[Geef tekst op] Stadsenquête Drukte en Balans. meting, Ondernemersversie. Onderzoek, Informatie en Statistiek

Transcriptie

1 [Geef tekst op] - Stadsenquête Drukte en Balans meting, Ondernemersversie Onderzoek, Informatie en Statistiek

2 In opdracht van: Stad in Balans Projectnummer:!")! Greven, Jessica Bosveld, Willem Jakobs, Esther Bezoekadres: Oudezijds Voorburgwal 2 Postbus 64),! AR Amsterdam j.greven@amsterdam.nl Telefoon 4! 56 Amsterdam, maart!) Foto voorzijde: Kalverstraat, fotograaf Edwin van Eis (!!)

3 Inhoud Inleiding Methode en respons Methode " Respons " Ondernemers.! Beleving van de stad: Smart City Survey: stellingen over de stad!!. Buurtbeleving: aanbod van faciliteiten in de buurt!.2 Drukte in de stad!6.5 Drukte in de buurt!".4 Oorzaken van drukte in de buurt.6 Gevolgen van drukte in de buurt 5." Andere zaken die voor overlast in de buurt kunnen zorgen 2.) Wat doet de gemeente? 2.B Bekendheid met maatregelen om drukte in goede banen te leiden 25.! Suggesties om drukte in goede banen te leiden 24.!! Draagvlak voor toerisme 26.! Conclusie 2) 2

4 Inleiding Stadsenquête # In mei!4 heeft het college het startdocument Stad in Balans vastgesteld, waarin één van de geformuleerde acties was om onderzoek naar drukte in de stad te doen en expertise op dit gebied op te bouwen. Begin!6 heeft Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS) de eerste Stadsenquête Drukte en Balans uitgevoerd in opdracht van Stad in Balans 1. Aanleiding voor het onderzoek was het toenemend aantal bewoners van de stad, de gegroeide werkgelegenheid en het gestegen aantal bezoekers in de stad. Die groei is lange tijd als een positieve ontwikkeling gezien: het is goed voor de internationale positie, de economie en de levendigheid. Maar er waren ook signalen dat de groei op verschillende vlakken tot drukte en overlast leidt en een grens had bereikt. Een belangrijk doel van Stad in Balans is om Amsterdam en de metropoolregio aantrekkelijk te houden voor alle gebruikers en voor bewoners in het bijzonder 2. Doel van het onderzoek was om de beleving van drukte en balans in de stad in kaart te brengen, waarbij onderzocht werd hoe tevreden Amsterdamse bewoners en ondernemers, maar ook studenten en mensen die in de stad werken zijn over het leven, werken of studeren in de stad (Smart Urban City Index), wat men van het aanbod van voorzieningen of faciliteiten in de buurt denkt, hoe druk het in de stad en buurt is, en hoe prettig dat is. De indeling die hierbij gehanteerd werd sloot aan op de drie hoofdthema s van Stad in Balans: Verblijven, Verplaatsen en Recreëren 3. De resultaten van de Stadsenquête dienden als basis voor de eerste Monitor Stand van de Balans, waarin de subjectieve beleving door Ruimte en Duurzaamheid werd aangevuld met objectieve gegevens over drukte in de stad 4. Stadsenquête Eind!" heeft OIS het onderzoek naar Drukte en Balans deels herhaald, de eerder gehanteerde indeling naar Verblijven, Verplaatsen en Recreëren is hierbij echter losgelaten. Dit keer ligt de nadruk meer op beleving van drukte in de stad en buurt, op oorzaken en gevolgen van drukte in de buurt, op overlast van drukte, op bekendheid met maatregelen die de gemeente neemt om drukte in de stad in goede banen te leiden en is er aandacht voor het draagvlak voor toerisme. Amsterdammers konden zelf ook met suggesties komen om drukte in de stad in goede banen te leiden. 1 Stadsenquête Drukte en Balans, meting!, OIS, mei!6 2 Zie startdocument Stad in Balans: 3 Zie startdocument Stad in Balans: /stand_van_de_balans.pdf 5

5 Overigens is er in de periode tussen de eerste en tweede Stadsenquête veel aandacht geweest voor de evaluatie van allerlei experimenten om drukte in de stad te beperken of spreiden en heeft het Uitvoeringsprogramma Stad in Balans (USIB) sinds afgelopen voorjaar!!" maatregelen of initiatieven genomen om de groei van het gebruik van de stad door bewoners, bezoekers en bedrijven in goede banen te leiden en de overlast van drukte aan te pakken 5. Leeswijzer Het voor u liggende rapport beschrijft de resultaten van de tweede Stadsenquête, waarbij, voor zover mogelijk, een vergelijking wordt gemaakt met de resultaten van!6. Het gaat hier om de antwoorden op vragen die voorgelegd zijn aan ondernemers. De resultaten van het onderzoek onder bewoners, studenten en werkenden zijn opgenomen in een apart rapport, waarbij ter vergelijking tevens de scores van ondernemers zijn opgenomen. In het algemeen geldt dat de onderzoeksresultaten van ondernemers niet veel afwijken van die van bewoners. Voor een samenvatting van de resultaten verwijzen we naar het rapport van bewoners, studenten en werkenden. De resultaten van ondernemers zijn voor beide metingen uitgewerkt op het niveau van de zeven stadsdelen, en voor Centrum op gebiedsniveau. Figuur De gebieden (buiten beschouwing) Noord -West Noord-Oost Geuzenveld-Slotermeer-Sloterdijken Bos en Lommer Westerpark Centrum-West Oud-Noord Indische Buurt/ Oostelijk Havengebied Osdorp Slotervaart Oud-West/ De Baarsjes Centrum-Oost Oud-Oost IJburg/Zeeburgereiland De Aker, Sloten en Nieuw Sloten Oud-Zuid Buitenveldert/Zuidas De Pijp/ Rivierenbuurt Watergraafsmeer Bijlmer -Oost Bijlmer-Centrum Gaasperdam/Driemond 5 Monitor Maatregelen Uitvoeringsprogramma Stad in Balans, nulmeting eind!", OIS 4

6 Aan de eerste Stadsenquête deden ruim 5" mensen mee (waarvan )" ondernemers), aan de tweede waren dat er bijna 54 (inclusief 4)) ondernemers). In het hoofdstuk Methode en respons staan nadere achtergrondkenmerken van de deelnemers uitgewerkt. 6

7 Methode en respons Methode Van november tot Kerst!" is de tweede meting van de Stadsenquête Drukte en Balans uitgevoerd. De enquête is uitgevoerd met behulp van verschillende dataverzamelingsmethoden. Er is een online enquête uitgevoerd onder de panelleden van OIS, verdeeld over de stadsdelen. OIS beschikt over een online panel waarvan bijna 5." Amsterdammers lid zijn die hebben aangegeven vaker mee te willen doen met onderzoek van OIS. Er zijn!.5 panelleden benaderd om mee te doen aan het onderzoek, verspreid over de stad. Hiervan hebben 4B! bewoners uit het panel aan het onderzoek meegedaan. Daarnaast zijn de leden van het ondernemerspanel benaderd. Dat zijn Amsterdamse ondernemers die hebben aangegeven mee te willen werken aan onderzoek van OIS. Er zijn ruim.!4 ondernemers lid van het panel. Uiteindelijk hebben 4) ondernemers uit het panel de vragenlijst ingevuld. Om ook de minder in het panel vertegenwoordigde groepen Amsterdammers in het onderzoek te betrekken is de enquête onder de panelleden aangevuld met telefonische en face to face enquêtes. Er zijn telefonisch 5 5 enquêtes onder bewoners verzameld. Daarnaast zijn er 2 face to face enquêtes onder Amsterdamse inwoners op straat verzameld, waarvan de helft onder jongeren en andere helft onder met Amsterdammers met een niet-westerse achtergrond. Aanvullingen: open link Stad in Balans heeft aangegeven dat het belangrijk is dat naast bovenstaande aanpak ook een methode wordt gebruikt die alle Amsterdammers de kans geeft om mee te doen aan het onderzoek. OIS heeft een voor iedereen toegankelijke link gemaakt, waarmee zonder wachtwoord de vragenlijst kon worden ingevuld. Stad in Balans heeft voor de verspreiding van deze link gezorgd. Mensen konden de vragenlijst invullen als bewoner, werkende, student of ondernemer. Hierbij moet in het achterhoofd worden gehouden dat er via deze methode geen controle is over de respons. Er hebben wellicht mensen van buiten Amsterdam meegedaan en er kunnen mensen zijn die de behoefte hebben gehad om de vragenlijst meerdere keren in te vullen (dat kon niet met de link die in het andere deel van het onderzoek werd gebruikt). Op het vaker invullen van de vragenlijst door dezelfde persoon kon geen controle worden uitgevoerd. Respons In het onderstaande overzicht ziet u de respons per gebruikte methode. "

8 Figuur R. Respons per methode online (open link) face-to-face enquetes op straat bewonerspanel ondernemerspanel telefonisch Uiteindelijk hebben 5.5"! mensen aan het onderzoek meegedaan. De vragenlijst is ingevuld door 2.") bewoners "" werkenden 6 studenten 4)) ondernemers (met deels een eigen vragenlijst) Het grootste deel kwam via de Facebookcampagne bij de vragenlijst terecht: Tabel R. Hoe bent u bij de vragenlijst terecht gekomen? (absolute aantallen) ik woon in ik werk in ik studeer in ik ben ondernemer Amsterdam Amsterdam Amsterdam in Amsterdam totaal Facebook Twitter website gemeente website buren, vrienden collega s, werk ondernemersvereniging krant krant AT anders, namelijk weet ik niet meer f2f telefonisch bewonerspanel ondernemerspanel totaal De onderzoeksresultaten van bewoners, studenten en werkenden zijn in een apart rapport verwerkt. In de volgende responsoverzichten komen zij niet meer voor. )

