Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân"

Transcriptie

1 Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2018/2019 A. Beleidsplan B. Activiteitenplan C. Exploitatie en begroting Leeuwarden, juni 2018

2 Inhoud A. Beleidsplan Aanhaken op ambities vo en ho Consolideren en versterken Professionalisering van docenten en teams LOB Terugkoppeling doorstroominformatie hogescholen... 5 B. Activiteitenplan Samenhangend aanbod voor loopbaanoriëntatie (scholieren, decanen, docenten) Bevorderen aansluiting op leerinhoud en pedagogisch/didactische aanpak (docenten) Monitoren van de aansluiting (coördinatoren, management) Kenniscirculatie in VO en HO (management, docenten) C. Exploitatie en begroting Bijlage 1 Overzicht van actoren binnen Aansluitingsnetwerk vo-ho Fryslân Bijlage 2 Sectorakkoord VO Bijlage 3 Samenvatting RAP NHL Stenden Bijlage 4 Samenvatting RAP Van Hall Larenstein Bijlage 5 Docent Ontwikkel Teams... 28

3 A. Beleidsplan Aanhaken op ambities vo en ho De minister van OCW en voorzitter VO-raad hebben het sectorakkoord verlengd tot 2020 (zie bijlage 1). De ambities uit het sectorakkoord zijn: Ambitie 1. Uitdagend onderwijs voor elke leerling Ambitie 2. Eigentijdse voorzieningen Ambitie 3. Brede vorming voor alle leerlingen Ambitie 4. Partnerschap in de regio Ambitie 5. Scholen als lerende organisaties Ambitie 6. Toekomstbestendigheid organiseren Ambitie 7. Nieuwe verhoudingen in verantwoording en toezicht De doelstellingen bij deze ambities zijn geactualiseerd en in dit beleidsplan worden verschillende koppelingen gelegd met deze ambities en doelstellingen van de VO-raad. Het sectorakkoord hbo gaat uitvoerig in op Investeren in onderwijskwaliteit en Werken aan maatschappelijke meerwaarde. Daarbij is het verbeteren van de doorstroom vanuit mbo, havo en vwo naar hbo een van de prioriteiten. Dat moet vanuit de regio en in nauwe samenwerking met andere onderwijssectoren gebeuren. Voor het verbeteren van de aansluiting maken de hogescholen afspraken met de scholen in hun voedingsgebied om kansrijke vernieuwende praktijken te beproeven. De minister van OCW zal ruimte bieden om doorstroom van havo-hbo en mbo-hbo te verbeteren. Hogescholen ondersteunen flexibilisering van leerroutes ook over de grenzen van opleidingen en instellingen heen. Dit sluit aan op onze initiatieven met het Nieuwe leerjaar. OCW stelt vanaf 2018 jaarlijks via de hoger onderwijs instellingen RAP-middelen beschikbaar voor aansluitingsnetwerken vo-ho en mbo-hbo. NHL Stenden en hogeschool Van Hall Larenstein hebben daarvoor ambitieuze plannen ingediend. Deze plannen (zie bijlage 3 en 4) worden onder andere in samenwerking met het Aansluitingsnetwerk uitgevoerd en zijn onderdeel van het activiteitenplan Bij het strategisch overleg vo-ho van maart 2018 is afgesproken om in Friesland de aansluiting voor vwo ers naar het wo meer aandacht te geven, vooral op het terrein van LOB-activiteiten. Het Aansluitingsnetwerk gaat komend jaar hierover in gesprek met RUG campus Fryslân en de scholierenacademie van de RUG. Bij het jubileumsymposium van het Aansluitingsnetwerk in januari 2017 werd de achterstand van jongens op meisjes in studiesucces zowel op de havo als in het hbo gesignaleerd door Thom de Graaff, voorzitter Vereniging Hogescholen. Jongens lopen 1-2 jaar achter op meisjes in de ontwikkeling van niet-cognitieve vaardigheden, zoals plannen en zelfstandig werken. Jolles heeft hierover een interessant onderzoek uitgebracht, de jongens tegen de meisjes (Jolles, 2016). In de havo zien we relatief veel afstroom, vaak naar het mbo, en zittenblijvers onder jongens. In het hbo scoren jongens 15% slechter op studieuitval (40% tegenover 25% bij meisjes). Jongens verdienen wellicht meer ondersteuning in de tienerperiode. Het is aan scholen en opleidingen om dit probleem op te pakken. Het Aansluitingsnetwerk heeft dit probleem op de agenda geplaatst, onder andere vanuit de discussie over invulling van het Nieuwe leerjaar. Komend jaar wordt vanuit een projectgroep gewerkt aan een concrete uitwerking van het Nieuwe leerjaar. Dit onderdeel sluit aan op ambities 1 en 3. Meer uitdagend onderwijs specifiek gericht op jongens kan helpen bij de noodzakelijke brede vorming voor een juiste studiekeuze en goede aansluiting. In het sectorakkoord hbo wordt geïnvesteerd in een traject voor de doorontwikkeling en verdieping van het advies van de commissie Veerman, gericht op

4 meer ruimte voor differentiatie en profilering en het bevorderen van gelijke kansen en keuzeruimte voor studenten in het stelsel. Het landelijk Expertisepunt LOB heeft regionale contactpersonen aangesteld die inventariseren hoe LOB in de regio en op scholen wordt ingevuld. Het Aansluitingsnetwerk onderhoudt contact met het Expertisepunt. Afstemming van LOB tussen scholen en met hogescholen helpt om LOB op en buiten school effectiever te maken voor leerlingen (Ambitie 4). Landelijk werkt het SLO en vertegenwoordigers van curriculum.nu aan nieuwe inzichten en leerlijnen in het onderwijs van PO en VO. Er zijn verschillende aandachtsgebieden geformuleerd. Momenteel wordt gewerkt aan een algemene formulering van de essenties van wat het onderwijsveld wil bereiken. Dit gebeurt momenteel met tal van feedbacksessies in het land. In de volgende fase worden bouwstenen uitgewerkt waarmee het onderwijs vorm kan krijgen. Oplevering is gepland in Het Aansluitingsnetwerk onderhoudt contacten met verschillende SLO vertegenwoordigers, bijvoorbeeld vanuit DOTs en werkgroepen. Daarin wordt gewerkt aan ambities 1 t/m Consolideren en versterken Het Aansluitingsnetwerk kent de volgende hoofddoelstellingen: 1. Stimulering van (docent-)professionalisering voor de doorstroom vo-ho. 2. Versterking schoolbeleid m.b.t. Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding (LOB). Belangrijk uitgangspunt is het jaarlijks terugkoppelen naar de aangesloten onderwijsinstellingen van studieresultaten en tevredenheidspeilingen. Dit biedt toeleverende scholen aanknopingspunten voor verbeterstappen in het aansluitingsbeleid. 2.1 Professionalisering van docenten en teams Docenten van zowel vo als hbo spelen voor leerlingen/studenten een belangrijke rol bij de inhoudelijke en didactische aansluiting tussen het vo en hbo. Het Aansluitingsnetwerk hanteert de stelregel dat elke vakdocent havo/vwo de betekenis van zijn/haar vak voor de vervolgstudie van de leerlingen kan uitleggen. Daarnaast is het gewenst dat scholen en docenten voldoende ruimte vinden voor werkvormen waarin leerlingen kunnen werken aan studievaardigheden, die een succesvolle start in het hoger onderwijs bevorderen. De werkgroep studievaardigheden heeft praktische tools ontwikkeld die komend jaar worden aangeboden aan havo teams en docenten. De NHL Stenden lerarenopleidingen dragen bij aan docentprofessionalisering onder andere vanuit de visie van Design Based Education. De variëteit aan professionaliseringsactiviteiten vinden plaats in de vorm van Professionele Leer Gemeenschappen (PLG s), Docent Ontwikkel Teams (DOT s) en docentconferenties. Bij PLG s ligt de nadruk op het versterken van de didactiek in de klas en worden aangestuurd vanuit vakdidactici van NHL Stenden en RUG. NHL Stenden organiseert in samenwerking met Hanzehogeschool een PLG voor vo-docenten over Talent ontwikkeling. DOT s werken meer van onderop: coaches zijn meestal vo-docenten en de groepen (vo en hbo docenten) bepalen gezamenlijk welke thema s het vak en de aansluiting vo-ho kunnen versterken (ambities 1 t/m 5). In bijlage 5 is deze aanpak verder uitgewerkt.

5 2.2 LOB LOB activiteiten bij hbo De werkgroep LOB communicatie evalueert structureel alle LOB activiteiten voor leerlingen in het hbo en kijkt daarbij ook naar de effectiviteit van activiteiten. De WegWijsDag is geëvalueerd en krijgt een verbeterde opzet komend jaar. Komend jaar ontwikkelt LOB communicatie een plan voor een nieuwe opzet van de Oriëntatiedag voor havo 4. Aan het einde van havo 4 is vanuit het vo behoefte aan ondersteuning bij startmomenten voor het profielwerkstuk. Onderzocht wordt of de Oriëntatiedag op deze behoefte kan aansluiten. Vrijwel alle Friese leerlingen bezoeken het diverse aanbod van studiekeuzedagen bij de NHL Stenden en Van Hall Larenstein. Decanen stimuleren hun leerlingen sterk om deel te nemen aan meeloopdagen en Proefstuderen. Leerlingen ontvangen van decanen specifieke vragensets om te stellen aan studenten en docenten bij Proefstuderen en open dagen. NHL Stenden organiseert voor leerlingen X-honours programma s in het kader van excellentie en talentontwikkeling. Profielwerkstukondersteuning Het Aansluitingsnetwerk Vo-Ho Fryslân streeft ernaar om binnen de aangesloten vo-scholen het profielwerkstuk (pws) meer dan nu het geval is in het teken te zetten van de aansluiting met de vervolgopleiding (LOB). Hogescholen ontwikkelen een aanbod van onderwerpen die aansluiten op clusters van opleidingen. Leerlingen kunnen bij de hogeschool vragen over hun pws kwijt, die soms leiden tot contact met studenten of een docent. Ook bieden hogescholen desgevraagd workshops bij de opstart van het pws gericht op de onderzoekleerlijn. LOB-check in havo 5 Afgelopen jaar heeft de werkgroep Warme overdracht een LOB-check ontwikkeld voor mentorklassen in havo 5. Begin komend schooljaar komt een proefversie LOB-check beschikbaar voor belangstellende scholen. De proefversie wordt getest en verder ontwikkeld tot een definitieve versie voor schooljaar Doel van de LOB-check is dat mentoren een overzicht krijgen hoever alle individuele mentorleerlingen gevorderd zijn met LOB. De mentor krijgt een overzicht van adviezen waar zijn/haar leerlingen aan moeten werken. Komend jaar zal deze tool via decanenkring Friesland worden verspreid onder op de scholen en worden geëvalueerd. Aansluiting voor leerlingen met een ondersteuningsbehoefte Het Aansluitingsnetwerk heeft zorgcoördinatoren van scholen en decanen van de hogescholen met elkaar in contact gebracht. Het hbo heeft vanaf 2018 instroom uit het Passend Onderwijs, waarin leerlingen werken met een ondersteuningsbehoefte. Het hbo spreekt over studenten met een functiebeperking. Deze term en ook andere sluiten onvoldoende aan. Komend jaar ontwikkelen decanen en zorgcoördinatoren een gezamenlijke folder voor leerlingen, ouders en decanen. Deze folder maakt duidelijk welke stappen alle actoren kunnen ondernemen voor een kansrijke overstap naar het hbo. 2.3 Terugkoppeling doorstroominformatie hogescholen Aanbod OCW over regionale terugkoppeling cijfers OCW heeft in een brief naar het Aansluitingsnetwerk aangekondigd dat doorstroomcijfers naar de scholen / regio / provincies worden teruggekoppeld. Deze ontwikkeling kan invloed hebben op de wijze waarop we vanuit de hogescholen doorstroominformatie terugkoppelen naar de scholen. Terugkoppeling doorstroomcijfers en tevredenheidsonderzoek Hogescholen werken mee aan het terugkoppelen van doorstroomcijfers en tevredenheidsonderzoek over de aansluiting van studenten. Scholen hanteren deze informatie voor gerichte verbeteracties. Deze onderdelen sluiten aan op ambitie 7.

