MEMO. Van : het college. Aan : de raad. Datum : datum. Betreft : Motie Doorvaart Achtkarspelen

Transcriptie

1 MEMO Van : het college Aan : de raad Datum : datum Betreft : Motie Doorvaart Achtkarspelen Inleiding Met deze memo worden onderstaande moties afgewikkeld: P5-M1 - Ontwikkeling van recreatie, toerisme en economie (vaarplan) Overwegende dat Wij menen dat slechts investeren in fietspaden alleen te weinig soulaas biedt voor de ontwikkeling van recreatie, toerisme en de economie in Achtkarspelen. Wanneer ten tijde van crisis de overheid haar uitgaven vergroot, er meer productie nodig is zodat er meer arbeiders nodig zijn, de werkgelegenheid een impuls wordt gegeven en de investering m.b.t het vaarplan "doorvaart Achtkarspelen" terug kan worden verdiend. Verzoekt het college De hoogste prioriteit te geven aan een overleg met de betrokken marktpartijen. E.e.a. breed op te pakken en op korte termijn, van uiterlijk 3 maanden, met een stappenplan te komen. Bij positieve ontwikkelingen eventueel, voor zover nodig, een werkgroep van raadsleden te benoemen. P6-M6 - Recreatie, toerisme en economie (vaarplan) Overwegende dat: er raadsbreed een motie is aangenomen m.b.t. ontwikkeling van recreatie, toerisme en economie (vaarplan) met daarin het verzoek binnen drie maanden met een stappenplan te komen; de raad, vanwege de ogenschijnlijke onzichtbaarheid van Achtkarspelen, aangedrongen heeft op een sterkere lobby bij het Friese provinciehuis; n.a.v. een eerdere motie van 7 november 2013 heeft er, betreffende het vaarplan, weliswaar een gesprek plaatsgevonden met de ondernemer van de zandwinning maar is over een vervolg actie ons niets bekend; kortom: er vooralsnog op geen enkele wijze enige voortgang of wat dies meer zij, kenbaar gemaakt; er een plan is welke reeds in april 2003 aangeboden is aan zowel de gemeente Achtkarspelen als aan een gedeputeerde van provincie Fryslân. Verzoekt het college: de daad bij het woord te voegen en concrete toezeggingen te doen m.b.t. het maken van een afspraak met ondernemers; op korte termijn op constructieve wijze op zoek te gaan naar aanvullende financiële middelen; het vaarplan voortvarend op te pakken en de raad te informeren voor 31 maart 2015.

2 - 2 - Voorgeschiedenis Allereerst geven we u in een notendop een overzicht van wat er de afgelopen jaren is gebeurd rondom de Doorvaart Achtkarspelen en welke onderzoeksrapporten er liggen. Haalbaarheidsonderzoek Grontmij In 2006 heeft de Grontmij in opdracht van de gemeente een haalbaarheidsonderzoek gedaan naar het rapport 'Doorvaart Achtkarspelen'. Dit rapport heeft de werkgroep 'De Wide Pet' (PB Surhuisterveen, PB Harkema en commissie Rondvaart Achtkarspelen) eind 2004 aan de gemeente aangeboden. In het rapport staat het plan opgenomen dat bestaat uit het realiseren van: - twee trajecten die als doorvaart kunnen dienen naar de Friese Meren; - de ontwikkeling van een zandwinlocatie; - de ontwikkeling van woonlocaties aan open water; - het ontwikkelen van recreatieve watergebonden activiteiten. De conclusie van de haalbaarheidsstudie van de Grontmij is kort gezegd dat de route technisch uitvoerbaar is maar niet gefinancierd kan worden uit de veronderstelde zandwingelden en dat het realiseren van de route duurder is dan verondersteld. De Grontmij begroot de realisatie van de route op ± 20 miljoen euro. Uit gesprekken met de provincie is gebleken dat ze het niet wenselijk vinden dat het tracé via de Feansterfeart loopt. Dit in verband met verkeersonveilige situaties tussen de beroeps- en recreatievaart op het PM-kanaal. De suggestie van de provincie is om het

