Meer Meren. Wiis mei wetterfronten. over. Magazine over Het Friese Merenproject. nummer 22, 2011

Transcriptie

1 nummer 22, 2011 Meer Meren over Magazine over Het Friese Merenproject Wiis mei wetterfronten Voor actuele informatie over Het Friese Merenproject en de werkzaamheden, kijk op Het Friese Merenproject is een samenwerkingsverband van gemeenten, Wetterskip Fryslân, Recreatieschap De Marrekrite, branche- en natuurorganisaties onder regie van provincie Fryslân

2 de grens Over de grens Over Het Friese Merenproject wil grenzeloos varen mogelijk maken. Dat betekent de mogelijkheden in eigen provincie vergroten, maar ook letterlijk de grens oversteken: die met buurprovincies, aangrenzende wateren en verder kijkend ook de Nederlandse grens. In deze rubriek leest u hier meer over. Wiis mei wetterfronten Netzwerk Toekomst zoekt toeristische kansen Om de volle potentie van de toegangspoorten en waterkernen in Fryslân te benutten, is de Masterplan-formule bedacht. Om gemeenten te inspireren in de vorming van hun masterplan stelt Het Friese Merenproject de publicatie Wiis mei wetterfronten beschikbaar. Hierin zijn alle 23 bouwstenen voorzien van uitgewerkte praktijkvoorbeelden, in woord en beeld. De bouwstenen zijn aandachtspunten op het gebied van ruimtelijke kwaliteit en duurzaamheid. Samen vormen zij een goede basis voor een gedegen masterplan. Bij de publicatie is bewust voor een losbladig systeem gekozen zodat in de toekomst nieuwe inspirerende voorbeelden kunnen worden toegevoegd. Masterplan Een masterplan is een geïntegreerd gemeentelijk plan, dat moet leiden tot een verbetering van aantrekkingskracht, de toegankelijkheid en de inkomsten uit toerisme en recreatie. Zoals vriendelijke entrees, duidelijke aanlegplaatsen, bijzondere plekken aan het water, goede wandel- en fietsverbeteringen, etc. De identiteit van de gemeente (bijvoorbeeld historisch karakter, landschap) vormt hierin het uitgangspunt. Ook individuele initiatieven (waaronder die van bedrijven en verenigingen) worden op een rijtje gezet. Voor meer informatie: en het artikel Inwoners en ondernemers denken mee op pagina 6 Vijftigste oplaadpunt in gebruik genomen Op 19 september werd op feestelijke wijze het vijftigste oplaadpunt Meer informatie vindt u op of onthuld in jachthaven Lunegat in Kollum. Eigenaar Rob Meijer verwelkomde genodigden en pers in zijn bedrijf. Ik verwacht profijt te hebben van deze voorziening door de extra bezoekers die het trekt, aldus Meijer. Het aantal oplaadpunten voor elektrische boten blijft groeien. De toename is te danken aan de subsidie Stimuleren oplaadpunten elektrisch varen van de provincie Fryslân. Verschillende ondernemers en gemeenten zien de kansen en voordelen van elektrisch varen en maakten gebruik van de subsidieregeling, die nog loopt tot 1 juli De provincie vergoedt maximaal de helft van de plaatsingskosten van een oplaadpunt, tot een maximum van vijfduizend euro. Van de vijftig nieuwe oplaadpunten zijn er veertien voorzien van een krachtstroomaansluiting zodat ook de grote kruisers hun accu s kunnen opladen. De oplaadpunten staan onder andere in Sneek, Harlingen, Akkrum, Kollum en Aldtsjerk. Gedeputeerde Jannewietske de Vries sluit het vijftigste oplaadpunt aan in Kollum Nieuwkomers met frisse blik Het projectbureau Friese Meren kon waren al werkzaam bij provincie Fryslân onlangs twee nieuwe medewerkers verwelkomen. Per 1 oktober is Dore Bakker reau. Dore bewaakte eerder de provinciale en zijn