6 B. Activiteitenplan Het activiteitenplan van het Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân bouwt voort op de resultaten van het afgelopen jaar en introduceert een aantal nieuwe plannen. De belangrijkste activiteiten staan samengevat in onderstaande tabel. Veel van de activiteiten vinden plaats vanuit de werkgroepen LOB-communicatie, Profielwerkstuk en Studievaardigheden. In het onderstaand overzicht staan de activiteiten van : mei Jun sep okt nov dec jan feb mrt apr mei juni Proefstuderen/meelopen x x x x x x x Oriëntatiedag havo 4 x Wegwijsdag havo 3 x Update lijst aanbevolen vakken x Talenconferentie x Studiedag Studievaardigheden x Bijeenkomst zorgcoördinatoren vo met decanen hbo x Bijeenkomst coaches DOTs x Terugkoppeling Propedeuseresultaten x Netwerkdiner directies vo en ho over aansluiting x Jaarvergadering rectoren/ managers/cvb's x Bijeenkomsten DOTs x x x x x x x x x x x x Digitale Nieuwsbrieven x x x x x

7 1. Samenhangend aanbod voor loopbaanoriëntatie (scholieren, decanen, docenten) Werkgroep LOB communicatie Het Friese hoger onderwijs en een vertegenwoordiging van decanenkring Friesland werken in de werkgroep LOB communicatie samen aan het inhoudelijk afstemmen en organiseren van activiteiten voor leerlingen in het kader van loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB). Zij houdt zich bezig met de organisatie en evaluatie van Proefstuderen, de organisatie en evaluatie de Oriëntatiedag en de organisatie van de gezamenlijke WegWijsDag. Andere activiteiten zijn: Lijst van aanbevolen vakken voor havo 3 / vwo 3 Programmaondersteuning van profielwerkstukken met een aanbod op de websites van de hogescholen Start LOB-check voor mentorklassen in najaar havo 5 Start procedure warme overdracht leerlingen met persoonlijke omstandigheden door contact zorgcoördinatoren vo met decanen hbo Werkgroep pws Komend jaar starten het Aansluitingsnetwerk wederom met een thematische werkgroep (vorig jaar was Warme overdracht). Doel van de werkgroep is om een aantal praktisch afspraken / producten op te leveren die structureel een goede aansluiting ondersteunen. De werkgroep zal gebruik maken van producten die de werkgroep studievaardigheden heeft opgeleverd: een doorlopende leerlijn onderzoeken en schrijven en een checklist onderzoeken voor leerlingen. Specifieke aandacht zal zich richten op de startmomenten op scholen van het pws. We gaan onderzoeken welke rol studenten en hogescholen daarbij kunnen hebben. Websites Leerlingen en decanen hebben de beschikking over het portal Deze website is gericht op leerlingen in de verschillende fasen van hun studiekeuzeproces. Leerlingen vinden een totaaloverzicht van alle activiteiten die kunnen helpen bij hun studiekeuze. De website linkt naar de websites van de hogescholen. De website is vooral gericht op docenten, directie en andere medewerkers van scholen en hogescholen. Jaarlijks worden via de website vier of vijf digitale Nieuwsbrieven verzonden. Wegwijsdag De Wegwijsdag voor maximaal zo n 1900 derdeklassers havo/vwo wordt in 2018 opnieuw georganiseerd door de drie hogescholen in Leeuwarden. Doel van de Wegswijsdag is kennismaken met sectoren en opleidingen die aansluiten op een profiel. Daarmee ondersteunt de Wegwijsdag de profielkeuze van de leerling. Het programma met alle workshops en de aanmelding zal verlopen via de website Daar zal een digitaal aanmeldformulier geplaatst worden waarmee leerlingen zich kunnen aanmelden. De workshops duren 45 minuten. Leerlingen volgen twee workshops op twee hogescholen in Leeuwarden gedurende 1 dagdeel (NHL / Stenden of NHL / VHL).

8 Oriëntatiedag De Oriëntatiedag biedt op 17 mei 2017 een breed oriëntatieprogramma voor havo 4 met een op de havo 4 leerling toegesneden invulling. De ervaringen van leerlingen en begeleidende docenten worden gemeten en geëvalueerd. De werkgroep LOB communicatie ontwikkelt plannen om de concepten van WegWijsDag en Oriëntatiedag uit te wisselen en te werken aan een nieuwe opzet en planning. Hannover Messe Challenge De Hannover Messe Challenge is een tweedaags landelijk LOB evenement voor havo 4 en vwo 5, vooral gericht op exacte opleidingen. Leerlingen volgen de eerste dag een interessant programma op de campus van Universiteit Twente met input vanuit verschillende hogescholen en universiteiten. De volgende dag bezoeken zij de Hannover Messe. Het Aansluitingsnetwerk faciliteert in de organisatie voor regio Friesland. Dit event is voor leerlingen ook van waarde in kader van internationale contacten. Proefstuderen Proefstuderen en meeloopdagen worden ook in 2017 breed ondersteund vanuit het netwerk. Het aantal data voor Proefstuderen en meeloopdagen wordt afgestemd op het studiekeuzeproces van leerlingen en de inschrijftermijn van 1 mei. Alle data worden gecommuniceerd op de website Beoogde resultaten: mei/ juni 2018 Evaluatie Proefstuderen en Oriëntatiedag en terugkoppeling enquêteresultaten januari 2019 WegwijsDag voor havo 3 november april 2019 Proefstuderen en meeloopdagen april 2019 Hannovermesse voor havo 4 en vwo 5 mei 2019 Oriëntatiedag voor havo 4 juni 2019 Oplevering producten werkgroep pws 2. Bevorderen aansluiting op leerinhoud en pedagogisch/didactische aanpak (docenten) Hoe geven we binnen het Aansluitingsnetwerk inhoud aan docentprofessionalisering op het gebied van de aansluiting van havo/vwo naar hbo? Een overzicht: Stimuleren van Docent Ontwikkel Teams (DOTS) (zie hieronder) Organisatie van docent studiedagen zoals Talenconferentie en conferentie studievaardigheden Jaarvergadering van onderwijsmanagers en netwerkdiner waar studenten ervaringen delen met docenten en staf uit vo en hbo Afstemming met en bijdragen van lerarenopleidingen NHL Stenden Werkgroep havo-hbo studievaardigheden met oplevering deelproducten bij de generieke studievaardigheden-set voor doorstroom havo-hbo Docentoverleg over ontwikkeling en uitvoering van activiteiten van Jet-Net en Technasium Organisatie van bedrijfsbezoeken voor docenten door o.a. de bedrijfsdot Organisatie van gebruikersgroepen voor docenten NLT op scholen

9 De DOTs vervullen hierin een centrale rol en dragen bij aan de implementatie van verschillende andere genoemde activiteiten. DOTs kunnen zich op heel verschillende wijze manifesteren. In het jaarverslag staat een overzicht van ervaringen en opbrengsten van de DOTs (deze werken deels samen binnen Netwerk Noord-verband). Uitbouw / continuering Docent Ontwikkel Teams (zie ook bijlage 5) De Docent Ontwikkel Teams (DOTs) functioneren als specifiek instrument voor docentprofessionalisering op het terrein van aansluiting tussen vo en ho. Bij de volgende vakken zijn of worden DOTs actief: Nederlands, Engels, scheikunde, biologie, geschiedenis, aardrijkskunde, (bedrijfs)economie en maatschappijleer/maatschappijwetenschappen. Daarnaast is er de bedrijfsdot voor contact en bezoek van bedrijven door docenten komen en koken er twee vakoverstijgende DOTs bij de thema s modelleren en internationaliseren. De DOT modelleren wordt in samenwerking met SLO opgestart. SLO wil met dit thema de diepgang bevorderen in het havo curriculum, en dan vooral bij het profiel EM. De DOT internationaliseren haakt in op de wens van veel Friese scholen om aan dit thema meer aandacht te geven. Deze DOT sluit aan op ambitie 3, (wereld)burgerschap. Er is medewerking toegezegd van Nuffic. Kenmerken van DOTs : Docenten vo en hbo werken in DOTs aan (vak)thema s op het snijvlak van vo, ho en werkvelden In DOTs werken groepen van 6 15 docenten uit vo en ho samen onder leiding van een coach, meestal een ervaren vo-docent. Docenten wisselen ontwikkelingen, ervaringen en good practices uit op gebied van inhoud en didactiek samenhangend met de aansluiting vo-ho. DOTs hebben een vakoverstijgende focus met aandacht voor generieke studievaardigheden: rol van het vak voor andere vakken en omgekeerd DOTs kunnen aanleiding zijn voor uitwisseling van vo en hbo docenten 4 9 bijeenkomsten per jaar Vo-docenten delen de opbrengsten van de DOT met hun vaksectie en teams op school, en uiteraard hebben alle ervaringen effect op het onderwijs in de klas. Hbo docenten delen de ervaringen met opleidingen. DOTs leveren ook inhoudelijke input voor regionale docentenconferenties vo-ho. Deze studieconferenties zijn het middel om kennis te delen met collega s van alle instellingen en leveren tevens nieuwe input op voor de DOTs. Zomer 2018 wordt een jaarschema van bijeenkomsten van de DOTs vastgesteld en verspreid. Naast de bedrijfsdot is het plan om ook een vakoverstijgende DOT te starten bij het thema modelmatig werken, vooral gericht op havisten (DOT modelleren) en bij het thema internationaliseren (DOT internationaliseren). Naast DOTs zijn vanuit NHL Stenden lerarenopleidingen in samenwerking met de RUG bij verschillende vakken Professionele Leergemeenschappen (PLG) actief. In deze PLG s wordt gewerkt aan complexe didactische vaardigheden, vaak met de methode lesson study. Beoogd resultaat : Minimaal 8 goed functionerende DOTs Introductie vakoverstijgende DOTs modelleren en internationalisering In elke DOT docentuitwisselingen vo-ho Om effecten en resultaten te meten wordt een DOT-evaluatietool ontwikkeld

