Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

Transcriptie

1 Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân 2010/2011 A. Beleid B. Activiteitenplan C. Exploitatie en begroting Leeuwarden, 25 maart 2010

2 Deelnemende VO-scholen: Bornego College Christelijk Gymnasium Beyers Naudé CSG Anna Maria van Schurman CSG Bogerman CSG Comenius CSG Lauwers College CSG Liudger Dockinga College Linde College Marne College OSG Sevenwolden Piter Jelles RSG Magister Alvinus RSG Simon Vestdijk OSG Singelland - Drachtster Lyceum Friesland College (VAVO) Deelnemende HO-scholen: Hogeschool Van Hall Larenstein (VHL) Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (NHL) Stenden hogeschool Rijksuniversiteit Groningen vestiging Friesland Universiteit Twente Leden stuurgroep: K.W. van der Hoek (voorzitter, lid college van bestuur Stenden) J. Steenmeijer (penningmeester, directeur Techniek NHL) H. Hardus (directeur Diermanagement, hogeschool Van Hall Larenstein) H. Wolthoff (teamleider Piter Jelles Aldlân) S. Stelwagen (directie Simon Vestdijk, vertegenwoordiging Pompeblêd scholengroep) G. Spoelstra (directie Comenius, vertegenwoordiging Fricolore scholengroep) P. van den Peppel (teamleider Liudger, vertegenwoordiging Fricolore scholengroep) S. Faber (coördinator, decaan/docent Simon Vestdijk) J. Nauta (coördinator, docent hogeschool Van Hall Larenstein) Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

3 A. Beleid Ontwikkelingen Het afgelopen jaar is een groot aantal publicaties, rapporten en aanbevelingen verschenen in het kader van de doorstroom van voortgezet naar hoger onderwijs. Een greep uit het aanbod: het 'Ambitieprogramma' van minister Plasterk, 'Kwaliteit als opdracht' van de HBO-raad en het 'Stimuleringsplan LOB' van de VO-raad. Daarnaast verscheen de lectorale rede 'Léren door te stromen en aan te sluiten' van Cees Terlouw (Saxion). In 2008 verscheen al een aantal studies over 'Loopbaanleren' van de onderzoekers Kuijpers en Meijers. Meer vakspecifiek verscheen ook het lijvige 'Over de drempels met taal en rekenen van de commissie Meijerink, gevolgd door een 'Bijstelling' van dezelfde commissie. Daar voegt het aansluitingsnetwerk VO-HO haar eigen 'Terugkoppeling Propedeuseresultaten' aan toe. Uit een samenwerkingsverband, waarin ook VO-HO participeert, verschijnt om het jaar de 'Aansluitingsmonitor'. Dergelijke stukken worden inmiddels vertaald in verschillende projecten. Hierbij valt te denken aan het project 'Stimulering LOB' van de VO-raad, het SLO-project Doorlopende leerlijnen taal en rekenen en de tender 'Studiekeuzegesprekken' van de Surffoundation. Ook VO-HO probeert een dergelijke vertaalslag te maken door enerzijds aan te sluiten bij dergelijke initiatieven en anderzijds door zelfstandig acties te ondernemen om zo te komen tot een zo optimaal mogelijke aansluiting van voortgezet en hoger onderwijs. Waar zijn we aan begonnen? Het activiteitenplan 2010/2011 van het Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân bouwt voort op de resultaten van het afgelopen jaar en introduceert een aantal nieuwe plannen. Het afgelopen jaar zijn we begonnen met het vergroten van de dynamiek en betrokkenheid van het netwerk. Daarnaast is een aantal bestaande activiteiten voortgezet. Ter ondersteuning van deze zaken zijn de twee bestaande websites van het netwerk vervangen door één nieuwe en wordt een communicatieplan opgesteld. Waar gaan we heen? Het komende jaar zal eveneens getracht worden de reikwijdte van het netwerk te vergroten. Daarnaast wordt gestreefd om de huidige (voorlichting)activiteiten voor de deelnemers te optimaliseren en de organisatie ervan te stroomlijnen. Bij dit alles wil het netwerk