Lean and Clean Hessel Visser hesselvisser@chello.nl www.hesselvisser.nl s-gravendeel Dordrecht s-gravendeel Slank, Slim, Schoon, Sober en Sneller werken met 7W en 5S 2 x HTS en TU Basisonderwijs Hessel Visser www.hesselvisser.nl1 2 Kluwer Fokker Enraf- Nonius Noordhoff CoLogic Hogeschool Rotterdam 1950 1960 1970 1980 1990 2000 2009 Programma Bij u is het toch niet zo erg? 1. Waarom Slanker? 2. Waarde toevoegen 3. De zeven verspillingen 4. Stapsgewijze verbeteren 5. De 5-S Methode 6. Voorbeelden uit de praktijk 7. Wat kunnen we gaan doen? 3 4 Dit is bij een dienstverlenende instelling (onderwijs) Dit zien we regelmatig in werkplaatsen 5 6 1
Door de bomen zien we het bos niet meer. Is dit werkzaam? 7 8 Kostenbesparen door uitbesteding Soms lijkt het wel een kunstwerk 9 10 Hoe kan ik er bij komen? En als er dan brand is? 11 12 2
En dan nog inpakken ook. Het is niet alleen in de operatie. 13 14 Hoe gebruikt u uw verstand? Weet u echt hoeveel procent van uw verstand gebruikt wordt voor creatief denken? We kunnen ons verstand toch beter gebruiken? <5% 15 Hebben we daarvoor meer computers nodig? 16 Waar ligt dat onderdeel toch? Dure gereedschappen kwijnen weg 17 18 3
Dit kost hersencapaciteit en is verspilling Waarde toevoegen Veel te veel zijn we bezig met zaken die geen waarde toevoegen: Zoeken Puin ruimen Vragen naar de bekende weg Fouten nogmaals maken Vallen over rommel Spullen kwijt raken Iets vergeten 19 20 Wat kost dat allemaal? Ongeveer 30-40% van onze tijd zijn we kwijt met het niet toevoegen van waarde Dit moet toch beter kunnen Daardoor moeten we de verborgen verspillingen onder ogen willen zien De zeven (+1)verspillingen 1. overproductie 2. wachttijd 3. onnodig transport 4. gebrekkige procesinrichting 5. voorraden 6. onnodige bewegingen 7. gebrekkig werk of te mooi werk +1 onbenutte creativiteit 21 22 De zeven verspillingen 1 1 overproductie meer maken of doen dan nodig is, of eerder dan nodig is; teveel spullen op ons bureau. teveel kopieën; teveel gegevens; De zeven verspillingen 2 2 wachttijd wachten tot er iets gebeurt; tot informatie beschikbaar is; materialen arriveren; machines die nog niet gerepareerd zijn; de post die niet op tijd komt. 23 24 4
De zeven verspillingen 3 3 onnodig transport van materialen of onderhanden werk op een locatie of tussen locaties; vergaderingen in plaats van telefoneren; archiveerafdelingen op meerdere plaatsen opslaan De zeven verspillingen 4 4 gebrekkige procesinrichting teveel inspectie; teveel dubbel werk; bottlenecks; niet het hele proces overzien; de gang van zaken niet standaardiseren; beleidstaken en operationele taken niet scheiden. 25 26 De zeven verspillingen 5 5 voorraden die groter zijn dan nodig is (grondstoffen, tussenvoorraden of gereed product); werken met grote batches; grote hoeveelheden onderhanden werk. De zeven verspillingen 6 6 onnodige bewegingen door mensen aan het werk; buigen; reiken; tillen; lopen naar printers; postvakjes en kasten. 27 28 De zeven verspillingen 7 7 Gebrekkig werk of Overdreven werk het produceren van gebrekkige werk of het maken van fouten, hetgeen leidt tot herbewerkingen, afval en uitval, en vertragingen. te duur maken is ook niet goed. De achtste verspilling 8 Creativiteit onbenut laten binnen de meeste ondernemingen hebben we verborgen talent 29 30 5
Hoe pak je dit nu aan? Identificeer verspillingen Achterliggende oorzaak Checklist ( zie volgende sheet) Implementeer uw plan Evalueer regelmatig Herhaal de oefening 10 gouden tips ter verbetering 1. Praat met uw klant; 2. Breng processen in kaart en analyseer ze; 3. Analyseer uw fouten en afval/uitval; 4. Praat met uw leveranciers; 5. Verbeter uw housekeeping, maak gebruik van 5S; 6. Herinrichting van de werkplek; 7. Evalueer de behoeften van de mensen; 8. Evalueer ontwerp van product en apparatuur alsmede onderhoud van machines; 9. Overgaan naar pull-productie; 10. Evalueer uw planning. 31 32 De methode van 5S Wat betekenen de 5 S en? Wat houdt het onderwerp in? De 5 S'en bieden een eenvoudige en effectieve manier tot betere manier van werken te komen. Tevens wordt er gezorgd voor het terugdringen van afval en rommel op de werkplek. Veel aandacht wordt besteed aan housekeeping 33 De 5 S'en zijn vertaald uit het Engels en het Japans: 1. Sort / Selecteren en Scheiden / Seiri 2. Set in order / Schikken en Sorteren / Seiton 3. Shine / Schoonmaken en Schrobben / Seiso 4. Standardise / Systematiseren en standaardiseren/ Seiketsu 5. Sustain / Stimuleren en in Stijlvol werken/ Shitsuke 34 Selecteer Sorteer Schoon Structuur Stijl Zo ziet het er bij een bedrijf uit 35 36 6
Sort / Scheiden en selecteren / Seiri Onderscheid maken tussen de noodzakelijke en overbodige zaken op de werkvloer. De overbodige zaken verwijderen (onderdelen,gereedschappen, dossiers, documenten) Seiri / Sort / Scheiden en selecteren Wat heb je echt nodig voor je werk? Haal alle onnodige zaken weg! 37 38 Het is niet nieuw Hier is clean desk normaal. 39 40 Wat heb ik wanneer nodig? Hoe duur is dat allemaal? 41 Zo kan het ook 42 7
Je kan het zelfs thuis toepassen Of zo misschien 43 44 Selecteer Sorteer Schoon Structuur Stijl Seiton / Set in order / Schikken en Sorteren Plaats waar je het nodig hebt; Zo dichtbij als mogelijk; Geef ieder stuk gereedschap een eigen plaats; Maak optimaal gebruik van de ruimte. 45 46 Seiton / Set in order / Schikken en Sorteren Zaken op een zinvolle plaats leggen. Zet dicht bij waar ze gebruikt worden (de meest gebruikte dossiers, gereedschappen, enz.). Geef gereedschap een eigen plek. Stel een grens aan de opslagcapaciteit. Alleen die boortjes neerzetten die nodig zijn werkt gemakkelijker 47 48 8
Dit is een reparatiewerkplaats. Het lijkt wel een winkel zo netjes 49 50 Dit gaat wel heel ver en het werkt En dan te weten dat men het zelf bouwt 51 52 En dat met Cardboard Design Zelfs het kantoor werkt zo lean 53 54 9
Selecteer Sorteer Schoon Structuur Stijl Shine / Schoonmaken en Schrobben / Seiso Het is een vorm van inspectie. Verwijder rommel, stof, vuil en afval. Zorg dat gereedschappen, apparatuur en de werkplek schoon zijn. Let op dat het schoon blijft. Hang schoonmaakspullen ook op een vast plek. 55 56 57 58 Elke bak heeft een eigen functie 59 60 10
Selecteer Sorteer Schoon Structuur Stijl 61 Standardise / Systematiseren en standaardiseren / Seiketsu Een gewoonte maken van de drie bovenstaande activiteiten. Pas ze steeds opnieuw toe. Wissel informatie uit met anderen. Volg de richtlijnen steeds op. Hierdoor komen problemen aan het licht. Verwijder de problemen door ze liefst acuut op te lossen. Gebruik borden (displays) waar alle afspraken op vermeld worden. Leg vast wat er gebeurd is. 62 Zet de boeken daar waar ze horen Pak het kleurrijk aan 63 64 Iedereen snapt dit 65 66 11
67 68 Selecteer Sorteer Schoon Structuur Stijl Sustain / Stimuleren en in stand houden / Shitsuke Maak een gewoonte van de bovenstaande activiteiten. Werk volgens de normen. Train iedereen en evalueer regelmatig. 69 70 Doe het op je eigen wijze Gebruik markeringen, labels, kleurcodering, alles wat werkt! Wees creatief en bedenk zelf nieuwe mogelijkheden Nikkelen Nelis deed ook al van alles tegelijk 71 72 12
Vroeger zoals het was Een magazijn Zoals het is Hoe kan het veranderen? 73 74 Een never ending story Controleer en evalueer regelmatig, dagelijks in werkteams, wekelijks of maandelijks op managementniveau en eens per kwartaal op directieniveau. Stel checklists, prestatienormen en visuele controles op om de voortgang te controleren en de evaluatie te structureren. Het kan altijd beter Waarborg succes door: Iedereen erbij te betrekken Housekeeping onderdeel te maken van het dagelijks werk De 5 S'en overal te gebruiken, niet alleen op de werkvloer Successen te delen, zowel de noodzaak als de voordelen communiceren 75 76 Wat levert het op? Soms is het zo simpel implementatie van de 5 S'en: Leidt tot een veiliger en prettiger werkomgeving Maakt procesbeheersing zichtbaar Helpt afval kwijt te raken Stimuleert teamwork en zelfsturing Voor Na 77 78 13
Resultaten Vooraf en naderhand 79 80 Vertrouwelijk papier Magazijn Voor Na Voor Na 81 82 Orderverwerking Maak een foto Voor Na Wat is de oude situatie? Na verloop van tijd ook de nieuwe situatie laten zien 83 84 14
Voor en Na 5S Wat kan je er zelf aan doen? Zoek eens drie plaatsen op bij je in je eigen omgeving die aan bovenstaande eisen voldoen. Groene kaart Kijk ook eens of je drie locaties kunt ontdekken waar verbeteringen mogelijk zijn. Gele kaart Wat is echt fout in jouw ogen? Rode kaart Beschrijf wat er beter kan 85 86 Maak het met een label zichtbaar: Nr. Gebied: Datum gelabeld: Reden gelabeld: Vereiste actie: Weggooien Opslag op de werkplek Lange termijn opslag Terugdringen voorraad/ohw Verkopen Anders, nl.: Acties uitgevoerd op: Door: 87 Door Slank, Slim en Schoon Sober en Sneller te werken voel je je prettiger en kan je ook veel meer geld verdienen. Blijf aantrekkelijk voor je klanten 88 Bedankt voor jullie aandacht Veel succes met het uitvoeren in je eigen omgeving. 89 15