10 Samenwerking met RUG en Hanzehogeschool in vo-ho Netwerk Noord OCW stimuleert landelijk een tiental brede regionale vo-ho netwerken met regionale vaksteunpunten, en heeft daarvoor vanaf 2018 financiële middelen beschikbaar. Netwerk Noord fungeert als noordelijk netwerk van scholen en hoger onderwijsinstellingen. Voor Friesland maakt Netwerk Noord onderdeel uit van het Aansluitingsnetwerk. De samenwerking richt zich in de eerste plaats op regionale afstemming van docentprofessionaliseringsactiviteiten, waaronder de werkgroep havo-hbo studievaardigheden. Komend najaar wordt weer een landelijke vo-ho conferentie georganiseerd. Netwerk Noord participeert in de landelijke vaksteunpunten van de vakken wiskunde, biologie (met coach DOT biologie), scheikunde, natuurkunde en NLT (met coach DOT NLT). Docentstudiedagen / conferenties NHL Stenden organiseert in samenwerking met het Aansluitingsnetwerk een Talenconferentie in november 2018 een brede Talenconferentie. Daarin komen naast Nederlands alle MVT aan bod. Ook komen opbrengsten van Docent Ontwikkel Teams in beeld voor een brede groep docenten uit vo en hbo. De docentenstudiedag op 28 maart 2019 staat in het teken van studievaardigheden voor doorstroom havo hbo. Beoogd resultaat: - 23 november 2018: Talenconferentie - 28 maart 2018: conferentie studievaardigheden 3. Monitoren van de aansluiting (coördinatoren, management) Terugkoppeling Propedeuseresultaten In juni verschijnt de 14 e editie van het scholenrapport Terugkoppeling Propedeuseresultaten, waarin de rendementen van de studievoortgang van alle propedeuse opleidingen over de jaren worden vergeleken. De studievoortgangscijfers worden deze editie geheel aangeleverd door DUO. Beoogde resultaten: Rapport Propedeuseresultaten, cohort : september 2018 Startmonitor 16 jaar studenttevredenheidsonderzoek over de aansluiting vo-hbo en mbo-hbo met HBO-Aansluitingsmonitor krijgt komend jaar een vervolg met de Startmonitor. Alle opleidingen en toeleverende scholen ontvangen in 2018 een rapportage van de Startmonitor. Evenals HBO-Aansluitingsmonitor wordt de Startmonitor volledig gefinancierd door de samenwerkende hbo instellingen. Beoogde resultaten: Implementatie studenttevredenheidsonderzoek van de Startmonitor en aanlevering van rapportages opleidingen en toeleverende scholen: zomer 2018

11 4. Kenniscirculatie in VO en HO (management, docenten) Netwerkdiner voor directies vo en ho In december organiseert de stuurgroep van het Aansluitingsnetwerk een netwerkdiner voor directies van vo en ho. Bij het netwerkdiner staat een actueel thema centraal. Enkele studenten presenteren tussen de gangen kort hun ervaringen met de aansluiting vo-ho, waarna de gesprekken aan tafel worden voortgezet. Beoogde resultaten: Netwerkdiner in december 2018 LICA Het Aansluitingsnetwerk participeert via de beleidsmedewerkers hbo in het Landelijk Informatie en expertise Centrum voor Aansluiting vo-hbo en mbo-hbo (LICA). Het LICA is een platform voor uitwisseling van ervaringen op het brede terrein van Aansluiting met deelnemers van alle hogescholen, OC&W, landelijke decanenverenigingen, HBO-raad en onderwijsinspectie. Beoogd resultaat: Input van relevante beleidsinformatie voor LOB werkgroepen en stuurgroep Participatie in landelijke en regionale netwerken De coördinatoren van het Aansluitingsnetwerk hebben contacten met of participeren in diverse landelijke en regionale netwerken of steunpunten, waaronder: 1. Vo-ho Netwerk Noord 2. Alpha en gamma steunpunt RUG / scholierenacademie RUG 3. Landelijk overleg van regionale bèta steunpunten 4. Regionale en landelijke bèta vaksteunpunten (biologie, wiskunde, scheikunde) 5. Vereniging van NLT scholen 6. Vereniging van Economieleraren Nederland (Vecon) 7. Nederlands Vereniging voor Onderwijs in Natuurwetenschappen (NVON) 8. SLO 9. Stichting Technasium 10. Jet-Net / STEM Teachers Academy 11. OC&W / Vereniging hogescholen / VO-raad Websites De website fungeert als visitekaartje van het Aansluitingsnetwerk en platform voor de actuele aansluitingsactiviteiten. De volgende activiteiten worden vanuit de website ondersteund: 1. Decanendag 2. Conferenties 3. DOTs 4. Nieuwsbrieven De portal is opgezet voor onder andere de volgende studiekeuze activiteiten van leerlingen: 1. Wegwijsdag / lijst aanbevolen vakken 2. Oriëntatiedag

12 3. Proefstuderen / voorbeeld vragenlijsten voor leerlingen 4. Profielwerkstuk/meesterproef ondersteuning 5. Informatie voor ouders Digitale Nieuwsbrieven worden vier maal per jaar vanuit de website verzonden. Beide websites websites worden doorlopend geactualiseerd. Beoogde resultaten: Actualiseren websites en Nieuwsbrief Docenten, managers en beleidsmedewerkers van vo-scholen en ho-instellingen worden op de hoogte gehouden van ontwikkelingen op het gebied van de aansluiting door de uitgave van vier digitale Nieuwsbrieven. Beoogde resultaten: Digitale Nieuwsbrieven in maart, mei, oktober en december Nieuwsbrief-archief op website

13 C. Exploitatie en begroting Financiële positie Aansluitingsnetwerk De jaarvergadering heeft in 2014 besloten om jaarlijks op de contributies een inflatiecorrectie toe te passen. Afgelopen jaar is geen contributieverhoging doorberekend. Vanwege oplopende kosten wordt voor de contributies van een contributieverhoging van 3-4 % doorgevoerd. De verdeling van de contributie voor vindt plaats op basis van de studentenaantallen en leerlingaantallen op 1 februari De contributie voor vo-scholen is opgebouwd uit een vast bedrag van euro per locatie/school en een variabel bedrag op basis van het leerlingaantal. Bij de hbo instellingen hanteren we een vaste basiscontributie ( euro voor NHL Stenden en euro voor Van Hall Larenstein) en een variabel bedrag op basis van het aantal studenten. De contributie van de twee categorale gymnasia in Leeuwarden is vorig jaar gelijk getrokken met de andere voscholen door ook een vast bedrag van euro in rekening te brengen. Deze wijziging haakt in op de afspraken binnen Netwerk Noord over contributie van netwerkscholen. Beide gymnasia participeren actief in verschillende vo-ho activiteiten, waaronder ook bij de RUG en RUG campus Fryslân. Voor de detacheringen van medewerkers / coördinatoren bij het Aansluitingsnetwerk worden de werkelijke bruto loonkosten plus 25% overheadkosten berekend. Aanvullende inkomsten en uitgaven voor docent professionalisering in vo en ho Buiten de exploitatie en begroting van het Aansluitingsnetwerk vallen de kosten voor coaches van Docent Ontwikkel Teams (DOTs) en een deel van de coördinatie kosten van het Aansluitingsnetwerk (voor 0,12 fte). Inzet fte Financiering Coördinatie vo-ho Netwerk Noord/Aansluitingsnetwerk 0,12 Detachering NHL Stenden (RAP) Coach DOT scheikunde (Stellingwerf ) 0,08 Detachering Van Hall Larenstein (RAP) Coach DOT biologie (Dingstede) 0,08 Detachering Van Hall Larenstein (RAP) Coach DOT NLT (RSG-Sneek) 0,08 Detachering Van Hall Larenstein (Ver.NLT) Coach DOT aardrijkskunde (AMS) 0,04 Detachering NHL Stenden (RAP) Coach DOT Nederlands (NHL Stenden) 0,04 NHL Stenden (RAP) Coach DOT economie / bedrijfseconomie 0,04 NHL Stenden (RAP) (??) Coach DOT geschiedenis (Leeuwarder Lyceum) 0,04 Detachering NHL Stenden (RAP) Coach DOT maatschappijleer (Comenius) 0,04 Detachering NHL Stenden (RAP) Coach DOT Engels (Vestdijk) 0,04 Detachering NHL Stenden (RAP) Coach bedrijfsdot (AMS) 0,08 Detachering Van Hall Larenstein (DUS-i) Coach DOT modelleren 0,04 Detachering NHL Stenden (RAP) Coach DOT internationaliseren 0,04 Detachering NHL Stenden (RAP) Totaal 0,76 fte De inkomsten en uitgaven van het Aansluitingsnetwerk worden voor in evenwicht begroot. Op dit moment is nog geen overzicht bekend van de uitgaven in Vanwege een tijdelijke vacature bij de ondersteuning verwachten we het structurele tekort van 0,12 fte voor coördinatie eenmalig te kunnen compenseren.

14 Inkomsten Begroting Realisatie Begroting Begroting Contributie HO Contributie VO Uit reserve*) Totaal Uitgaven Begroting Realisatie Begroting Begroting Loonkosten Beheerslasten Totaal Toelichting loonkosten Begroting Realisatie Begroting Begroting Coördinatoren (0,43 fte * ) Medewerker office (0,2 fte) Medewerker office (0,3 fte) Financiële administratie Van Hall Larenstein Totaal *) De werkelijke, afgesproken inzet van coördinatoren bedraagt 0,55 fte; het verschil was tot gedekt door subsidies van Netwerk Noord. Toelichting beheerslasten Begroting Realisatie Begroting Begroting Administratiekosten Reproductiekosten Reis-en verblijfkosten Organisatiekosten Websites Brochures studievaardigheden Totaal Leeuwarden, juni 2018 Tjalling Huisman Penningmeester Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Jelle Nauta Coördinator Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

15 Bijlage 1 Overzicht van actoren binnen Aansluitingsnetwerk vo-ho Fryslân Deelnemende (vestigingen van) VO-scholen: Bornego College Christelijk Gymnasium Beyers Naudé CSG Anna Maria van Schurman CSG Bogerman CSG Comenius CSG Lauwers College CSG Liudger Dockinga College Havo Top Burgum Linde College Marne College OSG Piter Jelles Montessori / Impuls / Kollum OSG Piter Jelles Leeuwarder Lyceum OSG Piter Jelles Gymnasium OSG Sevenwolden OSG Singelland - Drachtster Lyceum RSG Magister Alvinus RSG Simon Vestdijk Stellingwerf college VAVO Friesland College Deelnemende HO-instellingen: Hogeschool Van Hall Larenstein NHL Stenden Rijksuniversiteit Groningen Universiteit Twente Leden stuurgroep: K.W. van der Hoek (voorzitter, lid college van bestuur Stenden hogeschool) T. Huisman (penningmeester, directeur Bedrijfskunde & Agribusiness en IBMS, hogeschool Van Hall Larenstein) L. Miedema (conrector Leeuwarder Lyceum, vertegenwoordiger Pompeblêd scholengroep) S. Stelwagen (directie Simon Vestdijk, vertegenwoordiger Pompeblêd scholengroep) P. van de Peppel (teamleider havo Liudger, vertegenwoordiger Fricolore scholengroep) P. Bouma (directeur RUG Campus Fryslân) B.J. Flim (vertegenwoordiger VAVO) S. Faber (vertegenwoordiger decanenkring Fryslân) A.R. Colly (coördinator, docent aardrijkskunde AMS) J. Nauta (coördinator, docent LS&T, hogeschool Van Hall Larenstein) Beleidsmedewerkers aansluiting vo-ho hogescholen: I. Vermeulen (NHL Stenden) S. Schenkel (hogeschool Van Hall Larenstein) Ondersteuning: H. Mesken-Hoks (medewerker ondersteuning vo-ho, maatschappelijke stages Linde college, Wolvega) Leden werkgroep LOB communicatie: B. de Jong (decaan, Leeuwarder Lyceum) B. Kingma (decaan, Leeuwarder lyceum) W. Drent (hogeschool Van Hall Larenstein) T. Bussemaker (NHL Stenden) T. Visser (NHL Stenden) A.R. Colly (coördinator vo-ho) Leden werkgroep Profielwerkstuk: B. Kingma (decaan, pws coördinator Lauwerscollege) F. Meindertsma (decaan, Bornego) I. Vermeulen (beleidsmedewerker, NHL hogeschool)

