXIOMA AXIOMA AXIOMA INDELING IN INTERACTIEVORMEN OP BASIS VAN DE BETROKKEN PARTIJEN...23 Interactie en communicatie: begrippen en classificatie / p.1 van 23 / versie 2019

2 INTRAPERSOONLIJKE INTERACTIE 1. MOTIVATIONELE CONFLICTEN COGNITIEVE DISSONANTIE ATTRIBUTIE DE CAUSALE ATTRIBUTIETHEORIE ATTRIBUTIEFOUTEN De fundamentele attributiefout Zelfhandicapping Self-serving bias Defensieve attributie Stereotypering...13 Intrapersoonlijke interactie / p.1 van 15 / versie 2019

3 INTERPERSOONLIJKE INTERACTIE 1. VORMEN VAN INTERPERSOONLIJKE INTERACTIE RUIL MACHTSUITOEFENING SAMENWERKING COMPETITIE CONFLICT CONFORMITEIT ROLCONFLICTEN BEGRIPPEN INTERN EN EXTERN ROLCONFLICT MODELLEN VOOR INTERPERSOONLIJKE INTERACTIE ROOS VAN LEARY DE AXENROOS...10 Interpersoonlijke interactie / p.1 van 16 / versie 2019

4 MECHANISMEN DIE INTERACTIE EN COMMUNICATIE BEÏNVLOEDEN 1. ROLPATRONEN CONFORMITEIT DEVIANTIE STEREOTYPEN EN VOOROORDELEN FRUSTRATIE ANGST ETNOCENTRISME...13 Mechanismen die interactie en communicatie beïnvloeden / p.1 van 16 / versie 2019

5 CONFLICTEN 1. OORZAAK EN AANLEIDING SOORTEN CONFLICTEN DE ESCALATIELADDER VAN GLASL CONFLICTHANTERINGSSTIJLEN: HET MODEL VAN THOMAS EN KILMANN AGRESSIE EN GEWELD BEGRIPPEN SOORTEN GEWELD Fysiek geweld Psychisch geweld Structureel geweld Cultureel geweld EINDE VAN EEN CONFLICT ZELF OPLOSSEN BEMIDDELING VONNIS MINDER CONSTRUCTIEVE VORMEN OM EEN CONFLICT TE BEËINDIGEN...22 Conflicten / p.1 van 22 / versie 2019

6 PERSOONLIJKHEID EN ZELFBEELD 1. BEGRIPPEN PERSOONLIJKHEID TEMPERAMENT KARAKTER CONSTITUTIE IDENTITEIT HET NATURE-NURTUREDEBAT HET DEBAT MANIEREN OM DE INVLOED VAN NATURE EN NURTURE TE ONDERZOEKEN INTELLIGENTIE PERSOONLIJKHEIDSTHEORIEËN TREKKENTHEORIE: DE BIG FIVE De theorie Evaluatie van de Grote Vijf Toepassingen PSYCHOANALYSE VOLGENS FREUD Drie bewustzijnsniveaus Drie componenten van de persoonlijkheid: Es, Ich, Über-ich Psychoseksuele ontwikkeling: 5 fasen Afweermechanismen Psychoanalytische therapie Kritiek op de theorie van Freud GEDRAGSPSYCHOLOGIE: KLASSIEKE CONDITIONERING Experiment van Pavlov Gedragstherapie: aversietherapie GEDRAGSPSYCHOLOGIE: OPERANTE CONDITIONERING Thorndike Skinner SOCIALE LEERTHEORIE Het Bobo doll-experiment Verfijningen Sociaal leren en de media Therapie: fobieën overwinnen door imitatie ZELFBEELD ZELFKENNIS EN ZELFBEELD ZELFKENNIS VERWERVEN ACTUEEL EN IDEAAL ZELFBEELD DE AARD VAN HET ZELFBEELD PROCESSEN DIE EEN INVLOED HEBBEN OP DE VERWERVING VAN ZELFKENNIS Persoonlijke constructen Zelfattributie Cognitieve dissonantie PSYCHISCHE STOORNISSEN BEGRIPPEN DSM Persoonlijkheid en zelfbeeld / p.1 van 54 / versie 2019

