gemeente Eindhoven Aan het College van B&W Gebiedsontwikkeling, Stedelijk Van F. Jonkers Kamer 5.B1 Telefoon (040) 238 83 13 28 mei 2013 Memo Betreft: inventarisatie sociale functies bibliotheekfilialen Filiaal Meerhoven Aanpak We hebben ervoor gekozen om tijdens alle openingsdagen de bezoekers te bevragen op hun huidig bezoek van de bibliotheekfilialen en hun toekomstig bezoek aan vervangende voorzieningen, exclusief de uitleenfunctie. Dat betekent dat we in de periode 17 28 mei 2013 op 6 verschillende dagen steeds van openings- tot sluitingstijd aanwezig zijn geweest met een vragenlijst. Elke bezoeker ouder dan ca. 12 jaar is aangesproken door de medewerker van de bibliotheek met de vraag of men bereid was mee te werken aan een kort onderzoekje. Het afnemen van de vragenlijst nam steeds ca. 5 minuten in beslag. Elke geïnterviewde had ook de mogelijkheid om opmerkingen te plaatsen en werd gevraagd om een emailadres achter te laten voor het geval men persoonlijk op de hoogte wenste te worden gehouden van de resultaten van de inventarisatie. Het geheel is een project binnen het Projectbureau Beheer Maatschappelijk Vastgoed en is met name uitgevoerd vanuit de sector Gebiedsontwikkeling. De sector BIO heeft ondersteuning verleend. De eindverantwoordelijkheid van het geheel ligt binnen de sector E&C. Resultaten Meerhoven Conclusies en aanbevelingen 1. Er zijn 93 individuele bezoekers van het filiaal Meerhoven geïnterviewd; 2. Het sluiten van het filiaal wordt door de meeste mensen als ongewenst gezien; 3. De bibliotheek Eindhoven zal fors aan abonnementen verliezen, de bibliotheek Veldhoven daarentegen zal er een (minder) fors aantal abonnementen bij krijgen; 4. De locaties Buurtcafe Hangar, Jongerencentrum Hangar en De Blinkerd zijn goede tot redelijk goede alternatieven voor de inrichting van een leeshoek in combinatie met andere op taal en lezen gerichte voorzieningen; de materialen van het bibliotheekfiliaal worden hiervoor beschikbaar gesteld. Daarom zal in overleg met buurt en exploitanten binnen deze locaties een
aantal sociale elementen van het huidige bibliotheekfiliaal worden geplaatst. Het gaat daarbij om: - een uitgebreide voorziening binnen Buurtcafé De Hangar, met als basis een leestafel en abonnementen van kranten en tijdschriften; ruimte voor eigen initiatief ruilen, speel- en leeshoek voor kinderen, internethoekje - een beperkte voorziening in De Blinkerd: leestafel, enkele abonnementen, ruimte voor eigen aanvullend initiatief - een beperkte voorziening in het Jongerencentrum De Hangar nader in te vullen 5. Er dient navraag te worden gedaan bij Stichting Gezondheidscentra Eindhoven (SGE) of zij bereid is in haar volgend jaar te openen Gezondheidscentrum Meerhoven een dergelijke voorziening op te nemen; 6. Het idee van een bredere voorziening die kan worden vormgegeven in Buurtcafe De Hangar, betekent dat licht en geluid tijdens de openingstijden worden aangepast en consumpties niet verplicht zijn; 7. Bewoners van Meerhoven kunnen, gebruikmakend van de bij de enquete afgegeven emailadressen, worden geactiveerd door ze: - een afschrift van dit memo te sturen; - ze in een brief uit te dagen om het initiatief van een ruilbibliotheek uit te werken in overleg met de Openbare Bibliotheek Eindhoven. 8. Overzetten van materialen vanuit het filiaal naar andere locaties kan vanaf nu worden voorbereid en moet in overleg met buurt en bibliotheek uiterlijk 1 september worden geregeld. 