Auditieve verwerkingsproblemen. Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Auditieve verwerkingsproblemen. Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit"

Transcriptie

1 Auditieve verwerkingsproblemen Margreet Luinge, Margot Visser-Bochane, Ellen de Wit

2 Deze workshop 1. Wat zijn auditieve verwerkingsproblemen (AVP)? (definities, controverse, kenmerken in de klas) 2. De leerkracht & AVP 3. Huidige stand van diagnostiek 4. Handelingsgerichte adviezen 5. Vragen en afsluiting Logopedische aanpak AVP 2 Lectoraat Transparante Zorgverlening

3 Wat zijn AVP?: Casus Geert De juf van Geert (7 jaar) maakt zich zorgen over zijn taalbegrip. Zij heeft in de klas het idee dat Geert niet alle mondelinge instructies goed begrijpt. Vaak moet ze dingen die in de klas gezegd worden nog eens extra herhalen voor Geert. Moeder herkent dit probleem. Ook thuis heeft Geert vaak moeite met het opvolgen van mondelinge opdrachten en instructies. Als zij aan Geert vraagt om naar de gang te gaan, zijn schoenen aan te trekken en daarna zijn jas te pakken dan vindt zij hem later in de gang met alleen zijn schoenen aan. Daarnaast valt het haar op dat Geert heel vaak huh zegt. Hij lijkt vaak Oost-Indisch doof te zijn Logopedische aanpak AVP 3 Lectoraat Transparante Zorgverlening

4 Wat is hier het probleem? Taalbegrip? Gehoor? Aandacht? Gedrag? Intelligentie? Geheugen? Leervermogen? Auditieve verwerking? Logopedische aanpak AVP 4 Lectoraat Transparante Zorgverlening

5 Focusgroep logopedisten: gedrag van een kind met AVP? Logopedische aanpak AVP 5 Lectoraat Transparante Zorgverlening

6 Wat zijn auditieve verwerkingsproblemen? Wat we niet doen met wat we horen (Katz et al., 1992) Problemen in het horen en spraakverstaan, ondanks een normaal gehoor op basis van standaard (toonen spraak) audiometrie. Deze problemen zijn specifiek voor de auditieve modaliteit en onafhankelijk van mentale vaardigheden (Neijenhuis, 2003) Logopedische aanpak AVP 6 Lectoraat Transparante Zorgverlening

7 Wat zijn auditieve verwerkingsproblemen? ASHA (1996 & 2005): Auditieve verwerkingsstoornis is een stoornis in één of meer van de processen van: - lokalisatie en lateralisatie van geluid; - auditieve discriminatie; - auditieve patroonherkenning; - verwerking van temporele aspecten van het auditieve signaal; - Verstaan van spraak in achtergrondlawaai Logopedische aanpak AVP 7 Lectoraat Transparante Zorgverlening

8 Co-morbiditeit ADHD Leerproblemen AVP SLI / ESM Dyslexie Autisme (ASS) Logopedische aanpak AVP 8 Lectoraat Transparante Zorgverlening

9 Controverses Definitie Zijn AVP een unieke en herkenbare klinische entiteit? Diagnose Kunnen AVP onderscheiden worden van spraaktaalproblemen, dyslexie, ADHD, autisme? Behandeling Heeft behandeling van de auditieve verwerkingsvaardigheden effect? Logopedische aanpak AVP 9 Lectoraat Transparante Zorgverlening

10 Logopedische aanpak AVP RAAK project Lectoraat Transparante Zorgverlening Hanzehogeschool Groningen Aanleiding: Versnippering kennis AVP Actuele kennis AVP bereikt amper de professional / veel vragen vanuit het logopedisch werkveld Verwijsmogelijkheden niet helder Logopedische aanpak AVP 10 Lectoraat Transparante Zorgverlening

11 Film AVP Logopedische aanpak AVP 11 Lectoraat Transparante Zorgverlening

12 De leerkracht & AVP Logopedische aanpak AVP 12 Lectoraat Transparante Zorgverlening

13 AVP in de klas Wat het kind niet doet met wat het wel kan horen Logopedische aanpak AVP 13 Lectoraat Transparante Zorgverlening

14 Wat doe je bij een vermoeden van AVP? In kaart brengen wanneer de problemen zich voordoen Checklist van Keith CHAPS Handelingsverlegen? Logopedische aanpak AVP 14 Lectoraat Transparante Zorgverlening

15 Checklist Keith 11 criteria Gedrag als slechthorend kind Moeite met spraakverstaan in rumoer 3 voorwaarden Minimaal 4 criteria aanwezig Langer dan 6 maanden Auditieve vaardigheden slechter dan verwacht Logopedische aanpak AVP 15 Lectoraat Transparante Zorgverlening

16 (deel van) CHAPS Logopedische aanpak AVP 16 Lectoraat Transparante Zorgverlening

17 Hoe zouden jullie handelen bij Geert? (onderwijszorgbehoeften) De leerling heeft behoefte aan: -Een leerkracht die -Instructie die -Ruimte die. -Taken die -Activiteiten die.. -Tijd voor.. -Ondersteuning bij. -Een organisatie die. -Groepsgenoten die.. -Andere behoeften: Logopedische aanpak AVP 17 Lectoraat Transparante Zorgverlening

18 De juf van Geert (7 jaar) maakt zich zorgen over zijn taalbegrip. Zij heeft in de klas het idee dat Geert niet alle mondelinge instructies goed begrijpt. Vaak moet ze dingen die in de klas gezegd worden nog eens extra herhalen voor Geert. Moeder herkent dit probleem. Ook thuis heeft Geert vaak moeite met het opvolgen van mondelinge opdrachten en instructies. Als zij aan Geert vraagt om naar de gang te gaan, zijn schoenen aan te trekken en daarna zijn jas te pakken dan vindt zij hem later in de gang met alleen zijn schoenen aan. Daarnaast valt het haar op dat Geert heel vaak huh zegt. Hij lijkt vaak Oost-Indisch doof te zijn Logopedische aanpak AVP 18 Lectoraat Transparante Zorgverlening

19 Hoe te handelen? Gehoor Leerling bespreken Keith / CHAPS OZB bepalen Logopedische aanpak AVP 19 Lectoraat Transparante Zorgverlening

20 OnderwijsZorgBehoeften voorbeelden De leerling heeft behoefte aan: Een leerkracht die - Aandacht vraagt en vasthoudt (hoe?) - Duidelijk spreekt - Overdreven kan intoneren en pauzeren tussen zinsdelen - Het spreektempo vertraagt Instructie die - Zo kort mogelijk is (enkelvoudige zinnen) - Visueel wordt ondersteund Ruimte die - een goede akoestiek heeft (weinig echo) - Rustig is Logopedische aanpak AVP 20 Lectoraat Transparante Zorgverlening

21 OZB voorbeelden De leerling heeft behoefte aan: Tijd voor - Formuleren van antwoorden Ondersteuning bij - Auditieve taken - Het vasthouden van de aandacht Groepsgenoten die - Hulp bieden (als het gevraagd wordt) - Rustig werken Andere behoeften: - Preteaching op inhoud Logopedische aanpak AVP 21 Lectoraat Transparante Zorgverlening

22 Links Taalexpert.nl CHAPS / Checklist Keith: matie/avp/downloads/pages/default.aspx Logopedische aanpak AVP 22 Lectoraat Transparante Zorgverlening

23 Dan nog even dit Meld je aan bij de digitale AVP community op Discussieer mee over AVP Of volg ons via Logopedische aanpak AVP 23 Lectoraat Transparante Zorgverlening

24 Bedankt voor uw aandacht! Contact:

NVLF Congres, Margreet Luinge & Margot Visser-Bochane

NVLF Congres, Margreet Luinge & Margot Visser-Bochane Logopedische aanpak auditieve verwerkingsproblemen NVLF Congres, 18-11-2011 Margreet Luinge & Margot Visser-Bochane Inhoud Introductie Logopedische aanpak AVP Hoe beschrijft de professional AVP? Start

Nadere informatie

Auditieve verwerkingsproblemen

Auditieve verwerkingsproblemen Auditieve verwerkingsproblemen definitie, diagnostiek, (be)handelen Jessica van Herel de Frel Logopedist / spraak taalpatholoog Koninklijke Auris Groep, AC Rotterdam j.v.herel@auris.nl 19 april 2012 Inhoud

Nadere informatie

Consensus ten aanzien van kenmerken, comorbiditeit en verwijzing van kinderen met luisterproblemen Hanzehogeschool Margreet Luinge

Consensus ten aanzien van kenmerken, comorbiditeit en verwijzing van kinderen met luisterproblemen Hanzehogeschool Margreet Luinge Consensus ten aanzien van kenmerken, comorbiditeit en verwijzing van kinderen met luisterproblemen De mening van Nederlandse logopedisten en audiologen Hanzehogeschool Margreet Luinge, Ellen de Wit, Karin

Nadere informatie

Auditieve verwerkingsproblemen: behandeling in het kader van taal-, leesen spellingproblemen

Auditieve verwerkingsproblemen: behandeling in het kader van taal-, leesen spellingproblemen Auditieve verwerkingsproblemen: behandeling in het kader van taal-, leesen spellingproblemen Johan Dekelver met dank aan Freeke Waumans Gent, 20 maart 2015 De diagnose AVP wordt vaak niet gesteld op basis

Nadere informatie

Spraak & Taal Ambulatorium

Spraak & Taal Ambulatorium Spraak & Taal Ambulatorium Communicatieontwikkeling van het kind weer snel op het goede spoor Hans Kaffener, Gz-psycholoog h.kaffener@kentalis.nl Wendy Boelhouwer, klinisch linguïst w.boelhouwer@kentalis.nl

Nadere informatie

ERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE. Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie

ERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE. Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie ERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie Ernstige Enkelvoudige Dyslexie Diagnostiek en behandeling Adelante audiologie & communicatie Bij schoolgaande

Nadere informatie

TOS ervaar en neem mee! SPO de Liemers

TOS ervaar en neem mee! SPO de Liemers TOS ervaar en neem mee! SPO de Liemers Ellen de Vries en Kitty Gieling Als horen of communiceren niet vanzelfsprekend is Koninklijke Kentalis (cluster 2) Specialist op het gebied van diagnostiek, zorg

Nadere informatie

Onderzoek naar de relatie tussen dyslexie en centraal auditieve verwerkingsprocessen. Celine Bernaerdt Audioloog

Onderzoek naar de relatie tussen dyslexie en centraal auditieve verwerkingsprocessen. Celine Bernaerdt Audioloog Onderzoek naar de relatie tussen dyslexie en centraal auditieve verwerkingsprocessen Celine Bernaerdt Audioloog celine.bernaerdt@vives.be PARTNERS Thesis Jolien Schellekens & Annelore Wevers Studenten

Nadere informatie

Diagnostiek en behandeling

Diagnostiek en behandeling Diagnostiek en behandeling Hans Kaffener Diagnostiek en behandeling Kennismaking met de Doelgroep TOS in theorie en in beleving Wat biedt Kentalis diagnostiek en behandeling Hoe kom je bij Kentalis? verwijsmogelijkheden

Nadere informatie

Stoornis of breder? De stoornis beschrijven De 5 aspecten in een handzaam schema! Casuïstiek Conclusie

Stoornis of breder? De stoornis beschrijven De 5 aspecten in een handzaam schema! Casuïstiek Conclusie Overzicht diagnostisch instrumentarium spraak-taalonderzoek Edith Hofsteede-Botden Rianneke Crielaard Kentalis Sint-Michielsgestel Team Spraak-Taal Overzicht diagnostisch instrumentarium spraak-taalonderzoek

Nadere informatie

SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD. Informatie en advies voor de praktijkbegeleider

SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD. Informatie en advies voor de praktijkbegeleider Informatie en advies voor de praktijkbegeleider SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD Voor een stagiaire met Ernstige Spraak- en taal Moeilijkheden (esm) in de werksituatie Inzicht, herkennen, handelen Stagiaires

Nadere informatie

WELKOM. Presentatie Siméa Congres. Esther van Niel. 13 april 2012

WELKOM. Presentatie Siméa Congres. Esther van Niel. 13 april 2012 WELKOM Presentatie Siméa Congres Esther van Niel 13 april 2012 Inleiding Hoe voorkennis de waarneming verandert: Mama appelsap Inhoud AVP: definitie, kenmerken, diagnose en behandeling Plaats LinC binnen

Nadere informatie

Diagnostiek van auditieve verwerkingsproblemen op het audiologisch centrum; evaluatie van een procedure

Diagnostiek van auditieve verwerkingsproblemen op het audiologisch centrum; evaluatie van een procedure ARTIKELEN Diagnostiek van auditieve verwerkingsproblemen op het audiologisch centrum; evaluatie van een procedure Als kinderen niet goed lijken te luisteren, opdrachten niet uitvoeren, niet lijken te onthouden

Nadere informatie

ERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE. Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie

ERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE. Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie ERNSTIGE ENKELVOUDIGE DYSLEXIE Diagnostiek en behandeling door Adelante audiologie & communicatie Ernstige Enkelvoudige Dyslexie Diagnostiek en behandeling Adelante audiologie & communicatie Bij schoolgaande

Nadere informatie

"Een goede oude dag, zo doen wij dat..."