7 IDENTITEIT 1. KENMERKEN EN INDELING KENMERKEN VAN IDENTITEIT Meervoudig Relatief Dynamisch VORMEN VAN IDENTITEIT GENDERIDENTITEIT BEGRIPPEN ONTSTAAN VAN DE GENDERIDENTITEIT Volgens de psychoanalyse Volgens de sociale leertheorie FACTOREN DIE HET VORMEN VAN EEN GENDERIDENTITEIT BEÏNVLOEDEN Biologische factoren Maatschappelijke factoren GROEPSIDENTITEIT BEGRIPPEN Socialisatie Socialiserende instantie Conformisme Deviant gedrag Emancipatie GROEPERINGEN EN GROEPEN SOCIALISATIE Primaire socialisatie Secundaire socialisatie Tertiaire socialisatie INVLOED OP GROEPSIDENTITEIT Globalisering Individualisering CULTURELE IDENTITEIT BEGRIPPEN ACCULTURATIEVORMEN LICHAAM EN LICHAMELIJKHEID VOLGENS TIJD EN CULTUUR EVOLUTIE VAN DE CULTURELE IDENTITEIT ASIELPROCEDURE IN BELGIË Vluchteling De procedure in België Hervestiging...43 Identiteit / p.1 van 46 / versie 2019

8 CONFORMISME EN DEVIANT GEDRAG 1. OMGAAN MET BEÏNVLOEDING SOCIALE FACILITATIE SOCIAAL LANTERFANTEN DE-INDIVIDUATIE HELPEN Prosociaal gedrag Factoren die een rol spelen bij helpen Factoren die een rol spelen bij niet helpen Het beslissingsproces bij helpen CONFORMISME INSCHIKKELIJKHEID GEHOORZAAMHEID EXPERIMENTEN IN VERBAND MET PSYCHOSOCIALE BEÏNVLOEDING HET LIJNEXPERIMENT VAN ASCH HET EXPERIMENT VAN MILGRAM HET EXPERIMENT VAN ZIMBARDO OMSTANDEREFFECT DEVIANTIE HET BEGRIP DEVIANTIE INDIVIDUELE VERKLARINGEN VOOR DEVIANT GEDRAG Biologische verklaringen vroeger en nu Psychologische verklaringen SOCIOLOGISCHE VERKLARINGEN VOOR DEVIANT GEDRAG De anomietheorie van Durkheim De anomietheorie van Merton De sociale bindingstheorie (of sociale controletheorie) van Hirschi De labelingtheorie (of etiketteringstheorie) van Becker GEVOLGEN VAN DEVIANT EN CONFORMISTISCH GEDRAG...34 Conformisme en deviant gedrag / p.1 van 36 / versie 2019

9 WAARDEN EN NORMEN 1. BEGRIPPEN MORELE ONTWIKKELING PIAGET KOHLBERG HET EFFECT VAN GEDEELDE EN VERSCHILLENDE WAARDEBELEVING SOCIALE COHESIE MAATSCHAPPELIJKE BREUKLIJNEN SOCIALE VERANDERING EN VERSCHUIVING IN WAARDEHIËRARCHIEËN...16 Waarden en normen / p.1 van 25 / versie 2019

10 ORGANISATIES EN GROEPERINGEN 1. GEZIN DEFINITIE HET GEZIN ALS INSTITUTIE FUNCTIES VAN HET GEZIN KENMERKEN EN INDELING VAN GEZINNEN EVOLUTIE VAN GEZINSVORMEN DOORHEEN DE TIJD VARIATIE IN GEZINSVORMEN VOLGENS DE CULTUUR EFFECT VAN HET (NIET) BEHOREN TOT EEN GEZIN Hechtingsgedrag Scheidingsangst Geen bodem syndroom Mishandeling (en verwaarlozing) Verwenning REFERENTIEGROEP BEGRIPPEN Referentiegroepen Peers en peergroup FUNCTIES VAN REFERENTIEGROEPEN SOORTEN REFERENTIEGROEPEN DE PEERGROUP ALS REFERENTIEGROEP BEROEPSGROEP FACTOREN DIE EEN STUDIE- EN BEROEPSKEUZE BEPALEN Rationele factoren Emotionele factoren Persoonlijkheidskenmerken BEROEPSORGANISATIES WAARDERING MIDDENVELD VOORSTELLING EN INDELING BEGRIPPEN Verzuiling en ontzuiling Pluralisme INVLOED VAN HET MIDDENVELD OP DEMOCRATIE ORGANISATIES IN EEN SNEL VERANDERENDE SAMENLEVING GLOBALISERING EN NETWERKEN HET NEOLIBERALISME INVLOED VAN DE VERANDERENDE SAMENLEVING Op gezinnen Op referentiegroepen Op beroepsgroepen Op het middenveld Op netwerken...45 Organisaties en groeperingen / p.1 van 46 / versie 2019

