Landelijke Klachtencommissie voor het openbaar en het algemeen toegankelijk onderwijs (mr. E.N. Brons, W. Dulfer-Visser, R.

Transcriptie

1 Landelijke Klachtencommissie voor het openbaar en het algemeen toegankelijk onderwijs (mr. E.N. Brons, W. Dulfer-Visser, R. Limper) Uitspraaknr Datum: 19 december 2005 Gezamenlijk ouderlijk gezag gescheiden ouders: inschrijving op school zonder toestemming van tweede ouder, informatieverstrekking aan de Raad voor Kinderbescherming, onjuiste en onvolledige informatieverstrekking door directeur aan ouder; klacht gedeeltelijk gegrond; primair onderwijs. De klacht Een vader klaagt erover dat het schoolbestuur zijn kinderen zonder zijn toestemming op de school heeft ingeschreven. Voorts klaagt de vader erover dat door medewerkers van de school onder verantwoordelijkheid van de directeur informatie over hem aan de Raad voor de Kinderbescherming is verstrekt. Over zijn kinderen is onjuiste informatie aan die Raad verstrekt. Tot slot klaagt de vader erover dat de directeur hem onjuist geïnformeerd heeft over het tijdstip, waarop de kinderen de school voor het eerst bezochten en dat hij hem onvolledig heeft geïnformeerd over de prestaties van de school. De feiten De vader is gescheiden en heeft met zijn ex-echtgenote gezamenlijk het ouderlijk gezag over de kinderen. De ex-echtgenote heeft de kinderen medio 2004 vanuit hun woonplaats meegenomen naar een Blijf-van-mijn-lijfhuis. Tot dat moment bezochten de kinderen een basisschool in hun woonplaats. Eind 2004 heeft de moeder de kinderen buiten medeweten van de vader aangemeld op de nieuwe school. Tussen de ex-echtelieden heeft zich een aantal juridische procedures afgespeeld met onder meer als inzet de omgang met de kinderen. Het resultaat daarvan ten tijde van het behandelen van de klacht is dat de kinderen per week drie dagen bij de vader en vier dagen bij de moeder verblijven. In een van deze procedures heeft de Raad voor de Kinderbescherming (verder: de Raad) de Rechtbank geadviseerd. In het kader van het raadsonderzoek heeft de school desgevraagd informatie over de kinderen aan de Raad verstrekt. In kort geding heeft de voorzieningenrechter van de Rechtbank een verzoek van de vader om de ex-echtgenote te gelasten de kinderen weer op hun oude school te plaatsen afgewezen. De visie van partijen De kinderen bezoeken deze school zonder dat de vader daarmee ingestemd heeft. Hij is van mening dat de school door het accepteren en handhaven van de inschrijving impliciet partij kiest voor zijn ex-echtgenote. De vader oefent immers (ook) ouderlijk gezag uit over de

2 kinderen. Het gaat volgens hem niet aan dat de school de kinderen toelaat tegen de wil van een met ouderlijk gezag belaste ouder. Toen de vader de kinderen naar hun oude school wilde brengen, heeft de school daar, volgens de vader tegen alle regels in, een einde aan proberen te maken. De vader heeft aan de school toestemming verleend informatie over zijn kinderen te verstrekken aan de Raad. Dit onderzoek vond plaats in het kader van zijn verzoek te komen tot een regeling omtrent verzorging en verblijf van de kinderen. In de informatie die de school aan de Raad heeft verstrekt staat ten onrechte vermeld dat de kinderen deel uitmaken van een éénoudergezin. De vader is net als de moeder verzorgend ouder van de kinderen. De vader is het geheel oneens met de informatie die de school over zijn kinderen aan de Raad heeft verstrekt. Hij vindt de beschrijving van het gedrag van de kinderen suggestief en bevooroordeeld, met name waar het gaat om de beschrijving van de reacties van de kinderen op hem. De vader beschouwt deze manier van beschrijven als het ongediplomeerd uitoefenen van het werk