9. Vanuit gemeentelijk oogpunt is hiermee alles gedaan om de sociale functies voor de toekomst te borgen. Resultaten van Meerhoven per onderwerp 1. Gegevens van de geïnterviewden Om een beeld te krijgen van de leeftijdsopbouw van de geïnterviewden hebben we het geboortejaar gevraagd. Daaruit blijkt dat de oudste geïnterviewde 80+ was en de jongste 12; verreweg de meeste geïnterviewden horen in de leeftijdsgroep 35-45 jaar Als check op eventueel dubbele interviews is naar postcode en huisnummer gevraagd. Daaruit blijkt dat er geen dubbelingen zijn geweest. Ook blijkt hieruit dat vrijwel alle geïnterviewden woonachtig zijn in Meerhoven. Een enkeling woont in Veldhoven of in een ander gedeelte van Strijp. In één geval betrof het een geïnterviewde van buiten Eindhoven (oppas-grootouder). 3 Personen hebben geen gegevens verstrekt. 2
2. Frequentie van bezoek 0 16 19 45 8 4 Dagelijks Meerdere keren per week 1x per week Enkele keren per maand 1 x per maand Minder N=92 Ongeveer de helft van de bezoekers komt enkele keren per maand in het filiaal. Circa 40% komt vaker. Dagelijks bezoek is in dit kader niet geregistreerd. 3. Aard van het bezoek / gebruik van het filiaal 43 6 43 Uitleen Sociaal Beide N=92 Bijna de helft van alle bezoekers maken gebruik van de uitleen in combinatie met sociale functies. Dat gaat in overgrote meerheid om gebruik van de leestafels (er zijn aparte leestafels voor volwassenen en voor kinderen); het bijwonen van bijeenkomsten en internetgebruik is beide voor ongeveer 10% van de bezoekers van toepassing. Van dit filiaal wordt vrijwel geen gebruik gemaakt voor studie. N=52 38 1 8 9 Leeshoek Studie Bijeenkomsten Internet Het feit dat er kinderactiviteiten, kinderenboeken en een speciale leeshoek voor kinderen zijn is voor veel bezoekers een argument om naar het filiaal te komen: juist het samen met (klein)kinderen een bibliotheek bezoeken wordt door veel geïnterviewden als een belangrijk deel van het opvoedingsproces benoemd. N=49 13 11 22 8 Rust Aanspraak Tijdschrift/krant Internet Het feit dat er gratis tijdschriften en kranten zijn wordt door ongeveer 45% van de respondenten een belangrijke reden genoemd om behalve voor de uitleen ook naar het filiaal te komen. Voor ruim 25% van de respondenten is voor zo n voorziening gaat het om rust belangrijk, terwijl ruim 20% zoekt juist aanspraak zoekt. Ook laagdrempeligheid, de aanwezigheid van een knutselhoekje en kinderactiviteiten is voor ongeveer 20% van belang. 3
4. Wensen ten aanzien van toekomstige voorzieningen inhoudelijk Voor een toekomstige voorziening gaat het erom dat er een leeshoek is met kranten en tijdschriften, een leeshoek/speelhoek voor kinderen. Vooral dat laatste is van groot belang. Een combinatie met een ruilbibliotheek of afgiftepunt van bibliotheekboeken wordt door een grote groep geïnterviewden van belang geacht. Of dit alles gerealiseerd zal worden is afhankelijk van de eigen kracht die de wijkbewoners op dit punt ontwikkelen. Overigens is er bij veel mensen geen duidelijk beeld van de aard van een ruilbibliotheek. 5. Wensen van toekomstige voorzieningen locaties 54 18 17 19 2 2 16 Cafe Jongeren Gezond - heids Lege Hangar Blinkerd centrum centrum winkels N=73 Op voorhand hebben we een drietal alternatieve locaties benoemd, na overleg met de betrokken exploitanten. Voor de huidige bezoekers is het Buurtcafé in De Hangar een goed alternatief (ruim 70%). Wel moet er dan aandacht zijn voor verlichting en geluid en wordt een verplichte consumptie als grootste belemmering benoemd. Een klein deel van de geïnterviewden geeft expliciet aan dit alternatief af te wijzen omdat het om een horecavoorziening gaat. De ouderenontmoetingsruimte De Blinkerd is voor 25% van de geïnterviewden een goed alternatief. Het Jongerencentrum de Hangar is voor ruim 20% een goed alternatief. Opvallend vaak is het in aanbouw zijnde Gezondheidscentrum als alternatief genoemd. Maar ook het voormalige luchthavengebouw en de te realiseren voorziening in het park worden genoemd. Voor een fors aantal mensen is het beste alternatief dat één van de leegstaande winkels wordt ingericht als specifieke voorziening. Gezien de te verwachten kosten hiervan lijkt dit geen gewenste oplossing. 6. Wensen van toekomstige voorzieningen openingstijden 4 3 33 4 3 2 28 5 16 8 42 4 3 0 30 4 3 0 33 4 25 19 17 M D W D V Z 0 t m a o t m a o t m a o t m a o t m a o t m N=67 4
