svoorstel jaar 2012 RA12.0123 A 6 10/1028 Onderwerp: Vaststellen Visie op bodemkwaliteit 2012 Portefeuillehouder: T. Houwing-Haisma Afdeling BNR Team Ruimtelijk beleid W. Bijsterbosch, telefoon (14 05 91) Aan de gemeenteraad Voorgesteld besluit 1. De nota van Beantwoording externe afstemming klassiek bodembeleid vast te stellen; 2. Visie op bodemkwaliteit 2012 vast te stellen. Samenvatting Het doel van het bodembeleidskader is dat helder wordt aangeven wat de ambities zijn van de gemeente Emmen op het gebied van bodem(kwaliteit) en daarmee ook van de rol die bodem heeft in relatie tot andere beleidsdoelen (o.a. bouwen/ruimtelijke ontwikkeling Het beleidskader van de gemeente Emmen op het gebied van bodem bestaat uit 2 delen, nl: Een Visie op bodemkwaliteit 2012: Een Visie op bodemkwaliteit 2012 met daarin aandacht voor (inter)nationale ontwikkelingen op het gebied van bodem, onze ambities en doelstellingen en de wijze waarop de doelstellingen door ons worden gerealiseerd. De Visie op bodemkwaliteit 2012 dat als beleidskader fungeert bieden wij ter vaststelling aan, aan de. De Beleidsregel bodemkwaliteit: Aan de hand van de Visie op bodemkwaliteit 2012 zal de Beleidsregel bodemkwaliteit worden opgesteld. Hierin zal een concrete invulling worden gegeven van de wijze waarop de gemeente Emmen het aspect bodem betrekt in haar besluitvorming. Het vaststellen van beleidsregels behoort tot de bevoegdheid van het college. De Beleidsregel bodemkwaliteit zal na vaststelling door de van de Visie op bodemkwaliteit 2012 door ons worden vastgesteld. Een concept van de Beleidsregel bodemkwaliteit is ter kennisname toegevoegd. Bijlagen: Visie op bodemkwaliteit 2012 ( d.d. 11 december 2012) Beleidsregel bodemkwaliteit concept Nota van beantwoording Essenties Klassiek bodembeleid toelichting Stukken ter inzage: Collegebesluit d.d. 11 december 2012 en de daarbij behorende stukken
-2- jaar 2012 RA12.0123 A 6 12/1028 1. Aanleiding voor het voorstel Het opstellen van een bodembeleidskader maakt deel uit van de milieuagenda 2009-2012. Op 10 mei 2011 hebben wij ingestemd met de startnotitie (u toegezonden d.d. 12 mei 2011) voor het uitwerken van klassiek bodembeleid. Zoals destijds in de startnotitie is aangegeven, is voor de toevoeging van de term klassiek in klassiek bodembeleid gekozen, omdat het beleid vooral is gericht op de (omgang met) bodemverontreiniging. Met deze term wordt duidelijk gemaakt dat er ook andere (lees nieuwe) beleidsaspecten met betrekking tot de ondergrond/bodem zijn die niet in het beleidskader zijn opgenomen. Voorbeelden hiervan zijn de mestwetgeving, landbouwkundige bestrijdingsmiddelen, warmte-koudeopslag, geothermie, ondergronds ruimtegebruik, kabels en leidingen, etc. De reden waarom deze nieuwe bodemthema s niet in deze nota zijn opgenomen, is dat ook landelijk de regelgeving en het beleid nog volop in ontwikkeling zijn. Achtergrond De gemeente Emmen is als enige in de provincie Drenthe een zogenaamde rechtstreekse gemeente op grond van de Wet bodembescherming (hierna Wbb). De gemeente Emmen is zelfstandig verantwoordelijk voor het behalen van de milieudoelen op het gebied van bodem. De gemeente Emmen is daarvoor bevoegd om besluiten te nemen in het kader van de Wbb. Voorbeelden hiervan zijn: het vaststellen van de saneringsnoodzaak en het saneringstijdstip bij ernstige gevallen van bodemverontreiniging, het instemmen met het saneringsplan, het instemmen met het behaalde saneringsresultaat en het instemmen met eventuele nazorgmaatregelen. Daarbij is de gemeente Emmen verantwoordelijk voor het toezicht en de handhaving van de Wbb en de in het kader van de Wbb genomen besluiten. Om de doelen van het landelijke bodembeleid te behalen voert de gemeente Emmen regie over de bodemsaneringsoperatie. Deze regie bestaat er uit dat de gemeente de voortgang van deze saneringsoperatie bewaakt, de verantwoordelijke partijen aanspreekt en waarnodig dwingt tot het nemen van