Handhaving bij stoken wetgeving en handhaving

Transcriptie

1 Handhaving bij stoken wetgeving en handhaving Charlotte De Meersman Wetenschapper - Afdeling Milieuhandhaving, Milieuschade en Crisisbeheer (AMMC)

2 Overzicht 1. Wetgeving afvalverbranding 2. Handhaving Vaststelling misdrijf Beslissing procureur Thema Verbalisant AMMC Bestuurlijke geldboete Alternatieve bestuurlijke geldboete Bestuurlijke transactie 3. Praktisch: Afvalverbranding 4. GAS in milieuzaken

3 1. Wetgeving afvalverbranding Artikel 12, 1 (en 3) Materialendecreet 1Het is verboden afvalstoffen achter te laten of te beheren in strijd met de voorschriften van dit decreet of de uitvoeringsbesluiten ervan 3. De natuurlijke persoon of rechtspersoon die afvalstoffen beheert, is verplicht alle maatregelen te nemen die redelijkerwijs kunnen worden genomen om gevaar voor de gezondheid van de mens of voor het milieu, meer bepaald risico voor water, lucht, bodem, fauna en flora, geluids- of geurhinder, schade aan natuuren landschapsschoon te voorkomen of zoveel mogelijk te beperken.

4 1. Wetgeving afvalverbranding Artikel VLAREM II Met behoud van de toepassing van het Veldwetboek, het Bosdecreet van 13 juni 1990 en het decreet Natuurbehoud van 21 oktober 1997, is de verbranding in open lucht van welke stoffen ook verboden, behalve als het gaat om: 1 het maken van vuur in open lucht in bos- en natuurgebieden, als beheermaatregel wanneer afvoer of verwerking ter plaatse van het biomassa-afval niet mogelijk is. Die activiteit mag pas plaatsvinden als de gemeentelijke overheid schriftelijke toestemming heeft gegeven of als die activiteit als beheermaatregel is opgenomen in een goedgekeurd beheerplan of vergund door het Agentschap voor Natuur en Bos zoals voorzien in het Bosdecreet en het decreet Natuurbehoud; 2 de verbranding in open lucht van plantaardige afvalstoffen die afkomstig zijn van eigen bedrijfslandbouwkundige werkzaamheden, als afvoer of verwerking ter plaatse van het biomassaafval niet mogelijk is; 3 de verbranding in open lucht van plantaardige afvalstoffen die afkomstig zijn van het onderhoud van landschapselementen, als afvoer of verwerking ter plaatse van het biomassa-afval niet mogelijk is;

5 1. Wetgeving afvalverbranding 4 de verbranding in open lucht van plantaardige afvalstoffen als dat vanuit fytosanitair oogpunt noodzakelijk is; 5 het verbranden van droog onbehandeld hout bij het maken van een kampvuur; 6 het verbranden van droog onbehandeld hout of een vaste fossiele brandstof in een sfeerverwarmer; 7 het verbranden van dierlijk afval, in overeenstemming met de bepalingen, vermeld in artikel 6 van het besluit van de Vlaamse Regering van 21 juni 2013 betreffende dierlijke bijproducten en afgewerkte producten. Die activiteit mag pas plaatsvinden met schriftelijke toestemming van de toezichthouder; 8 het verbranden van droog brandbaar materiaal, met uitzondering van afvalstoffen, droog onbehandeld hout en onversierde kerstbomen in het kader van folkloristische evenementen. Die activiteit mag pas plaatsvinden als de gemeentelijke overheid schriftelijke toestemming heeft gegeven en de activiteit op een afstand van meer dan 100 meter van bewoning plaatsvindt; 9 de verbranding in open lucht, met uitzondering van afvalstoffen, in het kader van blusoefeningen, uitgevoerd door de brandweer van een gemeente, regio of bedrijf of door de civiele bescherming.

6 1. Wetgeving afvalverbranding Samengevat verbranding in open lucht: Art. 12 Materialendecreet en art van VLAREM II Nieuwe regelgeving sinds 5 september 2016! Verbranden van welke afvalstoffen ook is verboden Uitzonderingen: Plantaardig afval van eigen landbouw als afvoer onmogelijk Plantaardig afval met ziekte ( Sfeerverwarmer/kampvuur/folklore Biomassa-afval als beheermaatregel in bos of natuurgebied Blusoefeningen van brandweer en civiele bescherming (Dierlijk afval) Soms nog toestemming of melding nodig! Politiereglementen

7 1. Wetgeving afvalverbranding Verbranding afvalstoffen binnen Materialendecreet Artikel 12, 1 Het is verboden afvalstoffen achter te laten of te beheren in strijd met de voorschriften van dit decreet of de uitvoeringsbesluiten ervan Artikel 11, 1 De verwijdering van afvalstoffen en voorbereidende handelingen die aan de verwijdering voorafgaan, zijn aan een vergunningsplicht onderworpen.