16 S. Schenkel - Windt (beleidsmedewerker, hogeschool Van Hall Larenstein) A.R. Colly (coördinator vo-ho) J. Nauta (coördinator vo-ho)) Bijlage 2 Sectorakkoord VO Actualisatie sectorakkoord VO In 2014 sloten het kabinet en de VO-raad het Sectorakkoord Klaar voor de toekomst! Samen werken aan onderwijskwaliteit. Het was een ambitieuze agenda, die een beweging op gang heeft gebracht. Dit blijkt ook uit de tussenevaluatie.1 Bestuurders, schoolleiders en leraren hebben hard gewerkt om de ambities uit het sectorakkoord te verwezenlijken. Steeds meer scholen werken gericht aan de talentontwikkeling van hun leerlingen en aan eigentijds onderwijs. Scholen bieden meer onderwijs op maat, besteden aandacht aan brede vorming en maken beter gebruik van de mogelijkheden die ICT hen biedt. Dat scholen met de ambities aan de slag zijn, leidt tot mooie resultaten en maakt tegelijkertijd duidelijk waar de komende jaren nog inspanningen nodig zijn. Uit de VO-tour die de VO-raad begin 2018 voor haar leden organiseerde, blijkt grote overeenstemming over de richting waarin ons onderwijs zich beweegt. Dit is een proces van de langere adem. Daarom is voor de VO-sector continuïteit van de onderwijsagenda van belang. In de tussentijd heeft de samenleving niet stilgestaan. Maatschappelijke en demografische ontwikkelingen raken ook het voortgezet onderwijs. De Inspectie van het Onderwijs constateert dat er sprake is van toenemende kansenongelijkheid. Dat vraagt om extra actie om ieder kind in staat te stellen haar of zijn talenten te verwezenlijken. Bijna alle scholen zullen de komende jaren te maken krijgen met teruglopende leerlingenaantallen. In deze actualisatie houden we vanzelfsprekend rekening met deze ontwikkelingen en de uitdagingen die daarmee gepaard gaan. Geactualiseerd sectorakkoord In het licht van deze ontwikkelingen hebben kabinet en VO-raad besloten het sectorakkoord te actualiseren. De tijd is rijp om de beweging van de afgelopen jaren voort te zetten en op sommige onderdelen het tempo te verhogen of de focus te verleggen. De zeven ambities die in 2014 zijn geformuleerd, blijven onverminderd gelden. De koers wordt voortgezet zoals ook is vastgelegd in het regeerakkoord. De doelstellingen zijn waar nodig geactualiseerd. We hebben focus aangebracht in de afspraken uit 2014 en verlengen de prestatiebox in het voortgezet onderwijs in 2019 en Daarnaast kijken we naar een goede monitoring door indicatoren beter te laten aansluiten op de centrale ambities uit het akkoord. We zijn ervan overtuigd dat we met deze actualisatie aansluiten bij maatschappelijke ontwikkelingen en bij de ontwikkelingen binnen scholen. Het succes van deze afspraken staat of valt met het dagelijks werk in elk klaslokaal, op elke school. Professionele schoolorganisaties met goed strategisch personeelsbeleid zijn een onmisbare voorwaarde voor het realiseren van de ambities in het sectorakkoord. Hieronder vindt u een overzicht van de ambities en doelstellingen waar we de komende jaren mee aan de slag gaan. De indicatoren die aansluiten bij de doelstellingen zijn opgenomen in de bijlage. Eind 2020 evalueren we het sectorakkoord, maken we met elkaar de balans op en bespreken we de mogelijkheid en wenselijkheid van een vervolg. Ambitie 1. Uitdagend onderwijs voor elke leerling Elke leerling heeft recht op goed onderwijs dat haar of hem motiveert en uitdaagt het beste uit zichzelf te halen. Door meer flexibele leerroutes en onderwijs op maat gaan we alle leerlingen uitdagen, meer eigenaarschap geven over het eigen leerproces en stimuleren hun talenten te ontwikkelen. Scholen bieden leerlingen leerroutes die aansluiten bij hun interesses en talenten en keuzevrijheid bieden om te differentiëren in tempo en niveau. Scholen maken hierbij optimaal gebruik van de Wet Onderwijstijd. Ondanks het positieve effect van lente- en zomerscholen op de bevorderingskansen

17 van leerlingen, zien we dat na een aanvankelijke daling, het landelijk percentage zittenblijvers weer stijgt. We blijven streven naar een substantiële daling van het zittenblijven, waarbij we de impact van actuele ontwikkelingen, zoals opwaartse druk, toenemende segregatie en kansengelijkheid in onze analyse betrekken. Uitdagend onderwijs voor elke leerling betekent ook dat we ons onverminderd blijven inzetten om te voorkomen dat leerlingen thuis komen te zitten en om thuiszitters zo snel mogelijk weer terug te leiden naar het onderwijs. Doelstelling uitgedaagde leerlingen Alle leerlingen worden via vormen van onderwijs op maat - uitgedaagd in het onderwijs. Doelstelling zittenblijven Het landelijk percentage zittenblijvers is in 2020 gedaald van 5,8 procent tot 3,8 procent. NB. Hoewel een substantiële vermindering van het aantal zittenblijvers een onveranderde doelstelling is, is de indicator van het aantal zittenblijvers alleen niet voldoende om de voortgang op deze doelstelling in kaart te brengen. Er zal gezocht moeten worden naar samenhang met andere gegevens en indicatoren (bijvoorbeeld met betrekking tot op- en afstroom) om recht te doen aan de complexe materie en om het aantal zittenblijvers goed te kunnen duiden. Doelstelling thuiszitters De doelstelling is: per 2020 zit geen enkel kind langer dan drie maanden thuis zonder een passend onderwijs tenzij de leerling is vrijgesteld van de leerplicht. De VO-raad is partner van het Thuiszitterspact, waar ook de PO-Raad, VNG, JenV, OCW en VWS in mee hebben getekend. Daarnaast ondersteunt de VO-raad (samen met de PO-Raad) scholen en samenwerkingsverbanden bij het bieden van passend onderwijs via het Steunpunt Passend Onderwijs. We vinden het van belang dat de doelstelling gehandhaafd blijft. Vanzelfsprekend ligt de oplossing voor de problematiek van thuiszitters niet alleen in het onderwijs, maar speelt ook de samenwerking met ouders en jeugdhulp een rol. Wachtlijsten of financieringsvraagstukken in de zorg kunnen het bemoeilijken om kinderen terug naar school te leiden. Het is van belang dat alle partners van het Thuiszitterspact eraan werken om de doelstelling van het pact te behalen. In de monitoring van deze doelstelling wordt hier rekening mee gehouden. De verantwoordelijkheid binnen het onderwijs voor deze doelstelling manifesteert zich op verschillende niveaus: die van het samenwerkingsverband (verantwoordelijk voor een passend aanbod voor elke leerling), die van de schoolbesturen en schoolleiders; namelijk voorkomen dat kinderen thuis komen te zitten en als er dan toch sprake is van thuiszitters ze zo snel als mogelijk weer terug te leiden naar het onderwijs. Ambitie 2. Eigentijdse voorzieningen De sector zet zich ervoor in om de mogelijkheden die ICT biedt maximaal te benutten. Eigentijds en uitdagend onderwijs voor alle leerlingen vergt een goed aanbod van eigentijdse voorzieningen. Het werken met eigentijdse voorzieningen kan echter niet zonder een goed beeld van het curriculum en de leerdoelen die in het onderwijs moeten worden gerealiseerd. Het vermogen om in leerdoelen te denken biedt ruimte voor verschillende, leerroutes, waarin gedifferentieerd kan worden in niveau, leervoorkeuren en tempo. Alleen met een gedegen kennis van de leerdoelen kunnen leraren tegemoetkomen aan de individuele leerbehoeften van leerlingen en de daarbij geëigende leermiddelen inzetten. Daarvoor is een goede koppeling tussen het leermiddelenbeleid en de onderwijsvisie essentieel. De VO-sector zal de komende jaren daarom inzetten op het vergroten van het curriculumbewustzijn op scholen. Dit is cruciaal om de bestaande beweging van maatwerk en eigenaarschap in de sector voort te zetten én de curriculumherziening (die onder de noemer curriculum.nu plaatsvindt) in het onderwijs succesvol te kunnen invoeren. Ook is het een voorwaarde om meer innovatie in de leermiddelenmarkt te bewerkstelligen. Doelstelling eigentijdse voorzieningen Scholen benutten - in aansluiting op hun curriculum - de mogelijkheden van ICT en eigentijdse leermiddelen optimaal voor hun onderwijs.

18 Ambitie 3. Brede vorming voor alle leerlingen Onderwijs heeft een brede - drievoudige - opdracht: kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming. De brede vormende taak van de school verdient de volle aandacht. De school ziet het als zijn opdracht om elke leerling de mogelijkheid te bieden hier gericht aan te werken. Dat betekent concreet dat we aan de slag gaan met de ontwikkeling van het curriculum, werken aan goed burgerschapsonderwijs op elke school en versterkt inzetten op een soepele doorstroom van leerlingen naar het vervolgonderwijs. De brede vorming komt ook tot uiting in het plusdocument dat scholen naast het diploma hun leerlingen meegeven. In Nederland is burgerschapsonderwijs sinds 2006 verplicht. De burgerschapscompetenties van leerlingen in het VO, zijn weliswaar gestegen maar blijven nog achter bij die van leeftijdsgenoten in het buitenland (kennis en houdingen). Daarnaast bestaan grote verschillen tussen scholen en daarmee tussen leerlingen. In vergelijking met andere landen ervaren leerlingen het schoolklimaat in Nerdeland in toenemende mate als minder open. Er is een kwaliteitsslag nodig in het burgerschapsonderwijs en activiteiten voor bevordering van sociale en maatschappelijke competenties moeten meer samenhang gaan vertonen. Doelstelling curriculum Scholen zijn actief aan de slag met de ontwikkeling van hun curriculum; een curriculum dat recht doet aan de drievoudige opdracht van het onderwijs. Doelstelling doorstroom: Leerlingen stromen goed voorbereid door naar het vervolgonderwijs. Doelstelling burgerschap Scholen werken aan de versterking van het burgerschapsonderwijs. Schoolbesturen zijn verantwoordelijk voor het realiseren van hun gezamenlijke maatschappelijke opdracht. Dat vergt in ieder geval samenwerking met collega-besturen, maar vaak ook met het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, lokale en regionale overheden. De maatschappelijke opgaven waar scholen nu voor staan vragen, nog veel meer dan in het verleden, om regionale samenwerking. Deze opgaven hebben een divers karakter en zijn onder meer: de omgang met leerlingendaling, het realiseren van een dekkend aanbod van brede brugklassen, bestrijding van het lerarentekort en het realiseren van sterk beroepsonderwijs. Er zijn verschillen per regio, verschillen per schoolbestuur en verschillen per school. Regionale samenwerking is niet overal vanzelfsprekend. Het vraagt om onderling vertrouwen. Besturen en scholen zoeken gezamenlijk naar oplossingen. Dit kan alleen als zij willen samenwerken en verder kijken dan het belang van de eigen school. Ambitie 4. Partnerschap in de regio Schoolbesturen zijn verantwoordelijk voor het realiseren van hun gezamenlijke maatschappelijke opdracht. Dat vergt in ieder geval samenwerking met collega-besturen, maar vaak ook met het bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, lokale en regionale overheden. De maatschappelijke opgaven waar scholen nu voor staan vragen, nog veel meer dan in het verleden, om regionale samenwerking. Deze opgaven hebben een divers karakter en zijn onder meer: de omgang met leerlingendaling, het realiseren van een dekkend aanbod van brede brugklassen, bestrijding van het lerarentekort en het realiseren van sterk beroepsonderwijs. Er zijn verschillen per regio, verschillen per schoolbestuur en verschillen per school. Regionale samenwerking is niet overal vanzelfsprekend. Het vraagt om onderling vertrouwen. Besturen en scholen zoeken gezamenlijk naar oplossingen. Dit kan alleen als zij willen samenwerken en verder kijken dan het belang van de eigen school. Doelstelling regionale samenwerking

19 Schoolbesturen werken in de regio samen aan het realiseren van hun maatschappelijke opdracht en maken hier gezamenlijk afspraken over. Ambitie 5. Scholen als lerende organisaties Scholen zijn niet alleen een plek waar leerlingen leren, maar ook een plek waar leraren en schoolleiders zich voortdurend ontwikkelen. Voor zowel leraren als schoolleiders vindt die ontwikkeling plaats binnen een doorlopende leerlijn. Voor leraren geldt dat een goede opleiding en begeleiding leidt tot minder uitval in de eerste jaren van de beroepsuitoefening. De samenwerking tussen lerarenopleidingen en scholen moet gaan over de gehele doorlopende leerlijn van de leraar, met verbinding tussen de initiële opleiding van leraren, de begeleiding van startende leraren en de voortgezette professionalisering van leraren. Voor een goede en duurzame onderwijskwaliteit zijn ook goed opgeleide, professionele schoolleiders, die in staat zijn richting te geven aan schoolorganisaties en onderwijskwaliteit, onontbeerlijk. We zetten daarom in op de opleiding, de begeleiding van starters en op doorlopende professionele ontwikkeling. Schoolbesturen en leraren maken in het professioneel statuut afspraken over de zeggenschap van de leraren. Doelstelling uitbreiding bekostigde opleidingsplaatsen Het streven is dat het aantal plekken op opleidingsscholen in het voortgezet onderwijs in 2020 met tot plekken is toegenomen. Doelstelling begeleiding startende leraren en startende schoolleiders Schoolbesturen zorgen dat dat startende leraren en startende schoolleiders een effectief inwerk- en begeleidingsprogramma volgen, als onderdeel van het strategisch personeelsbeleid. Doelstelling professionele ontwikkeling van leraren en schoolleiders Schoolbesturen dragen via hun personeelsbeleid zorg voor de professionele ontwikkeling van leraren en schoolleiders. Als onderdeel daarvan werken scholen aan de verdere versterking van de lerende cultuur waarbinnen medewerkers de ruimte krijgen en benutten om zich verder te ontwikkelen.

20 Op het vmbo zorgen besturen ervoor dat alle leraren in beroepsgerichte vakken zich laten bijscholen in de nieuwe profielen en daarbij aandacht hebben voor actuele ontwikkelingen in het vervolgonderwijs en de beroepspraktijk buiten de school. Alle besturen streven ernaar - om de kwaliteit van de lessen en het onderwijs te verbeteren - dat alle lessen worden gegeven door daarvoor bevoegde leraren. In de aanpak van onbevoegd gegeven lessen lopen scholen tegen diverse knelpunten aan, waardoor het bereiken van 100 procent bevoegd gegeven lessen niet voor iedere school haalbaar is. VO-raad en het ministerie van OCW verkennen daarom samen met de beroepsgroep en lerarenopleidingen de manier waarop het bevoegdhedenstelsel in de toekomst moet zijn georganiseerd. Ambitie 6. Toekomstbestendigheid organiseren: koppeling van onderwijs- en personeelsontwikkeling Strategisch personeelsbeleid is een belangrijke voorwaarde voor de doorlopende leerlijnen van docenten en schoolleiders, voor goed onderwijs en voor de school als aantrekkelijke werk- en leeromgeving. Op het gebied van strategisch personeelsbeleid gebeurt al veel op scholen, maar er is nog winst te boeken. We richten ons op de koppeling van onderwijs en personeelsontwikkeling, in plaats van opzichzelfstaande activiteiten met betrekking tot de vaardigheden van leraren of de samenstelling van het personeelsbestand. We streven ernaar dat schoolbesturen vanuit een oriëntatie op de toekomst en hun externe omgeving werken aan de afstemming van hun personeelsbeleid op onderwijskundige doelen en (daaraan gekoppeld) de professionele ontwikkeling en duurzame inzetbaarheid van leraren en schoolleiders. Zowel in de planvorming als in de beleidsuitvoering en binnen de context van een professionele dialoog, zodat leraren, schoolleiders en scholen zoveel mogelijk willen, kunnen en mogen leren. Doelstelling strategisch personeelsbeleid Schoolbesturen stemmen hun personeelsbeleid af op onderwijskundige doelen en daaraan gekoppeld de professionele ontwikkeling en duurzame inzetbaarheid van leraren en schoolleiders. Ambitie 7. Nieuwe verhoudingen in verantwoording en toezicht Scholen en besturen nemen geen genoegen met basiskwaliteit, en hebben de ambitie om zo goed mogelijk onderwijs te leveren, dat aansluit bij wat de maatschappij van hen vraagt. Bij die publieke taak past het afleggen van verantwoording. Doelstelling - verantwoording Schoolbesturen hebben hun governance op orde en leggen verantwoording af over de resultaten die zij leveren. Doelstelling kwaliteitszorg Alle schoolbesturen hebben hun kwaliteitszorg op orde (tegen zo min mogelijk administratieve lasten). Doelstelling onderwijskwaliteit Alle schoolbesturen streven naar een zo hoog mogelijk niveau boven basiskwaliteit. Monitoring De doelstellingen uit het akkoord worden gemonitord op basis van een set indicatoren. De 6 indicatoren geven inzicht in de voortgang die op de doelstellingen wordt behaald. De indicatoren zijn grotendeels een voortzetting van de indicatoren uit het huidige dashboard sectorakkoord VO. Een deel van de indicatoren uit dit dashboard is niet langer relevant en komt om die reden niet meer terug in het overzicht. Daarnaast is een aantal nieuwe indicatoren toegevoegd, waardoor een breder beeld ontstaat van de voortgang op de doelstellingen. Deze indicatoren zijn input voor de voortgangsrapportage over het sectorakkoord in In 2020 wordt deze monitoring aangevuld met een kwalitatief onderzoek, wat een breder beeld oplevert van de voortgang op de doelstellingen en bijdraagt aan de eindevaluatie.

21 Vereenvoudiging bekostiging per 1 januari 2021 OCW en de VO-raad hebben gezamenlijk een voorstel voor het vereenvoudigen van de bekostiging van VO-scholen uitgewerkt. Het doel is een transparante en overzichtelijke bekostiging, die het voor schoolbesturen makkelijker maakt om meerjarig financieel te plannen. De bekostiging wordt kostenvolgend, zo eenvoudig mogelijk en bevat zo min mogelijk ongewenste prikkels. De herverdeeleffecten zijn verdedigbaar. Het inhoudelijke voorstel landt in een wetsvoorstel dat in 2019 wordt ingediend bij de Tweede Kamer. De inwerkingtreding van dit wetsvoorstel is voorzien voor 1 januari Verantwoording De verantwoording over de voortgang op de doelstellingen (en daarmee de middelen uit de prestatiebox) vindt plaats in het jaarverslag van het schoolbestuur. Het is belangrijk dat schoolbesturen helder verantwoorden, zodat voor alle belanghebbenden duidelijk is hoe zij bijdragen aan het realiseren van de doelen uit het sectorakkoord. De verantwoording op dit punt zal verder worden verbeterd. Op basis van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs kunnen scholen worden verplicht over specifieke onderwerpen verantwoording af te leggen. De minister voor Basis en Voortgezet Onderwijs en Media gaat de komende jaren van deze bevoegdheid gebruikmaken. Vooruitlopend daarop gaan we samen ervaring opdoen over de wijze waarop deze verantwoordingseisen voor het bestuursverslag in de praktijk het beste kunnen worden vormgegeven. Er loopt op dit moment een pilot om de verantwoording over prioritaire thema s te verbeteren in de bestuursverslagen. Tot slot De doelstellingen uit het sectorakkoord blijven onverminderd relevant voor het voortgezet onderwijs. Op veel doelstellingen is inmiddels de beoogde ontwikkeling zichtbaar. De komende jaren gaan we door met uitvoering van de afspraken in het sectorakkoord. In het voorjaar 2019 ontvangt de Tweede Kamer een volgende voortgangsrapportage. In 2020 vindt een eindmeting van het sectorakkoord plaats. Dat gebeurt via een kwantitatieve meting via de indicatoren en kwalitatief op het niveau van de doelstellingen door een extern bureau in gezamenlijk opdrachtgeverschap van OCW en de VO-raad. De Tweede Kamer wordt daarover geïnformeerd. De minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media, Arie Slob De voorzitter van de VO-raad, Paul Rosenmöller

Eind 2020 evalueren we het sectorakkoord, maken we met elkaar de balans op en bespreken we de mogelijkheid en wenselijkheid van een vervolg.

Eind 2020 evalueren we het sectorakkoord, maken we met elkaar de balans op en bespreken we de mogelijkheid en wenselijkheid van een vervolg. Actualisatie sectorakkoord VO In 2014 sloten het kabinet en de VO-raad het Sectorakkoord 2014-2017 Klaar voor de toekomst! Samen werken aan onderwijskwaliteit. Het was een ambitieuze agenda, die een beweging

Nadere informatie

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2016/2017 A. Speerpunten 2016-2017 B. Activiteitenplan 2016-2017 Leeuwarden, 24 maart 2016 Inhoud A. Speerpunten 2016-2017... 4 1. (Docent-)professionalisering...

Nadere informatie

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Jaarvergadering vo-ho 26-3-2015 Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2015/2016 A. Strategisch plan 2014-2018 B. Activiteitenplan 2015-2016 C. Exploitatie en begroting 2015-2016 Leeuwarden, 26 maart 2015 Jaarvergadering

Nadere informatie

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2013/2014 A. Beleidsplan B. Activiteitenplan C. Exploitatie en begroting Leeuwarden, 28 maart 2013 Inhoudsopgave A. Beleid - hoofdlijnen... 4 1. Ontwikkelingen... 4 2.

