GENDERWORKSHOP. Dag van de 4 de Pijler 18/2/17

Transcriptie

1 GENDERWORKSHOP Dag van de 4 de Pijler 18/2/17

2 GENDER & SEKSE Sekse : fysieke, fysiologisch en biologische kenmerken, bepaald door de XX-chromosomen, XY vrouw / man Gender : socioculturele aspecten van het man- of vrouwzijn : verschillende rollen, verantwoordelijkheden en gedragingen die sociaal aan mannen en vrouwen worden toegewezen in een bepaalde cultuur, tijd en samenleving maar die kunnen veranderen vrouwelijk / mannelijk Gender verwijst ook naar de (machts)relaties tussen mannen en vrouwen 2

3 VERSCHILLEN EN ONGELIJKHEDEN Verschillen : gedrag, kleding, medische zorgen, Ongelijkheden : Toegang tot onderwijs, informatie, productiemiddelen (land, tijd, technische middelen, ) jobs, Controle over productiemiddelen, inkomen, sexualiteit,... Participatie aan (politieke) besluitvorming (gezin, buurt, nationaal, internationaal niveau), Rechten en plichten Normen en waarden Gevolgen : keuzemogelijkheden die we hebben, kansen op persoonlijke ontplooiing, realiseren van (levens)project(en) 3

4 GENDER EN DIVERSITEIT Sociale klasse Leeftijd Religie GENDER Andere Opleiding Ethnie Huwelijksstatus

5 PRAKTISCHE NODEN EN STRATEGISCHE BELANGEN Praktische noden : Levensomstandigheden, de dagdagelijkse verantwoordelijkheden van vrouwen en mannen : de zorg voor het huishouden, voor de kinderen, voor zieken, voor onderdak Ongelijkheden op vlak van taakverdeling, mobiliteit, toegang tot onderwijs, enz. worden niet in vraag gesteld. Werken aan praktische noden kan vaak op korte termijn Strategische belangen : Ongelijke machtsverhoudingen tussen mannen en vrouwen, de onderdrukte positie van vrouwen, geweld, ongelijke toegang en controle over productiemiddelen en opbrengsten Werken aan strategische belangen veronderstelt het in vraag stellen van ongelijkheden. Uitdagingen op langere termijn 5

6 GENDERBOOM Taken en rollen Toegang tot onderwijs TAKKEN = PRAKTIJKEN toegang tot productiemiddelen (grond, krediet, tijd, ). Deelname aan besluitvorming (huishouden, gemeenschap, politiek) Macht (de mogelijkheid om zich te organiseren, om rechten op te eisen) Gedrag Mobiliteit Geweld KERK STAAT FAMILIE NGOs MEDIA SCHOLEN BANKEN MARKT STAM = INSTELLINGEN Waarden en normen Percepties Houding Stereotypes Vooroordelen Zelfbeeld Angsten Taboes WORTELS = NORMEN EN WAARDEN 6

7 STRATEGISCHE BELANGEN VAN VROUWEN Minder kwetsbaar ten aanzien van geweld et uitbuiting Meer economische zekerheid en onafhankelijkheid, meer keuzemogelijkheden Gedeelde verantwoordelijkheid met mannen en de Staat voor reproductieve taken De mogelijkheid om zich te organiseren met andere vrouwen om sterker te staan op vlak van solidariteit en acties Meer politieke zeggenschap en opkomen voor en laten gelden van gelijke rechten Versterking van capaciteiten om meer keuzes te hebben => om te werken aan een toekomst voor zichzelf, partners, kinderen, buurt, samenleving 7

8 EMPOWERMENT Economische macht Kracht van kennis Sociale en politieke macht Interne kracht HEBBEN KENNEN KUNNEN WILLEN Vanuit genderperspectief is : «empowerment» geen synoniem van «domineren» wordt de nadruk gelegd op de andere aspecten van macht zoals : in staat zijn om vorm te geven aan je levensproject, om samen te werken, om zich te engageren, enz. 8

9 DIMENSIES VAN EMPOWERMENT Familie KUNNEN Staat HEBBEN WILLEN Financiële instellingen KENNEN NGOs Religieuze instellingen Media Scholen 9

10 ECONOMISCHE MACHT Toegang tot en controle over productiemiddelen (grond, technologie, financiële middelen, tijd, ) en opbrengsten Toegang tot de markt en basisdiensten (water, elektriciteit, gezondheidszorg, onderwijs en informatie, ) Een veilige omgeving om te werken Economische middelen die bijdragen aan het realiseren van een opdracht of van een (levens)project of droom 10

11 KRACHT VAN KENNIS EN CREATIVITEIT Verwijst naar intellectuele capaciteiten : kennis en het vermogen te reflecteren, te analyseren, kritisch en zelfkritisch te zijn, om mechanismen van onderdrukking te verstaan, om economische opportuniteiten te zien, om politieke situaties te begrijpen In staat zijn om kennis toe te passen en creatief te zijn in het realiseren van een opdracht of van je (levens)project of droom 11

12 SOCIALE EN POLITIEKE MACHT Politieke en sociale macht : solidariteit, zich organiseren om te onderhandelen, om zich te verdedigen, om op te komen voor rechten Deelname aan besluitvorming op persoonlijk en maatschappelijk niveau Beleidsbeïnvloeding, lobbywerk en advocacy 12

13 INTERNE KRACHT Sleutelelementen : zelfbeeld, zelfvertrouwen, identiteit, het unieke karakter van iedereen Beheersen van je angsten Overtuiging, psychologische, religieuze of spirituele kracht Gebaseerd op het aanvaarden van zichzelf en van de ander 13

14 MASCULINITEIT Identiteit van mannen Innerlijke kracht van mannen : zelfbeeld, zelfvertrouwen, gedrag en praktijken Hun relatie tot de wereld, tot elkaar en tot de vrouwen 14

15 GENDERAANPAK KENNIS : Genderanalyse : Ongelijkheden en onrechtvaardigheden tussen vrouwen en mannen ontdekken en benoemen Oorzaken en gevolgen analyseren en begrijpen AANPAK & ACTIE : Strategieën om bij te dragen aan verandering : Strategieën om ongelijke machtsverhoudingen tussen mannen en vrouwen aan te pakken Vermogen om strategieën in praktijk te brengen in organisaties en projecten/programma s opvolgen en evalueren Voortdurend leren en aanpassen WIL : Naast het beheersen van concepten, instrumenten en strategieën veronderstelt de genderaanpak ook een wil en een engagement voor verandering. 15

16 SYNERGIE TUSSEN MANNEN EN VROUWEN 16