8 1. Wetgeving afvalverbranding Verbranding afvalstoffen binnen Milieuvergunningendecreet en VLAREM I Artikel 4, 1 en artikel 5, 1 Niemand mag zonder voorafgaande en schriftelijke vergunning van de bevoegde overheid een als hinderlijk ingedeelde inrichting die behoort tot de eerste of de tweede klasse exploiteren of veranderen. Bijlage 1 VLAREM I: indelingslijst Rubriek Opslag en verbranding of meeverbranding, al dan niet als experiment, met of zonder energiewinning en met of zonder terugwinning van stoffen. Uitzondering: Het verbranden van onbehandeld stukhout in houtkachels voor de verwarming van woonverblijven en werkplaatsen, in sfeerverwarmers en gelijksoortige toestellen met een nominaal thermisch vermogen van maximaal 300 kw, is geen inrichting voor de verwerking van afvalstoffen.

9 2. Handhaving Vaststelling van een misdrijf Opmaak proces-verbaal Proces-verbaal wordt opgesteld door toezichthouders/politie Aandachtspunten afvalverbranding binnen Betreden van de woning lokale TZH Toestemming vragen + schriftelijk bevestigen Visitatiemachtiging van politierechter (art DABM) Lokale politie Heterdaad? (bij indicaties geur, zwarte rook, ) Proces-verbaal wordt onmiddellijk doorgestuurd naar parket (+ kopie naar (vermoedelijke) overtreder + verzendingsfiche)

10 2. Handhaving Beslissing procureur Procureur heeft 180 dagen vanaf ontvangst (eenmalig verlengbaar met 180 dagen) om te beslissen: Strafrechtelijke behandeling (dagvaarding, minnelijke schikking, sepot) Geen strafrechtelijke behandeling => dossier wordt doorgestuurd naar AMMC => verval strafvordering Procureur reageert niet tijdig: bestuurlijke geldboete uitgesloten

11 2. Handhaving Beslissing procureur Proces-verbaal milieumisdrijf Politie Toezichthouder Parket Vervolging Minnelijke schikking Sepot 180 dagen AMMC Bestuurlijke geldboete (en voordeelontneming) Bestuurlijke transactie Gemeente GAS-boete

12 2. Handhaving Beslissing procureur Doorstroom parket naar AMMC: Basis: sorteernota 2012 = leidraad voor parket: Milieudossiers die niet aan AMMC worden overgemaakt. Vb: Gevangenis/werkstraf/bemiddeling Zeer ernstige hinder/benadeelden Belangrijk vermogensvoordeel (!) Kunnen wél naar AMMC (3) Niet-prioritaire dossiers Overschrijding emissienormen Inrichting ontoereikend vergund

13 2. Handhaving Beslissing procureur Sinds 2012 wordt ongeveer 1/3 van de zaken milieu bij de parketten doorgestuurd naar AMMC: % 17% 27% 31% 34% 34% 38,5% sinds de opstart tot 2016 heeft AMMC PV s ontvangen (1932 in 2015)

14 2. Handhaving Thema Visserij 8% Afvalverbranding 8% Soorten 6% Jacht 2% Natuur 4% Lucht 1% Bos 4% Geluid 3% Afvalachterlaten 24% Mest 6% Afvaltransport 5% Water 8% Bodem 2% MV 16% VLAREMA 3%

15 2. Handhaving Verbalisant federale politie 1% Agentschap wegen en verkeer 2% Bijzondere veldwachter 1% afdeling Milieu-inspectie 16% afdeling Milieuvergunningen 0% lokale politie 46% Agentschap voor Natuur en Bos 21% Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) 3% provincie 0% gemeente 4% Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) 0% Vlaamse Landmaatschappij (Mestbank) 6%

16 2. Handhaving AMMC Milieuhandhaving Milieuschade Crisisbeheer (AMMC) 2017: ook ruimtelijke ordening/omgeving Milieuhandhaving: 4 clusters per thema: - Milieubeheer, - Water/mest/bodem - Afval, (mv, sluikstort, verbranding, transport) - MV/geluid/lucht

17 2. Handhaving Bestuurlijke geldboete A. Definitie bestuurlijke geldboete een sanctie waarbij AMMC een overtreder verplicht een geldsom te betalen B. Begrip overtreder Artikel DABM: Als overtreder wordt beschouwd degene die een milieu-inbreuk of een milieumisdrijf heeft gepleegd, alsook diegene die opdracht heeft gegeven om handelingen te stellen die een milieu-inbreuk of milieumisdrijf uitmaken.

