Voorstel aan de raad Nummer: 141033292 Portefeuille: Wethouder Ruimtelijke ontwikkeling, grondbedrijf en verkeer Programma: 2.3 Leefbare stad Programma onderdeel: 2.3.2 Optimaliseren stedelijk verkeer Stellers: R. Michels / D. Bruin Afdeling: BOR Punt van de agenda voor de vergadering van. Onderwerp: Aanpak betaald parkeren Voorgesteld besluit 1. Kennis te nemen van de notitie Menukaart aanpak betaald parkeren Lelystad met kenmerk 141037016. 2. De volgende maatregelen op het gebied van bedrijfsvoering te effectueren: a. verdere verhoging efficiency bedrijfsvoering; b. verlenging van de afschrijvingstermijn van parkeergarages van 40 naar 50 jaar; c. invoering van de restwaarde van de parkeergarages van 25%; d. de lasten voor groot onderhoud aan de parkeergarages in 2015 te dekken uit de Voorziening 2010 Kunstwerken/Hoge routes en vanaf 2016 te betrekken bij de herijking van de meerjarenraming groot onderhoud. 3. Het college de opdracht te geven zo spoedig mogelijk de volgende parkeerproducten te implementeren: a. belparkeren; b. kentekenparkeren; c. digitaal vergunningenloket; d. parkeerbundels; e. goedkoop parkeren voor treinreizigers. 4. Jaarlijks een bedrag van 330.000 in de parkeerexploitatie Stadshart bij te dragen uit de algemene middelen, vanwege de achterblijvende ontwikkeling van het Stadshart, en dit bedrag, evenals de financiële effecten van de punten 2 tot en met 4, te verwerken in de begroting 2015 en volgende jaren. Aanleiding Op 30 juni 2014 heeft de raad een gesprek gevoerd met het college over de toekomst van het betaald parkeren in Lelystad. Tijdens deze bijeenkomst is gesproken over de bouwstenen voor het beleid aan de hand van de in juni 2014 door het college aangeleverde discussienota en evaluatienota. Op basis van de uitkomsten van de bijeenkomst doet het college nu een voorstel voor de te volgen aanpak. Dit voorstel is in lijn is met de voorkeursvariant die het college per brief aan de raad heeft aangegeven (een combinatie van de scenario s 2 en 3 uit de discussienota). Voor het college staat het uitgangspunt de gebruiker betaalt voorop. Het is daarbij wel van belang dat de gebruiker een tegenprestatie van de juiste kwaliteit ontvangt. Door achterblijvende ontwikkeling van het Stadshart is deze kwaliteit op dit moment onvoldoende. 141033292/TD1409 pagina 1
Het college doet dan ook een aantal voorstellen ter compensatie van de achterblijvende kwaliteit. Met dit pakket aan maatregelen is geen tariefsverhoging in 2015 nodig. Het voorgesteld besluit is opgebouwd uit drie onderdelen: 1. optimalisatie bedrijfsvoering; 2. aanpak in verband met achterblijvende aantrekkelijkheid Stadshart; 3. aantrekkelijkheid parkeerproduct verhogen. Dit voorstel is een vertaling van de voorkeursvariant van het college uit de notitie Menukaart aanpak betaald parkeren. Voor de volledigheid zijn bij dit voorstel de Brede evaluatie betaald parkeren en Discussienota betaald parkeren bijgevoegd, die het college in juni 2014 aan de raad heeft aangeboden. Beoogd effect De parkeervoorzieningen leveren een bijdrage aan een aantrekkelijk Stadshart, met een financieel gezonde parkeerexploitatie. Argumenten 1.1 Menukaart biedt achtergrondinformatie en keuzemogelijkheden De Menukaart is een vervolg op de Brede evaluatie betaald parkeren en Discussienota betaald parkeren die het college in juni 2014 aan de raad heeft aangeboden. Naar aanleiding van de sessie met raadsleden op 30 juni jl. is een viertal menu s opgesteld. De menukaart geeft een nadere onderbouwing en biedt de raad meerdere keuzemogelijkheden. 