vervolgstappen. Indien noodzakelijk neemt de gemeente Emmen zelf het onderzoek of de sanering ter hand. Om dit te bereiken heeft de gemeente de beschikking over budgetten. Voor de besteding van deze budgetten verwijzen wij u naar het MeerjarenOntwikkelingsprogramma Stedelijke vernieuwing Emmen, onderdeel MOP ISV-3 bodemsanering (kenmerk: RA09.0113). In aanvulling op deze Wbb-taken heeft de gemeente ook wettelijke bodemtaken op het gebied van grondstromen (voor het toepassen van grond gelden regels), de Wet milieubeheer (activiteiten mogen niet leiden tot bodemverontreiniging), de Woningwet (omgang met bodemverontreiniging in het geval van bouw) en de Wet ruimtelijke ordening (is de bodemkwaliteit een belemmering voor de ruimtelijke ontwikkeling). Zoals uw raad in de Kadernota 2012 heeft kunnen lezen, zijn er plannen om diverse uitvoeringstaken op het gebied van milieu (ook bodem) onder te brengen bij de nog op te richten Regionale Uitvoeringsdienst (RUD). Over de voortgang van de voorbereiding en de rol van uw raad in de besluitvorming zullen wij u in een ander kader informeren. In de RUD werken de provincie en de Drentse gemeenten samen op het gebied van vergunningverlening en toezicht. Hoewel de verantwoordelijkheid voor de besluitvorming (op het gebied van vergunningverlening, toezicht en uitvoeren bodemtoetsen) formeel bij de gemeente blijft liggen en de gemeente ook de contacten met de klanten blijft houden, zal de (vak)inhoudelijke inbreng in de nieuwe situatie door de RUD worden verzorgd. Het landelijke beleidskader met betrekking tot bodem biedt ruimte aan de bevoegde overheden voor een eigen invulling. Voor het onderdeel grondstromen (hergebruik van grond) heeft de gemeente Emmen sinds 2007 een vastgesteld beleidskader. In september 2012 is een geactualiseerde versie van dit beleidskader door uw raad vastgesteld (kenmerk RA12.0071). Voor andere bodemthema s, zoals: onderzoek naar en sanering van bodemverontreiniging (Wbb), bodemkwaliteit in relatie tot bouwen (Woningwet) en bestemmingswijziging (Wet ruimtelijke ordening) en bodemkwaliteit als toetsingsgrondslag voor bedrijfsactiviteiten (Wet milieubeheer), maar ook de regievoering op de saneringsaanpak en beheer van bodeminformatie, is een dergelijk beleidskader echter niet beschikbaar. Met de Visie op bodemkwaliteit 2012 en de nog op te stellen Beleidsregel bodemkwaliteit wordt hier een invulling aan gegeven.
-3-2. Argumentatie/beoogd effect Het hebben van gemeentelijk bodembeleid zorgt ervoor dat voor burgers en bedrijven duidelijk wordt wat ze van de overheid kunnen verwachten en met welke regels men rekening moet houden als het om bodem en bodemverontreiniging gaat. Voor de eigen organisatie is het een belangrijk hulpmiddel bij de besluitvorming (vergunningverlening en toezicht en uitvoeren bodemtoetsen). Dit laatste wordt nog belangrijker zodra de taken overgaan naar de RUD. Bij de voorbereiding van de besluitvorming zullen immers ook medewerkers betrokken worden die niet bekend zijn met de situatie in Emmen. Met een vastgesteld beleidskader kan dan beter worden geborgd dat bij de vergunningverlening, het toezicht en de bodemtoetsen voldoende rekening wordt gehouden met de specifieke emmense aspecten en belangen. Met het vaststellen van de Visie op bodemkwaliteit 2012 heeft de gemeente Emmen een beleidskader op het gebied van bodem. Het vaststellen hiervan is de bevoegdheid van de. De visie van de gemeente Emmen is dat de bodem gebruikswaarden heeft vanuit economisch, sociaal en ecologisch oogpunt. De bodem mag worden gebruikt, maar dat mag niet leiden tot blijvende aantasting van de bodem en haar eigenschappen. Deze visie is gestoeld op een duurzaam bodembeheer. Een duurzaam bodembeheer is gebaseerd op de volgende pijlers: beschermen, gebruiken en herstellen. Bovengenoemde visie is in voorliggende nota vertaald naar de volgende doelstellingen: Behouden van de goede bodemkwaliteit; Zorgvuldig omgaan met grondstoffen; Aanpak