9 Deden vorig jaar nog )" ondernemers mee aan het onderzoek, dit jaar zijn dat er 4)), waarvan er 4) via het ondernemerspanel van OIS werden bereikt en 6 ondernemers namen via de open link aan het onderzoek deel. Doordat er dit jaar minder ondernemers hebben meegedaan is het niet mogelijk om de resultaten op een lager geografisch niveau dan dat van het uit te werken, behalve als het om Centrum gaat: hier zijn steeds de resultaten van Centrum West en Centrum Oost in de tabellen opgenomen. In onderstaande tabel is de verdeling te zien van het aantal ondernemers dat in!6 en!" heeft meegedaan aan het onderzoek, naar. In de stadsdelen Nieuw-West, Noord en Zuidoost is het aantal ondernemers klein. Van ondernemers is niet bekend in welk zij gevestigd zijn. Zij worden wel meegenomen bij de beschrijving van alle ondernemers samen maar niet bij de vergelijking van de stadsdelen. Tabel R.3 Wie hebben de enquête ingevuld? (absolute aantallen, ondernemers naar ) Centrum Centrum-West Centrum-Oost West Nieuw-West Zuid Oost Noord Zuidoost onbekend totaal De ondernemers die aan het onderzoek hebben meegedaan, zijn werkzaam in zeer uiteenlopende bedrijven of beroepen, zoals bijvoorbeeld: administratiekantoren, adviesbureaus, architectuur, advocatuur, apotheek, bed&breakfast, beeldende kunst, vastgoed, broodjeszaak, coaching, coffeeshop, creatieve industrie, dienstverlening, dierenkliniek, detailhandel, foto- of geluidsstudio, grafisch ontwerpers, horeca, ICT, smidse, import, kledingbedrijven, ateliers, makelaars, media, ontwerpbureaus, reclamebureaus, rederijen, taxibranche, meubelzaak, watersport, webwinkels, zorg en vertalers, etc. In tabel R.5 is de verdeling van de ondernemers naar leeftijd en vestigingsduur in de gemeente weergegeven. Te zien is dat een relatief grote groep respondenten ouder is dan 24 jaar. Er hebben geen ondernemers jonger dan 4 jaar aan het onderzoek meegedaan. Verder geldt dat naarmate ondernemers ouder zijn, zij gemiddeld langer in Amsterdam gevestigd zijn met hun onderneming. De gemiddelde vestigingsduur is!b,5 jaar. B

10 Tabel R. Leeftijdsgroep ondernemers naar vestigingsduur in de gemeente (absolute aantallen, ex. onbekend) vestigingsduur in de gemeente leeftijdsgroep < 1 jaar plus totaal plus totaal In tabel R.4 is de verdeling van de ondernemers naar leeftijdsgroep en opleidingsniveau weergegeven. Tachtig procent van de ondernemers is hoog opgeleid 6. Tabel R.6 Leeftijdsgroep ondernemers naar opleidingsniveau (absolute aantallen, ex. onbekend) leeftijdsgroep laag middelbaar hoog totaal plus totaal Over de respons In het algemeen geldt dat hoger opgeleiden en mensen met een Nederlandse herkomst meer dan andere groepen bereid zijn om aan onderzoek mee te werken. Dit geldt ook voor de leden van het online bewoners- en ondernemerspanel van OIS en voor de respondenten die via de open link aan het onderzoek hebben meegewerkt. Verder geldt dat beide groepen waarschijnlijk meer dan gemiddeld betrokken zijn bij de stad. De methodes die zijn gebruikt om de data te verzamelen in het huidige onderzoek leiden maar gedeeltelijk tot een representatief beeld van alle Amsterdammers of Amsterdamse ondernemers. 6 Ter vergelijking: bij bewoners is "2% van de respondenten hoog opgeleid. Volgens de meest recente cijfers van het CBS (!5) is 6% van de Amsterdamse bevolking van!4-"5 jaar laag opgeleid, 25% van deze bevolking heeft een afgeronde opleiding op middelbaar niveau en 5 % heeft een hoog opleidingsniveau.!

11 Ondernemers. Beleving van de stad: Smart City Survey: stellingen over de stad In de enquête kwamen stellingen aan de orde die afkomstig zijn uit de Smart City Survey 7 : een in opdracht van Smart (het automerk) in!5 uitgevoerd onderzoek in! Europese landen, in 2! steden. Ook in Amsterdam is het onderzoek van Smart in aangepaste vorm uitgevoerd. Aan de ondernemers zijn gedeeltelijk dezelfde Smart City Survey stellingen voorgelegd als aan bewoners. Dit zijn de 6 stellingen in tabel.!. Gevraagd werd de stellingen met een rapportcijfer van! tot! te beoordelen. De antwoorden van de ondernemers op deze stellingen wijken niet veel af van de bewoners. Ondernemers zijn ook dit jaar ronduit positief over de stad: ten opzichte van!6 werken ondernemers nog iets liever in de stad en willen ze er ook in de komende jaren blijven werken, vooral in Centrum West en Nieuw-West is men hierover enthousiast. Tabel. Smart City Survey stellingen ondernemers, gemiddelde rapportcijfers per en totaal Ik ben trots op Amsterdam Indien mogelijk wil ik de komende 5 tot 10 jaar in mijn stad blijven werken Ik vind het boeiend en prikkelend om in mijn stad een bedrijf te hebben Ik vind mijn stad erg aantrekkelijk Ik werk graag in mijn stad ik ben blij dat ik in deze stad werk C Centrum 8,04 8,38 8,03 7,91 8,42 8,41 Centrum-West 8,15 8,60 8,17 7,93 8,49 8,51 Centrum-Oost 7,93 8,14 7,88 7,88 8,34 8,31 W West 7,74 8,17 7,56 7,79 8,19 8,16 NW Nieuw-West 7,71 8,78 7,23 7,57 7,59 7,52 Z Zuid 8,09 8,28 7,97 7,88 8,44 8,19 O Oost 7,85 8,13 7,47 7,84 8,14 8,10 N Noord 7,65 8,06 7,70 7,81 8,25 7,89 ZO Zuidoost 7,90 8,29 7,73 7,58 7,74 7,54 Amsterdam ondernemers 7,91 8,24 7,75 7,80 8,22 8, ,93 8,08 7,81 7,87 8,11 8,12 verschil -0,02 0,16-0,06-0,07 0,11 0,01 Wat betreft de stellingen die speciaal voor de ondernemers zijn toegevoegd zien we wat meer verschillen ten opzichte van vorig jaar en ook tussen ondernemers uit de diverse stadsdelen optreden. 7

12 Zo vindt de meerderheid van de ondernemers Amsterdam nog steeds een aantrekkelijke stad om in te werken en te ondernemen (vooral in Centrum West), het gemiddelde rapportcijfer is echter wel iets afgenomen (met een kwart punt). Dat Amsterdam mensen aantrekt die passen bij de onderneming is een hele punt omlaag gegaan, en is met name in Zuidoost niet zo van toepassing. In dit hebben weinig ondernemers aan het onderzoek meegedaan (5 ondernemers). Dat bezoekers van de stad een inkomstenbron voor de onderneming vormen is, met uitzondering in Centrum West, ook niet zo van toepassing in de stadsdelen, zeker niet in Zuidoost en Oost. Ook de snelle groei van de stad bevordert voornamelijk in Centrum West de onderneming, in andere stadsdelen is dat veel minder het geval. Tabel. Smart City Survey stellingen ondernemers, gemiddelde rapportcijfers per en totaal Amsterdam is aantrekkelijk om te werken en te ondernemen Amsterdam trekt mensen aan die passen bij mijn onderneming Bezoekers van de stad vormen voor mijn onderneming een inkomstenbron De snelle groei van de stad bevordert mijn onderneming C Centrum 7,75 6,69 5,30 5,81 Centrum-West 7,97 6,98 6,20 6,59 Centrum-Oost 7,50 6,38 4,31 4,96 W West 7,69 6,51 3,24 4,72 NW Nieuw-West 7,00 6,72 3,89 5,70 Z Zuid 7,81 6,50 4,19 5,38 O Oost 7,72 6,11 3,07 4,70 N Noord 7,75 6,35 3,70 5,71 ZO Zuidoost 7,22 5,74 3,05 4,62 Amsterdam ondernemers 7,66 6,48 4,11 5, ,92 7,55 4,00 5,16 verschil -0,26-1,07 0,11 0,18. Buurtbeleving: aanbod van faciliteiten in de buurt De aanname van Stad in Balans is dat disbalans vooral wordt ervaren door functieveranderingen van woningen, winkels, horeca, bedrijven en voorzieningen. Hierdoor dreigt op sommige plekken het evenwicht tussen wonen, werken en recreëren verstoord te worden. Dat gebeurt ook binnen de sectoren zelf; bij illegale verhuur worden woningen onttrokken aan de woningvoorraad. Bij voorzieningen ontstaat een monocultuur door eenzijdig aanbod. Net als in!6 is om die reden onderzocht in hoeverre mensen in de verschillende gebieden ervaren dat er voldoende evenwicht is in de verschillende manieren waarop de gebouwen in de stad worden gebruikt.!

