Mobiliteitsstudie: Kruispuntinrichting Grote Baan Kerkstraat - Booischotseweg

Transcriptie

1 Mobiliteitsstudie: Kruispuntinrichting Grote Baan Kerkstraat - Booischotseweg GEMEENTE HULSHOUT 1

2 INHOUD Inleiding... 3 Doelstelling... 3 Doelstelling 1: Verkeersveiligheid en leefbaarheid... 3 Doelstelling 2 : De juiste route voor de juiste weggebruiker... 3 Doelstelling 3 : Noodzaak aan efficiënt en duurzaam ruimtegebruik... 3 Situering... 4 (Verkeers)Planologische context... 5 Vrachtvoorkeursroute... 5 Fietsroutennetwerk... 6 Mobiliteitsprofiel... 7 Huidig Mobiliteitsprofiel... 7 Toekomstig Mobiliteitsprofiel Conclusie Bijlagen

3 INLEIDING In 2009 stelde de gemeente Hulshout het studiebureau Arcadis aan met de opdracht een heraanleg van de fietspaden op de Grote Baan. Deze opdracht werd de jaren nadien uitgebreid met de heraanleg van de parking achter de kerk en met een volledige rijbaanvernieuwing. Ook stapte Pidpa/Hidrorio mee in het verhaal om de Grote Baan te voorzien van gescheiden rioleringsstelsel, voldoende buffer en afwatering om de wateroverlastproblematiek op te lossen. Het studiebureau Arcadis werd in 2015 belast met de opdracht een participatietraject op te starten met de omwonenden van het Prof. Dr. Vital Celenplein. Daarnaast vroeg de gemeente ook een volledige studie uit te werken rond een verbeterde lichtenregeling op het kruispunt Grote Baan Kerkstraat Booischotseweg. DOELSTELLING Het gemeentebestuur Hulshout werkt aan een tweesporenbeleid. Enerzijds wil het bestuur het sluipverkeer sterk ontraden om de leefkwaliteit in de type 3 straten te verhogen. Anderzijds wenst het bestuur om in de aangewezen straten de verkeersdoorstroming te optimaliseren. De doelstelling van deze studie is om met een oplossing te komen zodat het kruispunt Grote Baan Booischotseweg Kerkstraat zo efficiënt mogelijk wordt ingericht. De volgende doelstellingen uit het mobiliteitsplan vormen de mee de basis voor de keuzes in het ontwerp. DOELSTELLING 1: VERKEERSVEILIGHEID EN LEEFBAARHEID 1. Verhogen van de ruimtelijke kwaliteit van de woon- en verblijfsruimte in de centra. 2. Minimaliseren van parkeerhinder in centra en schoolomgevingen. 3. Minimaliseren van conflicten tussen gemotoriseerd verkeer en de zwakke weggebruiker. 5. Aanpakken van onveilige schoolomgevingen 6. Minimaliseren van onveiligheidsgevoel in de bebouwde kom van de kernen. 8. Uitbreiden van fiets- en voetgangersvoorzieningen. 10. Onderling afstemmen van infrastructuur en intensiteiten. 11. Kwalitatief verbeteren van de voetpaden/openbaar domein in de kernen. 12. Correct dimensioneren van kruispunten 14. Kwalitatief uitrusten van haltes openbaar vervoer DOELSTELLING 2 : DE JUISTE ROUTE VOOR DE JUISTE WEGGEBRUIKER 1. Het industriegebied beter ontsluiten met minimale belasting voor de kernen 2. Verbetering van verbinding tussen de kernen. DOELSTELLING 3 : NOODZAAK AAN EFFICIËNT EN DUURZAAM RUIMTEGEBRUIK 1. Geïntegreerde benadering van ruimtelijke ordening, verkeer en infrastructuur. 3. Uitbouwen van centrumfunctie van het hoofddorp Hulshout 3

4 SITUERING Het plangebied start aan het kruispunt Grote baan Molenstraat Doodsbroekstraat tot aan de Hooistraat. Het kruispunt Grote Baan Booischotseweg Kerkstraat verbindt de gewestweg N15 met het Industriepark en wordt beschouwd als de verbindingsweg tussen Heist-op-den-Berg en Hulshout. In het huidige mobiliteitsplan zijn alle wegen op het kruispunt aangeduid als doorgaande wegen. Het traject Industriepark Kerkstraat Grote Baan Hulshoutsesteenweg wordt echter aangeduid als een type 1 weg ( bovenlokaal karakter). Deze beweging werd zo voorzien in het geval van de ring rond Heist-op-den berg (het ontbrekende wegtracé tussen de Herentalsesteenweg en de N15). Zoals we echter gezien hebben in de Vlaamse studie vrachtvoorkeursroutenetwerk, is dit niet langer het gewenste traject. De huidige categorisering van dit type 1 traject Industriepark Kerkstraat Grote Baan Hulshoutse Steenweg lijkt dus niet langer actueel. 4