18 2. Handhaving Bestuurlijke geldboete C. Twee vormen van bestuurlijke geldboeten Milieumisdrijf in proces-verbaal => alternatieve bestuurlijke geldboete Milieu-inbreuk in verslag van vaststelling (toezichthouder) exclusieve bestuurlijke geldboete Afvalverbranding is een milieumisdrijf => alternatieve bestuurlijke geldboete

19 2. Handhaving Alternatieve bestuurlijke geldboete Procedure bij AMMC Kennisgeving voornemen boete (start procedure) aan vermoedelijke overtreder en aan verbalisant Vermoedelijke overtreder kan: Kopie van het dossier opvragen Schriftelijk verweer indienen Hoorzitting aanvragen Aanvullende inlichtingen van verbalisant

20 2. Handhaving Alternatieve bestuurlijke geldboete Beslissing AMMC Beslissing boete/geen boete: binnen 180 dagen na kennisgeving opstart (termijn van orde wel redelijke termijn respecteren) AMMC geeft kennis van de beslissing aan overtreder én verbalisant

21 2. Handhaving Alternatieve bestuurlijke geldboete Beslissing AMMC Hoogte alternatieve geldboete: 0 tot euro (x opdeciemen) Hoogte van de boete is proportioneel met de feiten Rekening houden met: Ernst Frequentie Omstandigheden Gemiddelde geldboete afvalverbranding in 2015 = 485 euro; Geen boete meer mogelijk wanneer vijf jaar is verstreken sinds datum afsluiten proces-verbaal

22 2. Handhaving Alternatieve bestuurlijke geldboete Naast boete: voordeelontneming Accessorium van de geldboete = een sanctie waarbij een overtreder verplicht wordt een al dan niet geschat geldbedrag te betalen ter waarde van het brutovermogensvoordeel dat uit de milieu-inbreuk of het milieumisdrijf is verkregen (vanaf 31/1/ 14) Voorbeelden: Prijs van jacht- of visverlof Prijs van verplichte keuringen, controles, emissiemetingen die niet uitgevoerd werden Administratieve kosten van een vergunningsaanvraag of kennisgevingsdossier Prijs per m³ voor illegaal opgepompt grondwater Kostprijs uitgespaarde investeringen of de interesten hierop

23 2. Handhaving Alternatieve bestuurlijke geldboete Beroepsmogelijkheid Beroep mogelijk bij het Milieuhandhavingscollege (binnenkort Handhavingscollege) Kenmerken beroep: Binnen dertig dagen na kennisgeving boete Schorsende werking Administratieve procedure (verzoekschrift uitwisseling nota s) met pleitzitting Rechtspraak: Cassatieberoep mogelijk bij de Raad van State

24 2. Handhaving Bestuurlijke transactie AMMC kan een voorstel tot betaling van een geldsom doen als ze van mening is dat volgens de vaststellingen in het PV onmiskenbaar vaststaat dat de overtreder het milieumisdrijf heeft gepleegd en dat het milieumisdrijf geen zware aantasting van het leefmilieu inhoudt. Misdrijf: maximum euro Milieu-inbreuk: maximum 500 euro Doel? kort op de bal spelen voor kleinere schade- en hinderdelicten die maatschappelijk als erg hinderlijk worden ervaren Na niet betaling van de BT volgt een boetebeslissing Verbalisant wordt van betaling BT / boetebeslissing in kennis gesteld

25 2. Handhaving Bestuurlijke transactie In meer dan 1/3 van de dossiers wordt een transactie voorgesteld (vooral in sluikstort, afvalverbranding, visserijmisdrijven, loslopende honden, bepaalde mestovertredingen) Afvalverbranding in 2015: Ontvangen PV s: 152 Percentage voorgestelde transactie/opstart geldboete: 82% Totaal bedrag voorgestelde transactie: euro Gemiddeld bedrag voorgestelde transactie: 200 euro Betalingsgraad: 84% Totaal geldboete + betaalde BT in 2015 = euro.

