VAN SCHULDEN NAAR KANSEN

Transcriptie

1 VAN SCHULDEN NAAR KANSEN 1

2 Lectoraat Armoede Interventies Amsterdams Kenniscentrum voor Maatschappelijke Innovatie 2

3 VAN SCHULDEN NAAR KANSEN Inhoud 1. Opzet programma en onderzoek 2. Eerste resultaten 3

4 VAN SCHULDEN NAAR KANSEN Aegon en Delta Lloyd Foundation In 7 steden 15% afname huishoudens met schulden in doelgebieden in Leeuwarden, Den Haag, Groningen, Amsterdam, Rotterdam, Zwolle, Arnhem Deelnemers aan de projecten zijn mensen met schulden. 4

5 1. OPZET VAN HET ONDERZOEK Hogeschool van Amsterdam: 1. Projectonderzoek 2. Deelnemersonderzoek 3. Doelgebiedonderzoek (Crediteuren) 4. Verdiepend onderzoek 5

6 UITGANGSPUNT: MODEL FINANCIËLE ZELFREDZAAMHEID Elementen financiële zelfredzaamheid: 1. Orde en overzicht in de eigen administratie 2. Basale kennis en begrip van financiële zaken 3. Inkomen generen 4. Uitgaven beheersen 6

7 PROJECTONDERZOEK Doel: Jaarlijks overzicht van aantallen (deelnemers, elementen etc) Inzicht geven in impact en aanpak van de projecten Kennis genereren over wat wel en niet werkt aan de hand van model What Works principes Terugkoppeling naar de projecten zodat zij zich in de loop van de tijd kunnen verbeteren 7

8 WHAT WORKS PRINCIPES 8

9 DEELNEMERSONDERZOEK Wat is het effect van de projecten op het gedrag van de deelnemers? Startfase 0-meting (vooraf aan project) 1-meting (binnen 2 weken na afloop project) 2-meting (6 maanden na afloop) 9

10 DOELGEBIEDONDERZOEK CREDITEUREN Inspanningen in de doelgebieden om armoede te reduceren: Crediteuren participeren in de Schuldeiserscoalitie Van Schulden naar Kansen, onderschrijven het ethisch manifest en/of veranderen intern zaken in hun eigen werkwijze Financiering van projecten door Delta Lloyd en Aegon en/of inzet van hun vrijwilligers Gemeentelijk beleidsinspanningen in (ook) de doelgebieden Andere externe factoren Met het Crediteurenonderzoek willen we nagaan of deze inspanningen effect hebben op het betalingsgedrag van de huishoudens in de doelgebieden 10

11 4. VERDIEPEND ONDERZOEK 11

12 2. RESULTATEN EERSTE PROJECT- EN DEELNEMERSONDERZOEK DLF- GEMEENTEN

13 RESPONS PROJECTONDERZOEK 18 van de 20 projecten vulden de vragenlijst in Amsterdam (11) Arnhem (3) Helmond (1) Rotterdam (3) Zwolle (2) 13

14 Aantal deelnemers per element Bereikt aantal deelnemers Orde en overzicht in de eigen 1479 administratie Kennis en begrip van financiële zaken 933 Inkomen genereren 896 Uitgaven beheersen: gedrag, kennis en 933 vaardigheden Totaal aantal deelnemers 1650 Aantal deelnemers dat project afrondt

15 Aantal deelnemers per project Aantal deelnemers

16 ELEMENTEN FINANCIËLE ZELFREDZAAMHEID Combinaties elementen van financiële zelfredzaamheid met aantal projecten Element 1 Element 3 Element 1 en 2 Element 1 en 4 Element 1, 2 en 4 Alle vier de elementen 1. Orde en overzicht in de eigen administratie 2. Basale kennis en begrip van financiële zaken 3. Inkomen generen 4. Uitgaven beheersen 16

17 Project Risico Behoefte (1) Responsiviteit Betrouwbaarheid Professionaliteit Budgetkringen Dagje administratie op orde brengen Financiële training UNFM-NL NL Doet/ Postsorteren (Sezo) Onbeperkt Zelfstandig ONSbank Op Eigen Kracht Over Rood Postsorteergroep MaDiZo Project Regel t Re-make Talentcoach Thuisadministratie Humanitas Rotterdam Thuisadministratie Humanitas Rijnijssel Thuisadministratie Humanitas Zwolle Thuisadministratie van SWOA Vonk WorkForce Holland en Doras Wit: Informatie hierover ontbreekt geheel of grotendeels Groen: Project past het principe toe (donkergroen helemaal en lichtgroen grotendeels) Geel: Principe wordt deels toegepast of deel van de informatie is bij project onbekend Blauw: Dit principe kan nog op meerdere punten aangepast worden voor dit project (1) Specifieke invulling van interventies onvoldoende scherp uitgevraagd; wordt volgend jaar concreter gedaan. 17

18 AANBEVELINGEN Doelgroep Aantal projecten kunnen doelgroep meer afbakenen Vaardigheden Verder concretiseren van benodigde vaardigheden bij elke doelgroep om doel financiële zelfredzaamheid te bereiken. Methodiek Bewust kiezen voor en gedetailleerd beschrijven van inzet methoden en technieken en aansluiting op project doel en doelgroep Afstemming Meer afstemming inhoud project op mogelijkheden deelnemers: leerstijl, cultuur, leervermogen of motivatie. Professionalisering Meer aandacht voor professionalisering van hulpverleners 18

19 AANBEVELINGEN - VOORBEELDEN Doelgroep Doelgroep afbakenen bijv qua behoefte aan basis administratie, eigen bedrijf opzetten, werk zoeken Of betreft leeftijd, soort schulden, inkomensniveau, voorgaande schuldhulp, taalvaardigheid Vaardigheden Welke tools heeft de doelgroep nodig om uit de schulden te komen? Vb: sociaal gedrag veroorzaakt te veel geld uitgeven aan verslaafde zoon. Aangepast gedrag leren voor financiële balans. Methodiek Methodiek sluit aan op doel en doelgroep, in detail voor project beschreven en indien mogelijk bewezen effectief. Afstemming Aangepast taalgebruik, naast vertellen ook voordoen, instructie op papier meegeven, rekening houden met culture waarden in contact Professionalisering Aanbieden van intervisie, casusbespreking, tussentijdse evaluatie, training in methodiek, didactiek en kennis van doelgroep, bijscholing. 19

20 DEELNEMERSONDERZOEK RESPONS Project Organisatie Doelgebied Deelnemers Financiële training UNFM-NL Unie Nationale Marokkaanse Vrouwen Nederland Zuid-Oost, Noord, Nieuw-West 30 Kandidatenmarkt De Kandidatenmarkt Nieuw-West 15 Postsorteergroep MaDiZo MaDi Zuidoost en Diemen Zuid-Oost 26 Op Eigen Kracht De Regenboog Groep Nieuw-West 3 Regel t AR Coaching & Training + Brand New Job Zuid-Oost, Noord, Nieuw-West 82 Talentcoach De Regenboog Groep Zuid-Oost, Noord, Nieuw-West 19 Vonk De Regenboog Groep Zuid-Oost, Noord, Nieuw-West 33 N = 208, alleen Amsterdam

21 KENMERKEN RESPONDENTEN (1) Gemiddelde leeftijd: 45 jaar (spreiding:19-73) 73% vrouw 65% voelt zich (in elk geval) Nederlands 38% hoger opgeleid (ene project opvallend meer dan in andere), 10% geen opleiding of alleen basisschool 45% woont met kind(eren), 30% met partner, 25% alleen, 14% met anderen 21

22 KENMERKEN RESPONDENTEN (2) 34% geen werk of opleiding Bijna 70% afhankelijk van uitkering 60% ontvangt minder dan 1500 per maand, 32% zelfs minder dan % heeft schulden, gemiddeld 3-4 schuldeisers, gemiddelde schuld: ruim In sommige projecten vrijwel geen deelnemers met schulden in andere uitsluitend deelnemers met schulden 22

23 1. ORDE EN OVERZICHT ADMINISTRATIE (1) Met geld omgaan Mijn geldzaken en post bijhouden Mijn uitgaven bijhouden % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Heel slecht Een beetje slecht Niet goed/ niet slecht Een beetje goed Heel goed Dat doe ik nooit 23