doorgestroomd naar het projectbu- gestart als nieuwe communicatieadviseur huisstijl in alle communicatieve uitingen. voor Het Friese Merenproject. Zij volgt Linda was vóór haar komst naar Het Friese Renilde Huizenga op. Linda de Boer is Merenproject actief als projectleider bodem sinds 1 september de nieuwe projectleider bij de provincie. Ze was in die functie elektrisch varen. Linda is de opvolger van verantwoordelijk voor het provinciaal Linda de Boer en Dore Bakker Wiebe Brandsma. Zowel Dore als Linda bodemsaneringsprogramma. De Nederlands-Duitse samenwerking Netzwerk Toekomst wil toerisme, en zo de regionale economie, stimuleren in de Eems-Dollard Regio (Noord-Nederland en Noord-Duitsland). Dat gebeurt vooral door projecten te realiseren, die aansluiten bij wat er speelt in de regio s zelf. Samen sta je sterker. Dat samenwerking met Duitsland de toekomst heeft, staat voor het Netzwerk Toekomst als een paal boven water. Ook de Europese Commissie vindt een samenwerking als deze belangrijk, merkt Gerda Baarsma van provincie Fryslân op. Samen met collega Judith Swart Ranshuysen geeft zij leiding aan een enthousiast projectteam, dat de motor is achter het Netzwerk. Netzwerk kent 20 partners vanuit overheid, marketingorganisaties en onderwijsinstellingen. Een goede mix, vindt Baarsma, want zo kijken we vanuit verschillende invalshoeken naar grensoverschrijdende kansen in toerisme. Webworkshops voor ondernemers Moderne communicatiemiddelen spelen daarbij een belangrijke rol. Inmiddels is de webportal gelanceerd, een doorgeefluik naar andere websites met informatie over toeristische organisaties en activiteiten in deze regio. Ook de ontwikkeling van De Skipper vordert: een innovatief informatiesysteem Toeristische ondernemers zijn een belangrijke doelgroep van Netzwerk Toekomst Gerda Baarsma waarmee watersporters via telefoon of laptop altijd beschikken over nautische, toeristische, recreatieve of cultuurhistorische informatie. Toeristische ondernemers worden met De Skipper beter op de kaart gezet voor de watersporter, met als doel de omzet en investeringen in de toeristische branche een impuls te geven. In het volgend vaarseizoen wordt dit systeem getest. Toeristische ondernemers zijn een belangrijke doelgroep van Netzwerk Toekomst. In oktober zijn bijvoorbeeld gratis workshops georganiseerd voor het verbeteren van websites van bedrijven in de toeristische sector. Maar liefst 250 ondernemers hebben hieraan deelgenomen. We zijn blij met de grote belangstelling van zowel kleine als grotere ondernemingen, zegt Baarsma. Verbinding Onderdeel van Netzwerk Toekomst is ook de interactieve fietsrouteplanner. In navolging van het fietsroutenetwerk dat al langer in Fryslân bestaat, werken de provincie Groningen en Noord-Duitsland inmiddels ook aan zo n netwerk van knooppunten voor fietsers. Vervolgens moeten die fietsnetwerken aan elkaar gekoppeld worden, zodat routes niet bij de grens ophouden, legt Baarsma uit. Netzwerk Toekomst zorgt ook met de Dollardoversteek voor een betere verbinding tussen Noord-Nederland en Noord-Duitsland. Een veerverbinding tussen Emden, Ditzum en Delfzijl maakt het voor toeristen mogelijk om de oversteek te maken. Vermarkten Netzwerk Toekomst kent nog twee belangrijke thema s. De eerste is het Wereldnatuurerfgoed Waddenzee. Baarsma: We bekijken hoe we de status van werelderfgoed beter kunnen gebruiken. We hebben inmiddels een aantal persreizen georganiseerd. Maar het zit hem ook in praktische dingen als betere bebording. Het laatste thema, Grensland Vestingland, zet in op archeologisch onderzoek naar voormalige schansen en vestigingen, maar is ook gericht op de vraag hoe je archeologie kunt vermarkten en beleven. Diezelfde vraag stellen we ons bij de schansen van de Friese Waterlinie. Zo zijn we op vele manieren bezig het toeristisch potentieel beter te gebruiken, besluit Baarsma. Meer weten? 2 3