een toegankelijke intermediair zijn, waar docenten en management gemotiveerd worden een bijdrage te leveren aan een optimale aansluiting voor alle havo- en vwoleerlingen op vervolgleidingen bij een van de instellingen van het hoger onderwijs, die in Friesland een vestiging kennen. Risico De kracht van het netwerk is de brede, structurele aanpak in de keten, hetgeen scholen en hbo instellingen helpt succesvoller te worden in de aansluiting. De vraag is wel of alle activiteiten en beleidsvoornemens altijd vol te houden zijn. Doen we de goede dingen en doen we de dingen goed? De financiële mogelijkheden van het netwerk zijn begrensd. Te meer omdat de contributies niet worden verhoogd, terwijl de kosten wel toenemen. Het netwerk heeft de afgelopen jaren een flink aantal incidentele inkomsten verworven, waarmee het afgelopen jaar de website is vernieuwd. Dergelijke inkomsten zijn ook in de toekomst te verwachten, maar voor het komende jaar zijn deze nog niet voldoende om alle kosten te dekken. Een deel zal daarom in vanuit de reserves moeten komen. Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

4 B. Activiteitenplan Het activiteitenplan 2010/2011 van het Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân bouwt voort op de resultaten van het afgelopen jaar en introduceert een aantal nieuwe plannen. De belangrijkste activiteiten staan samengevat in onderstaande tabel. De organisatie van activiteiten vinden plaats vanuit de vaste werkgroepen LOBcommunicatie en LOB-onderwijs. In het onderstaande overzicht staan de activiteiten van : jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun Proefstuderen x x DIG-IT x Wegwijsdag x Docentoverleg Rekenen en taal x x Terugkoppeling Propedeuseresultaten x Rapportages aansluitingsmonitor x x Vergadering rectoren/managers/cvb's x Docentoverleg exacte vakken x x Nieuwsbrief x x x x Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

5 1. Samenhangend aanbod voor loopbaanoriëntatie (scholieren, decanen) Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding (LOB) Het aansluitingsnetwerk kent twee vaste werkgroepen: LOB-communicatie en LOB-onderwijs. In de werkgroep LOB-communicatie is het hoger onderwijs en een vertegenwoordiging van decanenkring Friesland samengebracht. Het doel van deze werkgroep is het inhoudelijk afstemmen en organiseren van activiteiten voor leerlingen in kader van loopbaan oriëntatie en begeleiding. Zij houdt zich met name bezig met de inhoud van de website, de organisatie en evaluatie van Proefstuderen, de organisatie en evaluatie DIG-IT, de organisatie van de gezamenlijke Wegwijsdag. Door de werkgroep LOB-onderwijs wordt de doorstroomkwaliteit vo-ho geborgd door instrumenten en activiteiten ter bevordering doorlopende leerlijnen vo-ho te ontwikkelen. Concreet betekent dit de opzet, uitvoering en evaluatie van activiteiten van het steunpunt Rekenen en Taal, activiteiten van steunpunt NLT/Wiskunde-D, de afstemming van toelatingseisen en aanbevolen vakken, de resultaten van de Aansluitingsmonitor over tevredenheid van studenten en de resultaten Terugkoppeling Propedeuseresultaten. Website Op de vernieuwde website van het netwerk staan de activiteiten voor leerlingen en netwerkbijeenkomsten voor docenten, decanen en managers. Daarnaast is er aandacht voor de steunpunten van VO-HO Fryslân. Deze zorgen voor een stevig docentennetwerk door middel van uitwisseling van leerinhoud en -aanpak. Op deze website wordt op een eenvoudige manier download materiaal gepubliceerd, ter vervanging van voorgedrukte flyers, brochures en posters. Daarnaast doet de site verslag van verschillende activiteiten van VO-HO. Door deze nieuwe site moet de herkenbaarheid en dynamiek van het netwerk en de door het netwerk georganiseerde activiteiten worden vergroot. Wegwijsdag De Wegwijsdag wordt komend jaar opnieuw georganiseerd door de drie hogescholen in Leeuwarden. Na een evaluatie wordt gekeken hoe er (mogelijk) nog beter ingespeeld wordt op de leerling die bezig is met zijn profielkeuze. Op de website zal wederom een digitaal aanmeldformulier geplaatst worden zodat de leerlingen zich kunnen opgeven voor deze activiteit. De doelgroep van de Wegwijsdag zijn 3 e klassers havo/vwo die een profiel moeten kiezen. Het doel van de dag is om leerlingen kennis te laten maken met het hoger onderwijs waarbij ze zicht krijgen op de verschillende opleidingsmogelijkheden en zich een beeld kunnen vormen welk profiel er bij de verschillende opleidingen hoort. Alle leerlingen uit het derde jaar van een bepaalde school nemen deel aan de wegwijsdag. De workshops duren 45 minuten. Leerlingen volgen 2 workshops op 2 verschillende hogescholen in Leeuwarden in 1 dagdeel. DIG-IT De vernieuwde opzet van DIG-IT vormt een duidelijke link tussen het programma van het derde leerjaar (keuze profiel) en het beslismoment in het vijfde leerjaar. Gekeken wordt hoe het aanbod van het afgelopen jaar verder uitgebreid kan worden. Er zal hierbij met name gekeken worden naar een verbreding van het aanbod voor CM- en EM-leerlingen. DIG-IT is bedoeld voor havo-4 leerlingen die al een profiel hebben gekozen en zich nu gaan oriënteren op een mogelijke studiekeuze. Het doel van de dag is dat leerlingen kennis maken met een aantal opleidingen die geclusterd zijn, waarbij ze zicht krijgen op het werkveld dat verbonden is met een (clustering van) opleidingen, ze zich een beeld kunnen vormen van de inhoud van de opleiding, ze zich een beeld kunnen vormen van de manier van werken op een hbo-instelling. De leerlingen doen mee op basis van vrijwilligheid. Het programma zal relatief kort en overzichtelijk zijn. De leerlingen volgen een programma van 9.30 tot op 1 hogeschool. Het programma begint breed (grote groep) en wordt vervolgens snel meer specifiek (uiteen in kleine groepen) op thema s die aansluiten op werkvelden / opleidingen. Leerlingen maken van te voren een keuze op basis van informatie. De workshop moet voldoen aan de volgende zaken: de workshop moet aansluiten op het niveau van de leerlingen; de workshop verlangt een actieve houding van de leerlingen; een workshop moet voortkomen uit een clustering van opleidingen; het werkveld moet duidelijk in de workshop naar voren komen; het betrekken van studenten bij het ontwikkelen of geven van de workshop kent grote voordelen; de workshop moet niet te specifiek van aard zijn; Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

6 duidelijk maken welke eigenschappen en kwaliteiten een leerling moet hebben om met succes te kunnen functioneren in de opleiding/het beroep; een werkelijkheidsgetrouw beeld geven van de opleiding/het beroep; laten zien welke voor- en nadelen de opleiding/het beroep heeft. De aanmelding verloopt eveneens via de website van de verschillende hogescholen, waarbij een terugkoppeling van de hogescholen, via VO-HO, naar de vodecanen zal plaatsvinden. Proefstuderen Proefstuderen is voor leerlingen uit de examenklas die bij het maken van hun studiekeuze de knoop door moeten hakken. Tijdens deze dag kijken leerlingen of hun voorgenomen studiekeuze inderdaad bij hun past door een dag mee te lopen om zo een goed beeld te krijgen van de inhoud van de studie, manier van werken, werkveld, leeromgeving, docenten en studenten. Ze volgen hiervoor een programma bij een opleiding van uur. De aanmelding verloopt eveneens via de website van de verschillende