Nadere informatie

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân A. Beleidsplan B. Activiteitenplan C. Exploitatie en begroting

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân A. Beleidsplan B. Activiteitenplan C. Exploitatie en begroting Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2019-2020 A. Beleidsplan 2019-2020 B. Activiteitenplan 2019 2020 C. Exploitatie en begroting 2019-2020 Leeuwarden, mei 2019 Inhoud A. Beleidsplan 2019-2020... 3 1. Korte

Nadere informatie

Conferentie hier-havo 28 september Jelle Nauta. Wat betekenen de veranderingen voor opleidingen in de sectoren Groen en DAS? Ronde tafelgesprek

Conferentie hier-havo 28 september Jelle Nauta. Wat betekenen de veranderingen voor opleidingen in de sectoren Groen en DAS? Ronde tafelgesprek Conferentie hier-havo 28 september 2016 Wat betekenen de veranderingen voor opleidingen in de sectoren Groen en DAS? Ronde tafelgesprek Jelle Nauta NLT, scheikunde en biologie Eerste lichting havo nieuwe

Nadere informatie

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Jaarvergadering vo-ho 27-3-2014 Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2014/2015 A. Strategisch plan 2014-2018 B. Activiteitenplan 2014-2015 C. Eploitatie en begroting Leeuwarden, 27 maart 2014 Jaarvergadering

Nadere informatie

Jaarverslag. Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân. Leeuwarden, 27 maart 2014

Jaarverslag. Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân. Leeuwarden, 27 maart 2014 Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2013 Leeuwarden, 27 maart 2014 2 Inhoudsopgave 1. Opbrengsten Aansluitingsnetwerk in 2013... 4 1.1 LOB trajecten versterkt... 4 1.2 DOTs: investering in kwaliteit

Nadere informatie

Jaarverslag. Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân. Leeuwarden, 26 maart 2015

Jaarverslag. Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân. Leeuwarden, 26 maart 2015 Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2014 Leeuwarden, 26 maart 2015 2 Inhoudsopgave 1. Opbrengsten Aansluitingsnetwerk in 2014... 4 1.1 LOB trajecten versterkt... 4 1.2 DOTs: investering in kwaliteit

Nadere informatie

Beleidsplannen. Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2012/2013. A. Beleid B. Activiteitenplan C. Exploitatie en begroting. Leeuwarden, 29 maart 2012

Beleidsplannen. Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2012/2013. A. Beleid B. Activiteitenplan C. Exploitatie en begroting. Leeuwarden, 29 maart 2012 Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2012/2013 A. Beleid B. Activiteitenplan C. Exploitatie en begroting Leeuwarden, 29 maart 2012 Alle deelnemende instellingen van het Aansluitingsnetwerk

Nadere informatie

Jaarverslag. Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân. Leeuwarden, 28 maart 2013

Jaarverslag. Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân. Leeuwarden, 28 maart 2013 Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2012 Leeuwarden, 28 maart 2013 2 Inhoudsopgave 1. Opbrengsten Aansluitingsnetwerk in 2012... 4 1.1 LOB trajecten versterkt... 4 1.2 DOTs: investering in kwaliteit

Nadere informatie

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2011/2012 A. Beleid B. Activiteitenplan C. Exploitatie en begroting Leeuwarden, 24 maart 2011 Deelnemende VO-scholen: Bornego College Christelijk Gymnasium

Nadere informatie

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2010/2011 A. Beleid B. Activiteitenplan C. Exploitatie en begroting Leeuwarden, 25 maart 2010 Deelnemende VO-scholen: Bornego College Christelijk Gymnasium

Nadere informatie

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2011/2012 Leeuwarden, 29 maart 2012 Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2010 2011 1 Deelnemende VO-scholen: Bornego College Christelijk Gymnasium

Nadere informatie

Toekom(st)room LOB Een stroompunt loopbaangericht onderwijs

Toekom(st)room LOB Een stroompunt loopbaangericht onderwijs SAMENVATTING Toekom(st)room LOB Een stroompunt loopbaangericht onderwijs Advies over hoe LOB na 5 jaar Stimulering LOB verder moet. Utrecht, 1 december 2014 ACHTERGROND Van studie kiezen naar loopbaan

Nadere informatie

VO2020. Schoolrapportage. Venster College X

VO2020. Schoolrapportage. Venster College X VO2020 Schoolrapportage Venster College X Deze rapportage toont de antwoorden van de schoolambities van de VO2020-scan. U vindt uw eigen antwoorden terug in de nulmeting en in de actuele stand, inclusief

Nadere informatie

Resultaten Propedeuse Stenden, NHL en VHL van leerlingen Friese vo-scholen

Resultaten Propedeuse Stenden, NHL en VHL van leerlingen Friese vo-scholen Resultaten Propedeuse Stenden, NHL en VHL van leerlingen Friese vo-scholen Propedeuse 2011-2012 Een product van de projectgroep terugkoppeling studieresultaten van het Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân.

Nadere informatie

Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Leeuwarden, 16 maart 2017

Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Leeuwarden, 16 maart 2017 Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2016 Leeuwarden, 16 maart 2017 1 Inhoudsopgave 1. Opbrengsten Aansluitingsnetwerk in 2016... 3 1.1 LOB trajecten... 3 1.2 Docentstudiedagen en DOTs: investering

Nadere informatie

VO2020. Bestuursrapportage schoolambities. Venster College Bestuur

VO2020. Bestuursrapportage schoolambities. Venster College Bestuur VO2020 Bestuursrapportage schoolambities Venster College Bestuur Deze rapportage toont op bestuursniveau de antwoorden van de schoolambities van de VO2020-scan. U vindt uw eigen antwoorden en de antwoorden

Nadere informatie

Succesvolle leerlingen in een kleurrijke omgeving februari 2015

Succesvolle leerlingen in een kleurrijke omgeving februari 2015 - Missie/Visie - Succesvolle leerlingen in een kleurrijke omgeving februari 2015 Op AMS staat de leerling centraal. Dat betekent dat alles wat we doen er op gericht is om iedere leerling zo goed mogelijk

Nadere informatie

Vergelijking propedeuseresultaten Friesland Nederland 4. Vergelijking propedeuseresultaten vroege en late aanmelders 6

Vergelijking propedeuseresultaten Friesland Nederland 4. Vergelijking propedeuseresultaten vroege en late aanmelders 6 RESULTATEN PROPEDEUSE 06-07 INHOUDSOPGAVE Bladzijde Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Gebruikte begrippen 3 Vergelijking propedeuseresultaten Friesland Nederland 4 Vergelijking propedeuseresultaten vroege en

Nadere informatie

Resultaten Propedeuse Stenden, NHL en VHL van leerlingen Friese vo-scholen

Resultaten Propedeuse Stenden, NHL en VHL van leerlingen Friese vo-scholen Resultaten Propedeuse Stenden, NHL en VHL van leerlingen Friese vo-scholen Propedeuse 2011-2012 Een product van de projectgroep terugkoppeling studieresultaten van het Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân.

Nadere informatie

Resultaten Propedeuse Stenden, NHL en VHL van leerlingen Friese vo-scholen

Resultaten Propedeuse Stenden, NHL en VHL van leerlingen Friese vo-scholen Resultaten Propedeuse Stenden, NHL en VHL van leerlingen Friese vo-scholen Propedeuse 2010-2011 Een product van de projectgroep terugkoppeling studieresultaten van het Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân.

Nadere informatie

WERKBOEK VERNIEUWING VMBO & LOB. Bijeenkomst Stichting Platforms vmbo

WERKBOEK VERNIEUWING VMBO & LOB. Bijeenkomst Stichting Platforms vmbo 27-05-2014 WERKBOEK VERNIEUWING VMBO & LOB Bijeenkomst Stichting Platforms vmbo INHOUD 1. Presentatie samen verantwoordelijk voor LOB een kwestie van krachten bundelen 3 2. Opdrachten vernieuwing vmbo

Nadere informatie

Jaarverslag. Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2008/2009

Jaarverslag. Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2008/2009 Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2008/2009 Leeuwarden, 24 april 2009 Deelnemende VO-scholen: Bornego College Christelijk Gymnasium Beyers Naudé CSG Anna Maria van Schurman CSG Bogerman CSG

Nadere informatie

VO2020. Schoolrapportage. Venster College X

VO2020. Schoolrapportage. Venster College X VO2020 Schoolrapportage Deze rapportage toont de antwoorden van de schoolambities van de VO2020-scan. U vindt uw eigen antwoorden terug in de nulmeting en in de actuele stand, inclusief een landelijke

Nadere informatie

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag.. Voortgezet Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den

Nadere informatie

Resultaten Propedeuse op Stenden, NHL en VHL van leerlingen van Friese vo-scholen

Resultaten Propedeuse op Stenden, NHL en VHL van leerlingen van Friese vo-scholen Resultaten Propedeuse op Stenden, NHL en VHL van leerlingen van Friese vo-scholen Propedeuse 2008-2009 Een product van de projectgroep terugkoppeling studieresultaten van het Aansluitingsnetwerk VO-HO

Nadere informatie

Tekst aanpassen. Ondertitel of andere uitleg. Ondertitel of andere uitleg

Tekst aanpassen. Ondertitel of andere uitleg. Ondertitel of andere uitleg Tekst aanpassen Ondertitel of andere uitleg Ondertitel of andere uitleg Agnimaxim qui num lam, sit asimi, seque nessitatum Untis aut optam, velentis sit expero te eos exces id et re llabore moluptatqui

Nadere informatie

Piter Jelles Strategisch Perspectief

Piter Jelles Strategisch Perspectief Piter Jelles Strategisch Perspectief Strategisch Perspectief Inhoudsopgave Vooraf 05 Piter Jelles Onze missie 07 Onze ambities 07 Kernthema s Verbinden 09 Verbeteren 15 Vernieuwen 19 Ten slotte 23 02 03

Nadere informatie

Generieke studievaardigheden voor doorstroom havo-hbo. Jelle Nauta Coördinator vo-ho Netwerk Noord

Generieke studievaardigheden voor doorstroom havo-hbo. Jelle Nauta Coördinator vo-ho Netwerk Noord Generieke studievaardigheden voor doorstroom havo-hbo Jelle Nauta Coördinator vo-ho Netwerk Noord Even voorstellen Jelle Nauta Docent Research management en procestechnologie Opleidingen Life Sciences

Nadere informatie

Propedeuserapport 2012-2013 Hbo Fryslân

Propedeuserapport 2012-2013 Hbo Fryslân Propedeuserapport 2012-2013 Hbo Fryslân Studieresultaten Friese eerstejaars Hbo-studenten. Bert Jan Flim en Jelle Nauta Coördinatoren Aansluitingsnetwerk Vo-Ho Fryslân September 2014 Inhoud Voorwoord...

Nadere informatie

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2010/2011 Leeuwarden, 24 maart 2011 Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2010 2011 1 Deelnemende VO-scholen Bornego College Christelijk Gymnasium

Nadere informatie

VO HO Netwerk Noord JAARAGENDA 2013 2014 DOCENTBIJEENKOMSTEN BÈTABREED REGIONAAL STEUNPUNT NOORD

VO HO Netwerk Noord JAARAGENDA 2013 2014 DOCENTBIJEENKOMSTEN BÈTABREED REGIONAAL STEUNPUNT NOORD VO HO Netwerk Noord JAARAGENDA 2013 2014 DOCENTBIJEENKOMSTEN BÈTABREED REGIONAAL STEUNPUNT NOORD Jaaragenda 2013 2014 Wanneer Wat Waar September 2013 6 DOTs bètawerkplaatsen DOTs bio en sk DOTs wis en

Nadere informatie

Inleiding. Keuzes in:

Inleiding. Keuzes in: Keuzes in: 5 Inleiding Tijdens de ouderavond heb ik u uitgelegd hoe de keuzebegeleiding in klas 3 plaats vindt. In dit artikel zet ik de belangrijkste punten nog even op een rij. Mocht u na het lezen ervan

Nadere informatie

Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2007/2008 (april 2008)

Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2007/2008 (april 2008) Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân, Postbus 1753, 8901 CB Leeuwarden Telefoon: 058-284 64 25, Fax: 058-284 64 62 Bezoekadres: Van Hall Instituut, Agora 1 Leeuwarden Jaarverslag Aansluitingsnetwerk VO-HO

Nadere informatie

Vooruitgang geboekt op ambities sectorakkoord

Vooruitgang geboekt op ambities sectorakkoord 1 DECEMBER 2016 Vooruitgang geboekt op ambities sectorakkoord Ruim twee jaar na het afsluiten van het sectorakkoord vo zijn er positieve resultaten bereikt en is er veel vooruitgang geboekt op de thema's

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 0 03 30 079 VMBO Nr. 36 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 9 oktober

Nadere informatie

Leiderschap bij verandering in school Curriculumontwikkeling. 30 maart 2017 VO-congres

Leiderschap bij verandering in school Curriculumontwikkeling. 30 maart 2017 VO-congres Leiderschap bij verandering in school Curriculumontwikkeling 30 maart 2017 VO-congres Programma Inleiding 20 minuten - de richting van het advies - politieke stand van zaken Aan tafel! Uitwerking van een

Nadere informatie

PO-VO EN HET WAT EN HOE VAN TAAL EN REKENEN

PO-VO EN HET WAT EN HOE VAN TAAL EN REKENEN PROCESBESCHRIJVING AANSLUITING PO-VO PO-VO EN HET WAT EN HOE VAN TAAL EN REKENEN SAMEN LEREN OVER REFERENTIENIVEAUS EN DIDACTIEK OM DE INHOUDELIJKE AANSLUITING TUSSEN PO EN VO IN GORINCHEM EN OMSTREKEN

Nadere informatie

SCHOOLONTWIKKELPLAN SAMEN UNIEK

SCHOOLONTWIKKELPLAN SAMEN UNIEK SCHOOLONTWIKKELPLAN 2017-2021 SAMEN UNIEK Instemming van de medezeggenschapsraad: 23 januari 2017 1 Inhoud 1. Voorwoord... 3 2. Missie... 4 3. Visie... 4 4. Zes pijlers... 5 5. Kernwaarden en ambities...