Een goede oude dag, zo doen wij dat... Slechter zien en slechter horen; kijk en luister naar de cliënt een goede oude dag, zo doen wij dat Conny van den Brand, logopediste Sara Clappers, gedragsdeskundige Inhoud Voorstellen Visus: - Visuele

Nadere informatie

Signalering VHZARTIKELEN. van auditieve verwerkingsproblemen

Signalering VHZARTIKELEN. van auditieve verwerkingsproblemen VHZARTIKELEN Voor de diagnosticering van auditieve verwerkingsproblemen is een toenemend aantal gestandaardiseerde tests beschikbaar. Daarmee neemt ook het aantal verwijzingen naar Audiologische Centra

Nadere informatie

Waar kunt u nu aan merken dat uw kind niet goed hoort of moeite heeft met luisteren?

Waar kunt u nu aan merken dat uw kind niet goed hoort of moeite heeft met luisteren? Horen en Luisteren Horen en luisteren Horen en luisteren zijn niet hetzelfde. Horen heeft te maken met de geluiden die het oor binnenkomen; luisteren heeft te maken met wat je met die geluiden doet. Om

Nadere informatie

Luisteren in nieuwe Context (LinC)

Luisteren in nieuwe Context (LinC) Luisteren in nieuwe Context (LinC) Webinar Pearson Academy 28 juni 2016 Esther van Niel esther.vanniel@hu.nl Inhoud Behandeling van AVP Plaats van LinC binnen de (AVP) behandeling en LinC Uitgangspunten

Nadere informatie

Vroegsignalering taalontwikkelingsstoornissen Symposium Het jonge kind

Vroegsignalering taalontwikkelingsstoornissen Symposium Het jonge kind Vroegsignalering taalontwikkelingsstoornissen Symposium Het jonge kind 15 december 2016 Drs. F. Sobieraj klinisch linguïst / logopedist Kentalis Een landelijke organisatie gespecialiseerd in diagnostiek,

Nadere informatie

Problemen in de spraak- en taalontwikkeling consensus, signalering & follow-up

Problemen in de spraak- en taalontwikkeling consensus, signalering & follow-up Problemen in de spraak- en taalontwikkeling consensus, signalering & follow-up Margreet Luinge & Margot Visser-Bochane Lectoraat Kind, Taal & Ontwikkeling Overzicht lezing Achtergrond Onderzoeksopzet Ervaringen

Nadere informatie

Producten. Onderwijs. Zorg. Audiologisch Centrum - Multidisciplinaire diagnostiek. - Basis- en voortgezet onderwijs Cluster 2 - Ambulante begeleiding

Producten. Onderwijs. Zorg. Audiologisch Centrum - Multidisciplinaire diagnostiek. - Basis- en voortgezet onderwijs Cluster 2 - Ambulante begeleiding Doelgroep Kinderen en volwassen van alle leeftijden waarbij een vermoeden van of sprake is van problemen op het gebied van: - Gehoor - Spraak en taal - Communicatie Producten Onderwijs - Basis- en voortgezet

Nadere informatie

(Vermoedelijke) problemen in de auditieve verwerking: overzicht van de literatuur en internationaal standpunt Studiedag Hogeschool VIVES, Brugge

(Vermoedelijke) problemen in de auditieve verwerking: overzicht van de literatuur en internationaal standpunt Studiedag Hogeschool VIVES, Brugge (Vermoedelijke) problemen in de auditieve verwerking: overzicht van de literatuur en internationaal standpunt Studiedag Hogeschool VIVES, Brugge Ellen de Wit, MSc. Research Group Healthy Ageing, Allied

Nadere informatie

Invuldatum leerling dossier: 1. School en leerling gegevens. 2. Gegevens leerling. Naam school adres Postcode en plaats

Invuldatum leerling dossier: 1. School en leerling gegevens. 2. Gegevens leerling. Naam school adres Postcode en plaats Leerling dossier dyslexie Om te kunnen bepalen of een leerling in aanmerking komt voor vergoeding van het onderzoek en de behandeling van ernstige enkelvoudige dyslexie, vragen wij aan school om onderstaand

Nadere informatie

Ontwikkelingen. Audiologisch Centrum Rotterdam. Marco van Es Mieke Vermeulen

Ontwikkelingen. Audiologisch Centrum Rotterdam. Marco van Es Mieke Vermeulen Ontwikkelingen Audiologisch Centrum Rotterdam Marco van Es Mieke Vermeulen Het Audiologisch Centrum Het Audiologisch Centrum (AC) is gespecialiseerd in onderzoek, advies en begeleiding bij gehoorproblemen

Nadere informatie

Experts in diagnostiek

Experts in diagnostiek Experts in diagnostiek Het beste in een kind naar boven halen Elk kind heeft zijn eigen talenten. Dit betekent niet dat alle kinderen even goed mee kunnen komen op school. Sommige kinderen hebben onvoldoende

Nadere informatie

Makkelijk lezendag. Madelon Boxman en Miriam Helsper Leerkracht en Logopedist Mei 2019

Makkelijk lezendag. Madelon Boxman en Miriam Helsper Leerkracht en Logopedist Mei 2019 Makkelijk lezendag Madelon Boxman en Miriam Helsper Leerkracht en Logopedist www.logopediepraktijkodijk.nl 14 Mei 2019 Hoe maak je lezen leuk voor kinderen van 5-12 jaar? Hoe helpt een logopedist kinderen

Nadere informatie

Kinderen horen beter met FM

Kinderen horen beter met FM Kinderen horen beter met FM Een praktische gids voor ouders en begeleiders Life is on We laten ons inspireren door de wensen van iedereen die vertrouwt op onze kennis, ideeën en zorg. Door op een creatieve

Nadere informatie

AUDIOLOGISCH CENTRUM HOLLAND NOORD ALKMAAR. Het AC als centrum voor Spraaktaaldiagnostiek

AUDIOLOGISCH CENTRUM HOLLAND NOORD ALKMAAR. Het AC als centrum voor Spraaktaaldiagnostiek AUDIOLOGISCH CENTRUM HOLLAND NOORD ALKMAAR Het AC als centrum voor Spraaktaaldiagnostiek Het spraaktaalteam van het ACHN Multidisciplinair team bestaat uit: Gedragswetenschappers (orthopedagogen/psychologen)

Nadere informatie

Gehoorverlies bij kinderen

Gehoorverlies bij kinderen Libra Audiologie Gehoorverlies bij kinderen Onlangs heeft u de mededeling gekregen dat uw kind slechthorend is. Er komt dan ineens veel op u af, er zijn zoveel vragen te stellen en beslissingen te nemen.