hogescholen, waarbij een terugkoppeling van de hogescholen, via VO-HO, naar de vo-decanen zal plaatsvinden. mei/ juni februari 2011 Wegwijs Dagen 24 maart 2011 Proefstuderen 22 april 2011 DIG-IT Evaluatie Proefstuderen en DIG-IT 2010 en terugkoppeling enquêteresultaten 2. Bevorderen aansluiting op leerinhoud en pedagogisch/didactische aanpak (docenten) Steunpunt Wiskunde D en Natuur, Leven en Technologie Het steunpunt voor NLT en Wiskunde D maakt deel uit van Regionaal steunpunt Noord, een samenwerkingsverband met de RUG. Dit regionale steunpunt maakt deel uit van een landelijk netwerk van regionale steunpunten. Komend jaar wordt gewerkt aan verbreding van de steunpunten met alle exacte vakken. Hierin speelt de nieuwe Stichting Innovatie in Onderwijs voor Bètawetenschappen en Technologie (IOBT) een belangrijke rol. Het steunpunt organiseert in samenwerking met de RUG jaarlijks 1 of 2 docentenconferenties waarin ontwikkelingen bij bètavakken worden uitgewisseld. Hogeschool Van Hall Larenstein heeft 6 havo NLT modules geadopteerd, die vanuit het steunpunt worden onderhouden. Ook worden activiteiten bij NLT modules aangeboden, zoals gastlessen door studenten en excursiemogelijkheden. Docenten ontvangen frequent informatie over interessante ontwikkelingen of bijeenkomsten op scholen of hogescholen. Ook TOA s worden betrokken in het steunpunt met bijvoorbeeld de mogelijkheid van meeloopdagen bij practica op hogescholen. Docentenconferentie Kansen bèta breed op 31 maart 2010 Verbreding regionaal steunpunt bèta breed Steunpunt Rekenen en Taal: organisatie van vakoverleg Conferentie taal en rekenen Voor vakdocenten en managers (vo en ho) zal in het voorjaar van 2011 een conferentie georganiseerd worden over de (actuele) taal- en rekenproblematiek in het onderwijs. Aandachtspunten voor deze conferentie is het niveau van taal- en rekenvaardigheden van eerstejaars studenten, toetsing en ondersteuning. Ook zullen de overheidsplannen voor een centrale rekentoets voor alle havo-leerlingen tegen het licht worden gehouden en welke rol het netwerk hierin kan spelen. Ook zullen de eerste resultaten van de SLO-pilot Taal en Rekenen gepresenteerd worden. Deelname pilot SLO Er is door een viertal (bij het netwerk aangesloten) vo-scholen en de lerarenopleiding van de NHL Hogeschool een pilot aangegaan met het SLO waarbij samenwerkende scholen uit de verschillende onderwijssectoren zich verplichten te werken aan het volgende doel: verbeterde doorlopende leerlijn voor taal en rekenen voor de Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

7 leerling, die overdraagbare werkwijzen opleveren waar andere scholen hun voordeel mee kunnen doen. De pilots verlopen in drie fasen: allereerst een fase van voorbereiding (voorjaar 2009), vervolgens twee schooljaren waarin de pilot vorm krijgt ( ) en een afsluitende fase in schooljaar Via het aansluitingsnetwerk zullen de resultaten van de pilot aan de aansluitende scholen gepresenteerd worden. Presenteren (voorlopige) resultaten pilot 'doorlopende leerlijnen taal en rekenen' conferentie taal en rekenen (voorjaar 2011) Profielwerkstukken Het netwerk zal zich inzetten om een rol te gaan spelen voor leerlingen bij het maken van de zogenaamde profielwerkstukken. In hoeverre kunnen hogescholen en vo-scholen elkaar ondersteunen en versterken in een gezamenlijke aanpak voor eindexamen leerlingen die een profielwerkstuk moeten maken? Hogeschool Van Hall Larenstein zal in het voorjaar van 2010 een begin maken door hierover samenwerking te zoeken met voscholen. Via website ontsluiting actuele onderwerpen en kennis voor profielwerkstukken van leerlingen 3. Monitoren van de aansluiting (coördinatoren, management) Terugkoppeling