13 We vroegen om met behulp van een 4-puntsschaal (waarbij een! te weinig betekent en een 4 te veel ) aan te geven hoe men over het aanbod van verschillende voorzieningen in de buurt denkt. Om het vergelijken van twee jaren makkelijker en inzichtelijker te maken, presenteren we hier de gemiddelde berekende scores op deze 4-puntsschaal in plaats van percentages. De minimale waarde kan! zijn en de maximale waarde 4. Hoe lager het cijfer, hoe vaker men vindt dat er te weinig of weinig van iets is. Hoe hoger het cijfer, hoe meer men vindt dat er veel of te veel aanbod is in de buurt. Ten opzichte van!6 treden er voor wat betreft het aanbod van de diverse voorzieningen in de buurt enige verschillen op. Zo is de variatie in het winkelaanbod licht achteruitgegaan, en is het aanbod aan woningen voor vakantieverhuur volgens de ondervraagde ondernemers toegenomen. Vorig jaar was er al sprake van (redelijk) veel aanbod van hotels in de buurt en ook was er voldoende mix van wonen, werken en ontspanning. Hier treden geen verschillen op ten opzichte van een jaar geleden. Nieuw dit jaar is het aanbod van evenementen, events en stadsfeesten in de buurt, dat wordt als (ruim) voldoende beoordeeld door ondernemers. Tabel.3. Hoe beoordeelt u het aanbod van de volgende zaken in uw buurt? Gemiddelde score op een schaal van (te weinig) tot en met 6 (te veel) verschil variatie in het winkelaanbod 2,96 2,84-0,12 hotels 3,48 3,54 0,06 vakantieverhuur van woningen 3,70 3,99 0,29 mix van wonen, werken en ontspanning (mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding) 3,24 3,27 0,03 evenementen, events en feesten (zoals stadsfeesten) - 3,57 - Variatie in het winkelaanbod De variatie in het winkelaanbod is met name achteruit gegaan in Centrum, maar ook in Nieuw-West is het iets verslechterd. In dit was vorig jaar al niet veel variatie in het winkelaanbod. Samen met Noord en Zuidoost scoort de variatie laag, hoewel het in Zuidoost juist iets is verbeterd. In Zuid treffen we hoogste score voor de variatie in het winkelaanbod aan. Volgens bewoners die aan het onderzoek hebben meegedaan is de variatie in het winkelaanbod juist iets toegenomen ten opzichte van!6.!2

14 Tabel.. Hoe beoordeelt u de variatie in het winkelaanbod in uw buurt? Gemiddelde score op een schaal van (te weinig) tot en met 6 (te veel) verschil C Centrum 3,14 2,84-0,30 Centrum-West 3,26 2,93-0,32 Centrum-Oost 2,98 2,74-0,25 W West 3,09 3,00-0,09 NW Nieuw-West 2,69 2,54-0,15 Z Zuid 3,10 3,10 0,00 O Oost 2,82 2,84 0,02 N Noord 2,38 2,43 0,06 ZO Zuidoost 2,32 2,57 0,24 Amsterdam ondernemers 2,96 2,84-0,12 deel Amsterdam bewoners 2,85 2,93 0,08 Hotels Het aanbod aan hotels was in!6 in Centrum al hoog, en is daar nu iets afgenomen, met name in Centrum West. In alle andere stadsdelen is het aanbod aan hotels volgens de ondernemers juist iets toegenomen. Er treden nauwelijks verschillen van mening op tussen bewoners en ondernemers over het aanbod aan hotels in de buurt. Tabel.6. Hoe beoordeelt u het aanbod aan hotels in uw buurt? Gemiddelde score op een schaal van (te weinig) tot en met 6 (te veel) verschil C Centrum 3,95 3,79-0,16 Centrum-West 3,93 3,62-0,32 Centrum-Oost 3,96 3,98 0,01 W West 3,39 3,58 0,19 NW Nieuw-West 3,11 3,44 0,33 Z Zuid 3,42 3,65 0,23 O Oost 3,18 3,27 0,09 N Noord 2,92 3,00 0,08 ZO Zuidoost 2,87 3,00 0,13 Amsterdam ondernemers 3,48 3,54 0,06 deel Amsterdam bewoners 3,57 3,50-0,07 Woningen voor vakantieverhuur Het aanbod aan woningen voor vakantieverhuur is in het afgelopen jaar (soms flink) toegenomen, vooral in Zuidoost, Noord, Nieuw-West en West is de toename aanzienlijk.!5

15 In Centrum en West vindt de meeste vakantieverhuur plaats volgens de ondernemers. Ten opzichte van een jaar geleden vinden ondernemers vaker dan bewoners dat het aanbod van woningen voor vakantieverhuur in de buurt is toegenomen. Tabel.#. Hoe beoordeelt u het aanbod aan vakantieverhuur van woningen in uw buurt? Gemiddelde score op een schaal van (te weinig) tot en met 6 (te veel) verschil C Centrum 4,18 4,26 0,08 Centrum-West 4,17 4,23 0,06 Centrum-Oost 4,19 4,30 0,11 W West 3,86 4,33 0,47 NW Nieuw-West 2,92 3,44 0,52 Z Zuid 3,74 3,97 0,22 O Oost 3,35 3,75 0,40 N Noord 2,72 3,42 0,70 ZO Zuidoost 2,37 3,31 0,94 Amsterdam ondernemers 3,70 3,99 0,29 deel Amsterdam bewoners 3,80 3,84 0,04 Mix wonen, werken en recreëren In de stadsdelen Oost, West, en Zuid is er in!" een betere mix van wonen, werken en recreëren vergeleken met Noord, Nieuw-West en Zuidoost, hoewel deze mix in Zuidoost meer verbeterd is in het afgelopen jaar. Vorig jaar vonden ondernemers vaker dan bewoners dat er veel mix was van wonen, werken en recreëren in de buurt. Dit jaar treden er geen verschillen meer op tussen bewoners en ondernemers. Tabel.. Hoe beoordeelt u de mix van wonen, werken en ontspanning in uw buurt? Gemiddelde score op een schaal van (te weinig) tot en met 6 (te veel) verschil C Centrum 3,37 3,24-0,12 Centrum-West 3,44 3,39-0,05 Centrum-Oost 3,26 3,08-0,18 W West 3,36 3,41 0,05 NW Nieuw-West 2,88 2,92 0,05 Z Zuid 3,34 3,38 0,03 O Oost 3,14 3,42 0,28 N Noord 2,91 2,91 0,01 ZO Zuidoost 2,73 2,96 0,22 Amsterdam ondernemers 3,24 3,27 0,03 deel Amsterdam bewoners 3,16 3,26 0,10!4

16 Evenementen Het aanbod aan evenementen, events en stadsfeesten in de buurt scoort bovengemiddeld in de stadsdelen West, Zuid en Centrum, met name in Centrum Oost is er veel aanbod van dit soort evenementen. In Nieuw-West is er verhoudingsgewijs iets minder van dit soort aanbod. Ondernemers vinden iets meer dan bewoners dat het aanbod aan evenementen, events en stadsfeesten in de buurt veel is. Tabel.=. Hoe beoordeelt u het aanbod aan evenementen, events en stadsfeesten in uw buurt? Gemiddelde score op een schaal van (te weinig) tot en met 6 (te veel) 2017 C Centrum 3,64 Centrum-West 3,41 Centrum-Oost 3,89 W West 3,74 NW Nieuw-West 3,00 Z Zuid 3,66 O Oost 3,41 N Noord 3,54 ZO Zuidoost 3,41 Amsterdam ondernemers 3,57 deel Amsterdam bewoners 3,41.3 Drukte in de stad De kern van dit onderzoek draait om de beleving van drukte in de stad en buurt en de daarmee samenhangende oorzaken en gevolgen van drukte en maatregelen die genomen (kunnen) worden om de drukte in goede banen te leiden. Net als vorig jaar vindt B4% van de ondernemers dat het (tamelijk of heel) druk is in de stad. Er heeft, net als bij bewoners echter wel een verschuiving plaatsgevonden: ook ondernemers geven nu vaker dan vorig jaar aan dat het heel druk is in de stad in plaats van tamelijk druk. Tabel.>. Hoe zou u Amsterdam in het algemeen beschrijven? Is dat? (procenten, ex. weet niet) 1 heel rustig 2 tamelijk rustig 3 tamelijk druk 4 heel druk totaal verschil Om te kunnen vergelijken hebben we een gemiddelde score berekend op een schaal van! tot en met 5, waarbij! voor heel rustig staat en 5 voor heel druk.!6

17 Wat betreft de gemiddelde scores, zien we weinig variatie in de mening van de ondernemers uit de verschillende stadsdelen. Opvallend is dat ondernemers in Centrum West verhoudingsgewijs nog het minst vaak vinden dat het druk is in de stad. Ondernemers vinden over het algemeen ook dat Amsterdam druk is, zij het in iets mindere mate dan bewoners. Tabel. Hoe zou u Amsterdam in het algemeen beschrijven? Gemiddelde score op een schaal van (heel rustig) tot en met (heel druk) verschil C Centrum 3,40 3,36-0,04 Centrum-West 3,40 3,28-0,12 Centrum-Oost 3,39 3,45 0,06 W West 3,19 3,44 0,25 NW Nieuw-West 3,24 3,36 0,12 Z Zuid 3,32 3,38 0,06 O Oost 3,28 3,38 0,10 N Noord 3,33 3,38 0,05 ZO Zuidoost 3,13 3,38 0,25 Amsterdam ondernemers 3,30 3,39 0,09 deel Amsterdam bewoners 3,40 3,52 0,12 Het gevoel van toenemende drukte in de stad wordt bevestigd door ander onderzoek van OIS 8.. Drukte in de buurt Terwijl iets meer dan de helft van de bewoners het vorig jaar tamelijk of heel rustig vond in de eigen buurt, vond iets meer dan de helft van de ondernemers het juist tamelijk of heel druk in de buurt waar de onderneming gevestigd is. Datzelfde geldt voor dit jaar, er treden vergeleken met!6 geen verschillen op als het om drukte in de buurt gaat. Tabel. Hoe zou u uw buurt waar uw onderneming gevestigd is (of waar u woont of werkt of studeert) beschrijven? Is dat? (procenten, ex. weet niet) 1 heel rustig 2 tamelijk rustig 3 tamelijk druk 4 heel druk totaal verschil -0,3-1,1 0,3 1,1 Voor het vergelijken van beide jaren hebben we gemiddelden berekend: hoe hoger het gemiddelde op deze 5-puntsschaal, hoe drukker men het in de buurt vindt. 8 Monitor Indicatoren Uitvoeringsprogramma Stad in Balans, nulmeting eind!", OIS!"

18 Nog steeds is het vooral druk in Centrum, en in iets mindere mate in West en Zuid. In Noord en Zuidoost was het toch al niet druk in de buurt. Hier is het zelfs nog iets minder druk dan voorheen geworden. Ondernemers vinden het net iets vaker dan bewoners (tamelijk) druk in hun buurt. Tabel. Hoe zou u uw buurt waar uw onderneming gevestigd is (of waar u woont of werkt of studeert) beschrijven? Gemiddelde score op een schaal van (heel rustig) tot en met (heel druk) verschil C Centrum 3,16 3,09-0,07 Centrum-West 3,28 3,12-0,16 Centrum-Oost 3,02 3,07 0,05 W West 2,57 2,66 0,08 NW Nieuw-West 2,18 2,41 0,22 Z Zuid 2,54 2,70 0,16 O Oost 2,11 2,26 0,15 N Noord 2,18 1,97-0,21 ZO Zuidoost 1,87 1,74-0,13 Amsterdam ondernemers 2,61 2,63 0,02 deel Amsterdam bewoners 2,51 2,51 0,00 Gezellig druk of vervelend druk in de buurt? De ondernemers die hun eigen buurt heel druk of tamelijk druk vinden (in!6 42% van het totaal en in!" 44%) is gevraagd of zij die drukte gezellig, vervelend of niet gezellig maar ook niet vervelend vinden. In de stadsdelen Nieuw-West, Noord en Zuidoost gaat het om weinig ondernemers (zie tabel.!5 op de volgende pagina). Vanwege deze lage absolute aantallen ondernemers zijn de resultaten voor de vraag of drukte in de buurt gezellig is of niet en voor wat betreft oorzaken en gevolgen van drukte in de buurt (zie volgende paragrafen) voor deze stadsdelen slechts indicatief. Net als bij bewoners zien we dat ook ondernemers nu meer geneigd zijn de drukte in de buurt als vervelend te bestempelen in plaats van als gezellig. Waar bewoners de drukte nu overwegend als vervelend zien, zijn de meningen van ondernemers meer gelijkelijk verdeeld over de categorieën. Tabel.3 En is dat gezellig druk, vervelend druk of niet gezellig maar ook niet vervelend druk? (procenten, ex. weet niet) 1 vervelend druk 2 niet gezellig en niet vervelend druk 3 gezellig druk totaal verschil 6,3 1,4-7,7!)

19 De gemiddelden op deze 2-puntsschaal (!= vervelend druk, 2=gezellig druk) zijn in de volgende tabel voor beide jaren weergegeven. Hoe lager het cijfer, hoe vaker men de drukte vervelend vindt, hoe hoger, hoe vaker drukte in de buurt gezellig is. In Centrum Oost wordt drukte in de buurt vaker dan vorig jaar als vervelend gezien. Bewoners vonden vorig jaar de drukte in de buurt al minder gezellig dan ondernemers. Tabel. En is dat gezellig druk, vervelend druk of niet gezellig maar ook niet vervelend druk? Gemiddelde score op een schaal van (vervelend druk) tot en met 3 (gezellig druk) n=2016 n= verschil C Centrum ,09 2,02-0,07 Centrum-West ,14 2,23 0,09 Centrum-Oost ,01 1,78-0,23 W West ,30 1,96-0,34 NW Nieuw-West ,40 2,00-0,40 Z Zuid ,21 2,12-0,09 O Oost ,18 2,03-0,16 N Noord ,93 1,50-0,43 ZO Zuidoost 6 3 2,17 1,67-0,50 Amsterdam ondernemers ,16 2,02-0,14 deel Amsterdam bewoners ,94 1,76-0,18 Op de vraag of drukte in de buurt gunstig is voor de onderneming, geeft bijna twee derde van alle ondervraagde ondernemers (dus ook die het heel rustig in de buurt vinden) aan dat het voor het bedrijf niet uitmaakt, net als vorig jaar. Voor ruim een vijfde van de ondernemers is drukte (heel) gunstig voor het bedrijf. Tabel.6 Is dit gunstig voor uw bedrijf? (procenten, ex. weet niet) 1 helemaal niet gunstig 2 niet zo gunstig 3 maakt niet uit voor mijn bedrijf 4 gunstig 5 heel gunstig totaal verschil 2,5 0,2-0,8-1,7-0,1 Over het algemeen maakt drukte dus niet veel uit voor de ondernemingen. De gemiddelde scores geven aan dat drukte in de stad voor ondernemers uit Centrum West iets gunstiger is dan voor die uit Centrum Oost.!B

20 Tabel.# Is dit gunstig voor uw bedrijf? (procenten, ex. weet niet) Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet gunstig) tot en met 6 (heel gunstig) verschil C Centrum 3,14 3,06-0,08 Centrum-West 3,21 3,20 0,00 Centrum-Oost 3,06 2,91-0,15 W West 3,15 2,99-0,16 NW Nieuw-West 3,02 3,22 0,20 Z Zuid 3,21 3,07-0,14 O Oost 3,10 3,11 0,00 N Noord 3,07 2,95-0,13 ZO Zuidoost 3,10 3,18 0,08 deel Amsterdam ondernemers 3,14 3,06-0,08.6 Oorzaken van drukte in de buurt Net als in!6 legden we een aantal mogelijke oorzaken en gevolgen van drukte in de buurt voor aan mensen die het tamelijk of heel druk in de buurt vinden 9 (zie voor de mogelijke gevolgen van drukte in de buurt de volgende paragraaf). Hierbij merken we nogmaals op dat het in de stadsdelen Nieuw-West, Noord en Zuidoost om weinig ondernemers gaat het (zie tabel.!5). Vanwege deze lage absolute aantallen ondernemers zijn de resultaten voor wat betreft oorzaken en gevolgen van drukte in de buurt voor deze stadsdelen slechts indicatief. Met behulp van een 4-puntsschaal kon men aangeven in hoeverre de voorgelegde mogelijke oorzaken van drukte bij hen in de buurt voorkomen, waarbij een! helemaal niet betekent en een 4 te veel. Voor het vergelijken van twee jaren zijn gemiddelden berekend. Hoe hoger het cijfer, hoe meer men vindt dat een oorzaak voor veel of te veel drukte in de buurt zorgt. Uit onderstaande tabel blijkt dat in!6 Amsterdammers verhoudingsgewijs minder vaak werden genoemd als veroorzakers van drukte in de buurt. Van busjes en buitenlandse toeristen hadden ondernemers het meeste last voor wat betreft het veroorzaken van drukte in de buurt. In!" is de drukte veroorzaakt door met name buitenlandse toeristen verder toegenomen, drukte veroorzaakt door grote groepen mensen is ook toegenomen, terwijl men minder last heeft van drukte veroorzaakt door Amsterdammers of Nederlandse bezoekers en iets minder van busjes. Uiteraard kan het zo zijn dat drukte in de buurt door iets anders wordt veroorzaakt dan door de voorgelegde oorzaken. Aangezien hier in de Stadsenquête niet naar is gevraagd, zijn deze mogelijke andere oorzaken van drukte in de buurt onbekend. 9 Voor!6 zijn de gegevens opnieuw geanalyseerd omdat deze vragen toen aan iedereen gesteld werden, dus ook aan de mensen die het tamelijk of heel rustig in de buurt vonden.