van psychologen. Ook betwijfelt hij of de formulieren wel ingevuld zijn door de leerkrachten van de kinderen en niet door anderen die veel minder contact met hen hadden. Evenmin is de vader door de school op de hoogte gesteld van de verstrekte informatie. Hij heeft deze pas later via een procedure voor de Rechtbank gekregen. De vader eist dat de school de verklaringen intrekt. De directeur heeft hem onjuist geïnformeerd over het tijdstip waarop de kinderen de school voor het eerst bezochten. Dat was eind 2004, maar de directeur vertelde de vader dat het begin 2005 zou zijn. Evenmin heeft de directeur de vader verteld in wat voor penibele situatie de school verkeert. De onderwijsinspectie heeft een vernietigend rapport over de school opgesteld. De vader heeft ertegen geprotesteerd dat de directie en het schoolbestuur een tweetal stukken aan de Commissie hebben toegestuurd die afkomstig zijn uit rechtbankprocedures tussen hem en zijn ex-echtgenote. Ter zitting heeft hij er eveneens bezwaar tegen gemaakt dat de Commissie geweigerd heeft de leerkracht van zijn zoon als getuige op te roepen. Tot slot heeft hij bezwaar gemaakt tegen het niet als getuige toelaten van zijn zoon. Wat betreft de inschrijving op de school verwijzen de directie en het schoolbestuur naar de leidraad die daarvoor door het Ministerie van Onderwijs is opgesteld. Inschrijving door een van de ouders is toegelaten. Instemming van de andere ouder wordt verondersteld. De kinderen zijn ingeschreven door hun moeder. Daarmee is de inschrijving in overeenstemming met de daarvoor geldende regels tot stand gekomen. Het is juist dat het bestuursbureau van de school de moeder enige hulp heeft geboden bij het voorkomen dat de vader de kinderen (opnieuw) in hun oude woonplaats op school zou aanmelden. Er heeft telefonisch contact plaatsgevonden met die school waarin toegelicht is dat het in ieder geval de wens van de moeder was dat de kinderen op de nieuwe school zouden blijven. De oude school heeft daarop te kennen gegeven op verzoek daartoe van de vader niet tot inschrijving van de kinderen te zullen overgaan. De directie en het schoolbestuur stellen dat de kinderen op het moment van inschrijving deel uitmaakten van een eenoudergezin; zij woonden toen alleen bij hun moeder. Naderhand heeft de vader de school desgevraagd een uitspraak van de rechtbank laten zien waaruit bleek dat de

3 kinderen (toen) een gedeelte van de week bij hem verbleven. Zodra duidelijk was dat er sprake was van co-ouderschap is dat vermeld in hun leerlingdossier. Uitgangspunt van de school is dat informatie aan instanties wordt verstrekt als daar om gevraagd is en als betrokkenen daarvoor toestemming verlenen. Beide ouders hebben schriftelijk toestemming aan de school verleend voor het verstrekken van informatie aan de Raad. De verstrekte gegevens worden geformuleerd in waarneembaar gedrag en feitelijke gegevens. Dit om de objectiviteit zoveel mogelijk te waarborgen. De formulieren zijn ingevuld door de leerkrachten van de kinderen samen met de intern begeleidster van de school. De directeur heeft de formulieren ondertekend. Dit gebeurt standaard zo op deze school. De vader heeft van de school geen afschrift van de ingevulde formulieren gekregen omdat de school ervan uit ging dat hij via de Raad over deze informatie zou kunnen beschikken. De directeur heeft de vader niet onjuist geïnformeerd over het tijdstip waarop de kinderen de school voor het eerst bezochten. Hij heeft die vraag wel gesteld maar heeft het antwoord van de directeur niet afgewacht omdat hij al weer een nieuwe vraag stelde. De school draait uitstekend, zodat er wat dit betreft niets te verzwijgen was. De directie en het