Propedeuseresultaten In mei 2011 verschijnt het rapport Terugkoppeling Propedeuseresultaten, waarin de rendementen van de studievoortgang van alle propedeuse opleidingen over de jaren worden vergeleken. Daarnaast worden van alle hogescholen de resultaten van de oud-leerlingen op naam teruggekoppeld aan het voortgezet onderwijs in Friesland (als de student daarmee heeft ingestemd). In het rapport dat in mei 2010 verschijnt zullen naast de rendementen ook de studiepunten per sector worden gepubliceerd. Vervolgens zal uitgezocht worden of leeftijd en rol speelt in studierendement. De resultaten zullen een rol spelen bij beleidskeuzes van het Aansluitingsnetwerk. Daarnaast wordt een inventarisatie gemaakt welk gevolg de Terugkoppeling krijgt op de verschillen vo- en ho-scholen. Tevens zal er een verbinding plaatsvinden tussen de Terugkoppeling Propedeuseresultaten en de Aansluitingsmonitor. Rapportage Terugkoppeling Propedeuseresultaten, lichting : mei 2011 Inventarisatie gevolg Terugkoppeling Propedeuseresultaten Verbinding Terugkoppeling Propedeuseresultaten en Aansluitingsmonitor Vergroten integratie Terugkoppeling met beleid van vo- en ho-scholen Aansluitingsmonitor In oktober 2009 is de Aansluitingsmonitor verschenen. Deze monitor heeft plaatsgevonden bij cohort Over dat onderzoek is in september 2009 uitvoerig gerapporteerd. De opzet van de rapportage is vernieuwd en sluit meer aan op actuele ontwikkelingen. Nieuw is dat uitvoerig wordt ingegaan op samenhang en verschillen tussen uiteenlopende factoren. De kracht van de monitor ligt vooral in het leveren van maatwerk rapportages voor opleidingen en toeleverende scholen. Deze spelen in toenemende mate een belangrijke rol in kwalitetszorg en bij accreditaties. In april 2010 wordt een aanvullende rapportage opgeleverd over verbanden tussen factoren van studenttevredenheid en behaalde studieresultaten. De werkgroep Aansluitngsmonitor tracht komend jaar de monitor te koppelen aan bijvoorbeeld SLB-trajecten. Gedacht wordt aan de uitdraai van een persoonlijk profiel over de aansluiting na invulling van de vragenlijst. Daarmee kan ook de respons toenemen, hetgeen de waarde van de maatwerkrapportage voor de opleiding verhoogt. Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

8 Verbinding Terugkoppeling Propedeuseresultaten en Aansluitingsmonitor Expertmeeting met Cees Terlouw voor beleidsstaf hogescholen (voorjaar 2010) Onderzoek naar mogelijkheden persoonlijk profiel bij onderzoek Artikelen over monitor in instellingsbladen (voorjaar 2010) 29 april 2010: themabijeenkomst over de monitor in LICA platform Brede verspreiding maatwerkrapportages onderzoek Communicatieplan Vier Communicatie-studenten van het NHL-leerbedrijf zullen in een communicatieplan adviezen uitbrengen over versterking van de communicatie binnen het netwerk. Zij brengen de communicatie met en tussen diverse doelgroepen binnen het Aansluitingsnetwerk in kaart en geven aan op welke wijze de communicatie kan worden geoptimaliseerd en gestimuleerd. Dit zal uitgewerkt worden op drie niveau s: leerlingen; docenten/decanen; management. Het communicatieplan behelst aanbevelingen voor uitvoering en verbetering van de communicatie met en tussen de doelgroepen. Praktische adviezen die nieuwe dynamiek en betrokkenheid in netwerk helpen creëren 5. Kenniscirculatie in VO en HO (management, docenten) Lustrum Het Aansluitingsnetwerk viert komen najaar het vierde lustrum. In oktober 1990 zijn de eerste stappen gezet die uiteindelijk in 2003 hebben geleid tot de structuur van het huidige netwerk. Komend voorjaar werken coördinatoren een plan uit om dit lustrum niet ongemerkt te laten