21 Tabel. Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre wordt de drukte bij u in de buurt veroorzaakt door...? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) verschil buitenlandse toeristen 3,63 3,84 0,21 Nederlandse bezoekers 3,54 3,42-0,11 grote groepen mensen 3,50 3,64 0,14 Amsterdammers 3,21 3,11-0,10 bevoorraders, bestelbusjes, laad- en losverkeer 3,80 3,72-0,08 Hoewel het volgens de ondernemers in het afgelopen jaar niet drukker is geworden in de eigen buurt, zien we een wisselend beeld in de bijdrage van de voorgelegde mogelijke oorzaken van drukte, soms een toename, maar soms ook een afname. Al met al zorgen alle voorgelegde oorzaken voor redelijk wat drukte in de buurt. Dit hangt vermoedelijk ook samen met de eerder geconstateerde toename van drukte in de stad, en de feitelijke toename van bijvoorbeeld woningbouw, inwoneraantallen, werkenden, hotelovernachtingen en spreiding van toeristen over de stad (zie paragraaf.2). Daarnaast geven bewoners aan dat het zowel overdag als s avonds iets drukker is geworden in de buurt. Buitenlandse toeristen Buitenlandse toeristen veroorzaakten in!6 vooral in Centrum West en Centrum Oost drukte in de buurt. Ook in!" zorgen deze toeristen voor veel drukte in de buurt, hoewel het volgens de ondernemers iets is afgenomen in Centrum West en toegenomen in Centrum Oost. Uit recent onderzoek van de Ondernemersvereniging Oudezijds Achterburgwal (OVOA), waarbij met behulp van wifi-trackers het signaal van mobiele telefoons van passanten op de Oudezijds Achterburgwal werd gemeten, blijkt dat in heel!" zo 2,! miljoen unieke voorbijgangers werden geteld 10. Op heel drukke dagen in de zomer werden ruim!5. passanten per dag geteld. In West, Zuid en in mindere mate in Oost ervaart men vaker dan vorig jaar drukte door de aanwezigheid van buitenlandse toeristen. Ondernemers vinden net als bewoners dat de bijdrage van de buitenlandse toeristen aan de drukte in de buurt is toegenomen, zij het iets minder sterk dan bewoners. 10

22 Tabel.= Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre wordt de drukte bij u in de buurt veroorzaakt door...? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) buitenlandse toeristen verschil C Centrum 4,20 4,19-0,01 Centrum-West 4,24 4,11-0,14 Centrum-Oost 4,14 4,30 0,16 W West 3,07 3,85 0,78 NW Nieuw-West 2,50 2,83 0,33 Z Zuid 3,23 3,67 0,45 O Oost 2,97 3,14 0,17 N Noord 2,87 3,60 0,73 ZO Zuidoost 2,50 2,67 0,17 Amsterdam ondernemers 3,63 3,84 0,21 deel Amsterdam bewoners 3,53 3,91 0,38 Nederlandse bezoekers De bijdrage van Nederlandse bezoekers aan de drukte is volgens ondernemers en bewoners in Amsterdam als geheel afgenomen, vooral in Centrum. Drukte veroorzaakt door Nederlandse bezoekers is hier echter nog steeds groot. Ondernemers vinden dat het vooral in West drukker is geworden met Nederlandse bezoekers. Ook in Zuid dragen Nederlandse bezoekers bij aan drukte in de buurt. Tabel.> Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre wordt de drukte bij u in de buurt veroorzaakt door...? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) Nederlandse bezoekers verschil C Centrum 3,81 3,47-0,34 Centrum-West 3,80 3,44-0,36 Centrum-Oost 3,82 3,51-0,32 W West 3,19 3,48 0,29 NW Nieuw-West 3,00 3,00 0,00 Z Zuid 3,49 3,46-0,03 O Oost 3,13 3,18 0,05 N Noord 3,20 3,50 0,30 ZO Zuidoost 2,83 3,25 0,42 Amsterdam ondernemers 3,54 3,42-0,12 deel Amsterdam bewoners 3,45 3,30-0,15 Grote groepen mensen De mate waarin de aanwezigheid van grote groepen mensen bijdraagt aan drukte in de buurt is in het afgelopen jaar in de stad als geheel volgens ondernemers toegenomen. Vooral in Centrum West en Centrum Oost dragen grote groepen mensen bij aan drukte in de buurt. In West en Zuid is drukte door grote groepen mensen sterker toegenomen.

23 Tabel. Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre wordt de drukte bij u in de buurt veroorzaakt door...? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) grote groepen mensen verschil C Centrum 3,98 4,07 0,09 Centrum-West 3,96 3,88-0,07 Centrum-Oost 4,02 4,30 0,28 W West 2,86 3,43 0,56 NW Nieuw-West 3,00 2,83-0,17 Z Zuid 3,14 3,38 0,24 O Oost 3,10 3,00-0,10 N Noord 3,20 2,80-0,40 ZO Zuidoost 2,50 3,50 1,00 Amsterdam ondernemers 3,50 3,64 0,14 deel Amsterdam bewoners 3,54 3,60 0,06 Amsterdammers De bijdrage die Amsterdammers aan drukte in de buurt leveren is iets afgenomen in de stad ten opzichte van!6. In Centrum is die afname echter groter, hier dragen Amsterdammers het minste bij aan drukte in de buurt. Ondernemers beoordelen de afname van de bijdrage van Amsterdammers aan de drukte in de buurt in gelijke mate als bewoners. Tabel. Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre wordt de drukte bij u in de buurt veroorzaakt door...? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) Amsterdammers verschil C Centrum 3,07 2,90-0,17 Centrum-West 3,16 2,94-0,21 Centrum-Oost 2,91 2,85-0,06 W West 3,39 3,24-0,15 NW Nieuw-West 4,00 3,36-0,64 Z Zuid 3,37 3,28-0,10 O Oost 3,26 3,28 0,01 N Noord 2,93 3,20 0,27 ZO Zuidoost 2,83 4,00 1,17 Amsterdam ondernemers 3,21 3,11-0,10 deel Amsterdam bewoners 3,25 3,14-0,11 2

24 Busjes, bevoorraders en het laad- en losverkeer Ondernemers vonden vorig jaar iets vaker dan bewoners dat busjes, bevoorraders en het laaden losverkeer bijdragen aan de drukte in de buurt, nu zijn er vrijwel geen verschillen van mening meer over de bijdrage van dit autoverkeer aan de drukte in de buurt. In de stadsdelen Centrum en Zuid was drukte in de buurt door busjes in!6 al groot maar is hier volgens ondernemers in het afgelopen jaar iets afgenomen. In West en Oost is drukte veroorzaakt door busjes (iets) toegenomen. Tabel. Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre wordt de drukte bij u in de buurt veroorzaakt door...? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) bevoorraders, bestelbusjes, laad- en losverkeer verschil C Centrum 3,91 3,75-0,16 Centrum-West 3,96 3,65-0,31 Centrum-Oost 3,82 3,86 0,03 W West 3,75 3,82 0,07 NW Nieuw-West 3,57 3,50-0,07 Z Zuid 3,90 3,74-0,16 O Oost 3,46 3,69 0,23 N Noord 3,40 4,20 0,80 ZO Zuidoost 2,83 3,25 0,42 Amsterdam ondernemers 3,80 3,72-0,08 deel Amsterdam bewoners 3,60 3,67 0,07.# Gevolgen van drukte in de buurt Er zijn verschillende gevolgen van drukte. Aan de zes mogelijke gevolgen van drukte, die ook naar voren kwamen uit het kwalitatieve onderzoek dat in Centrum is uitgevoerd als verdieping van het drukteonderzoek dat OIS in! uitvoerde 11, is er één toegevoegd (parkeeroverlast van fietsen). Door deze door de bewoners van Centrum genoemde gevolgen van drukte voor te leggen aan respondenten in andere delen van de stad kan bekeken worden of het Centrum-specifieke gevolgen zijn of dat ze in heel Amsterdam ervaren worden. We legden de mogelijke gevolgen van drukte in de buurt voor aan de ondernemers die het tamelijk of heel druk in de buurt vinden. Met behulp van een 4-puntsschaal kon men aangeven in hoeverre de voorgelegde mogelijke gevolgen van drukte in de buurt waar hun onderneming gevestigd is voorkomen, waarbij een! helemaal niet betekent en een 4 te veel. Voor het vergelijken van twee jaren zijn gemiddelden 11 O+S, Drukte in de Amsterdamse Binnenstad!, Amsterdam, augustus!2 5

25 berekend. Hoe hoger het cijfer, hoe meer men vindt dat een gevolg van drukte veel of te veel in de buurt voorkomt. Uit onderstaande tabel blijkt dat ondernemers vinden dat verminderde bereikbaarheid en verkeerschaos vaker voorkomen dan een jaar geleden ten gevolge van drukte in de buurt, de overige voorgelegde mogelijke gevolgen zijn volgens hen niet of nauwelijks toe- of afgenomen. Vervuiling in de buurt scoorde vorig jaar het hoogst, dit jaar scoort de nieuwe categorie parkeeroverlast van fietsen als gevolg van drukte in de buurt het hoogst, hoewel vervuiling nog steeds vaak voorkomt. Vervuiling is echter niet altijd een gevolg van drukte. Vanzelfsprekend kunnen ook andere gevolgen van drukte in de buurt voorkomen. Hier is echter in de Stadsenquête niet naar gevraagd: deze mogelijke andere gevolgen van drukte in de buurt zijn onbekend. Tabel.3 Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre komen de volgende gevolgen van drukte voor bij u in de buurt? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) verschil belemmerde doorgang op de stoep 3,54 3,57 0,03 vuil, vervuiling 3,68 3,66-0,02 parkeeroverlast (2017: parkeeroverlast van auto s) 3,45 3,38-0,07 parkeeroverlast van fietsen - 3,78 - verminderde bereikbaarheid 3,31 3,47 0,16 verkeerschaos 3,48 3,63 0,15 geluidsoverlast 3,37 3,39 0,02 Belemmerde doorgang op de stoep In!6 vonden ondernemers uit Centrum het vaakst dat de doorgang op de stoep werd belemmerd ten gevolge van drukte in de buurt. Met name in Centrum West is dat in het afgelopen jaar verbeterd. In de stadsdelen West, Zuid en Oost is er juist meer sprake van belemmerde doorgang op de stoep, hoewel in Oost de doorgang op de stoep verhoudingsgewijs minder vaak voorkomt. Ondernemers zien nauwelijks verschil met vorig jaar, bewoners vinden nu vaker dan ondernemers dat de doorgang op de stoep wordt belemmerd. 4