3 Slechte zomer en recessie zorgen voor samenwerking en innovatie Jachthavens konden minder passanten begroeten succesvol samen op het vlak van automatisering en internet, zoals diverse booking sites. De jachtbouw en jachtmakelaardij zijn, zoals andere luxe goederen, met name gevoelig voor macro-economische ontwikkelingen. Toch worden er wel degelijk schepen verkocht, stelt Ybema vast. Maar de klant is terughoudender, ondernemers moeten er harder aan trekken. Een prijscorrectie in de tweedehands markt maakt het juist nu interessant om een boot aan te schaffen. innovaties ontstaan om tot efficiëntere jachtbouw te komen. Om te kunnen concurreren met seriematig geproduceerde schepen, onderzoeken ruim 20 jachtbouwers nu samen de mogelijkheden voor een betere digitale voorbereiding van de bouw. Dit kan tijdbesparing en zo lagere productiekosten opleveren. Herfstactie Paul van Gessel van Fryslân Marketing vindt ook het herfstarrangement een goed voorbeeld een boot huurt in de herfstvakantie, krijgt daarbij een programma voor de kinderen aangeboden in onder meer Leeuwarden, Earnewald, Terherne, IJlst en Koudum. Met dit arrangement richten de ondernemers van Varen in Friesland zich op gezinnen uit Nederland, Duitsland en België. Een goede manier om, in reactie op het slechte zomerweer, mensen te verleiden op een ander moment in het jaar naar Fryslân te komen, vindt van Gessel. Want buiten het zomerseizoen is er nog veel ruimte op en 2011 één van de natste zomers ooit Tijd voor samenwerking Daarnaast biedt de huidige economisch van samenwerking. Bootverhuurders hebben in augustus de handen ineen geslagen rond het water. Daar moeten we actief de markt mee op. De zomer van 2011 gaat de boeken in als één van de natste zomers om een extra najaarsactie te starten. slechte tijd ook openingen, denkt Ybema. Ik zie meer samenwerking ontstaan. Het is een avontuurlijk gezinsarrangement Meer informatie over het herfstooit. Het gevolg: minder toeristen en daarom geen optimaal seizoen voor de meeste ondernemers in de watersportsector. Toch zijn er ook Jachtbouwers zoeken elkaar bijvoorbeeld op om internationaal aan de weg te timmeren. in samenwerking met musea, gekoppeld aan een bijzondere vaarroute door Fryslân. Wie arrangement: en lichtpunten én zakelijke kansen. Daar is normaal gesproken weinig tijd en noodzaak voor. Met HISWA is nu een internationale Jachtbouwers zoeken elkaar bijvoorbeeld op pr-campagne in de maak voor het De ervaringen zijn niet in iedere bedrijfsgroep Instabiel segment van schepen tot 24 meter onder de om internationaal aan de weg te timmeren hetzelfde, constateert Jan Ybema, De bootverhuur laat een gevarieerd beeld noemer Orange Yachts. Nederlandse kwali- manager HISWA regio Noord. Jachthavens zien. De verhuur van open boten is weersafhankelijker en gebeurt vaker last minute. teit staat daarbij centraal. Ook ziet Ybema konden minder passanten begroeten, maar Ondernemers blikken terug was dat havens met meer slechtweervoorzieningen de ligplaatsbezetting was stabiel. Opvallend de matige