Nadere informatie

Audiologisch centrum, spraaktaalteam

Audiologisch centrum, spraaktaalteam TOS en Meertaligheid Onderwijsdag 25 mei 2016 Maaike Diender, klinisch linguïst Els de Jong, teamleider spraaktaalteam/logo-akoepedist Audiologisch centrum, spraaktaalteam Gehooronderzoek Logopedisch onderzoek

Nadere informatie

FICHE 5: Ga auditieve informatieverwerking

FICHE 5: Ga auditieve informatieverwerking 2015 1 FICHE 5: Ga auditieve informatieverwerking KENMERKEN EN AANBEVELINGEN [Typ hier] UIT: Intelligentiemeting in nieuwe banen: de integratie van het CHC-model in de psychodiagnostische praktijk. Walter

Nadere informatie

Onderwijsondersteuning, zorg- en cursusaanbod van Auris bij communicatieve problemen

Onderwijsondersteuning, zorg- en cursusaanbod van Auris bij communicatieve problemen IB netwerkbijeenkomst SWV Aan den IJssel, De Tuyter, Krimpen aan de IJssel 8 maart 2016 Onderwijsondersteuning, zorg- en cursusaanbod van Auris bij communicatieve problemen Louise Biesmeijer & Margriet

Nadere informatie

Dubbeldiagnose dyslexie en dysfatische ontwikkeling. Parallelsessie C: Dubbeldiagnoses: dubbele zorg? Januari 2012 Petra van de Ree

Dubbeldiagnose dyslexie en dysfatische ontwikkeling. Parallelsessie C: Dubbeldiagnoses: dubbele zorg? Januari 2012 Petra van de Ree Dubbeldiagnose dyslexie en dysfatische ontwikkeling Parallelsessie C: Dubbeldiagnoses: dubbele zorg? Januari 2012 Petra van de Ree Definitie spraaktaalstoornis Dysfatische ontwikkeling (DO) Specific Language

Nadere informatie

Professionele perspectieven betreffende AVP Resultaten van Focusgroepenonderzoek

Professionele perspectieven betreffende AVP Resultaten van Focusgroepenonderzoek Professionele perspectieven betreffende AVP Resultaten van Focusgroepenonderzoek Dr. Karin Neijenhuis Drs. Ellen de Wit Dr. Margreet Luinge c.a.m.neijenhuis@hr.nl https://www.hogeschoolrotterdam.nl/on

Nadere informatie

Workshop Kindgesprekken ONderWIJZEnde Woensdag

Workshop Kindgesprekken ONderWIJZEnde Woensdag Workshop Kindgesprekken ONderWIJZEnde Woensdag Najaarsconferentie SPPOH 09-11-2016 Ellen Aanen-Zilvold Doelen Aan het eind van deze workshop hebben jullie basale kennis en gespreksvaardigheden om kindgesprekken

Nadere informatie

Maarten heeft een fors perceptief gehoorverlies. Sanne heeft auditieve verwerkingsproblemen.

Maarten heeft een fors perceptief gehoorverlies. Sanne heeft auditieve verwerkingsproblemen. Les 1 Wat heb ik eigenlijk? Maarten heeft een fors perceptief gehoorverlies. Sanne heeft auditieve verwerkingsproblemen. Weet jij wat dat betekent? Zodra je begint met een nieuwe opleiding in het mbo zul

Nadere informatie

Ontwikkeling van het Dutch Position Statement Auditieve verwerkingsproblemen Ellen de Wit, Karin Neijenhuis en Margreet Luinge

Ontwikkeling van het Dutch Position Statement Auditieve verwerkingsproblemen Ellen de Wit, Karin Neijenhuis en Margreet Luinge Ontwikkeling van het Dutch Position Statement Auditieve verwerkingsproblemen Ellen de Wit, Karin Neijenhuis en Margreet Luinge Doelgroep Kinderen met vermoedelijke auditieve verwerkingsproblemen (AVP)

Nadere informatie

Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee?

Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee? Herkennen van signalen op de werkvloer... Wat kun je ermee? Wie zijn wij? Samantha van Engeland & Marianne Stevens Even voorstellen... Maar dan net even anders... Knelpunten voor mensen met een licht verstandelijke

Nadere informatie

Inhoud. Gelijk aan gele katern Artikel 4 slechthorend:

Inhoud. Gelijk aan gele katern Artikel 4 slechthorend: é!"#$$ Inhoud - Historie van regelgeving en huidige regelgeving - Enige resultaten van - Overeenkomsten en verschillen tussen kinderen met hoortoestellen en met CI - Voorstellen voor toekomstige regelgeving

Nadere informatie

Behandeling van spraak- en taalstoornissen bij kinderen met een cluster 2 indicatie

Behandeling van spraak- en taalstoornissen bij kinderen met een cluster 2 indicatie Behandeling van spraak- en taalstoornissen bij kinderen met een cluster 2 indicatie Beschrijving van frequentie, duur en inhoud Afstudeerproject van: Frederieke Apeldoorn Laura Vinke José Vonhof Opdrachtgevers

Nadere informatie

Nee, dat kon ze niet heel triest, maar zo liggen de feiten op dit moment. De besluiten

Nee, dat kon ze niet heel triest, maar zo liggen de feiten op dit moment. De besluiten Directe instructiemodel No child left behind Een van mijn leerlingen in de begeleiding is een leerlinge die vanuit het VSO (cluster2) naar het reguliere onderwijs moest overstappen (VMBO - kader). Tot

