IJkpunten Januari 2015 Gerhard Smid
Voorstellen Sioo Professionalisering Adviseurs & Vernieuwers Managers & Bestuurders Organisatieontwikkeling Kennisontwikkeling Gerhard Smid (1950) Professionals, leren, vernieuwen, Organisatie en Besturing Onderzoeker Voorheen: Ontwerper van leertrajecten Open Universiteit PhD School Management Faculteit MST 2
2007---------------------------------2015 Invloed van NPM/RVE denken Underorganized > overorganized Personeel = objecten Bestuurlijke drukte Handelingsvraag Waar doe je als organisatie- en veranderkundige goed aan in de bestuurskamers of bij uitvoerende processen? Niet eenvoudig vast te stellen, er is niet een vanzelfsprekende legitimiteit te vinden of te construeren voor interventies. Zorgcoöperatie Losjes maar stabiel netwerk Opleiden (naast open opleidingen) SBZ (6 e groep net gestart) BVZ (3 e groep start) (Nicole Edelenbos, Leo Schoots, Gijsbert Buijs, Brechtje Kessener, Wilfred Verweij) Organisatieontwikkeling Isala, OLVG, Tergooi, Franciscus (div. programmamanagers & partners) Kennisontwikkeling In SBZ/BVZ, DCO, M&O Medisch Leiderschap (Yolande Witman) Verpleegkundig Leiderschap (Pieterbas Lalleman) Besturen, samenspel en performance (Jeanette Knol) Mens Lievende Zorg (Gerhard Smid) Leerperspectief op kwaliteitsverbetering (Annemarie Weggelaar)
Uitgangspunten Geen vanzelfsprekende legitimiteit voor interventies Voorzet Dialoog over ijkpunten, multivoicing! Common ground zoeken Gezamenlijk uitdaging opstellen Van veilige hoogland maar moeras, weg bij modellen, gebaseerd op observaties Geen oplossingen voorschrijven, samen maken, gesitueerd 4
Aanknopingspunten. 5
Aanknopingspunten 6
Route (1) Bedrijfs(taks)studie Terug naar de bedoeling (Huber)? Organisatie: homogeen vs Chinees Voetbal? Cottage industry? Verschil betekenisgeving (logics, rationaliteiten) Verschil root definities? Maatschappelijke verankering? Risico underperformance? Balans patiëntwaarde, medewerkerswaarde, organisatiewaarde? 7
Route (2) Back to work Arbeidskundige aspecten Effecten werk als arts of verpleegkundige met afhankelijke mensen Aandacht voor verankering van zingeving in structuur werkorganisatie Kijken naar omgeving P: macht-dwang veranderen (Sweder van Wijnbergen NRC 21/12/14) E: rol banken; stroom patiënten neemt af T: technology & consultancy push; ICT: performance? E: duurzaamheidsvereisten S: 2 deling Mondiger Zieker, ouder fragieler 8
Hoezo.Echter Hoezo underperformance? 898 / 1.000 punten, record Euro Health Consumer Index! Sinds grote hervorming in zorgverzekeringsstelsel 2006 blijven de Nederlandse prestaties zich ieder jaar verbeteren. Iedere overheid zou zich in het Nederlandse succesverhaal moeten verdiepen en de kunst van verbetering moeten afkijken Bloomberg Nederland gezakt naar 40 e plek in ranking van efficiency van het systeem Ranking op life expectancy (gewicht 60%), relative per capita cost of health care (30%); absolute per capita cost of health care (10%). 9
Aansluiten bij energie. Verbeterdrive in operationele wereld Veel experimenteren Oog voor veiligheid Oog voor klanten Klantcomfort Pragmatische omgang met NPM principes Procesoptimalisering Stressreductie Serviceline denken Platformbenadering Van Centrum naar Netwerk Voorbij aandoeningsgericht werken: Herstelbenadering Programma s gericht op Maar Moreel kompas (o.a. vanuit Gardner; moreel beraad) Relationele vaardigheid (Voorbeelden: Lief (EZ), Typerend Tergooi, Klantvolgend werken sheerenloo) (next sheet) 10
MATE VAN COHERENTIE(naar crossley) 11
INTERVENTIES Versterken Gerichtheid op mensen Verantwoordelijkheid nemen Relationele scherpte Soepele processen nastreven Duurzame oplossingen Relationele coördinatie en Collaborative problemsolving Initierende instelling Hoe wel TWO: Wie doet wat en wanneer is het klaar Tegengaan, afzwakken Gedistantieerd gedrag Patriarchaal contract Onderling gedoe Je ding doen, hard werken Repareren niet oplossen Remmend beroep op professionele autonomie Reactief Kan niet, ja, maar Is niet mijn taak 12
Intern streefbeeld Goede patiëntgerichte werkprocessen, Klinisch sterk, relationeel sterk Zorgprofessionals sterk in onderlinge relaties Citizenship Heldere verantwoordelijkheden en bevoegdheden Goede (processen voor) werkondersteuning, Bemoeienis houdt niet op bij de uitgang Sturen op betekenis 13
Overkoepelend betekenisgevend kader Bemoeienis houdt niet op bij de uitgang Van Stand Alone denken naar Netwerkregime Betekenisframe voor multi-actor netwerk Kunst van alliantievorming & -besturing Met partners streefbeeld maken van bijdrage Belang boundary spanners Uit gedoe blijven, samen groove maken (Bassisme) 14
Business model? (GEBASEERD OP GESPREKKEN) Overkoepelend betekenisgevend kader Verantwoordelijkheden & bevoegdheden Inrichting werk Ondersteuning(ICT) Inrichting werkprocessen Portfolio medische behandelingen Aantrekkingskracht ziekenhuis voor goede medisch specialisten en verpleegkundigen Moreel Kompas & Relationele vaardigheid zorgverleners Peil patiëntenstroom Invloed op verwijzers (o.a.huisartsen) Reputatie van ziekenhuis en medisch Specialisten in gemeenschap Uitstekende behandeling van aandoening, goede service, hoffelijk, relationele precisie Waardering van patiënten van het proces dat zij in en rond ziekenhuis doormaken. Dragen dat uit in hun context 15
Balanced Scorecard (Kaplan) 16
Verder studeren 17
Verder studeren.. 18
Verder studeren 19
Verder studeren.. 20