26 Tabel. Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre komen de volgende gevolgen van drukte voor bij u in de buurt? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) belemmerde doorgang op de stoep verschil C Centrum 3,90 3,64-0,26 Centrum-West 3,92 3,39-0,52 Centrum-Oost 3,87 3,94 0,07 W West 3,32 3,57 0,25 NW Nieuw-West 2,69 3,00 0,31 Z Zuid 3,40 3,72 0,32 O Oost 2,77 3,26 0,49 N Noord 3,00 3,20 0,20 ZO Zuidoost 2,83 3,67 0,83 Amsterdam ondernemers 3,54 3,57 0,03 deel Amsterdam bewoners 3,56 3,74 0,18 Vuil, vervuiling Vuil/vervuiling komt in alle stadsdelen (redelijk) veel voor, met name in Centrum en West. Net als vorig jaar blijft het lastig om de resultaten te duiden, vervuiling is niet altijd een gevolg van drukte. In Centrum en West zal de toegenomen vervuiling eerder samenhangen met drukte in de stad dan in andere stadsdelen. Ondernemers vinden iets minder vaak dan bewoners dat vervuiling ten gevolge van drukte voorkomt in de buurt. Tabel.6 Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre komen de volgende gevolgen van drukte voor bij u in de buurt? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) vuil, vervuiling verschil C Centrum 3,67 3,72 0,05 Centrum-West 3,73 3,63-0,09 Centrum-Oost 3,58 3,83 0,24 W West 3,72 3,73 0,01 NW Nieuw-West 3,86 3,42-0,44 Z Zuid 3,84 3,52-0,33 O Oost 3,15 3,51 0,36 N Noord 4,07 3,40-0,67 ZO Zuidoost 3,80 3,50-0,30 Amsterdam ondernemers 3,68 3,66-0,02 deel Amsterdam bewoners 3,69 3,83 0,14 6

27 Parkeeroverlast van auto s In!6 vroegen we in hoeverre parkeeroverlast in algemene zin voorkwam als gevolg van drukte in de buurt. In!" hebben we de parkeeroverlast opgedeeld in parkeeroverlast van auto s en fietsen. Hoewel het feitelijk niet helemaal hetzelfde is, vergelijken we hier de parkeeroverlast uit!6 met parkeeroverlast van auto s uit!". Ten opzichte van vorig jaar zien we dat de parkeeroverlast van auto s ten gevolge van drukte in de buurt in de stad als geheel niet is toe- of afgenomen. Op gebieds/niveau is er sprake van een (soms forse) toe- of afname van deze parkeeroverlast. Zo is de parkeeroverlast van auto s in West en gebied Centrum Oost hoger dan elders en toegenomen in het afgelopen jaar. In Centrum West heeft men dit jaar minder overlast van geparkeerde auto s. Ondernemers en bewoners verschillen niet heel erg van mening over de parkeeroverlast van auto s als gevolg van drukte in de buurt. Tabel.# Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre komen de volgende gevolgen van drukte voor bij u in de buurt? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) parkeeroverlast (2017: parkeeroverlast van auto s) verschil C Centrum 3,42 3,29-0,12 Centrum-West 3,43 3,03-0,41 Centrum-Oost 3,39 3,61 0,22 W West 3,54 3,79 0,25 NW Nieuw-West 3,69 3,08-0,61 Z Zuid 3,66 3,53-0,12 O Oost 3,15 3,18 0,02 N Noord 3,47 3,40-0,07 ZO Zuidoost 2,83 3,50 0,67 Amsterdam ondernemers 3,45 3,38-0,07 deel Amsterdam bewoners 3,48 3,48 0,00 Parkeeroverlast van fietsen Nieuw dit jaar is de vraag in hoeverre parkeeroverlast van fietsen voorkomt ten gevolge van drukte in de buurt. Uit onderstaande tabel blijkt dat deze overlast vrij veel voorkomt, met name in Centrum, West en Zuid (waar veel studenten/jongeren wonen of uitgaan). In Nieuw-West, Noord en Zuidoost is het aantal ondernemers dat aan de enquête heeft meegedaan klein, waardoor de informatie slechts indicatief is. Verschillen van mening tussen bewoners en ondernemers zijn er niet. "

28 Dit beeld komt redelijk overeen met (drukte)informatie over de Bezettingsgraad fietsparkeren en Fietsparkeerdruk uit het rapport Monitor Indicatoren Uitvoeringsprogramma Stad in Balans (OIS, nulmeting eind!"). Tabel. Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre komen de volgende gevolgen van drukte voor bij u in de buurt? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) parkeeroverlast van fietsen 2017 C Centrum 2,)2 Centrum-West 3,71 Centrum-Oost 3,97 W West 2,B6 NW Nieuw-West Z Zuid 2,B! O Oost 2,4! N Noord 2,) ZO Zuidoost 5,,"4 Amsterdam ondernemers 2,") deel Amsterdam bewoners 3,70 Verminderde bereikbaarheid De bereikbaarheid van de buurt ten gevolge van drukte is, met uitzondering van Centrum West, in alle gebieden verminderd ten opzichte van!6. In Centrum Oost is dat sterker het geval. In Oost heeft men de minste last van verminderde bereikbaarheid. Ondernemers vonden vorig jaar al vaker dan bewoners dat verminderde bereikbaarheid als gevolg van drukte zich voordeed in de buurt. Nu vinden ze dat nog iets meer dan bewoners. )

29 Tabel.= Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre komen de volgende gevolgen van drukte voor bij u in de buurt? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) verminderde bereikbaarheid verschil C Centrum 3,48 3,57 0,09 Centrum-West 3,48 3,25-0,23 Centrum-Oost 3,48 3,95 0,48 W West 3,01 3,49 0,48 NW Nieuw-West 3,13 3,17 0,03 Z Zuid 3,36 3,50 0,14 O Oost 3,00 3,03 0,03 N Noord 3,33 3,40 0,07 ZO Zuidoost 2,50 4,00 1,50 Amsterdam ondernemers 3,31 3,47 0,16 deel Amsterdam bewoners 3,14 3,35 0,21 Verkeerschaos Verkeerschaos ten gevolge van drukte in de buurt is volgens zowel bewoners als ondernemers toegenomen, hoewel ondernemers dat iets minder vaak vinden dan bewoners. Vooral in Zuid en Centrum is de verkeerschaos redelijk groot. In West is het in het afgelopen jaar meer toegenomen, in Oost zien ondernemers de minste verkeerschaos ten gevolge van drukte in de buurt. Tabel.> Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre komen de volgende gevolgen van drukte voor bij u in de buurt? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) verkeerschaos verschil C Centrum 3,59 3,72 0,13 Centrum-West 3,58 3,53-0,05 Centrum-Oost 3,60 3,95 0,35 W West 3,24 3,64 0,40 NW Nieuw-West 3,20 3,67 0,47 Z Zuid 3,69 3,74 0,05 O Oost 3,13 3,14 0,01 N Noord 3,40 3,40 0,00 ZO Zuidoost 2,83 3,25 0,42 Amsterdam ondernemers 3,48 3,63 0,15 deel Amsterdam bewoners 3,38 3,72 0,34 B

30 Geluidsoverlast Geluidsoverlast ten gevolge van drukte in de buurt is in de stad als geheel niet of nauwelijks toegenomen. In sommige gebieden is echter sprake van een aanzienlijke toename van geluidsoverlast, zoals in gebied Centrum oost en Oost. Geluidsoverlast ten gevolge van drukte in de buurt is in Centrum West juist afgenomen. Bewoners ervaren iets vaker geluidsoverlast van drukte dan ondernemers Tabel.3 Drukte heeft verschillende oorzaken en gevolgen. In hoeverre komen de volgende gevolgen van drukte voor bij u in de buurt? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) geluidsoverlast verschil C Centrum 3,42 3,41 0,00 Centrum-West 3,45 3,13-0,32 Centrum-Oost 3,37 3,75 0,38 W West 3,45 3,53 0,08 NW Nieuw-West 3,21 3,09-0,12 Z Zuid 3,43 3,40-0,04 O Oost 3,08 3,37 0,29 N Noord 3,14 3,20 0,06 ZO Zuidoost 2,67 3,00 0,33 Amsterdam ondernemers 3,37 3,39 0,02 deel Amsterdam bewoners 3,52 3,60 0,08. Andere zaken die voor overlast in de buurt kunnen zorgen Namens Programma Varen zijn vragen over geluidsoverlast van boten op het water, overlast vanwege vaargedrag op het water en overlast vanwege drukte op het water in de meting van!" opgenomen. Een vergelijking met!6 is niet mogelijk. De vragen zijn aan iedere ondernemer voorgelegd, dus ook aan mensen die vinden dat het tamelijk rustig of heel rustig in de buurt is. Dat geldt voor alle vervolgvragen. Overlast op het water Gevraagd werd om met behulp van een 4-punstsschaal aan te in hoeverre geluidsoverlast van boten op het water, overlast vanwege vaargedrag op het water, en overlast vanwege drukte op het water in de buurt voorkomt. Van de gehanteerde 4-puntsschaal (!=helemaal niet, 4=te veel) is een gemiddelde berekend. In onderstaande tabel zijn de drie gemiddelden met betrekking tot overlast op het water bij elkaar opgeteld. Uit de tabel blijkt dat deze drie vormen van overlast op het water zich meer voordoen in Centrum West en Centrum Oost, maar ook, zij het in veel mindere mate in de stadsdelen West en Oost. Ondernemers ervaren meer dan bewoners overlast van geluid, vaargedrag of drukte op het water. 2