5 (VERKEERS)PLANOLOGISCHE CONTEXT VRACHTVOORKEURSROUTE Het vrachtroutenetwerk tekent de gewenste voorkeurroutes uit voor het vrachtvervoer op de autosnelwegen en de hoofdwegen in Vlaanderen. Dat gebeurt in het kader van de verkeersveiligheid, de leefbaarheid en het economisch belang. Hoofdraamwerk Het Vlaamse vrachtroutenetwerk is een hoofdraamwerk, gebaseerd op het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen en de wegencategorisering.het doel is bovenlokaal een vrachtroutenetwerk uit te bouwen en mooi te stroomlijnen. Het gaat om het vrachtverkeer van en naar bedrijventerreinen die groter zijn dan 50 hectare en bedrijventerreinen met duidelijke logistieke of distributiefuncties. Er worden gewenste routes, voorkeurroutes langs de hoofdwegen voor het regionale vrachtverkeer voorgesteld en kwetsbare gebieden worden gevrijwaard. Bij de opmaak wordt rekening gehouden met bestaande of lopende lokale bewegwijzeringsplannen. De keuze betekent wel niet dat andere routes niet meer toegankelijk zijn voor het vrachtverkeer. Het vrachtroutenetwerk komt tot stand via een ruim overlegproces met allerlei overheden en organisaties (gemeentebesturen, provincies, intercommunales, Voka, Unizo, transportsector, ). (bron: KORTE TERMIJN De vrachtvoorkeurroute Korte Termijn bepaalt de noordelijke omsluiting via Heultje. De zuidelijke omsluiting via Hulshoutcentrum, meer bepaald Kerkstraat over de Grote Baan naar de Booischotseweg en vervolgens de N15 5

6 LANGE TERMIJN De vrachtvoorkeursroute lange termijn gaat uit van een nieuw aan te leggen wegentracé in Heist Op Den Berg, de zogenaamde ring rond Heist. Hierbij zou de zuidelijk omsluiting niet langer via Hulshout verlopen maar via Wiekevorst. FIETSROUTENNETWERK BOVENLOKAAL FUNCTIONEEL FIETSROUTENETWERK De provincie Antwerpen selecteerde de volgende wegen (die in het ontwerp vallen) als bovenlokale functionele fietsroute: Grote Baan, Kerkstraat, Booischotseweg. Op al deze wegen is een fietspad aanwezig maar niet conform bevonden aan het fietsvademecum. AANVULLENDE ROUTES VAN (BOVEN)LOKAAL NIVEAU Binnen de categorieën van routes van bovenlokaal en lokaal niveau zijn de relaties tussen de kernen van Hulshout en die met buurgemeenten van belang, maar ook zeker lokaal. De Molenstraat werd aangeduid als aanvullende route in het mobiliteitsplan van Hulshout. RECREATIEF FIETSROUTENETWERK Ten noorden van de Grote Baan, namelijk op de Heibaan, worden twee fietsknoopunten verbonden. 6

7 KAART FIETSROUTENETWERK MOBILITEITSPROFIEL HUIDIG MOBILITEITSPROFIEL INTENSITEITEN De volgende grafieken geven de huidige verkeersintensiteiten weer op de verschillende wegen die aantakken op het kruispunt. De tellingen vonden op verschillende momenten plaats gedurende 1 week. De intensiteiten zijn het volledig aantal voertuigen geteld op 1 week Kerkstraat ri Grote Baan ri industriepark totaal 7

