Wetenschap & Technologie in het basisonderwijs

Transcriptie

1 Wat is W&T? Wetenschap & Technologie in het basisonderwijs Dr. Tim van Wessel W&T is je eigen leven Hoe we het niet gaan redden W&T: geen vak maar een benadering Didactiek of Methode? De commissie wil onderstrepen dat wetenschap en technologie in haar ogen géén apart vak is, maar een vakoverstijgende benadering. Meer ruimte in het primair onderwijs voor wetenschap en technologie betekent dan ook niet per se een extra belasting voor scholen en leraren. Het vergt vooral een andere manier van lesgeven. De methodiek van het onderzoekend en ontwerpend leren kan worden gekoppeld aan alle vakken en activiteiten, van taal, rekenen, aardrijkskunde, geschiedenis en biologie tot aan de meer creatieve vakken en het schooltoneel. Van Graft en Kemmers

2 Ontwerpend leren Cyclus van activiteiten? 0. Zien 1. Vragen 5.Schrijven / Tekenen 4. Antwoorden 2. Denken Hoe H. Kleinhans De Ontdekkingsreis, Doorn 3. Meten & Doen Cyclus van werk- en denkwijzen? Concept ontwikkeling van kinderen 0. Verwondering 1. Willen weten 5.Waarderen en oordelen 2. Begrijpen / zoeken van informatie Hoe 4.Kritisch / elkaar becommentariëren 3. Delen / Uitwisselen van ideeën Cyclus voor kennis ontwikkeling? Onderzoeken vs. problemen oplossen 4.ZIJN DE CONCEPTEN VAN KINDEREN VERANDERD 1 CONFRONTATIE Kerndoel 42 = Wetenschap = Onderzoekende houding bevorderen: Hoe zit dat eigenlijk? 3.HOE KUN JE DAT CONCEPT VERDER ONTWIKKELEN? 2. WAT IS HET CONCEPT VAN KINDEREN? Kerndoel 45 = Technologie = Probleemoplossende houding bevorderen: Kan dat beter? 2

3 Denken in drie dimensies Aansluiten bij internationale ontwikkelingen n Vakinhouden (kennis) n Werkwijzen (vaardigheden) n Denkwijzen (attitude) n Next Generation Science Standards n Geïntegreerde leerdoelen n Van Kindergarten tot Grade 12 n Drie componenten: Disciplinary Core Ideas (Science and Engineering) Practices Crosscutting Concepts Karakteristieke werkwijzen n Modelontwikkeling en -gebruik n Onderzoeken n Ontwerpen n Informatievaardigheden n Redeneervaardigheden n Reken/wiskundige vaardigheden n Waarderen en oordelen Karakteristieke denkwijzen (OJW) n Patronen n Schaal, verhouding en hoeveelheid n Oorzaak en gevolg n Systeem en systeemmodellen n Behoud, transport en kringloop van energie en materie n Structuur en functie n Stabiliteit en verandering n Duurzaamheid n Risico s en veiligheid Voorbeeld: patronen Doelen integreren n Kunnen verwondering wekken n Vragen om beschrijving en ordening n Aanzet tot vragen als: hoe, waardoor? 3

4 Attitude ontwikkeling Nieuwsgierigheid en verwondering Hoe kinderen leren (en wij ook) n Kennis is embodied n Leren = exploreren = actie en perceptie = cognitie n Zoeken naar actiemogelijkheden; wat kun je er mee doen? Exploreren: relatie ontdekken tussen materiële omgeving en je lichaam Van doen naar denken en terug Abstracte begrippen zijn metaforen met lichamelijke oorsprong W&T is taal leren Jan gaat naar bed en doet zijn schoenen uit Jan doet zijn schoenen uit en gaat naar bed Be grijpen Stroom Evenwicht Een glas met water vullen Een glas met water schenken Bij file vluchtstrook op de lijnbus Embodiment en actie-perceptie in grammatica: Werkwoorden voor proces (beweging, actie, contact) en toestand (resultaat, effect, bezit) gedragen zich anders 4

5 Ondersteunen Taal - Scaffolds Pedagogiek en ontwikkeling jonge kind - Introductie tekst / gesproken taal - Modelleren taal - Samen oefenen - Zelfstandig uitvoeren Het licht neemt de schaduw mee en daardoor wordt de schaduw steeds groter! H. Kleinhans De Ontdekkingsreis, Doorn Verbinding met rekenen-wiskunde Van Galen en Jonker afb.41: Blijft je schaduw de hele dag hetzelfde? 2013 Experimenteren in de rekenles Hoe lang sta je s morgens voor de spiegel? Geschiedenis / Aardrijkskunde Geschiedenis Big History n 5

6 Verbinding met beeldende vakken n Kunst maakt betere wetenschappers. Bulletin Cultuur en School 2010, n Dance your PhD contest gonzolabs.org Vormen van onderzoekend leren Type onderzoek Wat is het? In welke context gebeurt dit? Manieren om W&T te geven Rol van de leerkracht sturing Hoeveelheid: veel weinig Docent: groepsleerkracht vakleerkracht iemand van buiten de school Didactiek: onbegeleid instructie O&O leren Intensiteit: korte les groot project Verbondenheid: als los vak geïntegreerd Plaats: klaslokaal in de omgeving Differentiatie: alle kinderen zelfde eigen programma Toetsing: niet leerlingvolgsysteem Leerlijn: willekeurige onderwerpen opbouw en afstemming in alle groepen Leraargestuurd onderzoek Gezamenlijk gestuurd onderzoek Leerlinggestuurd onderzoek Hypothese opstellen Rol van de leraar Wat gaat er gebeuren, denk je? Zal er iets veranderen als? Aanpak beschrijven Hoe zouden we dit te weten kunnen komen? Hoe kunnen we dit aanpakken? Valkuil! Stel niet te veel kennisvragen! Vragen op dit moment? Voorkennis activeren en vraag formuleren Heb je zoiets wel eens vaker gezien? Wat weet je er al van? Wat wil je precies weten? Tip! Stap af van wat jij wilt weten, maar volg de redenatie van het kind. Doorvragen en aanmoedigen Aanmoedigingsvragen gericht op handelen: Kun jij dat ook? Kun jij het terugduwen? Wil jij het ook proberen? Reactievragen, bevestigende check: Bedoel je dat dit blokje dan naar achteren gaat? Dus jij zegt eigenlijk? Reactievragen, verklaringsverzoek: Kun je dat nog eens uitleggen? Wat bedoel je precies? Conclusies trekken Klopt het met wat je eerder dacht? Wat kunnen we hier dus over zeggen? Wat is dan nu het antwoord op de vraag die vooraf stelde? Waarnemen en verklaren Waarnemingsvragen: Wat zie je? Wat proef je? Wat hoor je? Waar ruikt het naar? Welke vorm heeft het? Hoe warm is het water? Hoe lang duurt het? Hoeveel zie je liggen? Hoe hard heb je gefietst? Welk verschil zie je tussen? Welke is langer? Welke gaat het snelt? Waarbij zie je dat ook? Waar liggen er minder? Verklaringsvragen: Hoe komt dat, denk je? Wat gebeurt er dan, denk je? Kun je uitleggen waarom het water verkleurt? Hoe werkt het apparaat? Hoe zou het eigenlijk komen dat in de herfst de bladeren vallen? Wat denk jij, hoe kan het dat? Hoe kan de knikker sneller beneden komen? n Ten aanzien van: Onderzoekend en ontwerpend leren Leeractiviteiten verbinden met W&T Rol van de leerkracht en begeleiding daarvan C.H. Geveke, H.W. Steenbeek, P.L.C. Van Geert 6

7 Opbrengsten meten Vaardigheden Lijst Onderzoeken en Ontwerpen (VLOO CED groep / UU) Dimensions of Attitude Scoring (DAS UTwente) Techniek Observatie Instrument (TOI Talentenkracht) Vragenlijst Pedagogisch Didactisch Handelen (PDH UU) Classroom Assessment Scoring System (CLASS UU) Discussie n Pak je laptop, Smart-phone of tablet n Login op: m.socrative.com n Room number: n Wacht op volgende vraag n Na beantwoorden vraag: klik Done Middagprogramma u n zaal 117: Onderwijskunde en pedagogiek n zaal 104: Wereldoriënterende vakken en levensbeschouwing n zaal 104: Beeldende vakken (muziek, drama, tekenen, handvaardigheid, textiel) n zaal 139: Rekenen/wiskunde en ICT n zaal 115: Taal (Nederlands en Engels) en schrijven n Plenaire afsluiting 16-17u Zaal A t.vanwessel@uu.nl 7