31 Tabel.3 Overlast op het water, in hoeverre komt dat bij u in de buurt voor? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) geluidsoverlast van boten overlast vanwege vaargedrag overlast vanwege drukte op het water overlast op het water totaal C Centrum 2,80 2,71 2,63 8,15 Centrum-West 2,74 2,63 2,53 7,90 Centrum-Oost 2,88 2,79 2,74 8,42 W West 2,04 2,00 1,95 5,99 NW Nieuw-West 1,40 1,40 1,48 4,28 Z Zuid 1,68 1,62 1,67 4,97 O Oost 1,96 1,92 1,84 5,71 N Noord 1,83 1,75 1,64 5,22 ZO Zuidoost 1,39 1,43 1,35 4,17 Amsterdam ondernemers 2,13 2,07 2,03 6,22 deel Amsterdam bewoners 1,98 1,88 1,88 5,74 Vakantieverhuur door buurtbewoners Overlast kan ook veroorzaakt worden door particuliere vakantieverhuur van woningen via websites 12. Eerder zagen we dat het aanbod van woningen voor vakantieverhuur in de buurt ten opzichte van!6 volgens ondernemers is toegenomen. Wat betreft de feitelijke verhuur van woningen aan vakantiegangers constateren de ondernemers een lichte afname: van 46% veel of te veel vakantieverhuur in!6 naar 4%. Volgens een kwart is er niet veel maar ook niet weinig vakantieverhuur in de buurt, en een even groot deel van de ondernemers geeft aan dat vakantieverhuur door bewoners bij hen in de buurt helemaal niet of weinig voorkomt. Tabel.3 In hoeverre komt vakantieverhuur door buurtbewoners voor bij u in de buurt? (procenten, ex. weet niet) 1 helemaal niet 2 weinig 3 niet veel/niet weinig 4 veel 5 te veel totaal verschil -1,5 3,7 2,3-2,8-1,7 12 Zie voor verhuurde locaties: centreviews=false&filtermultilistings=false 2!

32 Volgens de meest recente cijfers verhuurde Airbnb in!" in!b. accommodaties kamers aan ). mensen. Vooral Noord en Amsterdam-West waren in trek. In!6 lag dit aantal op "". en in!4 op 4"4. mensen 13. Als we naar de berekende gemiddelden kijken, dan zien we dat de vakantieverhuur met name in de stadsdelen Centrum en West hoog is en in West ook flink is toegenomen in het afgelopen jaar. In de stadsdelen Zuid en Oost is eveneens sprake van een toename maar hier zien we dat vakantieverhuur minder vaak voorkomt. Ondernemers en bewoners verschilden in!6 niet heel erg van mening, nu vinden ondernemers iets vaker dan bewoners dat er sprake is van vakantieverhuur van woningen. Tabel.33 In hoeverre komt vakantieverhuur door buurtbewoners voor bij u in de buurt? Gemiddelde score op een schaal van (helemaal niet) tot en met 6 (te veel) verschil C Centrum 3,81 3,89 0,08 Centrum-West 3,94 3,91-0,03 Centrum-Oost 3,62 3,86 0,24 W West 3,29 3,81 0,52 NW Nieuw-West 2,15 2,20 0,05 Z Zuid 2,91 3,47 0,56 O Oost 2,46 3,27 0,82 N Noord 2,09 2,61 0,52 ZO Zuidoost 1,65 1,75 0,10 Amsterdam ondernemers 3,06 3,43 0,37 deel Amsterdam bewoners 2,97 3,30 0,33.= Wat doet de gemeente? Aanpak vakantieverhuur Op de vraag of de gemeente voldoende doet om de overlast van vakantieverhuur aan te pakken geeft 45% van de ondernemers aan dat de gemeente te weinig of weinig doet,!% is van mening dat de gemeente veel of zelfs te veel doet om deze overlast aan te pakken. Een kwart heeft een neutrale houding en bestempelt de inzet van de gemeente als niet veel maar ook niet weinig. Er treden slechts kleine verschillen van mening op tussen ondernemers en bewoners. Overigens had!b% van de ondernemers geen antwoord op deze vraag, zij zijn uit onderstaande tabel weggelaten. 13 Bron: Parool: - -mensen-bij-amsterdamseairbnb~a546!62!/ 2

33 Tabel.3 Vindt u dat de gemeente voldoende doet om overlast van vakantieverhuur aan te pakken? (procenten, ex. weet niet) 1 te weinig 2 weinig 3 niet veel/niet weinig 4 veel 5 te veel totaal In Centrum Oost en West is men verhoudingsgewijs minder te spreken over de inzet van de gemeente om overlast van vakantieverhuur aan te pakken als we naar de waarden van de berekende gemiddelden kijken. Tabel.36 Vindt u dat de gemeente voldoende doet om overlast van vakantieverhuur aan te pakken? Gemiddelde score op een schaal van (te weinig) tot en met 6 (te veel) 2017 C Centrum 2,35 Centrum-West 2,43 Centrum-Oost 2,26 W West 2,19 NW Nieuw-West 2,83 Z Zuid 2,44 O Oost 2,44 N Noord 2,52 ZO Zuidoost 2,07 Amsterdam ondernemers 2,39 deel Amsterdam bewoners 2,23 Aanpak drukte Vindt 45% van de ondernemers dat de gemeente weinig of te weinig doet om de overlast van vakantieverhuur aan te pakken, een soortgelijk beeld zien we bij de aanpak van de gemeente om drukte in de stad in goede banen te leiden: zes van de tien ondervraagden (6!%) vindt dat de gemeente onvoldoende (44%) of helemaal niets (6%) doet op dit vlak. Vier van de tien ondernemers zijn van mening dat de gemeente voldoende (25%) of zelfs meer dan voldoende doet om drukte in de stad in goede banen te leiden (4%). Van de bewoners bestempelt "% de inzet van de gemeente als (meer dan) voldoende. Overigens had!5% van de ondernemers geen antwoord op deze vraag. Deze zijn uit onderstaande tabel weggelaten. Beide vragen (aanpak vakantieverhuur en aanpak drukte) correleren sterk 14 met de (grote) onbekendheid van de maatregelen die de gemeente neemt om de drukte in de stad in goede banen te leiden: 46% van de ondervraagde ondernemers kan geen enkele maatregel in dit kader noemen. Zie voor een uitwerking van deze resultaten de volgende paragraaf. 14 p<.! 22

34 Tabel.3# Vindt u dat de gemeente voldoende doet om drukte in de stad in goede banen te leiden? (procenten, ex. weet niet) 1 nee, de gemeente doet helemaal niets 2 nee, de gemeente doet onvoldoende 3 ja, de gemeente doet voldoende 4 ja, de gemeente doet meer dan voldoende totaal De berekende gemiddelden op deze 5-puntsschaal zijn in onderstaande tabel opgenomen. Ondernemers zijn iets positiever dan bewoners: in Centrum, waar drukte het meest speelt, zijn bewoners het minst tevreden over de inzet van de gemeente (gemiddeld:, ), terwijl de gemiddelde score voor ondernemers hier op,5! uitkomt. In West zijn ondernemers het minst tevreden over de inzet van de gemeente om drukte in goede banen te leiden. Tabel.3 Vindt u dat de gemeente voldoende doet om drukte in de stad in goede banen te leiden? Gemiddelde score op een schaal van (nee, de gemeente doet helemaal niets) tot en met (ja, de gemeente doet meer dan voldoende) 2017 C Centrum 2,41 Centrum-West 2,48 Centrum-Oost 2,34 W West 2,28 NW Nieuw-West 2,45 Z Zuid 2,42 O Oost 2,45 N Noord 2,35 ZO Zuidoost 2,33 Amsterdam ondernemers 2,39 deel Amsterdam bewoners 2,18.> Bekendheid met maatregelen om drukte in goede banen te leiden Het Uitvoeringsprogramma Stad in Balans (USIB) heeft sinds het voorjaar van!"!!" maatregelen of initiatieven genomen om de groei van het gebruik van de stad door bewoners, bezoekers en bedrijven in goede banen te leiden en de overlast van drukte aan te pakken 15. Ruim de helft van de ondernemers heeft niets gemerkt van deze!!" maatregelen die de gemeente inzet om drukte in de stad in goede banen te leiden, of kan in ieder geval geen enkele maatregel noemen (46%). In Centrum kunnen ondernemers vaker maatregelen noemen dan elders. 15 Monitor Maatregelen Uitvoeringsprogramma Stad in Balans, nulmeting eind!", OIS 25