Veel geïnterviewden zijn inmiddels aan de openingstijden van het filiaal gewend en refereren daaraan bij de vraag op welke dagen en tijden een voorziening open zou moeten zijn. Aanvullend daarop zijn zaterdagmorgen en woensdagmorgen voor resp. ruim 30% en ruim 20% gunstige openingstijden. 7. Opmerkingen Met de vraag heeft u verder nog opmerkingen hebben we een fors aantal hartenkreten opgehaald: veel mensen beschouwen het filiaal als een basisvoorziening, zeker gezien leeftijdsopbouw en ligging van de wijk Meerhoven. Er is dus veel onbegrip voor de sluiting. Belangrijkste negatieve punt is dat veel bezoekers nog eens melden het van groot belang te vinden om samen met hun kinderen in boeken te snuffelen, als deel van de opvoeding. Dat de school die rol overneemt is voor deze ouders geen volledig goed alternatief. Opgemerkt wordt ook dat er geen volledig beeld is van de toekomstige schoolvoorziening; dat maakt veel ouders ook onrustig. Het gebruik van de centrale bibliotheek in De Witte Dame wordt door erg veel mensen niet als goed alternatief gezien 1 ; dat zal leiden tot een fors aantal opzeggingen van abonnementen en veel mensen overwegen over te stappen naar de bibliotheek in Veldhoven. Er zijn opvallend veel spontane complimenten over het huidige filiaalpersoneel. Ook het feit dat er alsnog (volgens sommigen te laat) naar de mening van de bezoekers wordt gevraagd wordt over het algemeen zeer gewaardeerd. Meest gangbare uitspraken (geclusterd, bewerkt) - Naar de Witte Dame gaan is geen optie - Ik ga voortaan naar Veldhoven - Er is geen duidelijke informatie vanuit de bibliotheek over wat er gaat gebeuren - Het filiaal is een belangrijk cultureel aanbod F. Jonkers 1 Opvallend is dat veel mensen hebben verwezen naar de beperkingen van de HOVlijn in deze. Regelmatig maken de bewoners mee dat ze met kleine kinderen (kinderwagens etc) niet of slechts zeer moeizaam gebruik kunnen maken van de bussen omdat ze vol zitten met reizigers van Eindhoven Airport. 5
BIJLAGE vragenlijst Filiaal Meerhoven Meewerken aan deze vragenlijst neemt 2-5 minuten in beslag Wat is uw geboortejaar? Wat is uw postcode? Wat is uw huisnummer (evt toevoeging)? Hoe vaak komt u in dit filiaal? ( ) dagelijks ( ) enkele keren per week ( ) ongeveer 1 keer per week ( ) enkele keren per maand ( ) ongeveer 1 keer per maand ( ) minder dan 1 keer per maand Waarvoor komt u hier? ( ) uitleen ( ) sociale functies ( ) beide Specificatie: Komt u voor (meerdere keuzes mogelijk)? [ ] leeshoek/tafel [ ] studie [ ] bijeenkomsten [ ] internetgebruik [ ] anders, namelijk Ik noem een aantal aspecten die van belang kunnen zijn in ruimtes als deze. Denk aan rust, het hebben van aanspraak, gratis kranten/tijdschriften, gratis internet etc. Kunt u aangeven wat voor u belangrijk is? Wat is essentieel voor u? [ ] de rust [ ] aanspraak hebben [ ] gratis tijdschriften/kranten [ ] gratis internet [ ] anders namelijk 6
Als er elders in de wijk een nieuw initiatief zou zijn (exclusief de uitleen), wat zouden daarin dan voor u belangrijke elementen zijn: [ ] leestafel [ ] computer(s) [ ] leeshoek voor kinderen [ ] gratis abonnementen (kranten/tijdschriften) [ ] anders, namelijk Wat is voor u een redelijk alternatief qua locatie: [ ] