10 GEMISTE KANSEN IN 500 DAGEN. Een evaluatie van 500 dagen stedenbouwkundig beleid in Antwerpen.

Transcriptie

1 10 GEMISTE KANSEN IN 500 DAGEN Een evaluatie van 500 dagen stedenbouwkundig beleid in Antwerpen.

2 De afgelopen 500 dagen kwam het Antwerpse college geregeld in aanvaring met buurtbewoners en districten rond stadsontwikkeling. Met dit overzicht van 10 gemiste kansen in 500 dagen illustreren we waar dit nieuwe stadsbestuur in allerlei stedenbouwkundige dossiers de mist in ging. De trends tekenen zich duidelijk af en de conclusie ligt dan ook voor de hand: Kwaliteitsvolle stadsontwikkeling is geen prioriteit in Antwerpen. Het gevolg zijn enorm veel gemiste kansen. Kansen op vlak van leefbaarheid, participatie, mobiliteit, ecologie... Deze gemiste kansen vertalen zich naar meer en meer verzet vanuit de bevolking. De nieuwe actiegroepen zijn haast niet meer bij te houden (Red de Middenvijver, Zoo Niet, Park Spoor Oost, Park Spoor Zuid NU, Geen BAM op den DAM...). Deze stad heeft nood aan een doordacht beleid dat werkt aan de stad van de toekomst. Met dit overzicht overlopen we de dossiers die Groen graag anders aangepakt zou zien. Joris Giebens Gemeenteraadslid voor Groen Antwerpen

3 2 TRAM EKEREN 3 OOSTERWEEL 1 MIDDENVIJVER 4 SPOOR OOST 5 TURNHOUTSE BAAN 6 MOORKENSPLEIN 10 PETROLEUM ZUID 9 KONIJNENWEI 7 HARMONIEPARK 5 GENERAAL LEMANSTRAAT 8 FERRARISBOS

4 1 MIDDENVIJVER Met de komst van Nieuw Zuid moeten enkele grote Antwerpse festivals op zoek naar een nieuwe locatie. De grasvlakte aan de Middenvijver op Linkeroever wordt door het stadsbestuur naar voor geschoven als de ideale nieuwe plek. Groen stelt zich hier ernstige vragen bij. Grote festivals naast waardevol natuurgebied is geen goed idee Het is een slecht idee om grote festivals op Middenvijver te organiseren. Schepen Van de Velde moet op zoek gaan naar een meer geschikte locatie. Waarom niet op zoek gaan naar verlaten industriële sites? Meyrem Almaci Gemeenteraadslid Antwerpen Schepen Van de Velde heeft de keuze voor de Middenvijver halsoverkop gemaakt, zonder enig draagvlak en kennis van zaken, onder het mom van daadkrachtig bestuur. De beslissing stootte op enorm veel protest. Men wil er festivals voor bezoekers organiseren, pal naast het waardevolle natuurgebied Het Rot. Het stadsbestuur gaat zo in tegen een negatief advies van Natuur en Bos. Groen is voor een bruisende stad en festivals verdienen daarin zeker een plek. Maar voor bijzonder grote festivals moet je op zoek gaan naar een plek waar je natuur en buurtbewoners zo weinig mogelijk stoort. ECOLOGIE PARTICIPATIE TOEKOMSTVISIE

5 2 TRAM EKEREN De stad wil inzetten op vertramming, maar heeft de moed niet dit ook effectief door te voeren. Zo verdwenen de plannen om een tramverbinding te leggen tussen Ekeren en de stad in de vuilnisbak en blijft het bij een verbinding tot aan de Havanasite op de Luchtbal. Een foute beslissing volgens Groen. Een tram tot ver voorbij Ekeren Bied inwoners van de Antwerpse Noordrand een snelle en comfortabele tramverbinding tot in de stad. Ze zullen met plezier hun auto laten staan en de tram in de plaats nemen. De beslissing om de tram niet door te trekken tot Ekeren, kwam tot stand zonder enige participatie, noch van de districtsraad, noch van bewoners. Naast Ekeren, verliezen ook wijken zoals Schoonbroek en Rozemaai hun gehoopte verbinding met het stadscentrum. Groen pleit voor een tramverbinding die reikt tot ver voorbij Ekeren. Zo kunnen zowel inwoners van Ekeren als inwoners van de Noordrand ervan genieten. Wouter Van Besien Gemeenteraadslid Antwerpen PARTICIPATIE MOBILITEIT