2.1 Benut alle mogelijkheden binnen bedrijfsvoering Door de effectuering van de maatregelen binnen de bedrijfsvoering en op financieel administratief gebied laat de raad zien alle mogelijkheden te willen inzetten om het tekort op de parkeerexploitatie te minimaliseren. De genoemde maatregelen leveren naar verwachting een structurele besparing op van 190.000 per jaar. 2.2 Op verantwoorde wijze toekomstige onderhoudslasten betrekken De afgelopen jaren is het onderhoud aan de parkeergarages tot een minimum beperkt conform raadsmotie. Ook heeft de gemeenteraad besloten geen voorziening te treffen voor groot onderhoud aan de garages. Door het ontbreken van een voorziening moet jaarlijks beoordeeld worden welk onderhoud noodzakelijk is en hoe de soms aanzienlijke bedragen (gemiddeld 300.000 per jaar) gedekt kunnen worden. Met dit voorstel wil het college op een verantwoorde manier de garages beheren door opnieuw het groot onderhoud te betrekken in de PEX. Op deze wijze blijven de garages in goede conditie gedurende de verlengde levensduur. 3.1 Aantrekkelijke abonnements- en tariefvormen verhogen de bezoekersaantallen Voor veel bezoekers van het Stadshart vormt betaald parkeren een drempel. Een deel van de regelmatige bezoekers parkeert mogelijk in de woonwijken, terwijl winkelpubliek minder vaak of juist korter een bezoek brengt aan het Stadshart. Achteraf betaald parkeren door belparkeren, aantrekkelijke tariefstellingen en op maat gesneden abonnementsvormen moeten de drempel verlagen en de bezoekersaantallen verhogen. Naar aanleiding van de raadsbijeenkomst van 30 juni jl. heeft het college de volgende onderdelen opgenomen op de menukaart : Betalen per minuut op straat met belparkeren. Belparkeren raakt steeds meer ingeburgerd. Steeds meer mensen zien de voordelen van het betalen per minuut en het achteraf betalen. Introductie digitaal vergunningenloket en kentekenparkeren. Hierdoor kunnen flexibele vergunningsvormen worden geïntroduceerd en dalen de administratieve lasten. Hiervoor is een nieuw vergunningsysteem noodzakelijk evenals nieuwe straatautomaten. Introductie parkeerbundels in garages: bezoekers kunnen de parkeerbundel kiezen die past bij hun bezoekgedrag (analoog aan de belbundels bij mobiele telefoons). De bundels kunnen digitaal worden aangepast en alle bedragen worden automatisch afgeschreven, zodat niet langer bij de automaat hoeft te worden betaald. Introductie aantrekkelijke tarieven voor treinreizigers. Treinreizigers kunnen met behulp van hun OV-chipkaart, die dezelfde dag is gebruikt, goedkoper parkeren in een parkeergarage. Hiervoor dient te worden geïnvesteerd in een betaalautomaat. 141033292/TD1409 pagina 2
3.2 Inzetten op alle doelgroepen voor maximaal effect De onder 3.1 beschreven mogelijkheden richten zich op verschillende doelgroepen (werknemers, supermarktbezoekers, bezoekers horeca & theater, treinreizigers). Door voor alle doelgroepen op maat gesneden parkeerproducten aan te bieden, wordt het maximale effect verwacht. Er wordt daarom voorgesteld alle genoemde onderdelen te effectueren. 