11 SOCIALE STRATIFICATIE 1. BEGRIPPEN VORMEN VAN SOCIALE STRATIFICATIE KLASSENMAATSCHAPPIJ STANDENMAATSCHAPPIJ KASTENMAATSCHAPPIJ VERKLARINGEN VOOR SOCIALE STRATIFICATIE FACTOREN DIE SOCIALE STRATIFICATIE BEPALEN VERKLARINGSMODELLEN VOOR SOCIALE STRATIFICATIE Marx Weber Functionalisme volgens Davis en Moore GEVOLGEN VAN SOCIALE STRATIFICATIE SOCIALE MOBILITEIT GELIJKE KANSEN EN ACTIEVE PARTICIPATIE MAATSCHAPPELIJKE BREUKLIJNEN Socio-economisch Levensbeschouwelijk Communautair Kennis Migratie EVOLUTIE VAN DE SOCIALE STRATIFICATIE...38 Sociale stratificatie / p.1 van 39 / versie 2019

12 MACHT 1. MACHT EN GEZAG BEGRIPPEN SOORTEN MACHT Economische macht Politieke macht Technische macht (deskundigheidsmacht) Sociale macht Culturele macht SOORTEN GEZAG Rationeel gezag Traditioneel gezag Charismatisch gezag STRATEGIEËN OM MACHT OP TE BOUWEN RUIL VERWERVEN VAN MACHTSBRONNEN VERGROTEN VAN DE AFHANKELIJKHEID VAN DE ANDERE PARTIJ VERWERVEN VAN STEUN CHAOS SCHEPPEN STRATEGIEËN OM MACHT UIT TE OEFENEN STRAFFEN EN BELONEN BEPERKEN VAN DE ALTERNATIEVEN VAN DE ANDERE PARTIJ AGENDA BEPALEN VERDEEL EN HEERS...11 Macht / p.1 van 11 / versie 2019

13 INDIVIDUEEL OF COLLECTIEF BELANG 1. BEGRIPPEN INDIVIDUALISME COLLECTIVISME SPANNINGEN TUSSEN INDIVIDUALISME EN COLLECTIVISME SOLIDARITEIT CONCRETE VOORBEELDEN VAN SPANNINGEN EVOLUTIE IN DE ZORG VOOR MENSEN MET EEN HANDICAP EVOLUTIE IN DE ZORG VOOR MENSEN MET EEN PSYCHIATRISCH ZIEKTEBEELD EVOLUTIE IN DE ZORG VOOR OUDERE MENSEN...11 Individueel of collectief belang / p.1 van 13 / versie 2019

14 EXPRESSIE 1. BEGRIPPEN EMOTIE STEMMING STEMMINGSSTOORNIS DEPRESSIE BIPOLAIRE STOORNIS FYSIOLOGIE DE ZES BASISEMOTIES VOLGENS EKMAN HET EMOTIEMODEL VAN PLUTCHIK DE FEEDBACK-HYPOTHESE MENTALE EN FYSIOLOGISCHE PROCESSEN BIJ EMOTIES FYSIOLOGISCHE PROCESSEN MENTALE PROCESSEN De James-Langetheorie (perifere theorie) De Cannon-Bardtheorie (centrale theorie) De twee-factorentheorie van Schachter en Singer (cognitieve theorie) Moderne cognitieve theorieën EMOTIEREGULATIE AANGEBOREN EN AANGELEERDE UITINGEN VAN EMOTIES VOORBEELDEN VAN SOCIOCULTURELE VERSCHILLEN IN UITING VAN EMOTIES...25 Expressie / p.1 van 26 / versie 2019

15 OPDRACHT ONDERZOEKSCOMPETENTIE GEDRAGSWETENSCHAPPEN 1. HET ONDERWERP HET ONDERZOEKSDOMEIN AFBAKENEN INFORMATIE VERZAMELEN DE ONDERZOEKSVRAAG FORMULEREN DE ONDERZOEKSMETHODE KIEZEN ONDERZOEK UITVOEREN GEGEVENS VERWERKEN VEREISTEN MOGELIJKE UITWERKING VOORKOM EEN BESCHULDIGING VAN PLAGIAAT OF FRAUDE...11 onderzoeksopdracht gedragswetenschappen: tips en aanbevelingen / p.1 van 11 / versie 2019