6 3 OOSTERWEEL In de volksraadpleging van 18 oktober 2009 stemden de Antwerpenaren tegen het BAMtracé. Maar de Vlaamse regering en het Antwerpse stadsbestuur zetten koppig door: op Valentijnsdag beslisten ze om een nieuwe tunnel onder de Schelde aan te leggen op het BAMtracé. Het BAM-tracé verminkt de stad Ringland is een positief verhaal dat op een slimme wijze een antwoord biedt op het mobiliteitsprobleem, de ongezonde lucht én het tekort aan ruimte in en rond Antwerpen. Wouter Van Besien Gemeenteraadslid Antwerpen Het BAM-tracé verminkt de stad, zorgt voor meer fijn stof en lawaai en maakt een volledige overkapping onmogelijk. Het verankert doorgaand verkeer in de stad. In Deurne-Noord komt er een open afrittencomplex, de Hollandse Knoop, van 125 meter breed. Op verschillende plaatsen komen mensen op minder dan 100 meter van de Ring te wonen. Het BAM-tracé neemt van alle onderzochte tracés de grootste oppervlakte waardevolle natuur in (216 hectare), waaronder het Noordkasteel en het Sint-Annabos. Groen wil een tolvrije Liefkenshoektunnel, een snelheidsverlaging op de ring naar 70km/uur, slimme kilomterheffing en meer en beter openbaar vervoer en fietsinfrastructuur. MOBILITEIT LEEFBAARHEID PARTICIPATIE

7 4 SPOOR OOST Spoor Oost is een verlaten spoorwegterrein van 10,8ha aan de rand van Borgerhout en Antwerpen-Noord. Het stadsbestuur heeft allerlei plannen: nieuwe locatie voor de Sinksenfoor, parking voor het Sportpaleis, KMO-zone... maar de buurt snakt naar groen en open ruimte. De trukken van de foor Borgerhout en Antwerpen-Noord zijn de meest dichtstbevolkte buurten van Vlaanderen. Natuurlijk moet hier een Park Spoor Oost komen. Want open ruimte is een recht, en geen luxe. Marij Preneel Districtsburgemeester Borgerhout Het bestuursakkoord wil een KMO-park. Schepen Kennis (n-va) ziet een parking voor het Sportpaleis. Schepen Van de Velde (n-va) belooft 10,8ha park. En tegelijkertijd blijkt de plek uitverkoren voor de Sinksenfoor. Een kakofonie aan invullingen en ideeën zonder enige visie. Voeg daarbij een onduidelijke communicatie en weinig dialoog, en je krijgt een dossier dat uitblinkt in onzekerheid. Groen is duidelijk. Borgerhout en Antwerpen-Noord verdienen een Park Spoor Oost. 1 inwoners op 3 is er jonger dan 18 jaar. Met inwoners per vierkante kilometer is extra open en groene ruimte hier een noodzaak. INSPRAAK LEEFBAARHEID KINDVRIENDELIJK

8 5 TURNHOUTSEBAAN GENERAAL LEMANSTRAAT De Generaal Lemanstraat & de Turnhoutsebaan zijn twee bijzonder drukke toegangswegen voor auto s van buiten de stad. Het stadsbestuur wil er geen fietspaden aanleggen ook al is het er gevaarlijk. De bereikbaarheid voor de auto blijkt belangrijker dan verkeersveiligheid. Verkeersveiligheid voor fietsers en voetgangers niet belangrijk Extra aandacht voor fietsers en voetgangers op de Turnhoutsebaan zou de middenstand een stevig duwtje in de rug kunnen geven. Onbegrijpelijk dat N-VA hier geen aandacht voor heeft De Generaal Lemanstraat was een symbooldossier van het eerste uur. Door de bestaande plannen voor een fietspad, en de bijhorende euro subsidies, te schrappen maakte Schepen Kennis (n-va) een statement: de wagen is koning onder zijn beleid. Bijna 500 dagen later volgde voor de Turnhoutsebaan hetzelfde verhaal. Schepen Kennis wilt de problemen op drukke invalswegen oplossen door fietsers te laten uitwijken naar de omliggende straten. Dat de burger dit beleid niet kan smaken werd snel duidelijk op de fietsactie met duizenden fietsers op de Turnhoutsebaan. Joris Giebens Gemeenteraadslid Antwerpen MOBILITEIT LEEFBAARHEID VERKEERSVEILIG