schoolbestuur verwijzen naar een recent door de inspectie afgegeven jaarlijks onderzoek waaruit dit volgens hen blijkt. Overwegingen van de Commissie De vader heeft enkele bezwaren van procedurele aard opgeworpen die de Commissie eerst zal behandelen. Het eerste punt betreft enkele stukken uit rechtbankprocedures tussen de vader en zijn ex-echtgenote die de directie en het schoolbestuur bij hun verweerschrift hebben gevoegd. De Commissie ziet niet in waarom deze stukken niet in het dossier van de klachtbehandeling zouden passen. De klacht volgt immers de overigens tussen de vader en de moeder bestaande onenigheid. Voor zover de vader vreest voor een inbreuk op zijn privacy merkt de Commissie op dat op partijen bij de klachtbehandeling en de Commissie de verplichting rust om alles wat zij in het kader van die klachtbehandeling vernemen vertrouwelijk te behandelen. Vervolgens heeft de vader zich erover beklaagd dat de Commissie de leerkracht van zijn zoon niet als getuige heeft opgeroepen. Het is primair aan partijen hun standpunten aannemelijk te maken. Het Reglement van de LKC voorziet in de mogelijkheid dat te doen met behulp van getuigen. Partijen kunnen zelf getuigen meebrengen en de Commissie kan ambtshalve getuigen oproepen. Dit laatste doet zij uitsluitend indien zij zelf noodzaak ziet een getuige te horen. Het verzoek van de vader heeft de Commissie geen reden geboden van deze vaste beleidslijn af te wijken waarmee de Commissie het bezwaar van de vader terzake afwijst. Tot slot heeft de vader er bezwaar tegen gemaakt dat de Commissie geweigerd heeft zijn zoon als getuige te horen. De vader heeft zijn zoon als getuige aangemeld om een verklaring af te leggen over een voorval dat geleid heeft tot een verbod aan de vader om de school of het schoolplein te

4 betreden. Hij heeft verzocht om de klacht met onder meer dit punt uit te breiden. Dit verzoek is door de Voorzitter afgewezen omdat het zo laat werd ingediend dat het in strijd zou zijn met het verdedigingsbeginsel de uitbreiding van de klacht toe te staan. Datgene waarover de zoon eventueel gehoord zou worden maakt derhalve geen deel uit van de lopende klachtbehandeling. Alleen daarom al hoeft aan het verzoek van de vader niet te worden tegemoetgekomen. Echter ook als dat niet het geval zou zijn, zou de Commissie niet tot horen van het kind zijn overgegaan. De zoon is zes jaar en de Commissie vindt dat een te jonge leeftijd om te getuigen in een klachtzaak. Ook uit pedagogisch oogpunt acht de Commissie het ongewenst om een zes-jarige te laten getuigen in een procedure waarin degenen aan wiens zorg hij thuis en op school is toevertrouwd een conflict uitvechten. Niet gebleken is dat de school bij het inschrijven van de kinderen van de vader onzorgvuldig of in afwijking van de bestaande richtlijnen heeft gehandeld. Juist in het geval van gezamenlijk ouderlijk gezag is er voor een school geen aanleiding voor gescheiden echtgenoten een ander inschrijvingsregime te hanteren dan bij gehuwde ouders. Aan gezamenlijk ouderlijk gezag ligt immers het uitgangspunt ten grondslag dat ouders overeenstemmen, althans tot overeenstemming kunnen komen over de hoofdlijnen van de opvoeding van hun kinderen. Of zij gehuwd dan wel van echt zijn gescheiden is hierbij irrelevant. Hierop gelet kan het niet als klachtwaardig worden aangemerkt dat de school op verzoek van de moeder tot inschrijving is overgegaan zonder eerst na te gaan of de vader daarmee instemde. Het is evenmin klachtwaardig dat de school overleg heeft gevoerd met de oude basisschool waar de vader de kinderen wilde aanmelden. Nog los van het feit dat de inschrijving van leerlingen administratief correct moet verlopen ligt