Nadere informatie

Datum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015. Geacht schoolbestuur,

Datum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015. Geacht schoolbestuur, a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Onze referentie 349195 Datum Betreft Bestuursakkoord PO-Raad-OCW 2012-2015 Geacht

Nadere informatie

Propedeuserapport

Propedeuserapport Propedeuserapport 206-207 Studieresultaten Friese eerstejaars studenten van cohort 206 Bert Colly Jelle Nauta Coördinatoren Aansluitingsnetwerk vo-ho Fryslân Oktober 208 Inhoud oorwoord... 3. Inleiding...

Nadere informatie

Spellingcontrole mag aan voor kandidaten met dyslexie. Afschaffing loting bij opleidingen met een numerus fixus

Spellingcontrole mag aan voor kandidaten met dyslexie. Afschaffing loting bij opleidingen met een numerus fixus Voortgezet Onderwijs 19 februari 2016 Inhoud Algemeen Meer maatwerk voor leerlingen Overgang po-vo Spellingcontrole mag aan voor kandidaten met dyslexie Rekenresultaten 2015 per school Scholen aan de slag

Nadere informatie

1.Inleiding. 2.Profielen per 1 augustus 2007

1.Inleiding. 2.Profielen per 1 augustus 2007 logoocw De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Den Haag Ons kenmerk VO/OK/2003/53723 Uw kenmerk Onderwerp tweede fase havo/vwo 1.Inleiding In het algemeen

Nadere informatie

TAK Centrum wil innovatieve onderwerpen, vermeld in onze regiovisie, gebruiken om lesmateriaal te ontwikkelen voor het vak Science.

TAK Centrum wil innovatieve onderwerpen, vermeld in onze regiovisie, gebruiken om lesmateriaal te ontwikkelen voor het vak Science. INLEIDING Om het technisch talent van mavoleerlingen zo goed mogelijk te benutten en de doorstroom naar een technische vervolgopleiding te bevorderen, voert het Platform Bèta Techniek, in opdracht van

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA..DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA..DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Middelbaar Beroepsonderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ

Nadere informatie

Functie Unitleider Salarisschaal Werkterrein Activiteiten Context

Functie Unitleider Salarisschaal Werkterrein Activiteiten Context Functie Salarisschaal Werkterrein Activiteiten Unitleider LD en evt. arbeidsmarkttoelage Management -> Overig management Beleid mede voorbereiden, ontwikkelen, implementeren en evalueren Coördinatie van

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 31 524 Beroepsonderwijs en Volwassenen Educatie Nr. 340 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP EN VOOR BASIS- EN VOORTGEZET

Nadere informatie

Onderzoek naar gebruik, waardering, impact en behoefte aan LOB onder scholieren en studenten.

Onderzoek naar gebruik, waardering, impact en behoefte aan LOB onder scholieren en studenten. Onderzoek naar gebruik, waardering, impact en behoefte aan LOB onder scholieren en studenten. 1. Samenvatting Scholieren willen LOB! Dat is goed want loopbaanoriëntatie en begeleiding (LOB) is belangrijk.

Nadere informatie

Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs!

Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! Wendbaar en waarde(n)vol onderwijs! In ons onderwijs staat de mens centraal, of het nu gaat om studenten of medewerkers, om ouders of werknemers uit het bedrijfsleven, jongeren of volwassenen. Wij zijn

Nadere informatie

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA

ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Primair Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag

Nadere informatie

Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS. 13 april 2016

Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS. 13 april 2016 Ontwikkelingen in afstudeerrichtingen lerarenopleidingen HAN ILS 13 april 2016 Het komende uurtje... 14.15-14.35 uur Implementatie afstudeerrichtingen HAN ILS 14.35 14.45 uur Uitwisseling 14.45-15.05 uur

Nadere informatie

1. Arbeidsmarktvraagstukken 2. Professionele werkomgeving 3. Kenniscentrum

1. Arbeidsmarktvraagstukken 2. Professionele werkomgeving 3. Kenniscentrum De kracht van het primair onderwijs Activiteiten Arbeidsmarktplatform 2017 Waarvoor kunt u in 2017 bij het Arbeidsmarkplatform PO terecht? Welke thema s staan dit jaar centraal? Hieronder staan de thema

Nadere informatie

Excellente docent in de mbo-praktijk

Excellente docent in de mbo-praktijk Excellente docent in de mbo-praktijk Uitwisseling scholen HU 7 maart 2014 ROCMN P&O 5-3-2014 1 ROC Midden Nederland Profiel: Kwaliteit, kleinschaligheid en persoonlijk contact Nauwe verbinding met regionale

Nadere informatie

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA..DEN HAAG

Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA..DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Voortgezet Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag

Nadere informatie

OPeRA : Onderwijspartners Regio Amsterdam

OPeRA : Onderwijspartners Regio Amsterdam OPeRA : Onderwijspartners Regio Amsterdam Opzet Workshop Introductie en voorstel rondje: wie ben je, bij welk netwerk ben je betrokken? OPeRA: waarom, wat doen we al, wat willen we bereiken en voor welke

Nadere informatie

Van overschotvak naar tekortvak. Nieuwe doelgroepen. voor het leraarschap in het voortgezet onderwijs

Van overschotvak naar tekortvak. Nieuwe doelgroepen. voor het leraarschap in het voortgezet onderwijs Van overschotvak naar tekortvak Nieuwe doelgroepen voor het leraarschap in het voortgezet onderwijs De komende jaren zal het tekort aan leraren in het voortgezet onderwijs toenemen en zelfs oplopen tot

Nadere informatie

Verankering loopbaandossier LOB is van iedereen!

Verankering loopbaandossier LOB is van iedereen! Verankering loopbaandossier LOB is van iedereen! Heleen Toebast 1 november 2018 Programma Introductie Expertisepunt LOB Aanleiding Wetgeving Ambitie/kwaliteitsagenda Wat? Verankeren Gehele keten Samenhang

Nadere informatie

DE KRACHT VAN HET COLLECTIEF ONDERWIJS VAN MORGEN

DE KRACHT VAN HET COLLECTIEF ONDERWIJS VAN MORGEN Op weg naar 2020 Dit is het verhaal van de NUOVO scholengroep. Verantwoordelijk voor voortgezet onderwijs aan ruim 5.000 leerlingen in de stad Utrecht. Tien openbare scholen bieden samen een breed aanbod:

Nadere informatie

Onderwerp en positionering van de beleidsdoorlichtingen In de beleidsdoorlichtingen van de ADR staan de volgende beleidsdoelstellingen centraal:

Onderwerp en positionering van de beleidsdoorlichtingen In de beleidsdoorlichtingen van de ADR staan de volgende beleidsdoelstellingen centraal: >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten Generaal Postbus 20018 2500 EA..DEN HAAG Financieel-Economische Zaken IPC 5350 Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375

Nadere informatie

Een structurele en instellingsbrede aanpak voor studiesuccesverbetering. Jeanet Schuring Hanzehogeschool Groningen

Een structurele en instellingsbrede aanpak voor studiesuccesverbetering. Jeanet Schuring Hanzehogeschool Groningen Een structurele en instellingsbrede aanpak voor Jeanet Schuring Hanzehogeschool Groningen INHOUD 1. Visie op 2. Het speelveld: factoren voor studiesucces 3. Observaties in de hogeschool 4. Uitgangspunten

Nadere informatie

in het mbo Werken aan uitstroom - instroom

in het mbo Werken aan uitstroom - instroom ONTWIKKELINGEN CULTUUREDUCATIE IN HET MBO ONDERWIJSVERNIEUWING Onderwijsvernieuwing in het mbo Onderwijs 2032, nieuwe speerpunten voor het kunstvakonderwijs én binnen het mbo een eigen verklaring over

Nadere informatie

De TL (G) in 21 e eeuw.

De TL (G) in 21 e eeuw. De TL (G) in 21 e eeuw. Koers Platform TL 90 GTL/Mavo-scholen vormen samen het Platform TL Doelstelling: In verscheidenheid werken aan twee hoofdzaken: School is meer dan een diploma-instituut School is

Nadere informatie

ONTWIKKELINGEN VMBO EN MBO Spirit4you 22 maart 2018

ONTWIKKELINGEN VMBO EN MBO Spirit4you 22 maart 2018 ONTWIKKELINGEN VMBO EN MBO Spirit4you 22 maart 2018 Ontwikkelingen vmbo en mbo Bestuursakkoord mbo (Ministerie OCW en Mbo- Raad) Sterk beroepsonderwijs (Ministerie OCW) SER advies: sterk en innovatief

Nadere informatie

Samenwerking met project Stimulering LOB

Samenwerking met project Stimulering LOB Samenwerking met project Stimulering LOB Van: Project Stimulering LOB, MBO diensten LICA VSNU netwerk Aansluiting vwo-wo VvSL NVS-NVL Utrecht, 1 december 2014 SAMENWERKING STIMULERINGSPROJECT LOB IN HET

Nadere informatie

SAMEN LOOPBAANLEREN VERANKEREN OP SCHOOL WORKSHOP VOOR DECANEN SAMEN MET SCHOOLLEIDERS. Inge Kirsten De loopbaan van de leerling centraal

SAMEN LOOPBAANLEREN VERANKEREN OP SCHOOL WORKSHOP VOOR DECANEN SAMEN MET SCHOOLLEIDERS. Inge Kirsten De loopbaan van de leerling centraal SAMEN LOOPBAANLEREN VERANKEREN OP SCHOOL WORKSHOP VOOR DECANEN SAMEN MET SCHOOLLEIDERS Inge Kirsten De loopbaan van de leerling centraal NEE HEB JE.. https://www.youtube.com/watch?v=iqdmgz-rsie IN GESPREK

Nadere informatie

Curriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron. Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019

Curriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron. Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019 Curriculum.nu onderwijsvernieuwing Ria Brandt en Jeroen Bron Jaarvergadering Wolvega 7 mei 2019 Vraag Pitch Wij horen graag hoe het staat met Curriculum.nu en verder". Inhoud pitch Ontwikkelingen curriculum.nu

Nadere informatie

Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen?

Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie. Opbrengsten ontwikkelsessie 5. Wat zijn bouwstenen? Werkopdracht vijfde ontwikkelsessie Wat hebben onze leerlingen nodig om uit te groeien tot volwassenen die bijdragen aan de samenleving, economisch zelfstandig zijn én met zelfvertrouwen in het leven staan?