26 3. Praktisch: Afvalverbranding

27 3. Praktisch: Afvalverbranding Toerekenbaarheid: Twijfel in voordeel van overtreder Ernst: Welke afval wordt verbrand Snoeiafval Onbehandeld hout Andere (behandeld hout, plastiek, papier, PMD, ) Combinaties van verschillende afvalstoffen Hoeveelheid Geschat volume, afmetingen,.. Duurtijd van de verbranding Fotomateriaal biedt altijd extra verduidelijking. Indien geen indicatie van hoeveelheid- bij beboeting wordt minimale hoeveelheid in voordeel van overtreder aangerekend

28 3. Praktisch: Afvalverbranding Frequentie: Eenmalig feit? Voorgeschiedenis aanwezig? Klachten, waarschuwingen, aanmaningen, processen-verbaal, Eerdere sancties voor gelijkaardige feiten Voorwaarden frequentie: dezelfde overtreder + gelijkaardige feiten, die toerekenbaar zijn aan overtreder Omstandigheden: Afvalresten reglementair afgevoerd Brandweerkosten betaald Is er door de brand schade ontstaan aan bomen, afsluitingen, gebouwen, Was er door de brand hinderlijke rook, vb. voor verkeer, Financiële draagkracht van de overtreder!belangrijk dat deze elementen opgenomen worden in het proces-verbaal

29 3. Praktisch: Afvalverbranding Voorbeelden Verbranding van hout, behangpapier, schoenzolen, plastiek zakken en recipiënten (21817) Geen hoeveelheid of foto s in het pv Dader bekende in verhoor Voorstel BT van 150 euro niet betaald Resultaat: 240 euro boete

30 3. Praktisch: Afvalverbranding Voorbeelden Smeulende hoop hooi met mest, zonder iemand in de buurt(21579) Eigenaar perceel ontkende Spontaan ontbrand of door sigaret van voorbijganger? Twijfel in voordeel van overtreder = geen boete

31 3. Praktisch: Afvalverbranding Voorbeelden Verbranding snoeiafval onder boom en naast afsluiting (11AMMC426M) Omvang 3 x 4 m Schors boom zwartgeblakerd (verzwarende omstandigheid) Boetebedrag = 418 euro

32 3. Praktisch: Afvalverbranding Voorbeelden Twee brandhaarden van snoeiafval van rozen 8 x 4 x 2m(15AMMC1219M) Overtreder riep in dat het onmogelijk was het snoeiafval van eigen activiteiten af te voeren Fotomateriaal bevestigt tegendeel, vlak naast een weg (het moet echt onmogelijk zijn om afval naar weg of naburig stuk grond te krijgen voor verdere afvoer, dit moet aangetoond worden.) Professioneel verband (rozenkwekerij) Resultaat: 816 euro boete

33 3. Praktisch: Afvalverbranding Voorbeelden Brandhaard snoeiafval van boomkwekerij van 40 x 15 x 3 m (21362) Brandweer aanwezig gecontroleerd laten uitbranden snoeiafval van vorig jaar én planten met ziekte Uitzondering voor verbranding om fytosanitaire redenen: Melding bij FAVV vereist, was niet gebeurd Geen ziekte aangetoond Professioneel verband Resultaat: euro boete

34 3. Praktisch: Afvalverbranding Voorbeelden Verbranding van huishoudelijk afval in barbecue (21449) Uitzondering over barbecues/sfeerverwarmer is enkel voor onbehandeld hout of vaste fossiele brandstof Overtreder ontkende de feiten toch voldoende objectieve vaststellingen in proces-verbaal: Beschrijving aanwezige persoon komt overeen met eigenaar restaurant Woonde op hetzelfde adres Restaurant was op die dag gesloten Was in het verleden al aangemaand om niet te stoken Resultaat: 240 euro boete

35 4. GAS in milieuzaken Wet van 24 juni 2013 betreffende GAS (1/1/2014) Sanctie mogelijk tenzij door hogere wetgeving reeds sanctie werd bepaald Art en DABM: indien feiten beschreven in een proces-verbaal een kleine vorm van openbare overlast is die beschreven is in het politiereglement kan niet door AMMC behandeld worden en dient afgehandeld te worden GAS-boete op lokaal niveau. Afval: sluikstort en afvalverbranding worden vaak opgenomen in politiereglementen. Wanneer de procureur dit toch overmaakt aan AMMC en niet aan de GAS-ambtenaar gaat AMMC er van uit dat de procureur oordeelde dat de feiten niet meer als kleine vorm van overlast classificeren. Indien afvalverbranding binnenshuis opgenomen is in het politiereglement als te sanctioneren via GAS, kan dit eveneens via GAS beboet worden.

36 Contactgegevens Afdeling Milieuhandhaving, Milieuschade en Crisisbeheer Koning Albert II-laan 20, bus Brussel Tel: AMMC@lne.vlaanderen.be Fax: Dank u voor uw aandacht!