3.3 Verwachte opbrengsten opnemen in begroting Door de nieuwe abonnementsvormen met aantrekkelijke tarieven worden nieuwe bezoekers aangetrokken. Dit levert in potentie in 2015 80.000 extra opbrengsten op. 4.1 Compensatie-impuls i.v.m. achterblijvende ontwikkeling Stadshart De parkeergarages zijn gebouwd voor een toekomst die niet geheel is uitgekomen. Als gevolg van landelijke ontwikkelingen in de detailhandel zijn de bezoekersaantallen per m 2 gedaald. Bovendien is een deel van geplande ontwikkeling in het Stadshart als gevolg van de economische crisis niet doorgegaan c.q. vertraagd. Dit heeft tot gevolg dat de marktwaarde van de parkeergarages lager is dan nu in de boekhouding wordt aangehouden. Aangezien de kapitaallasten een aanzienlijk deel van de lasten in de PEX vormen, zou een compensatie van deze te hoge waarde, die direct ten goede komt aan de bezoekers van het Stadshart, dus billijk zijn. Daarbij zijn de volgende oplossingen beschikbaar: Eenmalige afschrijving van boekwaarde van de garages ter grootte van 6,3 miljoen. De eenmalige lasten komen ten laste van de algemene middelen. Structureel levert dit een besparing in de PEX op van 330.000 per jaar. Jaarlijks wordt een compensatie-impuls in de PEX begroot van 330.000, welke ten laste wordt gebracht van de algemene middelen. 4.2 Advies: kies voor zichtbaar houden jaarlijks tekort Op het moment dat het Stadshart weer meer bezoekers aantrekt, zullen de parkeerinkomsten stijgen en kan het tekort worden afgebouwd. Indien wordt gekozen voor een eenmalige afschrijving verdwijnt het tekort direct uit de PEX. Er wordt daarom voorgesteld te kiezen voor de variant waarbij jaarlijks een compensatie-impuls van 330.000 ten laste gebracht wordt van de algemene middelen. 5.1 Verwerking in begroting levert duidelijkheid Door alle voorgestelde wijzigingen direct te verwerken in de begroting voor 2015 ontstaat duidelijkheid over het te verwachten resultaat. Financiële aspecten Het resultaat over de eerste twee kwartalen levert geen significante wijzigingen op van de eerder gepresenteerde prognose over 2014. De verwachte effecten van de besluitpunten worden als volgt verwerkt in de begroting: Prognose 2014 Raming 2015 Baten parkeren 2.217.000 2.297.000 Lasten parkeren - 2.749.000-2.627.000 Saldo - 532.000-330.000 Toelichting: Prognose 2014, betreft realisatiecijfers over de eerste twee kwartalen en prognose op basis van deze cijfers voor de laatste twee kwartalen. Raming 2015, cijfers op basis van de prognose 2014 en de in dit besluit geadviseerde voorstellen. Met het krediet van 435.000 dat door de raad op 13 november 2012, kenmerk Z12-240846 beschikbaar is gesteld kunnen de in dit voorstel onder besluitpunt 3 opgenomen maatregelen worden ingevoerd. Kanttekeningen Risico op doorzetting neerwaartse spiraal Met het voorliggende voorstel worden de parkeertarieven in 2015 niet verhoogd. Toch bestaat het risico dat bezoekersaantallen blijven teruglopen waardoor de PEX opnieuw in een neerwaartse spiraal belandt. 141033292/TD1409 pagina 3
Dit zou kunnen worden doorbroken door ervoor te kiezen het betaald parkeren in het Stadshart op te heffen. De parkeerapparatuur kan worden verwijderd en de parkeerorganisatie kan worden verkleind. De parkeerexploitatie wordt in deze optie weliswaar iets eenvoudiger, maar een aanzienlijk deel van de lasten blijft bestaan. Direct na invoering bestaan onder andere de afschrijvingslasten op de parkeerapparatuur en de organisatiekosten. De jaarlijkse lasten dalen uiteindelijk naar 2,1 miljoen per jaar. Hoewel er dan nog steeds een aanzienlijk te dekken tekort bestaat, dalen de maatschappelijke lasten en ontstaat een stabiele situatie. Naar aanleiding van de raadsbijeenkomst van 30 juni jl. heeft het college deze optie niet voorgesteld. Overige niet opgenomen voorstellen In de nota Brede evaluatie betaald parkeren is een groot aantal voorstellen beschreven die het exploitatieresultaat en / of de aantrekkelijkheid van het