zomer, ziet Ybema. Anders is De verhuurcijfers zijn zeker beïnvloed door Hoe hebben ondernemers het afgelopen seizoen ervaren? Meer over Meren deed navraag in het wat beter deden. Daarbij is het voor de grotere kajuit- en motorjachten. volgens Ybema nog een trend belangrijk: Deze worden vroeger geboekt, waardoor de verschillende takken van watersport. De afstanden die toeristen in minder goed bezetting van deze boten redelijk tot goed Fokko Terpstra, Hetty Brundel, Jachthaven Erik van Veen, Pieter Bouwe Van Veen Yachting weer varen, nemen af. Watersporters doen was. Ybema voorziet nog wel een na-ijleffect JFT-watersport verhuurder van zeiljacht, het rustig aan en blijven wat langer relaxen van de slechte zomer: Huurders zullen We hebben er eigenlijk weinig last van zelfstandig makelaar op sloep en valk t Ges bij Da Vinci Yachts in jachthavens. Dan worden voorzieningen, bijvoorbeeld op wellness-gebied, ook over hun boekingen en moeten extra verleid we vaste ligplaatsen hebben. Dit is onze volgend jaar wellicht wat langer aarzelen gehad. De jachthaven blijft vol, omdat Het was zeker niet de beste zomer ooit, Eerlijk gezegd heb ik weinig financiële last maar veel beter dan verwacht. We hebben ondervonden. Ondanks dat mensen minder belangrijker. worden. Daarom werken veel verhuurders nu grootste inkomstenbron. Wel hebben we kortverhuur gestimuleerd dit seizoen. Als konden varen, kreeg ik het idee dat de minder boten verhuurd, stond de camping mensen een boot hadden gehuurd en het koopbehoefte juist aanwezig bleef. Ik heb de bij de jachthaven minder vol en waren er was slecht weer, dan konden ze de afspraak zomer namelijk niet minder verkocht dan minder passanten. Maar de praktijk leert gewoon verzetten. Ook promotieacties anders. Mensen houden de behoefte om te dat als mensen komen voor de zon, én de wierpen vruchten af, bijvoorbeeld een actie varen. Men is voorzichtiger, maar blijft wel weersvoorspellingen zijn slecht; dan komen met de Libelle. Dat werkte echt goed. kopen. ze niet. Alleen de echte watersportfanaten blijven altijd komen. Buiten het zomerseizoen is er nog veel ruimte op en rond het water. Daar moeten we actief de markt mee op 4 5

4 Inwoners en ondernemers denken mee In navolging van Heeg, Woudsend en IJlst krijgen Makkum, Workum en Stavoren ook een masterplan. Samen met inwoners en ondernemers wordt nagedacht over het verhogen van de aantrekkelijkheid van de Friese dorpen en steden. Masterplannen moeten de aantrekkelijkheid, toegankelijkheid en inkomsten verhogen van de toegangspoorten en watersportplaatsen in Fryslân. Bij het opstellen daarvan wordt gebouwd op drie pijlers. Ten eerste wordt gekeken naar het economisch doel die de bestedingen aan de wal moeten stimuleren. Vervolgens is ruimtelijke kwaliteit een belangrijke pijler. Toeristen waarderen namelijk het karakteristieke landschap van Fryslân. Tot slot moeten de plannen in brede zin duurzaam zijn. Dus bij de realisatie worden niet alleen duurzame producten gebruikt, maar inwoners moeten over twintig jaar er nog profijt van kunnen hebben. In de voorbereiding van een masterplan Barber de Vries, Jachthaven Marina Stavoren Barber de Vries, Jachthaven Marina Stavoren: Ik vind het waardevol dat we samen werken aan een toeristisch Stavoren ligt de nadruk op het overleggen met en enthousiasmeren van het bedrijfsleven en de bewoners. Sfeer in Stavoren Begin oktober werd in buurthuis De Kaap van Stavoren een ondernemersbijeenkomst