Nadere informatie

Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016

Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking. Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016 Kennis en aanpak van ouders met een verstandelijke en/of psychiatrische beperking Esther Glas & Sandra Segers 10 November 2016 Esther Glas Sandra Segers OUDERSCHAP Stelling 1 Mensen met een verstandelijke

Nadere informatie

Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1 Normale taalontwikkeling Hoofdstuk 2 Ontwikkelingsdysfasie

Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1 Normale taalontwikkeling Hoofdstuk 2 Ontwikkelingsdysfasie Inhoud Inleiding 11 Hoofdstuk 1 Normale taalontwikkeling 15 1.1 Taalontwikkeling: een multidimensioneel gebeuren 16 1.2 Componenten van de taalontwikkeling 18 1.3 Fasen in de taalontwikkeling 21 1.4 Besluit

Nadere informatie

Inclusie Rating Scale voor Slechthorende Leerlingen

Inclusie Rating Scale voor Slechthorende Leerlingen Inclusie Rating Scale voor Slechthorende Leerlingen Annemiek Voor in t holt Lectoraat Dovenstudies Hogeschool Utrecht 2011 Naam leerling: School: Start AB: Geboortedatum: Groep: Naam AB: Gehoor: perceptief

Nadere informatie

Professionele perspectieven betreffende. Resultaten van Focusgroepenonderzoek AVP. Dr. Karin Neijenhuis Drs. Ellen de Wit. Dr.

Professionele perspectieven betreffende. Resultaten van Focusgroepenonderzoek AVP. Dr. Karin Neijenhuis Drs. Ellen de Wit. Dr. Professionele perspectieven betreffende AVP Resultaten van Focusgroepenonderzoek Dr. Karin Neijenhuis Drs. Ellen de Wit Dr. Margreet Luinge c.a.m.neijenhuis@hr.nl https://www.hogeschoolrotterdam.nl/on

Nadere informatie

Werkbijeenkomst intern begeleiders

Werkbijeenkomst intern begeleiders Werkbijeenkomst intern begeleiders Van het SWV Duin- en Bollenstreek 28 september 2015 Jolanda Roelfsema, MA Education Taal-/dyslexiespecialist PO www.leerkracht.nu info@leerkracht.nu Programma 19.30 20.15

Nadere informatie

Autisme en een verstandelijke beperking 20 september 2016

Autisme en een verstandelijke beperking 20 september 2016 Autisme en een verstandelijke beperking 20 september 2016 Cecile Blansjaar: orthopedagoog/autisme specialist Gedragskundige Stichting de Waerden Mede oprichter De Sociale Bron Wat is Autisme? In Nederland

Nadere informatie

VERSLAG M-DECREET DEEL I : ATTEST IDENTIFICATIEGEGEVENS LEERLING OUDERS CLB. Klik hier als u tekst wilt invoeren. Voor- en achternaam

VERSLAG M-DECREET DEEL I : ATTEST IDENTIFICATIEGEGEVENS LEERLING OUDERS CLB. Klik hier als u tekst wilt invoeren. Voor- en achternaam VERSLAG M-DECREET DEEL I : ATTEST IDENTIFICATIEGEGEVENS LEERLING Geboortedatum 19.04.2012 Geslacht Adres Vrouw OUDERS moeder vader Adres (indien anders dan adres leerling) Nvt. Tel / mail: Tel / mail:

Nadere informatie

Logopedie Sophie Gortzak maart 2010

Logopedie Sophie Gortzak maart 2010 Logopedie Sophie Gortzak maart 2010 Inleiding Ik doe mijn werkstuk over logopedie omdat ik het een interessant onderwerp vond en mijn moeder is logopedist. Mijn hoofdstukken zijn: 1Wat is logopedie? 2Wie

Nadere informatie

Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen

Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde Informatie voor verwijzers Kinderen met gehoor-, spraak- en/of taalproblemen Kinderen met problemen of vragen op

Nadere informatie

Horen, Verstaan en Begrijpen met een CI

Horen, Verstaan en Begrijpen met een CI Horen, Verstaan en Begrijpen met een CI Guido Cattani (Bsc. Audioloog, M. SEN, UMC Utrecht, afdeling KNO) gcattani@umcutrecht.nl Trudi de Koning (Klinisch linguïst UMC Utrecht) Opbouw presentatie Inleiding

Nadere informatie

Zo hoor ik. Een kijkje in het leven van jonge kinderen met gehoorverlies. www.nsdsk.nl

Zo hoor ik. Een kijkje in het leven van jonge kinderen met gehoorverlies. www.nsdsk.nl Zo Zo hoor ik Als een kind doof of slechthorend is, heeft dat vaak hoor grote impact op het gezin. Achter elk kind met gaat een verhaal schuil. Over de oorzaak, de onzekerheid, de zorgen, het onbegrip,

Nadere informatie

Structuur! Voorstellen Autisme anders bekijken Theorie (en ervaringen!) over autisme Kennis maken met workshop Autisme Anders Ervaren

Structuur! Voorstellen Autisme anders bekijken Theorie (en ervaringen!) over autisme Kennis maken met workshop Autisme Anders Ervaren Structuur! Voorstellen Autisme anders bekijken Theorie (en ervaringen!) over autisme Kennis maken met workshop Autisme Anders Ervaren Wie ben ik? De ijsbergtheorie Wie zijn jullie? Even voorstellen Wie

Nadere informatie

Perceelbeschrijving Ernstige Enkelvoudige Dyslexie

Perceelbeschrijving Ernstige Enkelvoudige Dyslexie Perceelbeschrijving Ernstige Enkelvoudige Dyslexie Samenwerkende gemeenten Regio West Friesland Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Koggenland, Medemblik, Opmeer, Stede Broec Inhoud 1. Dyslexiezorg... 3 1.1

Nadere informatie

Effectiviteit van training bij kinderen met auditieve verwerkingsproblemen

Effectiviteit van training bij kinderen met auditieve verwerkingsproblemen Effectiviteit van training bij kinderen met auditieve verwerkingsproblemen Lian Nijland, Jeanet Smilde, Sjoeke van der Meulen, Maroeska Rovers, Thomas van Huijstee, Anne Schilder en Bert van Zanten Gefinancierd

Nadere informatie

Begin bij de basis: een spraaktaalspecialist aan het woord. Astrid Roest GGD/JGZ Zaanstreek-Waterland

Begin bij de basis: een spraaktaalspecialist aan het woord. Astrid Roest GGD/JGZ Zaanstreek-Waterland Begin bij de basis: een spraaktaalspecialist aan het woord Astrid Roest GGD/JGZ Zaanstreek-Waterland Workshop in opdracht van NVLF Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie www.nvlf.nl Inhoud

