Consensus ten aanzien van kenmerken, comorbiditeit en verwijzing van kinderen met luisterproblemen Hanzehogeschool Margreet Luinge

Transcriptie

1 Consensus ten aanzien van kenmerken, comorbiditeit en verwijzing van kinderen met luisterproblemen De mening van Nederlandse logopedisten en audiologen Hanzehogeschool Margreet Luinge, Ellen de Wit, Karin Neijenhuis

2 Luinge, M.R., De Wit, E., Lubbe, I. & Neijenhuis, K. (2016) Consensus on characteristics, comorbidity and referral of children with (suspected) auditory processing disorders : the opinion of Dutch speech language pathologists & audiologists, in voorbereiding

3 Introductie Discussie over kenmerken en diagnostiek van kinderen met AVP (Moore and Hunter, 2013; Allen and Allen, 2014) AVP een onderscheiden klinische entiteit (Dawes and Bishop, 2009; Kamhi, 2011)? Duidelijkheid belangrijk voor het vaststellen van het juiste zorgpad Wat is de mening van professionals in Nederland? Doel: Consensus bereiken onder Nederlandse logopedisten en audiologen ten aanzien van kenmerken, comorbiditeit en verwijzing van kinderen met AVP

4 Methode Delphi-study, 2 rondes Eerste ronde: open vragen over 2 fictieve casussen Resultaten van de eerste ronde zijn input voor de tweede ronde Tweede ronde: bereiken van consensus t.a.v. kenmerken, comorbiditeit en verwijzing Onderzoeker Consensus bij 70% (Hsu & Sandford, 2007)

5 Respondenten Verspreid over Nederland Verschillende werksettings Discipline/District North East South West N Audiologists Speech-language pathologists Total

6

7 Literatuur Onderscheiden klinische entiteit Onderscheiden klinische entiteit (Dawes and Bishop, 2009; Kamhi, 2011)? AVP modaliteitsspecifiek problemen in de auditieve modaliteit (Cacace and McFarland, 2005; Jerger and Musiek, 2000). Ook significante verschillen tussen controlegroep en AVP in visueel, talig en cognitief functioneren en in leesvaardigheden (De Wit et al., 2016). Overlap tussen kinderen met AVP en kinderen met SLI, dyslexie en ADHD (Ramus, 2003; Sharma, Purdy and Kelly, 2009; Dawes and Bishop, 2009, Dawes et al. 2009; Miller and Wagstaff, 2011, De Wit et al (2016, in voorbereiding).

8 Vragen Ronde 1 - Verwacht je comorbiditeit (het naast elkaar voorkomen van twee of meer stoornissen tegelijkertijd) in casus x en y? - Welke kenmerken dragen bij aan dit vermoeden? - Welke andere problemen kunnen voorkomen bij AVP? Ronde 2 - Verwacht je dat AVP samen voorkomen met ADHD/SLI/Dyslexie? - Statement: Kunnen AVP gezien worden als een onderscheiden stoornis?

9 Resultaten ronde 2 Co-occurrence with AVP No co-occurrence with AVP

10 Resultaten ronde 2 AVP kan niet worden beschouwd als een onderscheiden klinische entiteit (82%)

11 Literatuur Samenhang tussen AVP vs. SLI, dyslexie en ADHD Niet duidelijk hoe AVP is geassocieerd met SLI, ADHD en dyslexie (Bishop and Snowling, 2004; Miller and Wagstaff, 2011). AVP mogelijk een oorzakelijke rol in SLI (Dawes and Bishop, 2009), maar SLI kan ook voorkomen zonder auditieve verwerkingsproblemen. Miller en Wagstaff (2011): vergelijkbare gedragsprofielen van kinderen met AVP en SLI, maar precieze samenhang tussen AVP en SLI onduidelijk