8 Grote Baan ri Heist ri centrum totaal Booischotseweg ri Grote Baan ri Booischot totaal VOORRANGSREGELING De Grote Baan is de voorrangsbaan ten opzichte van de aansluitingen Kerkstraat en Booischotseweg. Begin de jaren 90 wordt het kruispunt geregeld door verkeerslichten. In 2015 installeerde de gemeente een nieuw besturingssysteem om meer flexibiliteit te bekomen in de lichtenregeling. Er werd een overschakeling gedaan van 4 fasen naar 3 fasen buiten de spitstijden. s Nachts kwam er een regeling waarbij altijd rood en bij aanbieden groen. Een reeks aanpassingen werden nog doorgevoerd tot de meest optimale situatie en werden er radars bijgeplaatst. Toch blijven er nog steeds lange cyclustijden wat vooral te maken heeft met de lange ontruimingstijden om het kruispunt vrij te maken. De lichtenregeling is vereist vanwege de volgende redenen: - Geen kruisen mogelijk van vrachtwagens aan Booischotseweg Grote Baan en zeker aan Kerkstraat Grote Baan - Bochtstraal vrachtwagens die in Kerkstraat draaien (schade aan geparkeerde voertuigen => werd intussen parkeerverbod ingevoerd) - Fietsers en voetgangers de mogelijkheid bieden veilig over te steken - Slechte zichtbaarheid door bibliotheek op de hoek van de Booischotseweg - Slechte zichtbaarheid voor voertuigen die uit de Kerkstraat komen aan beide kanten - Onaangepaste snelheden op de voorrangsweg 8

9 KRUISPUNTTELLINGEN Op 4 en 6 oktober 2016 hebben kruispunttellingen plaatsgevonden ter hoogte van het kruispunt Grote Baan Kerkstraat - Booischotseweg. Er werd geteld tussen 07u00 en 09u00 s morgens enerzijds en 16u00 en 18u00 s avonds anderzijds. In tijdssloten van een kwartier werd elke wagen/vrachtwagen en fietser/voetganger geteld en herkomst en bestemming genoteerd. Het resultaat werd in stroomdiagrammen weergegeven: 9

10 Uit deze tellingen werd volgende conclusie voorgelegd door het studiebureau Arcadis: (OSP = ochtendspits en ASP = avondspits) Scenario Wachtrij naam Wachtrij lengte (gem. -m) OSP Grote Baan Gemeentehuis 6,9 OSP Booischotseweg 19,8 OSP Kerkstraat 18,0 OSP Grote Baan Kerk 11,9 ASP Grote Baan Gemeentehuis 18,1 ASP Booischotseweg 35,2 ASP Kerkstraat 24,7 ASP Grote Baan Kerk 12,9 ONGEVALLENCIJFERS Verkeersongevallen Hulshout ( Kaart Op de onderstaande kaart zien we een rode vlek links bovenaan op het kruispunt Grote Baan Molenstraat. Hoewel er in de heraanleg werd gekozen om dit probleempunt aan te pakken, is dit geen onderdeel van deze studie. De ongelukken die gebeurden op het onderwerp van deze studie Grote Baan Booischotseweg Kerkstraat beperken zich tot blikschade die ontstaan zijn bij het in en uit rijden van parkeerplaatsen. 10

11 Analyse Verkeerskundige Politie Zuiderkempen : Ongevallen Grote Baan 2010 tot nov

12 DOORSTROMING De doorstroming op de Grote Baan wordt gehinderd door geparkeerde auto s op de rijbaan. Dit zorgde in het verleden voor gevaarlijke situaties voor de fietsers. Auto s en vooral vrachtwagens reden op het fietspad om de tegenliggende wagens te passeren. Intussen plaatste de gemeente paaltjes langs het fietspad. Ook werd er geparkeerd op het voetpad wat de gemeente heeft aangepakt door de parkeerplaatsen langs de rijbaan te plaatsen en het fietspad af te scheiden met palen. Er zijn op het wegdek Grote Baan tussen de Molenstraat en de verkeerslichten nog 6 parkeerplaatsen voorzien op aangeduide plaatsen waardoor er voldoende ruimte is om een bus of vrachtwagen tussen te laten wachten. Een andere belemmering van de doorstroming is de bushalte aan de verkeerslichten. SLUIPVERKEER Hulshout zone 1 Grote Baan/ Booischotseweg Een deel van het doorgaand verkeer tussen de dorpen Wiekevorst Hulshout Booischot probeert de verkeerslichten te mijden en zoekt via de Brouwerijstraat en de Doodsbroekstraat hun verbinding tussen de Grote Baan en de Booischotseweg. De toegelaten snelheid in deze straten bedraagt 50 km/u met uitzondering van de Booischotseweg waar, vanaf de bebouwde kom tot aan de grens van Booischot, de toegelaten snelheid 70 km/u bedraagt. 12