Nadere informatie

Libra R&A Audiologie. Dyslexie. Onderzoek, advies en behandeling

Libra R&A Audiologie. Dyslexie. Onderzoek, advies en behandeling Libra R&A Audiologie Dyslexie Onderzoek, advies en behandeling U heeft uw kind aangemeld bij het Audiologisch Centrum van Libra Revalidatie & Audiologie voor onderzoek en advies omdat het moeite heeft

Nadere informatie

Dyslexie en Hoogbegaafdheid

Dyslexie en Hoogbegaafdheid Dyslexie en Hoogbegaafdheid Amber de Wilde in samenwerking met Evelyn Kroesbergen - Universiteit Utrecht, afdeling Orthopedagogiek - Ambulatorium Universiteit Utrecht - Pieter Span Expertisecentrum Hoogbegaafdheid

Nadere informatie

Executieve functies, wat zijn dat:

Executieve functies, wat zijn dat: Executieve functies, wat zijn dat: Sinds het breinonderzoek een grote vlucht heeft genomen, hebben wetenschappers ontdekt dat leerlingen met bepaalde stoornissen, problemen hebben in dezelfde hersengebieden

Nadere informatie

Informatieavond leerkrachten en pedagogisch medewerkers van slechthorende kinderen. Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog 4 oktober 2012

Informatieavond leerkrachten en pedagogisch medewerkers van slechthorende kinderen. Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog 4 oktober 2012 Informatieavond leerkrachten en pedagogisch medewerkers van slechthorende kinderen Yvonne Simis, klinisch fysicus-audioloog 4 oktober 2012 Programma 19.30 Opening en inleiding audiologie door: Yvonne Simis,

Nadere informatie

Lectoraat Kind, Taal & Ontwikkeling

Lectoraat Kind, Taal & Ontwikkeling HAAL en Taal Lectoraat Kind, Taal & Ontwikkeling Interactie taalontwikkeling en ander domeinen Auditieve informatie verwerking Sociale interactie Prematuriteit & follow-up TOS Informatieverwerking in de

Nadere informatie

Van Nul tot Taal. Doelgericht stimuleren van taal en communicatie

Van Nul tot Taal. Doelgericht stimuleren van taal en communicatie Van Nul tot Taal Doelgericht stimuleren van taal en communicatie Even voorstellen Nanja de Rooij - Orthopedagoog-Generalist, NVO geregistreerd - Werkzaam bij Auris vanaf 2001 - Leerkracht Speciaal Onderwijs

Nadere informatie

De Voorde. School Ondersteunings Profiel (SOP) SO De Voorde Hoofdgebouw: Bazuinlaan 4 2287 EE Rijswijk Tel. 070-39 43 042

De Voorde. School Ondersteunings Profiel (SOP) SO De Voorde Hoofdgebouw: Bazuinlaan 4 2287 EE Rijswijk Tel. 070-39 43 042 VSO SO School Ondersteunings Profiel (SOP) De Voorde SO VSO SO De Voorde Hoofdgebouw: Bazuinlaan 4 2287 EE Rijswijk Tel. 070-39 43 042 school@voorde.scoh.nl www.scoh.nl/voorde Schoolondersteuningsprofiel

Nadere informatie

Hét Kindzorgcentrum waar je wijzer wordt. Op weg naar oplossingen

Hét Kindzorgcentrum waar je wijzer wordt. Op weg naar oplossingen Hét Kindzorgcentrum waar je wijzer wordt Op weg naar oplossingen Extra aandacht is steeds vaker nodig Op iedere school zitten kinderen die extra aandacht nodig hebben. Omdat ze problemen hebben met lezen,

Nadere informatie

WEEKBRIEF 31ste jaargang nr januari Reijmerweg HG Renkum Tel

WEEKBRIEF 31ste jaargang nr januari Reijmerweg HG Renkum Tel WEEKBRIEF 31ste jaargang nr. 19 24 januari 2018 www.prinsesbeatrixrenkum.nl Reijmerweg 92 6871 HG Renkum Tel. 0317-315130 0317-843525 JARIGEN 26-01 Morris, groep 3 27-01 Erik, groep 8 29-01 Livia, groep

Nadere informatie

OMCIRKEL HET ANTWOORD DAT HET BESTE BIJ DIT KIND PAST

OMCIRKEL HET ANTWOORD DAT HET BESTE BIJ DIT KIND PAST VRAGENLIJST VOOR DE LEERKRACHT LOGOPEDISCHE SCREENING 5-JARIGEN NAAM SCHOOL: NAAM KIND: GROEP: NAAM LEERKRACHT: DATUM VAN INVULLEN: OMCIRKEL HET ANTWOORD DAT HET BESTE BIJ DIT KIND PAST 1. Er zijn kinderen

Nadere informatie

Communicatie bij afasie

Communicatie bij afasie Communicatie bij afasie U bent in HMC opgenomen. Veel mensen hebben na een hersenletsel problemen met het praten. De logopedist is hiervoor bij u langs geweest. In deze folder vindt u informatie over de

Nadere informatie

Het verstaan van spraak door kinderen van 8, 9, 10 en 11 jaar

Het verstaan van spraak door kinderen van 8, 9, 10 en 11 jaar Het verstaan van spraak door kinderen van 8, 9, 10 en 11 jaar Wij zijn heel blij dat je mee wilt doen aan ons onderzoek! Je vader of moeder heeft je misschien al iets verteld over het onderzoek. Voor het

Nadere informatie

Communicatie bij afasie

Communicatie bij afasie Communicatie bij afasie Informatie voor patiënten en naasten F0802-3560 februari 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam

Nadere informatie

Tweetaligheid in een multidisciplinair jasje. ADC Kentalis St. Michielsgestel

Tweetaligheid in een multidisciplinair jasje. ADC Kentalis St. Michielsgestel Tweetaligheid in een multidisciplinair jasje. ADC Kentalis St. Michielsgestel Mariëtte Veldman, logopedist ADC Mart Emmen, logopedist ADC inhoud Samenstelling en werkwijze team DSH op ADC Kentalis locatie