9 6 MOORKENSPLEIN Het Masterplan Borgerhout voorzag een nieuwe bibliotheek, extra kinderopvang, een nieuw loketgebouw en een sporthal voor Borgerhout. Rond het Moorkensplein, in het hart van oud- Borgerhout, zou een groene, autovrije zone komen van 8000m 2. Een pracht van een project! Droomproject Reuzenpark op de lange baan Borgerhout heeft nood aan bijkomende infrastructuur en aan open groene ruimte. Samen met de buurtvereniging pleiten we vanuit Groen dan ook voor een echt, verkeersvrij Moorkenspark, een bib en een sporthal In samenspraak met de buurt, gaven stad en district vorm aan het nieuwe Moorkenspark. Een prestigieus Rotterdams architectenbureau tekende de plannen. Zeven mensen verkochten hun woning voor de aanleg van het Moorkenspark. Na 6 weken besturen, zette Schepen Van de Velde het project on hold. Het contract met de architecten werd stopgezet. De stad besliste zonder overleg dat een autovrij plein niet kon. Een ondergrondse parking zou via crowdfunding gefinancierd moeten worden. Anderhalf jaar later zijn ook de plannen voor de bibliotheek, de kinderopvang en de sporthal geschrapt. Marij Preneel Districtsburgemeester Borgerhout LEEFBAARHEID PARTICIPATIE MOBILITEIT

10 7 HARMONIEPARK Het Harmoniepark zal worden heraangelegd. Het stadsbestuur maakte hiervoor een ruimtelijk uitvoeringsplan op en kleurde een deel van het park in als bouwgrond. Op die manier zou de bouw van een appartementsgebouw in het park toegelaten kunnen worden. Dit stootte op heel wat verzet. Raad van State fluit schepen terug in dossier Harmoniepark Gelukkig gingen de partijgenoten van schepen Van de Velde in het districtscollege niet mee in zijn plannen om een deel van het Harmoniepark om te zetten in bouwgrond. 250 bezwaren van buurtbewoners, 3000 handtekeningen voor een petitie én een advies van de districtsraad spraken zich allemaal uit vóór het behoud van een sportterrein en het koetshuis in het Harmoniepark. In de gemeenteraad stelde Groen voor om deze terreinen uit het RUP te lichten. Schepen Van de Velde ging niet in overleg en drukte zijn wil door: deze terreinen in het Harmoniepark moesten omgezet worden in bouwgrond. De buurt schreeuwde Geen beton op onze gazon, tekende protest aan en zes maanden later werd het stadsbestuur teruggefloten door de Raad van State. Tom Van den Borne Districtsschepen Antwerpen LEEFBAARHEID PARTICIPATIE KINDVRIENDELIJK

11 8 FERRARISBOS Ondanks een unaniem negatief advies van de Wilrijkse districtsraad gaf het stadsbestuur een kapvergunning voor het eeuwenoude ferrarisbos in Wilrijk. Op de plek van dit bos had het transport- en logistiek bedrijf Essers uitbreidingsplannen. Ondertussen is het bos gekapt. Een oeroud bos voor de bijl De stad legde Essers compensatie op, maar een dergelijk ecologisch waardevol bos met oeroude bomen, kan je niet compenseren. Het is onbegrijpelijk dat een oeroud bos moet wijken voor een nieuwbouwmagazijn, terwijl er vlakbij in hetzelfde industriegebied heel wat leegstaande ongebruikte industriepanden zijn. Zowel in de districtsraad, als op de gemeenteraad, als door acties op het terrein kaartte Groen de kap van dit ecologisch waardevolle bos aan. Maar het stadsbestuur en Essers zetten hardnekkig door. Ondanks alle waarschuwingen werd het bos toch gekapt. Bijna een jaar later is er nog steeds niets gebouwd op het ontboste terrein en van compensatie lijkt voorlopig geen sprake te zijn. Dirk Avonts OCMWraadslid Antwerpen ECOLOGIE PARTICIPATIE