13 Er is duidelijk een belasting van sluipverkeer tussen Grote Baan en Booischotseweg via de tussenliggende straten van categorie III. Dit is te bewijzen door de metingen die vooral het tracé aangeeft langs Beemdenstraat en Doodsbroekstraat. Het kan evenwel niet exact worden bewezen gezien de toegang van en naar de woonwijk een zeker aandeel heeft in de aantal gemeten voertuigen. De lichtenregeling en vooral het parkeren op de Grote Baan tussen Molenstraat en de verkeerlichten werden aangehaald door de werkgroep als reden voor het sluipverkeer. Na een aanpassing in dit parkeren en een betere doorstroomregeling voor de Grote Baan geven metingen aan dat het sluipgedrag weinig is veranderd. Hulshout zone 2 Grote Baan / Kerkstraat De verbinding Grote Baan Kerkstraat via het centrum en de verkeerslichten wordt gemeden door het omrijden via de Paalsteenstraat Peerdekerkhofstraat. Grote Baan : lokale weg I Kerkstraat : lokale weg I Paalsteenstraat Peerdekerkhofstraat : lokale weg III Snelheidsregime in het hele gebied : 50 km/u Peerdekerkhofstraat : toeristisch fietsnetwerk 13

14 Minstens één derde van het verkeer wordt aanzien als sluipverkeer in de Paalsteenstraat en meer dan de helft van het verkeer in de Peerdekerkhofstraat is doorgaand verkeer. Deze vaststellingen werden gedaan voor de heraanleg van deze straten in Nieuwe metingen zijn in afwachting. Er werd ingezet op het minderen van sluipverkeer en van de snelheid door het visueel versmallen van de Paalsteenstraat en er op verschillende plaatsen remmers te plaatsen. In de Peerdekerkhofstraat werd een fietspad aangelegd en ook snelheidsremmers op de rijbaan. TOEKOMSTIG MOBILITEITSPROFIEL VOORRANGSREGELING De voorrang zal worden verplaatst naar Booischotseweg Kerkstraat in navolging van de vrachtvoorkeursroute en de algemene bewegwijzering op de N-wegen. De visie is een verplaatsing van het doorgaand verkeer naar de hoofdwegen en bijgevolg de Grote Baan in het centrum en rond de schoolomgevingen te ontlasten van vooral vrachtverkeer. Beoogde doelstellingen: - De fietsers uit de Booischotseweg komen in de voorrang waar er nu enorm lange wachttijden zijn voor de fietsers. - Vrachtvoorkeursroute (korte termijn) uitbouwen en vrachtwagens weren uit het centrum en aan de schoolomgeving Grote Baan en Strepestraat. - De intensiteiten Booischotseweg en Kerkstraat samengeteld zijn hoger dan die van Grote Baan in twee richtingen geteld op een hele week. De meest intensieve stroom komt in de voorrang. - Snelheid op de huidige voorrangsweg (Grote Baan) wordt weggenomen. 14

15 Risico s: - De intensiteiten op de avond- en ochtendspitsen zijn het hoogste op de Grote Baan wat tot langere wachttijden zal leiden op het kruispunt Grote Baan Booischotseweg. (=> sensibiliseren om hoofdwegen te gebruiken) - Schoolomgeving Booischotseweg (=> extra beveiligen of afschaffen ) - Door het aanpassen van de bocht aan de Kerkstraat wordt de ruimte voor de voetganger erg smal. (=> visueel maken/afschermen) - Andere mogelijke sluipwegen ten oosten van het kruispunt vanwege bemoeilijken afslag Kerkstraat richting Grote Baan kerk. - Mogelijke belasting kruispunt Ijzerenweg en N15 BOCHTENSTRALENSTUDIE Zowel de bochtenstralen aan het kruispunt Booischotseweg Grote Baan als aan het kruispunt Grote Baan Kerkstraat worden aangepast om twee vrachtwagens te laten passeren. 15

16 DOORSTROMING Arcadis onderzocht in hun studie verschillende scenario s. Er wordt aangetoond dat er een betere doorstroming kan worden gecreëerd door maar 1 kruispunt van lichten te voorzien. Het scenario dat we kiezen is een cyclus van 120s in combinatie met detectie op de Grote Baan Gemeentehuis en fietsers op aanvraag. Het kruispunt Kerkstraat Grote Baan zal worden bediend door een lichtenregeling. Dit om de slechte zichtbaarheid op te vangen van de bestuurders komende van de kerk, maar vooral om de fietsers vrij door te laten. De fietsers krijgen een aparte lichtenbediening aan de Kerkstraat. Toekomstig kan de lichtenregeling voor wagens worden afgebouwd en enkel werken indien er een zwakke weggebruiker zich aandient. Scenario Wachtrij naam Wachtrij lengte Bestaande toestand Wachtrij lengte Nieuwe toestand OSP Grote Baan 6,9 10,82 Gemeentehuis OSP Booischotseweg 19,8 2 OSP Kerkstraat 18 3,13 OSP Grote Baan Kerk 11,9 12,65 TOTAAL 56,6 28,6 ASP Grote Baan 18,1 20,97 Gemeentehuis ASP Booischotseweg 35,2 1,81 ASP Kerkstraat 24,7 2,67 ASP Grote Baan Kerk 12,9 31,53 TOTAAL