12 Vragen Ronde 1 -Aangenomen dat x auditieve verwerkingsproblemen heeft, wat zou er aan de hand kunnen zijn? - Waardoor zouden problemen in de auditieve verwerking veroorzaakt kunnen worden? - Verwacht je dat AVP kunnen leiden tot andere problemen? Ronde 2 -Hoe is de samenhang tussen AVP en ADHD/SLI/Dylexie? * AVP is een andere naam voor ADHD/SLI/Dyslexie * AVP zijn onderdeel van ADHD/SLI/Dyslexie * AVP zijn een gevolg van ADHD/SLI/Dyslexie * AVP veroorzaken ADHD/SLI/Dyslexie * Er is geen relatie, deze problemen komen toevallig samen voor

13 Resultaten ronde 2 Hoe is de samenhang tussen AVP en ADHD, Dyslexie en SLI? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% AVP is een andere naam voor 89% 80% 44% AVP zijn onderdeel van... 11% AVP zijn een gevolg van. ADHD Dyslexie SLI 11% 10% 11% 10% AVP zijn een oorzaak van. 33% Geen relatie

14 Literatuur Diagnostiek van kinderen met AVP Een multidisciplinaire benadering van AVP wordt aanbevolen (De Wit et al., 2016; Cacace and McFarland, 2005; Dawes and Bishop, 2009; BSA 2011; Kamhi, 2011; Richard, 2011; DeBonis, 2015).

15 Vragen Ronde 1 Naar wie zou je x verwijzen? Ronde 2 Statement: Kinderen met veronderstelde AVP zouden verwezen moeten worden naar een multidisciplinair team. Welke disciplines zouden betrokken moeten zijn bij het testen van kinderen met mogelijke AVP? * logopedist * psycholoog * audioloog * orthopedagoog * klinisch linguist * huisarts * dyslexie specialist * anders, namelijk.

16 Resultaten ronde 2 Kinderen met AVP zouden verwezen moeten worden naar een multidisciplinair team: 9% Ja Nee 91%

17 Speech therapist Psychologist Audiologist Orthopedagogue Clinical linguist Other Resultaten ronde 2 Kinderen met AVP zouden verwezen moeten worden naar een multidisciplinair team bestaande uit de volgende disciplines: 100% 100% 80% 70% 40% 30%

18 Literatuur Kenmerken AVP Vaakst genoemd kenmerk van AVP is een stoornis in de auditieve perceptie, vooral in combinatie met achtergrondlawaai (ASHA, 2005; Jerger & Musiek, 2000). Andere vaak genoemde symptomen: niet adequaat reageren op verbale instructies, het mis interpreteren van verbale mededelingen, vragen om herhaling, problemen met het houden van focus en moeilijkheden met de localisatie van geluid (AAA, 2010; ASHA, 2005; DeBonis & Moncrieff, 2008; Moore et al., 2013).

19 Vragen Ronde 1 Welke problemen verwacht je op basis van de gegeven informatie in casus x en y? Welke kenmerken van x en y dragen bij aan dit vermoeden? Stel, x heeft AVP. Welke problemen zou je dan verwachten? Ronde 2 Kun je op basis van de kenmerken die zijn genoemd in ronde 1, aangeven of je een genoemd kenmerk wel of geen clinical sign van AVP vindt?

20 Resultaten Consensus over 5 clinical signs die worden geassocieerd met AVP Busy Production of short and simple sentences Withdrawal Difficulties in phoneme analyses and synthesis Difficulties in spelling Problems with reading Difficullties with phoning Listening difficulties No perifeer hearing loss Dreamy Difficulties in following elaborate tasks Easily distracted Checking by asking Difficulties in remembering oral information Difficulties in noise localisation Better understanding in one on one situations Auditory attention problems Problems in speech perception in noise 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% clinical sign no clinical sign

21 Conclusies & aanbevelingen De 5 clinical signs voor AVP waarover consensus is bereikt zouden gebruikt kunnen worden als een start voor de ontwikkeling van zorgpaden voor kinderen met AVP/luisterproblemen. Het is belangrijk om er rekening mee te houden dat deze clinical signs mogelijk onderdeel zijn van gerelateerde stoornissen, zoals SLI, dyslexie en ADHD. Daarom de aanbeveling voor multidisciplinaire diagnostiek waarin logopedisten, audiologen, psychologen en orthopedagogen een rol hebben. Verder onderzoek

22 Contact: Dank voor uw aandacht!