Nadere informatie

AANSLUITING PO-VO VIA ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING (ELO)

AANSLUITING PO-VO VIA ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING (ELO) PROCESBESCHRIJVING AANSLUITING PO-VO AANSLUITING PO-VO VIA ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING (ELO) LEERLINGEN VAN GROEP 8 IN HET PO MAKEN KENNIS MET HET WERKEN IN EEN ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING (ELO) ZOALS DIE

Nadere informatie

FAQ s tegemoetkoming kosten aspirant-opleidingsscholen Versie 21 augustus 2015

FAQ s tegemoetkoming kosten aspirant-opleidingsscholen Versie 21 augustus 2015 FAQ s tegemoetkoming kosten aspirant-opleidingsscholen Versie 21 augustus 2015 Deze FAQ s richten zich alleen op de uitbreiding van het aantal bekostigde opleidingsscholen en niet op de verlenging en/of

Nadere informatie

Datum Uitnodiging subsidieaanvraag Regeling versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen

Datum Uitnodiging subsidieaanvraag Regeling versterking samenwerking lerarenopleidingen en scholen a 1 > Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan: penvoerders opleidingsscholen en contactpersonen lerarenopleidingen Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ Den Haag www.rijksoverheid.nl Onze

Nadere informatie

8 uitgangspunten. Leerbedrijf BAVA => BaVa Leerwerktraject => LWT Leerwerkhuis => LWH De Vip groep => VIP. 1 doelgroepomschrijvingen

8 uitgangspunten. Leerbedrijf BAVA => BaVa Leerwerktraject => LWT Leerwerkhuis => LWH De Vip groep => VIP. 1 doelgroepomschrijvingen 8 uitgangspunten De deelnemende scholen willen uitgaan van dezelfde uitgangspunten. Helaas is het nog niet mogelijk om al die punten te verwezenlijken. De verschillende scholen geven aan hoever de zaken

Nadere informatie

Strategisch beleidsplan rsg Simon Vestdijk 2016-2020

Strategisch beleidsplan rsg Simon Vestdijk 2016-2020 Strategisch beleidsplan rsg Simon Vestdijk 2016-2020 1.a. Inleiding In dit strategisch beleidsplan 2016-2020 formuleren we onze belangrijkste doelstellingen en ambities. We nemen voor dit beleidsplan graag

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Hoger Onderwijs en Studiefinanciering IPC 2250 Rijnstraat 50 Den Haag Postbus

Nadere informatie

Aanbevelingen en Actieprogramma. Naar versterking van het VMBO; Bedrijfsleven over VMBO beroepsgericht

Aanbevelingen en Actieprogramma. Naar versterking van het VMBO; Bedrijfsleven over VMBO beroepsgericht Aanbevelingen en Actieprogramma Naar versterking van het VMBO; Bedrijfsleven over VMBO beroepsgericht 2 Aanbevelingen ter verbetering van (de aantrekkelijkheid van) het VMBO naar aanleiding van het VMBO

Nadere informatie

Uitkomsten CFO-bijeenkomst Prestatieafspraken in het HBO

Uitkomsten CFO-bijeenkomst Prestatieafspraken in het HBO Uitkomsten CFO-bijeenkomst Prestatieafspraken in het HBO Eind september ging Deloitte met CFO s uit het hoger onderwijs in gesprek over de uitdagingen om de prestatieafspraken te realiseren, ook al is

Nadere informatie

Hondsrug College. School Ontwikkelings Plan Onderwijs op maat. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst!

Hondsrug College. School Ontwikkelings Plan Onderwijs op maat. Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! Hondsrug College School Ontwikkelings Plan 2016-2020 Onderwijs op maat Het Hondsrug College, een slimme start voor je toekomst! 3 Elke leerling is uniek: onze ambitie is om vernieuwend onderwijs op maat

Nadere informatie

Samen. stevige. ambities. werken aan. www.schoolaanzet.nl

Samen. stevige. ambities. werken aan. www.schoolaanzet.nl Samen werken aan stevige ambities www.schoolaanzet.nl School aan Zet biedt ons kennis en inspiratie > bestuurder primair onderwijs Maak kennis met School aan Zet School aan Zet is de verbinding tussen

Nadere informatie

Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG.. Datum 9 november 2018 Toekomst van rekenen in het vo en mbo

Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG.. Datum 9 november 2018 Toekomst van rekenen in het vo en mbo >Retouradres Postbus 16375 2500 BJ Den Haag Aan de voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG.. Voortgezet Onderwijs Rijnstraat 50 Den Haag Postbus 16375 2500 BJ

Nadere informatie

Hieronder op pagina 2 de grote lijnen van de regionale VSV aanpak (de maatregelen) zoals afgesproken in de bestuurlijke overeenkomst.

Hieronder op pagina 2 de grote lijnen van de regionale VSV aanpak (de maatregelen) zoals afgesproken in de bestuurlijke overeenkomst. Memo VSV bestuurlijke overeenkomst en uitwerking 2016-2017 Aan: schoolbestuurders, directies, intern ondersteuningsteam en decanen Van: directie SwV Datum: 26-10-16 Status: ter informatie Bijlagen: 3 onder

Nadere informatie

Uitkomsten kwaliteitsonderzoek pilot toezicht 2020. Godelindeschool Hilversum

Uitkomsten kwaliteitsonderzoek pilot toezicht 2020. Godelindeschool Hilversum Uitkomsten kwaliteitsonderzoek pilot toezicht 2020 Godelindeschool Hilversum 17 september 2015 Feedbackgesprek De inspectie voert aan het eind van het bezoek graag een gesprek over de kwaliteit van de

Nadere informatie

SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016

SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 SAMENWERKINGSARRANGEMENT LANDSDEEL NOORD & PLATFORM BÈTA TECHNIEK 2014-2016 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

LOB op het Bonaventuracollege Mariënpoelstraat.

LOB op het Bonaventuracollege Mariënpoelstraat. LOB op het Bonaventuracollege Mariënpoelstraat. Ik weet al wat ik word mezelf! Ouders zien vaak iets bijzonders in hun kinderen. Ze hebben gelijk, de mogelijkheden zijn onbeperkt. Waar staat LOB voor in

Nadere informatie

Met deze nieuwsbrief willen wij u op de hoogte brengen van de activiteiten voor het schooljaar Vriendelijke groet,

Met deze nieuwsbrief willen wij u op de hoogte brengen van de activiteiten voor het schooljaar Vriendelijke groet, Het Bètasteunpunt van de Hanzehogeschool is in 2009 opgezet om o.a. hulp te bieden aan leerlingen uit het voortgezet onderwijs die bezig zijn met hun profielwerkstuk. Ondertussen doet het Bètasteunpunt

Nadere informatie

Verslag college 4: De staat van burgerschapsonderwijs en een blik op de toekomst

Verslag college 4: De staat van burgerschapsonderwijs en een blik op de toekomst Verslag college 4: De staat van burgerschapsonderwijs en een blik op de toekomst In de collegereeks Democratie en burgerschap, georganiseerd door ProDemos en de Universiteit van Amsterdam, kijken we naar

Nadere informatie

Samen voor onderwijs in Apeldoorn

Samen voor onderwijs in Apeldoorn Samen voor onderwijs in Apeldoorn toelichting samenwerking AVOO en Veluwse Onderwijsgroep bijlage bij het convenant tussen gemeente Apeldoorn, De Veluwse Onderwijsgroep en AVOO (i.v.m. de personele unie

Nadere informatie

L O O P B A A N D O S S I E R LOOPBAANONTWIKKELING

L O O P B A A N D O S S I E R LOOPBAANONTWIKKELING LOOPBAANONTWIKKELING IS VOOR LEERLINGEN ESSENTIEEL OM DE EIGEN LOOPBAAN TE STUREN, EEN BEWUSTE (VERVOLG)STUDIEKEUZE TE KUNNEN MAKEN EN OP DIE MANIER IN DE TOEKOMST BETER MEE TE BEWEGEN MET DE VERANDERENDE

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2018 2019 31 332 Doorlopende Leerlijnen Taal en Rekenen Nr. 88 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP EN VOOR BASIS- EN VOORTGEZET ONDERWIJS

Nadere informatie

KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017. Leeuwarder Lyceum HAVO

KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017. Leeuwarder Lyceum HAVO KWALITEITSONDERZOEK IN HET KADER VAN DE STAAT VAN HET ONDERWIJS 2016/2017 Leeuwarder Lyceum HAVO Plaats : Leeuwarden BRIN nummer : 20DL C1 BRIN nummer : 20DL 00 HAVO Onderzoeksnummer : 290775 Datum onderzoek

Nadere informatie

juni 2017 Geactualiseerd plan van aanpak talentonderwijs als onderdeel van de basisondersteuning

juni 2017 Geactualiseerd plan van aanpak talentonderwijs als onderdeel van de basisondersteuning juni 2017 Geactualiseerd plan van aanpak talentonderwijs als onderdeel van de basisondersteuning Inleiding Het samenwerkingsverband is in het schooljaar 16-17 gestart met het herijken van de basisondersteuning.

Nadere informatie

Presentatie tijdens lesjes middag. De Vos: jouw slimste keuze!

Presentatie tijdens lesjes middag. De Vos: jouw slimste keuze! Presentatie tijdens lesjes middag De Vos: jouw slimste keuze! Visie Strategisch Beleidsplan Onze primaire functie en ons hoofddoel is het ontplooien van leerlingen op basis van individuele kwaliteiten.

Nadere informatie

De waarde(n) van weten

De waarde(n) van weten De waarde(n) van weten STRATEGISCHE AGENDA HOGER ONDERWIJS 2015-2025 9 oktober 2015 De HO tour Waarom veranderen? Leven en werken in een in toenemende mate onvoorspelbare, complexe en geglobaliseerde wereld.

Nadere informatie

Aan de slag voor de klas Convenant werkgelegenheidsbeleid tussen financiële sector en onderwijssector

Aan de slag voor de klas Convenant werkgelegenheidsbeleid tussen financiële sector en onderwijssector Aan de slag voor de klas Convenant werkgelegenheidsbeleid tussen financiële sector en onderwijssector 1 De bestuurspartijen voor het onderwijs, namens deze PO-Raad VO-raad MBO Raad De Lerarenopleidingen,

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2007 2008 31 200 VIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII) voor het jaar 2008 Nr. 183 BRIEF

Nadere informatie

Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en

Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en Duurzaam toerusten voor arbeidsmarkt en samenleving Stel hogere eisen aan het arbeidsmarktperspectief Handhaaf het startkwalificatieniveau met extra aandacht aan studiekeuze mbo niveau 2 studenten. Biedt

Nadere informatie

PAKKETKEUZE EN LOOPBAAN ORIËNTATIE

PAKKETKEUZE EN LOOPBAAN ORIËNTATIE PAKKETKEUZE EN LOOPBAAN ORIËNTATIE LOB/PAKKETKEUZE OP HET BERNARD NIEUWENTIJT COLLEGE de loopbaan begeleiding is de verantwoordelijkheid van de decaan, mentoren en vakdocenten. de decaan coördineert de

Nadere informatie

Samenwerkingsverbanden RSG Wolfsbos Locatie Groene Driehoek (vmbo, havo, atheneum)

Samenwerkingsverbanden RSG Wolfsbos Locatie Groene Driehoek (vmbo, havo, atheneum) Samenwerkingsverbanden RSG Wolfsbos Locatie Groene Driehoek (vmbo, havo, atheneum) Partnerschap Betatechniek en ICT, samenwerkingsverband met de Hanzehogeschool Groningen (sinds november 2010) Deze samenwerking

Nadere informatie