Nadere informatie

TOS en Dyslexie. De grenzen van mijn taal....zijn de grenzen van mijn wereld

TOS en Dyslexie. De grenzen van mijn taal....zijn de grenzen van mijn wereld TOS en Dyslexie De grenzen van mijn taal....zijn de grenzen van mijn wereld Inhoud: Wie zijn wij? Wat is een TOS? TOS en dyslexie, cormobiditeit TOS en dyslexie, dé aanpak Wie zijn wij? Auris: helpt mensen

Nadere informatie

Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI. Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal

Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI. Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal Inhoud - Historie van regelgeving en huidige regelgeving - Enige resultaten van kinderen met CI - Overeenkomsten

Nadere informatie

Zorgtraject na de neonatale gehoorscreening

Zorgtraject na de neonatale gehoorscreening Zorgtraject na de neonatale gehoorscreening Dr.L.Ruytjens klinisch fysicus-audioloog Sophia Kinderziekenhuis Rotterdam mede namens L.Heijkoop en A.Verbaan logopedisten Inhoud Neonatale gehoorscreening

Nadere informatie

18-4-2013. Werkgeheugen en executieve functies. Opzet presentatie. 1. Executieve functies. 1. Executieve functies. 1. Werkgeheugen. 1.

18-4-2013. Werkgeheugen en executieve functies. Opzet presentatie. 1. Executieve functies. 1. Executieve functies. 1. Werkgeheugen. 1. Opzet presentatie Werkgeheugen en executieve functies Wat moeten we ermee in de klinische praktijk? 1. Werkgeheugen en executieve functies werkgeheugen en executieve functies 12 april 2013 Brigitte Vugs

Nadere informatie

Solo apparatuur in de klas. Erwin Baas, Margot Willemsen & Simea, april 2016

Solo apparatuur in de klas. Erwin Baas, Margot Willemsen & Simea, april 2016 Solo apparatuur in de klas Erwin Baas, Margot Willemsen E.Baas@kentalis.nl & M.Willemsen@kentalis.nl Simea, april 2016 Ervaar het probleem https://www.youtube.com/watch?v=td5e88ffnxe Een misverstand is

Nadere informatie

Met welke vragen. 2 Diagnostisch Centrum

Met welke vragen. 2 Diagnostisch Centrum REINAERDE Diagnostisch Centrum Onderzoek, advies en behandeling Iedereen wordt in het dagelijks leven wel eens geconfronteerd met zijn eigen mogelijkheden én onmogelijkheden. Als die onmogelijkheden uw

Nadere informatie

SLECHTHORENDHEID IN HET BASIS- EN VOORTGEZET ONDERWIJS. Informatiepakket slechthorenden

SLECHTHORENDHEID IN HET BASIS- EN VOORTGEZET ONDERWIJS. Informatiepakket slechthorenden SLECHTHORENDHEID IN HET BASIS- EN VOORTGEZET ONDERWIJS Informatiepakket slechthorenden 1 Inhoudsopgave Pagina Praktische tips in de klas 4 Mogelijk gedrag dat kan voorkomen bij slechthorende leerlingen

Nadere informatie

SO/??/1105/3000/Fotografie: Peter Strating. Onderwijs en Ambulante Begeleiding in Cluster 2

SO/??/1105/3000/Fotografie: Peter Strating. Onderwijs en Ambulante Begeleiding in Cluster 2 SO/??/1105/3000/Fotografie: Peter Strating Onderwijs en Ambulante Begeleiding in Cluster 2 Doelgroep In cluster 2 krijgen leerlingen met een auditieve of communicatieve beperking onderwijs of ambulante

Nadere informatie

Format Schoolondersteuningsprofiel Primair Onderwijs Almere. 1. Gegevens van de school. Naam de school Obs De Ontdekking

Format Schoolondersteuningsprofiel Primair Onderwijs Almere. 1. Gegevens van de school. Naam de school Obs De Ontdekking Format Schoolondersteuningsprofiel Primair Onderwijs Almere 1. Gegevens van de school Naam de school Obs De Ontdekking Directie Bestuur dhr. H van Kooten & dhr. H.Vrind ASG Almere 2. Visie: geef in kernwoorden

Nadere informatie

De link tussen Educatie en Edulink?

De link tussen Educatie en Edulink? De link tussen Educatie en Edulink? Solo apparatuur de oplossing voor auditieve verwerkingsproblemen? Sanne Willemse Spraak-taal patholoog Harry Simkens Klinisch fysicus audioloog Erwin Baas Klinisch fysicus

Nadere informatie

Het ABC van de leerstoornissen

Het ABC van de leerstoornissen Het ABC van de leerstoornissen 23 oktober 2012 K.A. Redingenhof Leuven Nadia Gielen Onderzoekseenheid Gezins- en Orthopedagogiek PraxisP Inhoud Leerstoornissen, dyslexie, dyscalculie een beknopt overzicht

Nadere informatie

The development of ToM and the ToM storybooks: Els Blijd-Hoogewys

The development of ToM and the ToM storybooks: Els Blijd-Hoogewys The development of ToM and the ToM storybooks: Els Blijd-Hoogewys Een reactie door Hilde M. Geurts Lezing Begeer, Keysar et al., 2010: Advanced ToM 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Autisme (n=34) Controle

Nadere informatie

Dyslexie valt als voldaan wordt aan de criteria onder de zorgverzekeringswet, waardoor kinderen gebruik kunnen maken van de vergoedingsregeling voor

Dyslexie valt als voldaan wordt aan de criteria onder de zorgverzekeringswet, waardoor kinderen gebruik kunnen maken van de vergoedingsregeling voor Inhoudsopgave 1 Introductie 4 2 Het belang van psycho-educatie 6 3 Het herkennen van dyslexie 8 4 Diagnose dyslexie 10 5 Vergoedingsregeling 12 6 De dyslexieverklaring 13 7 Dyslexie: herkomst en hersenwerking

Nadere informatie

VLIR- Seminar 28 mei 2013

VLIR- Seminar 28 mei 2013 VLIR- Seminar 28 mei 2013 Tweeledige focus (1) Upgrading Curriculum uitbreiding/ aanpassing van logopedische opleidingsonderdelen cruciaal t.a.v. betere hulpverlening binnen Surinaamse maatschappij m.n.

Nadere informatie

Ik heb vragen rond 'expressieve taalstoornis' of 'taalstoornis' alleen en begon nu wat te twijfelen of dat synoniemen zijn voor dysfasie of niet.

