Een gezonde bodem. Dr. Marianne Hoogmoed Wetenschappelijk medewerker afdeling Kennis & Ontwikkeling

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Een gezonde bodem. Dr. Marianne Hoogmoed Wetenschappelijk medewerker afdeling Kennis & Ontwikkeling"

Agnes van der Woude
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Een gezonde bodem Dr. Marianne Hoogmoed Wetenschappelijk medewerker afdeling Kennis & Ontwikkeling 1

2 Introductie Afdeling Kennis en Ontwikkeling Precisielandbouw Bodem en Bemesting Vergroening en Gewasbescherming Wageningen: Studie biologie, specialisatie in bodemwetenschappen Australië: Promotieonderzoek in bodemwetenschappen Australië: Onderzoeker gewasecologie en fysiologie (optimale stikstofgehaltes in tarwe) 2

3 Verdiperingsdagen 2018: aandacht voor de bodem 3

4 Internationaal aandacht voor bodem 4

5 De bodem is een complex ecosysteem Biologisch Bodemkwaliteit 5

De bodem is een complex ecosysteem Plantwortel Exudaten Microbiologie Management van de boer Organisch materiaal Plant beschikbare mineralen Symbionten Bodemleven Macro en meso fauna Zuurstofbalans

6 De bodem is een complex ecosysteem Plantwortel Exudaten Microbiologie Management van de boer Organisch materiaal Plant beschikbare mineralen Symbionten Bodemleven Macro en meso fauna Zuurstofbalans ph Pathogenen Chemisch Biologisch Bodemkwaliteit Fysisch Structuur Waterbalans Humuszuren elementen kringloop CEC Mineralen fixatie Textuur Spoorelementen Mineralen Macro-elementen Mineralen uitstroom Temperatuur Regen Klimaat (verandering) 6

7 Functies van bodemleven Uit: Eekeren et al, Regenwormen op het melkveebedrijf Handreiking voor herkennen, benutten en managen. Louis Bolk Instituut 7

8 Bodemstructuur 8

9 Bodemstructuur water infiltratie 9

10 Bodemstructuur 10

11 Organisch materiaal recyclen en mineralen beschikbaar maken 11

12 Organisch materiaal recyclen en mineralen beschikbaar maken Video: decompositie met en zonder bodemleven 12

13 Ziektewering en natuurlijke vijanden Arthrobotrys spp. 13

14 Ziektewering en natuurlijke vijanden Parasitair aaltje Phasmarhabditis hermaphrodita Roofaaltje 14

15 Grote biodiversiteit Belang van biodiversiteit Prooi Predator 1 Predator 2 Predator 3 Kleine biodiversiteit 15

16 Grote biodiversiteit Belang van biodiversiteit Prooi Predator 1 Predator 2 Predator 3 Kleine biodiversiteit 16

17 Grote biodiversiteit Belang van biodiversiteit Prooi Predator 1 Predator 2 Predator 3 Kleine biodiversiteit 17

18 Grote biodiversiteit Belang van biodiversiteit Prooi Predator 1 Predator 2 Predator 3 Kleine biodiversiteit 18

19 Grote biodiversiteit Belang van biodiversiteit Prooi Predator 1 Predator 2 Predator 3 Kleine biodiversiteit 19

20 Grote biodiversiteit Belang van biodiversiteit Prooi Predator 1 Predator 2 Predator 3 Kleine biodiversiteit plaag? 20

21 Belang van biodiversiteit Intensive landbouw: Monoculturen, verstoring van de grond, minder inbreng organisch materiaal hoeveelheid en diversiteit van bodemorganismen sterk afgenomen. Gevolgen: Plagen en pathogene hebben meer kans om te groeien (minder natuurlijke vijanden, minder balans) Afname in efficiëntie beschikbaar maken van nutriënten Verslechtering van bodemstructuur; verminderd water vasthouden, verslemping. Systeem gevoeliger voor verstoring, kwetsbaarder. Boodschap: voor duurzame, weerbare landbouw, zorg voor een divers bodemleven. 21

22 Bodem en bodemleven bij Van Iperen Bemesting via blad (bijvoorbeeld Powerleaf producten) Bemesten in de rij (bijvoorbeeld uit de startmeststoffen groep) Producten die bodemleven voeden / sparen / stimuleren (humuszuren, zeewierextracten, Soil Impact) Projecten bij klanten: Groenbemesters en mengsels Gunstige bodemschimmels in de tuinbouw Fertigatie in akkerbouw Deelname aan kennisconsortiums en onderzoekssamenwerking: Bodemleventoets Consortium Beter Bodembeheer Kennisconsortium bodem Humic-XL project 22

23 Humuszuren 23

24 Humuszuren Stabiel eindproduct van afbraak van organisch materiaal Geen meststof, maar biologisch reactief Werking: Nutriënten beschikbaarheid (CEC) + Bodemstructuur (e.g. watervasthoudend vermogen) + Wortelgroei (hormoon-achtig effect) + ph buffering + Chelatie, betere beschikbaarheid ijzer en zink +? humic acids Uit Eyheraguibel et al., 2008 no humic acids 24

25 Humuszuren als biostimulator Humuszuren uit afvalstromen: circulaire economie (bijv. digestaat, zuiveringsslib, bruinkool) Gemiddeld 15-25% meer wortel en bovengrondse biomassa (meta-analyse van Rose et al., 2014) Maar nog veel onduidelijkheid: Rose et al., 2014: individuele studies lieten veel verschil zien Werking is afhankelijk van bron en/of structuur van het humuszuur 25

26 Humuszuren bij Van Iperen Diverse (lopende) proeven met humuszuren: Product A) helpt bij het beschikbaar maken van fosfaat (chelaatvorming) Product B) helpt bij stress (droogte, hitte, zout) Humic-XL project: humuszuren uit reststromen (start januari 2018) Partners: WUR, Attero, Opure, Stowa, Tauw, Van Iperen 1. Karakteriseren van samenstelling uit verschillende reststromen (10 humuszuurconcentraten) 2. Effecten op beschikbaarheid van nitraat en fosfaat in bodemvocht 3. Effecten op gewasgroei 4. Perspectieven voor de afzet in Nederlandse landbouw beoordelen 26

27 Bedankt! 27

Vergelijkbare documenten

Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016

Bodem, dood substraat of levend ecosysteem? Joeke Postma, Wageningen Plant Research Congres Beter Bodembeheer, 4 oktober 2016 Bodem - samenstelling Minerale delen 43% Lucht 24% Water 22% Organische stof