georganiseerd waarin gepraat werd over het masterplan Stavoren. Eerder lieten inwoners van de stad weten dat ze graag meer de historische sfeer in Stavoren terug willen. Vanavond kijken we of onze plannen en de ideeën van de inwoners overeenkomen met de wensen van de ondernemers, legt Pieternel Heeres uit, projectmanager bij de gemeente Súdwest-Fryslân. Judith Porsius, projectleider namens Het Friese Merenproject, licht toe: Op de tekening van Stavoren staan de punten weergegeven waarvan de burgers hebben gezegd dat ze die graag zien veranderen of verbeteren. Vanavond mogen ondernemers daar op reageren. Enthousiaste ondernemers Tijdens de presentatie knikten vele ondernemers en na afloop werd er over het algemeen enthousiast gereageerd op het plan om Stavoren meer authenticiteit en identiteit te geven. Maar ook naar de tips, Arthur van der Werff, Nautisch Kwartier Stavoren kritische vragen en wensen werd aandachtig geluisterd en zijn door de gemeente en Arthur van der Werff, Nautisch Kwartier Stavoren: Verbetering van de voorzieningen aan de openbare havens van Stavoren zal veel kansen bieden voor de stad. provincie genoteerd. Porsius: De bijeenkomsten krijgen een vervolg waarbij we zowel de inwoners als ondernemers een terugkoppeling geven. Op deze avonden geven we aan waar we mee door willen gaan en proberen we duidelijk te maken welke initiatieven minder kans van slagen hebben. Gemeente Súdwest-Fryslân en Het Friese Merenproject willen in december de plannen uitwerken tot een concreet uitvoeringsplan. Adviesbureau Interra uit Joure ondersteunt hen hierbij. Column Column Wolkom in Fryslân Grou maakt werk van gastheerschap Hoe zet je het product Fryslân goed in de markt? Mooie vaarroutes met voldoende diepte, goede toegankelijkheid en voorzieningen zijn, onder meer, basisvoorwaarden om (watersport)toeristen te trekken. Maar vervolgens is het bedrijfsleven aan zet als goed gastheer, vindt de Business Club in Grou. Goed gastheerschap is een zaak van provincie, gemeente en alle ondernemers Voor het bedrijfsleven is een belangrijke rol weggelegd in goed gastheerschap. Dat geldt uiteraard voor ondernemers in de recreatiesector, maar daar houdt het niet op, vindt Tjalling Dijkstra, voorzitter van Business Club Grou. Ook de detailhandel is volgens hem belangrijk. Een toerist wil op z n gemak rondslenteren en leuk winkelen. Een goede combinatie van recreatie, horeca en detailhandel maakt een watersportkern als Grou volgens Dijkstra aantrekkelijk. We moeten hierin relaties leggen en samen nadenken over hoe we toeristen goed kunnen ontvangen én kunnen zorgen dat ze terugkomen. Daar moet iedereen moeite voor doen, van kelner tot bootverhuurder en van jachthaven tot snuisterijenwinkeltje. Het zijn de kleine dingen die het doen Met haar achterban neemt de Club het voortouw in het stimuleren van goed gastheerschap. Dat kan in kleine dingen zitten. Zo willen we zorgen voor een cursus eenvoudig Duits, zegt Dijkstra. Maar je kunt ook denken aan een Grou-app, die je als toerist alle mogelijke informatie over het dorp geeft. Waar kun je afmeren, waar kun je een bepaald product kopen, waar lekker eten? Dat soort dingen. Dijkstra ziet meer kansen. We zouden onze klanten meer kunnen volgen, om erachter te komen wat hen bezighoudt en wat hun wensen zijn. Het aanleggen van een ( )adressenbestand is een mogelijkheid. Zo leven er meer ideeën binnen de Grouster Business Club. De bedoeling is om een programma op te zetten om het gastheerschap beter vorm te geven. Visitekaartje Dijkstra hoopt dat ondernemers in Grou, maar ook in de rest van Fryslân, zich realiseren dat het recreatieve product door alle bedrijven samen wordt bepaald. Niet alleen de horeca vormt het visitekaartje. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld detailhandel of scheepswerven. En omdat alles begint met goede voorzieningen, hoop ik dat ook gemeenten en provincie continue blijven investeren in vernieuwing. 6 7