Ik heb vragen rond 'expressieve taalstoornis' of 'taalstoornis' alleen en begon nu wat te twijfelen of dat synoniemen zijn voor dysfasie of niet. Vraag In de aanloop naar volgend schooljaar krijgen we heel wat vragen rond de type 7 taal-spraak groep. Onder andere over welke 'termen' ok of niet ok zijn ifv opmaak gemotiveerd verslag / verslag. Ik

Nadere informatie

Workshops en lezingen

Workshops en lezingen Workshops en lezingen Donderdag 16 maart 2017 van 19:00 tot 21:45 uur Workshop Inhoud Doelgroep Voor Voor wie? 1. Ervaringscircuit Een interactieve workshop waarin je beleeft hoe het is om een te hebben.

Nadere informatie

Iedereen kan last krijgen van stemproblemen en het komt zowel bij kinderen als bij volwassenen voor.

Iedereen kan last krijgen van stemproblemen en het komt zowel bij kinderen als bij volwassenen voor. Stem Adem-/ en stemproblematiek Heesheid Adembeheersing als voorbereiding op zingen Hyperventilatie Spreken in het openbaar Stemproblemen en stemverandering bijv. bij transseksualiteit, pubertijd Symptomen:

Nadere informatie

Simea 11 april 2019 Inhoud

Simea 11 april 2019 Inhoud Dr. Annette Scheper - Programmalijn TOS Drs. Margreet Verboom - Cluster 2 Skelp Simea 11 april 2019 1 Inhoud Theorie taal,, TOS, leesstoornissen, dyslexie TOS: Diagnostiek en aanpak van technisch en spellen

Nadere informatie

Wie zijn wij? Werkwijze

Wie zijn wij? Werkwijze Het SpraakTaalteam De ontwikkeling van taal en spraak verloopt niet bij alle kinderen vanzelfsprekend. Sommige kinderen zijn later met hun eerste woordjes, andere kinderen praten al snel maar zijn voor

Nadere informatie

Auditieve verwerking. Auditieve verwerking. Inleiding. Inleiding. Inleiding. Griet De Smet. Verschil tussen Horen Verstaan

Auditieve verwerking. Auditieve verwerking. Inleiding. Inleiding. Inleiding. Griet De Smet. Verschil tussen Horen Verstaan Auditieve verwerking Auditieve verwerking Griet De Smet Inleiding Verschil tussen Horen Verstaan Inleiding Aandacht wordt getrokken Voorbereidende processen Spraaksignaal doorzenden zonder stoorsignalen

Nadere informatie

Betrokken naar oplossingen

Betrokken naar oplossingen Betrokken naar oplossingen Extra aandacht is steeds vaker nodig Op iedere school zitten kinderen die extra aandacht nodig hebben. Omdat ze problemen hebben met lezen, rekenen, hun werkhouding, hun spraak-/taalontwikkeling

Nadere informatie

Protocol Audiologische Diagnostiek. NVA, 30 januari 2009 Paulien de Jager Vakgroep Audiologie Siméa

Protocol Audiologische Diagnostiek. NVA, 30 januari 2009 Paulien de Jager Vakgroep Audiologie Siméa Protocol Audiologische Diagnostiek NVA, 30 januari 2009 Paulien de Jager Vakgroep Audiologie Siméa Voorgeschiedenis Stand van zaken Protocol (inhoudelijk) Commentaar? Voorgeschiedenis (1) Slechthorendheid

Nadere informatie

Intakeformulier Nieuwe leerlingen

Intakeformulier Nieuwe leerlingen Intakeformulier Nieuwe leerlingen Bij of na aanmelding te gebruiken door directeur, de leerkracht of de ib er. Naam leerling: Geboortedatum: Datum gesprek: Aanwezigen bij gesprek: 1. Globale indruk Geef

Nadere informatie

Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider

Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider Gegevens leerling Naam leerling :.. 0 jongen 0 meisje Geboortedatum Groep

Nadere informatie

Dutch Position Statement Kinderen met Luisterproblemen

Dutch Position Statement Kinderen met Luisterproblemen Dutch Position Statement Kinderen met Luisterproblemen Luisterproblemen bij kinderen zijn in het werkveld en de literatuur ook wel bekend als: auditieve verwerkingsproblemen (AVP) of (central) auditory

Nadere informatie

Aanmeldformulier voor 18-

Aanmeldformulier voor 18- Aanmeldformulier voor 18- 1 Persoonlijke gegevens Dhr. Mevr. Voornamen Roepnaam Tussenvoegsel(s) Achternaam Geboortedatum Emailadres Naam zorgverzekering Polisnummer 2 Gegevens huisarts 3 4 Naam Is je

Nadere informatie

DE DIENSTEN AMBULANTE BEGELEIDING IN DE REGIO ZEELAND BUNDELEN HUN CURSUSAANBOD 2009 2010. de Korre ALLE EXPERTISE BIJEEN, EEN HELE ZORG MINDER!

DE DIENSTEN AMBULANTE BEGELEIDING IN DE REGIO ZEELAND BUNDELEN HUN CURSUSAANBOD 2009 2010. de Korre ALLE EXPERTISE BIJEEN, EEN HELE ZORG MINDER! DE DIENSTEN AMBULANTE BEGELEIDING IN DE REGIO ZEELAND BUNDELEN HUN CURSUSAANBOD 2009 2010 ALLE EXPERTISE BIJEEN, EEN HELE ZORG MINDER! De Berkenschutse Expertisecentrum voor Onderwijs & Epilepsie de Korre

Nadere informatie

Informatie en advies voor de praktijkbegeleider SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD. Voor slechthorende en dove stagiaires

Informatie en advies voor de praktijkbegeleider SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD. Voor slechthorende en dove stagiaires Informatie en advies voor de praktijkbegeleider SPECIALE AANDACHT GEVRAAGD Voor slechthorende en dove stagiaires in de werksituatie Inzicht, herkennen, handelen Stagiaires met een auditieve en/of communicatieve

Nadere informatie

Slechthorendheid bij ouderen

Slechthorendheid bij ouderen Slechthorendheid bij ouderen Ir. T.T. Prinzen Klinisch fysicus-audioloog Pento Audiologisch Centrum Amersfoort Inhoud inleiding (anatomie en pathologie) soorten gehoorverlies hoe hoort een slechthorende?

Nadere informatie

het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP

het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP het neuropsychologisch denkkader binnen een schoolsetting Claudia König Klinisch psycholoog, RCKJP 15-03-2013 Inhoud Het neuropsychologisch denkkader De schoolsetting Ter ondersteuning bij het kind met

Nadere informatie