het voor de hand dat scholen onderling overleggen indien over de inschrijving onduidelijkheid ontstaat. Van onduidelijkheid is bepaald sprake indien twee ouders hun kinderen op twee verschillende scholen willen inschrijven. Dat de school niet meewerkte aan de uitschrijving van de kinderen op verzoek van de vader zonder dat ook hun moeder daarmee instemde, duidt niet op bevooroordeeldheid of op partij kiezen ten gunste van de moeder. Juist door wel aan het verzoek van de vader mee te werken zou de school hebben bijgedragen aan het ontstaan van onduidelijkheid, ook voor de kinderen. De klacht is daarom op dit onderdeel ongegrond. Overigens merkt de Commissie in dit verband op dat in de precaire omstandigheden waarin deze situatie zich afspeelde de directie en het schoolbestuur zich hadden moeten realiseren dat de woordkeuze de vader en kinderen zijn niet meer welkom in ieder geval bij de vader kwaad bloed zou zetten. Ten aanzien van stelling van de vader dat de school ten onrechte informatie over hem aan de Raad heeft verstrekt overweegt de Commissie als volgt. Ten tijde van het verstrekken van informatie aan de Raad was duidelijk dat de veronderstelde overeenstemming tussen de ouders niet bestond. Uit de zich in het dossier bevindende formulieren blijkt niet waaruit die informatie zou hebben bestaan. Nu niet duidelijk is welke informatie over de vader de school aan de Raad zou hebben verstrekt is de klacht hierover ongegrond. Ook heeft de vader gesteld dat de informatie die de school over de kinderen aan de Raad heeft verstrekt onjuist zou zijn en dat de formulieren niet ingevuld zouden zijn door de leerkrachten van de kinderen.

5 Ter zitting hebben de directie en het schoolbestuur verklaard dat de formulieren weliswaar door de directeur zijn ondertekend, maar dat deze door de leerkrachten en de intern begeleidster zijn ingevuld. De Commissie heeft geen reden aan de juistheid van die verklaring te twijfelen. Nu de vader zijn stelling niet nader heeft onderbouwd, is de klacht ook op dit onderdeel ongegrond. Dat de informatie, zoals de vader heeft gesteld, feitelijk onjuist is, heeft de Commissie evenmin kunnen vaststellen. De bewoordingen waarin de informatie is vervat zijn anders dan de vader heeft gesteld naar het oordeel van de Commissie niet per definitie suggestief. Dat de vader zijn eigen interpretatie aan die bewoordingen heeft gegeven, kan de school niet worden tegengeworpen. Iets anders is dat de school verzuimd heeft beide ouders op de hoogte te stellen van de informatie die aan de Raad was verstrekt en hen de gelegenheid te bieden hun visie hierop te geven. De verplichting hiertoe ligt in het beginsel van hoor en wederhoor besloten. Dit beginsel lijdt alleen uitzondering indien daarmee naar het oordeel van de school in strijd met de belangen van de kinderen zou worden gehandeld. Daarvan is echter niet gebleken. Op dit punt is de klacht dan ook gegrond. Dat de school onjuiste of onvolledige informatie aan de vader heeft verstrekt is niet vast komen staan. De vader heeft niet aannemelijk kunnen maken dat de directeur hem onjuist heeft geïnformeerd over het tijdstip waarop de kinderen de school voor het eerst bezochten. Van de directie en het schoolbestuur kan voorts niet verwacht worden dat zij in strijd met hun eigen overtuiging en in afwijking van een inspectierapport verklaren dat de school niet goed draait. De klacht hierover is ongegrond. Het oordeel van de Commissie De klacht is in zoverre gegrond dat de directie en het schoolbestuur de vader op de hoogte hadden moeten stellen van de inhoud van de door hen aan de Raad voor de Kinderbescherming verstrekte informatie. Voor het overige is de klacht ongegrond.