5 Nieuwe stap voor Noordelijke Elfstedenvaarroute Eind september zijn opnieuw werkzaamheden aan de Noordelijke Elfstedenvaarroute gestart. Op drie trajecten in de vaarweg wordt gewerkt, zodat een volledig bevaarbare tocht der tochten langzaam maar zeker in zicht komt. Daarnaast wordt er een plus op de natuur gezet. De Hel van het Noorden wordt bevaarbaar gemaakt. Watersporters kunnen daardoor vanaf de zomer van 2013 de gehele Elfstedenroute varen. Pleziervaartuigen met een maximale diepgang van 1.30 meter en een doorvaarthoogte van ongeveer 2.40 meter hebben dan vrij baan. Wat vooraf ging De afgelopen periode is onder meer het Moddergat verdiept en verbreed en zijn dertien bruggen verhoogd. Er zijn sluizen gebouwd bij Alde Leie en Wier en bij Vrouwbuurstermolen is de oude brug in de provinciale weg N393 vervangen door een nieuwe. Het laatste stuk naar de finish kan nu al worden gevaren: van Bartlehiem richting Aldtsjerk over de Bonkefeart naar de Dokkumer Ie. Verder verbeteren De komende periode wordt gewerkt ten noorden van de sluis Wier tot en met de camping de Blikvaart, van Vrouwbuurstermolen tot de sluis Alde Leie en vanaf de provinciale weg N393 (Stiens Holwert) bij Feinsum tot Bartlehiem. Het werk bestaat voornamelijk uit natuurontwikkeling, baggeren, verbreden en verdiepen en de aanleg van walbeschoeiing en aanlegvoorzieningen. De vaarweg wordt tijdelijk afgesloten. Tot aan de zomer van 2013 zal de vaarroute vaker worden afgesloten, waardoor de dorpen en de havens van Feinsum en Alde Leie per boot niet bereikbaar zijn. Dokkumer Ie Dokkumer Ie Coproductie De stuurgroep Noordelijke Elfstedenvaarroute bestaat uit de gemeenten het Bildt, Ferwerderadiel, Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Menaldumadeel en Tytsjerksteradiel, de provincie Fryslân en Wetterskip Fryslân. De gemeente Leeuwarderadeel treedt namens alle partijen op als opdrachtgever voor het hele project, dat verder mede mogelijk wordt gemaakt door Het Friese Merenproject, de Leader+, Westergozone, ILG (Landelijk Gebied), Stadsregio Leeuwarden en het Waddenfonds. Brug is verhoogd Brug wordt verhoogd Versterken van de natuur Kaart: De drie trajecten in de vaarweg waaraan wordt gewerkt. Colofon november 2011 Meer over Meren is een uitgave van Projectbureau Friese Meren, Provincie Fryslân, Postbus 20120, 8900 HM Leeuwarden, Snekertrekweg 1, , Tekst, productie en vormgeving: Camerik Voortman communicatie- en pr-adviseurs. Drukwerk: Telenga Foto s: Fotobureau Het Hoge Noorden, Wilma Hooijsma, Bitoen Tran Volg Het Friese Merenproject ook via twitter: 8 HET FRIESE MERENPROJECT WORDT MEDEGEFINANCIERD DOOR DE EUROPESE GEMEENSCHAP EUROPEES FONDS VOOR REGIONALE ONTWIKKELING EN SNN, EZ/KOMPAS Bij het tot stand komen van de Meer over Meren is getracht zoveel mogelijk toestemming te verkrijgen voor het beeldgebruik van de oorspronkelijke uitgevers. Indien een rechthebbende denkt aanspraak te kunnen maken op het beeldgebruik, graag contact op te nemen met het projectbureau.