17 In deze nieuwe situatie zal de totale wachtrij in de ochtendspits dalen met 50% en in de avondspits met 37% De bushaltes aan de verkeerslichten worden verplaatst naar de kerk en de Booischotseweg om de belemmering van stoppende bussen weg te nemen. Op de Grote Baan zal parkeren niet meer toegelaten zijn op de rijbaan tussen de Molenstraat en de Booischotseweg. SLUIPVERKEER Door het verplaatsen van de voorrang verwacht de gemeente dat het sluipverkeer zal verminderen vanuit Booischot en vanuit de Kerkstraat naar de Grote Baan. Komende vanuit Heist-op-den-Berg richting Industriepark en Booischot is een stijging van het sluipverkeer mogelijk. Door het weghalen van alle parkeerplaatsen op het wegdek tussen Molenstraat en de verkeerslichten wordt de drempel om via de Grote Baan te rijden verlaagd. In de Paalsteenstraat en Peerdekerkhofstraat werden remmende maatregelen genomen om het sluipverkeer te ontmoedigen. Ter hoogte van de Brouwerijstraat Grote Baan wordt bekeken welke maatregel kan worden genomen om het aantal fietsongevallen daar weg te nemen en waardoor de sluipbewegingen daar minderen. Voorstel is om de Brouwerijstraat ter hoogte van het fietspad van de Grote Baan af te sluiten. In deze heraanleg wordt ook het kruispunt Molenstraat Paalsteenstraat Grote Baan verbeterd door een verhoogd kruispunt. Het oprijden van een wagen richting Paalsteenstraat zal hierdoor minder vlot verlopen. De wachtrijen verminderen waardoor de hoofdwegen aantrekkelijker worden. CONCLUSIE De aanpassing in de voorrang is de meest ingrijpende aanpassing in het ontwerp. Deze visie is gebaseerd op de verschillende doelstellingen uit het huidige mobiliteitsplan en houdt eveneens rekening met de beslissingen rond het vrachtroutenetwerk. Beoogde verwezenlijkingen: De verbetering van de hoofdroute tussen Heist-op-den-Berg (N15) en Hulshout. Bekrachtigen vrachtvoorkeursroute op korte termijn. Verminderen sluipverkeer komende van Booischot en Industriepark richting Grote Baan. Verminderen van wachttijden met 37% tijdens de avondspits en 50% tijdens de ochtendspits. Fietser in de voorrang (met of zonder lichten). Stroom met meeste voertuigen krijgt voorrang. Schoolomgeving Toverdoos en Strepestraat vrijwaren van vrachtverkeer. Centrumversterking Snelheidsremmend effect op de Grote Baan. Risico s: Spitsmomenten op de Grote Baan : langere wachttijden. Sluipverkeer : opvolgen en maatregelen treffen. 17

18 Onveilige schoolomgeving Booischotseweg. BIJLAGEN 1. Arcadis: Hulshout : Grote Baan Kerkstraat Booischotseweg. (versie 5 van januari 2017) 2. Snelheidsmetingen 15 juni 2016 Grote Baan, Kerkstraat, Booischotseweg 3. MINT : Vrachtroutenetwerk- Slotoverleg Post 20. (14 juni 2013) 4. Verkeerspuntentelling 6 en 8 oktober

19 ARCADIS: HULSHOUT : GROTE BAAN KERKSTRAAT BOOISCHOTSEWEG. (VERSIE 5 VAN JANUARI 2017) 19

20 SNELHEIDSMETINGEN 15 JUNI 2016 GROTE BAAN, KERKSTRAAT, BOOISCHOTSEWEG 20

21 MINT : VRACHTROUTENETWERK- SLOTOVERLEG POST 20. (14 JUNI 2013) 21

22 VERKEERSPUNTENTELLING 6 EN 8 OKTOBER