3 - 3 - traject vanaf Surhuisterveen door te trekken naar de Oude Vaart en dan ter hoogte van Gerkesklooster aan te takken op het PM-kanaal. Tweede onderzoek kwaliteit zand Na de presentatie van het haalbaarheidsonderzoek werd er door partijen aangegeven dat ze twijfels hadden over de uitkomsten van het grondonderzoek. Ze waren van mening dat het zand wel geschikt is om te gebruiken voor o.a. wegenbouw en dus wel voldoende geld op zou leveren. Deze kritiek keerde steeds weer terug. Om een einde aan deze discussie te maken is er besloten een tweede onderzoek te doen naar de kwaliteit van het zand. Uit dit onderzoek (2013) blijkt dat er veel fijne fractie in het zand aanwezig is en daarom te fijn is als zand voor zandbed (zand voor onderbouw van een wegconstructie). Het zand is wel geschikt voor ophoging. De conclusie van dit onderzoek sluit aan bij het onderzoek van Grontmij dat de zandlagen tot 5 meter niet geschikt zijn voor zand van zandbed, omdat er een hoog percentage fijne fractie in zit. Friese Merenproject fase 2 Koers ( ) op Fryslân Het Friese Merenproject wil Fryslân als watersportgebied nog aantrekkelijker maken. En daarmee ook de Friese economie stimuleren. Het project is in 2000 gestart en loopt af in De doelstelling van het Friese Merenproject is onder meer verankerd in een beoogde verbetering van de werkgelegenheid in de Friese watersportbranche. Gestreefd wordt naar 30% meer werkgelegenheid ten opzichte van de peildatum in het jaar Tevens wil Het Friese Merenproject de leefbaarheid en het vestigingsklimaat in Fryslân verbeteren, onder meer door een betere doorstroming van het autoverkeer en kortere wachttijden voor bruggen en sluizen. Een van de sporen binnen het Friese Merenproject fase 2 is het grenzeloos varen. Het doel daarvan is vooral het aantrekkelijker maken van verbindingen en toegangspoorten voor buitenlandse bezoekers uit de omringende landen; verbindingen leggen naar het IJsselmeer, de Wadden, het Lauwersmeer en de toervaartverbindingen met Overijssel, Drenthe en Groningen In het kader van een verbinding naar Friesland - Groningen is het plan Doorvaart Achtkarspelen als onderdeel van het te onderzoeken alternatief tracé door de provincie meegenomen (2010, Varen tussen Fryslân, Groningen en Drenthe, scan naar de mogelijkheden voor een nieuwe vaarverbinding tussen Fryslân, Groningen en Fryslân en Drenthe). Door onder andere de hoge kosten en het lage rendement en omdat 2/3 van de route in Groningen ligt is de verbinding uit het programma gehaald. Visie Waterrecreatie Noordoost Fryslân Het project Visie Waterrecreatie Noordoost Fryslân is één van de ambitieprojecten die binnen de Agenda Netwerk Noordoost is uitgevoerd (2013). In een Strategische Visie Waterrecreatie Noordoost Fryslân en het Toekomstbeeld is beschreven waar de regio met waterrecreatie in de komende 15 jaar naar toe wil. In het daarbij horende projectenboek zijn projecten beschreven en uitgewerkt om de gezamenlijke ambitie te kunnen realiseren. Eén van de uitgewerkte projecten is Doorvaart Achtkarspelen. Het laatste stukje van het uitgewerkte tracé loopt niet via de Feansterfeart maar vanaf Surhuisterveen via de Oude Vaart naar Gerkesklooster en is begroot op 39 miljoen euro. Gesprek VOF Heechsân Naar aanleiding van een ingediende motie over het Vaarplan Achtkarspelen is er in februari 2014 een gesprek geweest met vertegenwoordigers van zandwinning VOF Heechsân.