35 Vooral in Noord en Zuidoost is het aandeel mensen dat één van de maatregelen kan noemen klein. Er treden geen verschillen op in de mate waarin ondernemers maatregelen kunnen noemen en of zij de buurt als (heel) druk of rustig bestempelen. Bij bewoners is dat wel het geval: bewoners die de buurt als heel druk bestempelen kunnen minder vaak maatregelen van de gemeente noemen om drukte in goede banen te leiden (2 %), terwijl dat bij mensen die het heel rustig in de buurt vinden op 54% ligt. Ondernemers kunnen vaker maatregelen noemen dan bewoners. Tabel.3= Heeft u iets gemerkt van de maatregelen om drukte in de stad in goede banen te leiden, en zo ja, welke maatregelen zijn dat of welke maatregelen kunt u noemen? (procenten, ex. weet niet) nee, niets van gemerkt, ja, namelijk kan geen maatregelen noemen totaal C Centrum Centrum-West Centrum-Oost W West NW Nieuw-West Z Zuid O Oost N Noord ZO Zuidoost Amsterdam ondernemers deel Amsterdam bewoners Maatregelen die genoemd worden hebben onder andere betrekking op het beperken van vakantieverhuur (Airbnb), beperken autoverkeer (autoluw, afsluiten van wegen, eenrichtingverkeer), verbieden bierfiets, aanleggen bredere fietspaden en fietskruisingen, spreiding (evenementen en mensen, naar buiten het centrum of naar de regio), bussen uit het centrum, beperken toeristenwinkels, inzet van hosts en verkeersregelaars, extra handhaving en schoonmaak, andere laad- en lostijden, etc.. Suggesties om drukte in goede banen te leiden Amsterdammers geven massaal gehoor aan de vraag met suggesties of ideeën te komen waardoor de gemeente de drukte in de stad in goede banen zou kunnen leiden: bijna acht van de tien ondernemers of bewoners noemen iets. Vooral in de stadsdelen Centrum en West is het aandeel ondernemers dat iets noemt hoog ()6%). 24

36 Tabel.3> Wat kan of zou de gemeente volgens u moeten doen om de drukte in de stad in goede banen te leiden? (procenten, ex. geen antwoord) de gemeente kan/zou geen idee, weet niet totaal C Centrum Centrum-West Centrum-Oost W West NW Nieuw-West Z Zuid O Oost N Noord ZO Zuidoost Amsterdam ondernemers deel Amsterdam bewoners Suggesties zijn onder andere: verder beperken of verbieden van Airbnb/vakantieverhuur, toeristenwinkels beperken (verschraling winkelaanbod tegengaan), autoverkeer beperken, scooters weren (van fietspad of in het algemeen), bussen uit het centrum weren, meer of beter handhaven (o.a. fietsparkeren, op de stoep lopen i.p.v. op het fietspad of de weg, geluidsoverlast, verkeersovertredingen), meer spreiding, hotelstop, stoppen met promotie van de stad, minder toeristen, meer parkeergelegenheid creëren voor auto en fiets (ondergronds of aan de rand van de stad), betere coördinatie van opbrekingen, etc.. Draagvlak voor toerisme Tijdens de wetenschapstafel die in juni!" door programmateam Stad in Balans werd georganiseerd, presenteerde Vincent Nijs van Toerisme Vlaanderen onderzoek naar de attitude van bewoners ten aanzien van toerisme onder bewoners van de binnenstad van Brugge 16, ofwel de toeristische draagkracht. Uit dit onderzoek zijn enkele stellingen opgenomen, aangepast aan de Amsterdamse situatie. Het gaat om acht positieve en acht negatieve stellingen die aan alle respondenten in dit onderzoek zijn voorgelegd, waarbij men met behulp van een 4-puntsschaal aan kon geven of men het met de stelling oneens of eens was (!=mee oneens, 4=mee eens). De stellingen werden per respondent in wisselende en willekeurige volgorde voorgelegd (gerandomiseerd). De volgende acht stellingen zijn positief van aard: ik steun toerisme en ik wil dat het belangrijk blijft in Amsterdam Amsterdam zou een toeristische bestemming moeten blijven in het algemeen zijn de voordelen van toerisme in Amsterdam groter dan de nadelen 16 Rapport via 26

37 door toeristische ontwikkelingen ziet Amsterdam er beter uit een groei van het aantal toeristen versterkt de lokale economie toerisme helpt om onze culturele identiteit te bewaren toerisme helpt om onze gebouwen te restaureren toeristische ontwikkelingen verbeteren de levenskwaliteit in Amsterdam De andere acht stellingen hebben een negatieve connotatie: de groei van toerisme zal er toe leiden dat er niemand meer binnen de ring A! wil wonen door toerisme wordt het leven duurder in Amsterdam een groei van toerisme zal leiden tot wrijving tussen bewoners en toeristen ik voel me in bepaalde stadsdelen in mijn comfort beperkt door toerisme (omwille van verkeer, kwaliteit dienstverlening, prijzen, lawaai ) het toenemend aantal toeristen vermindert de leefbaarheid van de stad ik heb het gevoel dat onze eigen stad niet meer van ons is de druk van het toerisme heeft een negatieve impact op mijn dagelijks leven toeristen zorgen voor overlast in Amsterdam Een hoge score geeft voor zowel de positieve - als negatieve stellingen aan dat men het met de stellingen eens is. Uit de analyse 17 blijkt dat als mensen hoog scoren op de positieve stellingen, dat ze dan laag scoren op de negatieve stellingen en andersom. We hebben de scores op de negatieve stellingen omgescoord, dat wil zeggen: mee eens kreeg de waarde! in plaats van een 4 etc. Een hoge score op de negatieve stellingen betekent in dit geval dan dat men het oneens is met deze stellingen. Uit de nadere betrouwbaarheidsanalyse 18 blijkt dat de positieve - en negatieve stellingen tot één en hetzelfde fenomeen behoren, hetgeen we hier draagvlak voor toerisme hebben genoemd. Vervolgens zijn alle (omgescoorde) stellingen bij elkaar geteld en is er een gemiddelde berekend. Bij dit draagvlak voor toerisme loopt de schaal van! (mee oneens) tot en met 4 (mee eens). Hoe lager de score, hoe kleiner het draagvlak voor toerisme. Uit de figuur blijkt dat het draagvlak voor toerisme onder ondernemers in heel Amsterdam rond het midden uitkomt (2, ) terwijl het bij bewoners eerder naar de lage kant neigt (de gemiddelde score komt bij hen uit op,6). Bij ondernemers uit het Centrum en Zuid is er meer draagvlak voor toerisme, terwijl er bij bewoners minder draagvlak voor toerisme is in het Centrum (gemiddeld,2) en de naastgelegen!b e -eeuuwse gordel (variërend van,45 in West tot,6b in Oost). 17 Factoranalyse 18 Cronbach s Alpha:,B24.Dit is een manier om vast te stellen of meerdere items samen één schaal mogen vormen. Het wordt ook wel een betrouwbaarheidsanalyse genoemd. De Cronbach's alpha zelf is de maatstaf. Dit wordt getoetst op basis van de onderlinge correlatie van de verschillende items. Een alpha van,b of meer geeft een excellente interne consistentie aan. 2"

38 Hoe drukker het in de buurt is, hoe kleiner het draagvlak voor toerisme (heel rustig: 2, 4, heel druk:, ). Tabel. Draagvlak voor toerisme bij ondernemers Gemiddelde score op een 6-puntsschaal van (mee oneens) tot en met 6 (mee eens) Amsterdam 2,96 Nieuw-West 3,39 Centrum 2,99 Zuid 2,98 Zuidoost 2,93 Noord 2,89 Oost 2,89 West 2, Conclusie Amsterdam is nog steeds een fijne stad om in te ondernemen, wonen, werken en studeren. Vergeleken met!6 vindt men dat het drukker is geworden in de stad, in de eigen buurt is de drukte niet toegenomen. We zien bij ondernemers een wisselend beeld in de bijdrage van de voorgelegde mogelijke oorzaken van drukte: soms een toename, maar soms ook een afname, terwijl bewoners zowel oorzaken als gevolgen van drukte in de buurt vaker opmerken. Volgens beide groepen respondenten zorgen Nederlandse bezoekers en Amsterdammers iets minder dan vorig jaar voor drukte in de buurt. Wat betreft de mogelijke gevolgen van drukte in de buurt zien we dat ondernemers vinden dat verminderde bereikbaarheid en verkeerschaos vaker voorkomen dan een jaar geleden, de overige voorgelegde mogelijke gevolgen zijn volgens hen niet of nauwelijks toe- of afgenomen. De stadsdelen West, Zuid en (in mindere mate) Oost gaan meer op het Centrum lijken, in Noord en Zuidoost doet drukte zich minder dan elders voor en is de drukte volgens ondernemers zelfs afgenomen. Op de vraag of drukte in de buurt gunstig is voor de onderneming, geeft bijna twee derde van alle ondervraagde ondernemers (dus ook die het heel rustig in de buurt vinden) aan dat het voor het bedrijf niet uitmaakt, net als vorig jaar. Voor ruim een vijfde van de ondernemers is drukte (heel) gunstig voor het bedrijf. 2)

39 De gemeente zou meer mogen doen aan de aanpak van vakantieverhuur van woningen en aan het in goede banen leiden van drukte in de stad. Er worden daartoe volop suggesties gedaan. De onbekendheid met de maatregelen die in dit kader genomen worden is vrij groot. Ondernemers kunnen vaker dan bewoners maatregelen noemen. Het draagvlak voor toerisme onder ondernemers is niet groot maar ook niet klein. Bij bewoners is dit eerder aan de lage kant. Bij ondernemers uit het Centrum en Zuid is er meer draagvlak voor toerisme, terwijl er bij bewoners minder draagvlak voor toerisme is in het Centrum en de naastgelegen!be-eeuuwse gordel. 2B

40 [Geef tekst op]