bodemverontreinigingen: o Spoedeisende 1 gevallen conform landelijke afspraken: 1. uiterlijk 31 december 2015 zijn de humane 2 spoedlocaties gesaneerd / risico s weggenomen; 2. uiterlijk 31 december 2015 zijn de locaties bekend waarbij sprake is van spoed op basis van ecologische of verspreidingsrisico s o Niet spoedeisende verontreinigingen worden gesaneerd in het kader van maatschappelijke ontwikkeling (voorbeeld: uitvoeren bodemsanering voorafgaand aan bouwproject) Grondwaterbescherming/Natura 2000 gebieden: bodemverontreiniging mag hier niet leiden tot aantasting van de specifieke functies. Aan de hand van de Visie op bodemkwaliteit 2012 zullen beleidsregels worden uitgewerkt. In deze Beleidsregel bodemkwaliteit wordt aangegeven hoe wij in concrete situaties handelen. Een concept van de Beleidsregel bodemkwaliteit is ter kennisname toegevoegd. Nadat de raad de Visie op bodemkwaliteit 2012 heeft vastgesteld, zullen wij de Beleidsregel bodemkwaliteit vaststellen. 3. Relatie met bestaand beleid/eerder genomen besluiten In relatie tot onderhavig voorstel zijn de volgende besluiten van belang: Milieuagenda 2009-2012 RA09.0101, 29 oktober 2009; Milieuprogramma 2010 RA09.0138, 28 januari 2010; MeerjarenOntwikkelingsprogramma Stedelijke vernieuwing Emmen, onderdeel MOP ISV-3 bodemsanering RA09.0113, 17 december 2009. Startdocument Opstellen Nota klassiek bodembeleid, u toegezonden d.d. 12 mei 2011. Op het gebied van bodem heeft uw raad op 27 september 2012 de Bodemkwaliteitskaart en Nota bodembeheer gemeente Emmen vastgesteld (kenmerk: RA12.0071). Het besluit heeft weliswaar betrekking op het werkveld bodem maar heeft geen directe relatie tot het proces om te komen tot de Visie op bodemkwaliteit 2012. 1 Spoedlocaties: dit zijn locaties met een bodemverontreiniging waarvan met behulp van een risicobeoordeling is vastgesteld dat er sprake is van onaanvaardbare risico s voor de mens, de ecologie of verspreiding 2 Humane spoedlocaties: zie hierboven: locaties met onaanvaardbare risico s voor de mens
-4-4. Afstemming met externe partijen/communicatie De Visie op bodemkwaliteit 2012 en de Beleidsregel bodemkwaliteit zijn in concept toegezonden aan de 35 erkende overlegpartners, de VPB (Vereniging Parkmanagement Bedrijventerreinen Emmen), LTO (Landen Tuinbouworganisatie), de Natuur- en Milieufederatie, de provincie Drenthe en de beide waterschappen. De reacties en beantwoording van de reacties zijn weergegeven in de Nota van beantwoording. De reacties geven geen aanleiding tot het bijstellen van de Visie op bodemkwaliteit 2012. 5. Financiële consequenties/voorgestelde dekking De beleidsnota bevat geen koerswijziging met betrekking tot de aanpak van de saneringsoperatie, zoals deze is weergegeven in de meerjaren uitvoeringsprogramma s (MOP ISV 2010-2014). Relevante financiële gevolgen zijn dan ook niet aan de orde. Dekking van de uitvoering is al geborgd in het takenpakket van de uitvoerende ambtelijke afdelingen. Financiële gevolgen voor burgers en/of bedrijven door het vaststellen van deze nota worden niet voorzien. Het vastleggen van een beleidskader en de nog vast te stellen beleidsregeles zorgt echter wel voor meer duidelijkheid en transparantie. Dit leidt tot effectiever onderzoek, kortere doorlooptijden en mogelijke kostenbesparingen voor betrokken partijen. Een conceptbesluit is bijgevoegd. Emmen, 11 december 2012. Burgemeester en wethouders van Emmen, de secretaris, de burgemeester, A.J. Mewe C. Bijl
-5- Jaar Stuknr. 2013 RA12.0123 A 6 12/1028 sbesluit De raad van de gemeente Emmen; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 11 december 2012, nummer: 12/1028; gelet op het bepaalde in de Wet bodembescherming; b e s l u i t : 1. De nota van Beantwoording externe afstemming klassiek bodembeleid vast te stellen; 2. Visie op bodemkwaliteit 2012 vast te stellen. Vastgesteld in de openbare vergadering van 31 januari 2013. de griffier, de voorzitter, H.D. Werkman C. Bijl