4 - 4 - Conclusies van het gesprek: - De vertegenwoordigers van VOF Heechsân onderschrijven de conclusie van het onderzoeksrapport van Grontmij dat de vaarroute niet volledig gefinancierd kan worden uit de veronderstelde zandwingelden; - Zij zien wel mogelijkheden om geld te genereren uit de grondwinning, echter dit zal in een vervolgonderzoek nader onderzocht moeten worden. Dit onderzoek willen ze alleen doen als de gemeente een convenant met de VOF Heechsân afsluit waarmee zij het alleenrecht krijgen. Hiermee willen ze voorkomen dat zij het onderzoek doen en een derde het project later gegund krijgt en er met de winst vandoor gaat. Waar staan we Als we de balans op maken dan kunnen we concluderen dat: - Doorvaart Achtkarspelen prominent staat opgenomen in diverse rapporten; - Er een nadere uitwerking moet komen van een definitief tracé; - Er onderzoek moet worden gedaan naar externe financiers. De afgelopen maanden De afgelopen maanden zijn er gesprekken geweest met diverse instanties (Streekwurk, ANNO, Provincie/Projectbureau Friese Meren, SNN) over het vinden van financieringsmogelijkheden. Door het projectbureau Friese Meren is aangegeven dat ze met ons mee wil denken om een haalbaarheidsonderzoek voor een electric only route te doen. Dit houdt in een vaarroute F klasse, alleen sloepen, baggeren tot 1.00 m, 0.80 m diepgang en max m hoog. De andere gesprekken hebben geen concrete mogelijkheden opgeleverd, maar er is wel aangegeven dat er reële kansen zijn. Ook is helder geworden dat voor de aanvraag van subsidie we eerst duidelijk zullen moeten aangeven wat we willen. Delen we het traject op in verschillende tracés? Willen we nog een meer aanleggen? Willen we havens in Surhuisterveen en Harkema of willen we 1 haven? Betrekken we ondernemers hiervoor in onze plannen. Hoeveel ligplaatsen moet de haven hebben? Tevens is benadrukt om met beeldmateriaal te komen. Hierbij visualiseer je de plannen. Dat spreekt het meeste aan en helpt bij het vinden van de juiste financiering. Dit is vergelijkbaar met wat in het kader van de verdere ontwikkeling van De Kruidhof is gedaan. Hiervoor is een promotiefilm gemaakt. Via de Hanzehogeschool kan het uitgevoerd worden. De kosten ramen we op ,--. De nu te nemen stappen Om Doorvaart Achtkarspelen verder te kunnen brengen zal: 1. Het definitieve tracé moeten worden vastgesteld, het plan moet nader worden uitgewerkt en er zal een kostenopzet moeten worden gemaakt; 2. Er een promotiefilm en andere promotiemateriaal moeten worden gemaakt; 3. Er met behulp van de promotiefilm en ander promotiemateriaal een lobby traject moeten worden opgezet; 4. Er een lobbygroep moeten worden geformeerd. In de motie wordt voorgesteld om raadsleden daarin zitting te laten nemen. Ons voorstel is om een bredere lobbygroep te formeren bestaande uit mensen van de Watersportvereniging Achtkarspelen, een tweetal raadsleden, de wethouder en ambtelijke vertegenwoordiging. Daarnaast willen we gebruik gaan maken van de expertise van De Marrekrite en de HISWA.

5 - 5 - Ad 1 Tracé Wat betreft het tracé is ons voorstel om in te zetten op de verbinding vanaf De Leijen naar Surhuisterveen voor grote motorboten (afmetingen vaarwegklasse Cm: minimale doorvaarthoogte bruggen 3.00 m, geadviseerde baggerdiepte 1.90 m, toegelaten diepgang boten 1.50 m). Op bovenstaand plaatje aangegeven als fase 1. We verwachten hiermee te kiezen voor een tracé dat haalbaar is. De exacte route van het tracé zal de komende maanden na vaststelling van deze memo worden bepaald. Door het realiseren van dit tracé komt er een verbinding van Harkema/Surhuisterveen met de Friese Meren. Als het lukt het tracé De Leijen naar Surhuisterveen te realiseren kan in de toekomst nog bekeken worden of er een vervolg komt.

6 - 6 - Werkwijze In onderstaande tabel geven we nogmaals aan wat er moet gebeuren. Hoe we dit in de tijd uit gaan zetten zal na de raadsbehandeling worden ingevuld. Wat Vaststellen tracé en maken verdiepingsslag Maken promotiefilm/promotiemateriaal over de route voor de lobby Formuleren lobby en wat we willen bereiken Vaststellen bemensing lobbygroep Opstarten lobby traject: uitzoeken welke personen we moeten benaderen, inplannen gesprekken, inspreekmomenten benutten Wanneer Nader ingevuld na de raadsbehandeling Kosten en financiering De kosten die gemaakt worden voor het maken van promotiemateriaal/film worden geraamd op ,--. Het voorstel is om deze te financieren met OFA gelden. Dit voorstel is in de kadernota 2016 opgenomen.