12 9 KONIJNENWEI In de Brederodewijk op Antwerpen-Zuid is er een groot gebrek aan groene ruimte en plaats om te spelen. Al twintig jaar wachten de inwoners van de Brederodewijk op een park op de Konijnenwei. Deze droom kwam ten einde toen het huidige stadsbestuur koos voor parking in plaats van park. Geen park, wel parking op de Konijnenwei Op termijn zou men de Singel kunnen verleggen tot achter de Konijnenwei. Zo kan er een park komen dat vlot en veilig bereikbaar wordt. Dat is goed voor de verdere ontwikkeling van een leefbare buurt. In de ontwikkeling van Nieuw-Zuid was aanvankelijk voorzien om van de Konijnenwei een wijkpark te maken voor de omliggende buurten. Schepen Van de Velde besliste echter om dit park uit het plan te schrappen en het gebied dus niet in te kleuren als parkgebied. Bovendien koos het stadsbestuur ervoor om de Konijnenwei gedeeltelijk als parking te gebruiken. In dit dossier schuift de stad de wensen van de bewoners simpelweg opzij. Omdat er in de buurt een groot tekort is aan groene ruimte en plaats om te spelen, vindt Groen dat dit gebied wel als parkgebied moet worden ingekleurd. Freya Piryns Gemeenteraadslid Antwerpen LEEFBAARHEID MOBILITEIT KINDVRIENDELIJK

13 10 PETROLEUM ZUID Antwerpen, een havenstad met een rijke geschiedenis. Een belangrijk hoofdstuk hiervan speelde zich af op Petroleum Zuid. In binnen- en buitenland benijden ze ons voor dit soort industrieel erfgoed. Toch kiest dit stadsbestuur ervoor om een groot deel van het erfgoed op de site te laten verdwijnen. Industriëel erfgoed bij het oud ijzer In Limburg en in het Ruhr-gebied wordt erfgoed opgenomen in de herbestemming van sites. Met de herbestemming van Petroleum- Zuid zet dit stadsbestuur het historisch erfgoed bij het oud ijzer. Joris Giebens Gemeenteraadslid Antwerpen Op de site van Petroleum-Zuid plant de stad Blue Gate, een zogenaamd duurzaam en eco-innovatief bedrijventerrein. Het duurzaam karakter van het bedrijventerrein staat echter zwaar onder druk door op deze plek ook het nieuwe arresthuis te willen onderbrengen. Daardoor komt er geen natuurverbinding met de Hobokense Polder en geen volwaardig buffergebied. Ook het aanwezige industrieel erfgoed wordt met de grond gelijk gemaakt. Slechts een kleine fractie wordt behouden. Groen wil het maximale behoud van het erg waardevolle industriële erfgoed, dat ons in binnen- en buitenland wordt beneden. ECOLOGIE ERFGOED PARTICIPATIE

14 Het lijstje oogt bijzonder indrukwekkend. Het tempo waarmee het ene na het andere dossier werd gemismanaged, baart ons zorgen voor de toekomst. Groen hoopt dat dit bestuur en de bevoegde schepenen een grondige evaluatie maken van de voorbije 500 dagen. Voor Groen is het alvast duidelijk waar men meer aandacht aan moet besteden. Meer betekenisvolle participatie van burgers, districten en oppositie is cruciaal in deze stedenbouwkundige dossiers. Transparante communicatie en openheid van documenten zijn noodzakelijk. Te vaak worden beslissingen ongefundeerd genomen zonder inkijk in de beslissingslogica. Men moet resoluut kiezen voor een 21e eeuwse mobiliteitsvisie met veel meer zorg en aandacht voor fietsers, openbaar vervoer en voetgangers. De verwachte bevolkingstoename vraagt slimme oplossingen voor een duurzame groei. Een goed evenwicht van voldoende open en groene ruimte, compact bouwen en zuinig ruimtegebruik worden dé uitdaging voor de komende decennia. Respect voor adviesorganen zoals Natuur en Bos, de GECORO, de stadsbouwmeester,... in plaats van deze af te bouwen en systematisch te negeren. De vermelde dossiers zullen uiteraard verder op de agenda blijven. Toch zien we er ook andere, zoals De Scheldekaaien, invulling van de Oude Handelsbeurs, het inplanten van extra parkeerinfrastructuur enz nu reeds aan de horizon opduiken. Groen zal dan ook zowel op stads- als en districtsniveau blijven waken over het stedenbouwkundig beleid. Joris Giebens Gemeenteraadslid voor Groen Antwerpen

15