voorbijgaan. Inhoudelijke / feestelijke viering van het lustrum (oktober 2010) Docenten In het komende jaar zal er een opzet gemaakt worden om het contact tussen vo- en ho-docenten (en onderwijsassistenten) te stimuleren en vereenvoudigen. Uit de verschillende schoolbezoeken bleek er behoefte te zijn aan dergelijke contacten, waarbij de vraag vanuit het voortgezet onderwijs het uitgangspunt is. Daarnaast moet gekeken worden welke ho-opleidingen hier aan mee willen werken. voorjaar 2010: Opzet stimuleringsplan contact vo- en ho-docenten September/oktober 2010: Uitvoering plan LICA Als Aansluitingsnetwerk participeren we in het Landelijk Informatie en expertise Centrum voor Aansluiting VO- HBO en MBO-HBO (LICA). Het LICA is een platform voor uitwisseling van ervaringen tussen HBO instellingen. Bij de vergaderingen in Utrecht zijn ook vertegenwoordigers van de onderwijsinspectie, OCenW, en de landelijke decanenkring aanwezig. Onderwerpen als de toelatingseisen voor het HBO, de LICA-leergang in 2009 over verdieping in leerloopbanen en aansluiting en de vormgeving van de doorlopende leerlijn van VO naar HBO zijn onderwerpen die de komende tijd actueel zijn. Relevante informatie mailen naar leidinggevenden in vo en ho en bespreken in werkgroepen Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân

9 SURF Om meer dynamiek van en betrokkenheid bij het aansluitingsnetwerk te creëren wordt inmiddels samengewerkt met SURF. Hiervoor heeft een aantal oriënterende gesprekken plaatsgevonden. In een gesprek met de coördinatoren van het aansluitingsnetwerk, medewerkers van SURF en de vertegenwoordigers van de hogescholen bij SURF is gekeken wat wenselijk en mogelijk is. Uitgangspunt van SURF is dat ze alleen faciliteren. De volgende zaken zijn mogelijk: 1. VO-HO zoekt waar nodig en mogelijk aansluiting bij bestaande of komende projecten die door SURF worden georganiseerd. 2. Opzetten van een aantal (relatief) kleine pilots door een samenwerking van SURF en VO-HO Fryslân. 3. Opzetten van een traject van (bijvoorbeeld) 2 jaar door een met intensieve samenwerking van SURF en VO-HO Fryslân. Oriëntatie en opzet maken (in samenwerking met SURF) voor plan om meer dynamiek en betrokkenheid te creëren Website De website dient als visitekaartje van ons netwerk en zal in toenemende mate worden ingezet bij aansluitactiviteiten. Relevante informatie voor leerlingen, docenten, decanen en managers komt op de site beschikbaar. Op andere plaatsen op de website zullen ook relevante downloadbare documenten worden geplaatst. De website zal frequent worden geactualiseerd waardoor het bezoek kan toenemen. Verdubbeling aantal bezoekers per maand in Vergroten mogelijkheden website Draagwijdte netwerk vergroten Nieuwsbrief Docenten en managers van VO-scholen en HO-instellingen worden op de hoogte gehouden van ontwikkelingen op het gebied van de aansluiting door de uitgave van vier Nieuwsbrieven. Deze zullen naar verhouding korter van opzet worden. Ze zullen via de website, dus digitaal, verstuurd worden. Nieuwsbrief in maart, mei, oktober en december 2010, digitaal vesturen. Opbouw nieuwsbrief-archief op website. Contacten coördinatoren De coördinatoren van het netwerk zullen contacten blijven onderhouden met vertegenwoordigers van de aangesloten scholen en instellingen. Er zal een bezoek gebracht worden aan alle VO-scholen. Daarnaast worden er relevante contacten gelegd (en onderhouden) met HO-opleidingen. Contacten kunnen plaats vinden via mail, telefoon, afspraken en ontmoetingen op bijeenkomsten en vergaderingen. Coördinatoren bezoeken vo-scholen 1x per jaar Contacten aangaan en onderhouden met HO-opleidingen Beleidsplannen Aansluitingsnetwerk VO-HO Fryslân