24 1. ORDE EN OVERZICHT ADMINISTRATIE (2) Ik weet wat ik moet doen om elke maand genoeg geld te hebben Ik geef niet meer geld uit dan ik heb Ik vind dat ik genoeg weet over omgaan met geld Ik vraag om hulp als ik iets niet weet over sparen, verzekeren of andere geldzaken Ik weet welke brieven en andere papieren ik moet bewaren en welke ik kan weg gooien Ik bewaar alle belangrijke informatie in mappen Ik kan een overzicht maken van mijn inkomsten, uitgaven en schulden Ik weet hoeveel geld ik elke maand kan uitgeven % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal oneens Oneens Beetje eens, beetje oneens Eens Helemaal eens 24

25 2. KENNIS EN BEGRIP VAN FINANCIËLE ZAKEN Stel u voor:* U heeft 100 euro op uw spaarrekening.* U krijgt van de bank 2% rente per jaar.* U laat het geld 5 jaar op de Hans wil een nieuwe telefoon en een nieuw abonnement. Welke aanbieding is het goedkoopst voor Hans? U heeft 10 voetballen nodig. Wat is de beste aanbieding? Stel u voor, u staat rood. Hoeveel rente moet u aan de bank betalen? Als ik naar de huisarts ga, moet ik dit zelf betalen. Want ik moet mijn eigen risico gebruiken Welke verzekering moet u van de wet hebben in Nederland, ervan uitgaande dat u geen auto heeft? Thea krijgt deze mail, wat moet Thea nu doen? % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Goed Fout weet niet Wil niet 25

26 3. INKOMEN GENEREREN (1) Hoe goed bent u in... Vacatures vinden Werk zoeken met behulp van de computer Gebruik maken van familie, vrienden of kennissen bij het Sollicitatiebrief schrijven Sollicitatieformulier invullen CV maken In contact komen met een werkgever Een gesprek over een vacature voeren met iemand van een Een gesprek voeren met een werkgever % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Heel slecht Best wel slecht Niet goed, maar ook niet slecht Best wel goed Heel goed Dat doe ik nooit 26

27 3. INKOMEN GENEREN (2) Ik weet wat ik moet doen om werk te vinden Het gaat mij lukken om werk te vinden % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal oneens Oneens Beetje eens, beetje oneens Eens Helemaal eens 27

28 4. UITGAVEN BEHEERSEN Ik kijk altijd naar de prijs als ik iets koop Als ik iets duurs koop, kijk ik eerst of ik genoeg geld heb Ik spaar geld als ik iets heel duurs wil kopen Ik krijg vaak rekeningen die ik niet verwacht Als het moet, kan ik een tijdje minder geld uitgeven Als nu mijn wasmachine kapot gaat, heb ik genoeg geld om een nieuwe wasmachine te kopen % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Helemaal oneens Oneens Beetje eens, beetje oneens Eens Helemaal eens Dat weet ik niet Niet van toepassing 28

29 CONCLUSIES (1) 1. Inkomen genereren: ruim een vijfde vindt zichzelf (heel) slecht in sollicitatiebrieven schrijven en in contact komen met werkgevers 2. Orde en overzicht in de eigen administratie: rond een kwart scoort (heel) slecht, vooral op omgang met geld 3. Kennis en begrip van financiële zaken: een derde heeft de vragen fout beantwoord of weet het antwoord niet 4. Uitgaven beheersen: meer dan een kwart is het (helemaal) eens met Ik krijg vaak rekeningen die ik niet verwacht en 58% is het (helemaal) oneens met Als nu mijn wasmachine kapot gaat, heb ik genoeg geld om een nieuwe wasmachine te kopen 29

30 CONCLUSIES (2) Voor een grote groep valt er nog genoeg te ontwikkelen: op elk element is er maar een kleine groep (5-15%) die (heel) goed scoort Volgende meting: 1. In hoeverre zijn de deelnemers vooruit gegaan op de verschillende zelfredzaamheidselementen: volgens henzelf en volgens de feitelijke gegevens? 2. Zal de (zeer) goed scorende groep groter zijn? 3. In hoeverre hangen de resultaten (ook) samen met de achtergronden van de deelnemers? 30

31 Zijn er nog vragen? 31

32 DANK JULLIE WEL! 32

33 33