Stadshart kunnen verbeteren. In dit raadsvoorstel is slechts een beperkt aantal voorstellen opgenomen, naar aanleiding van de uitkomsten van de raadsbijeenkomst van 30 juni 2014. Kosten parkeerbundels en betalen OV-chipkaart De kosten voor het mogelijk maken van betalen met een OV-chipkaart en parkeerbundels vergen aanpassingen aan betaalapparatuur. Deze kosten zijn nog niet gedekt. Verwacht wordt dat deze kosten gedekt kunnen worden binnen de Parkeerexploitatie. Onzekerheid extra opbrengsten Bij de berekening van de verwachte extra opbrengsten is veiligheidshalve rekening gehouden met een verdere terugloop van het aantal bezoekers. Daarnaast is er weinig ervaring met de beschreven nieuwe parkeerproducten. Er is derhalve sprake van onzekerheid over de extra opbrengsten. Afschrijvingstermijn en restwaarde garages Met het verlengen van de afschrijvingstermijn en het toekennen van een restwaarde wordt een aanname gedaan over de technische staat van de gebouwen en de economische waarde over enkele decennia. Uiteraard is nu nog niet volledig duidelijk hoe de situatie te zijner tijd zal zijn en wat de effecten voor noodzakelijk onderhoud zijn. Het verlengen van de afschrijvingstermijn en het toekennen van restwaarde is dan ook niet zonder risico s. Door de financiering van het groot onderhoud aan de garages opnieuw te betrekken bij de PEX worden de financiële risico s beperkt. Afschaffen vergoeding mulderfeiten De avond voor Prinsjesdag is vanuit het Ministerie van Veiligheid en Justitie telefonisch bij de VNG aangekondigd dat de vergoeding voor mulderfeiten per 1 januari 2015 wordt afgeschaft. De VNG komt tegen deze korting en de snelle termijn in verweer. Na een kleine twee jaar in onzekerheid te hebben verkeerd over de toekomst van deze vergoeding lijkt er nu duidelijkheid te komen. De maatregel is nog niet definitief en is pas de avond voor Prinsjesdag bekend geworden. Voor Lelystad gaat het om circa 70.000 vergoeding per jaar. Dit is nog niet meegenomen bij de cijfers in dit voorstel. Lelystad, 23 september 2014 Het college van de gemeente Lelystad, de secretaris, de burgemeester, N. Versteeg M. Horselenberg 141033292/TD1409 pagina 4
Raadsbesluit Nummer: 141033292 De raad van de gemeente Lelystad, op voorstel van het college van de gemeente Lelystad d.d. 23 september 2014; B E S L U I T: 1. kennis te nemen van de notitie Menukaart aanpak betaald parkeren Lelystad met kenmerk 141037016; 2. de volgende maatregelen op het gebied van bedrijfsvoering te effectueren: a. verdere verhoging efficiency bedrijfsvoering; b. verlenging van de afschrijvingstermijn van parkeergarages van 40 naar 50 jaar; c. invoering van de restwaarde van de parkeergarages van 25%; d. de lasten voor groot onderhoud aan de parkeergarages in 2015 te dekken uit de Voorziening 2010 Kunstwerken/Hoge routes en vanaf 2016 te betrekken bij de herijking van de meerjarenraming groot onderhoud; 3. het college de opdracht te geven zo spoedig mogelijk de volgende parkeerproducten te implementeren: a. belparkeren; b. kentekenparkeren; c. digitaal vergunningenloket; d. parkeerbundels; e. goedkoop parkeren voor treinreizigers; 4. jaarlijks een bedrag van 330.000 in de parkeerexploitatie Stadshart bij te dragen uit de algemene middelen, vanwege de achterblijvende ontwikkeling van het Stadshart, en dit bedrag, evenals de financiële effecten van de punten 2 tot en met 4, te verwerken in de begroting 2015 en volgende jaren. Lelystad, De raad van de gemeente Lelystad, de griffier, de voorzitter, 141033292/TD1409 pagina 5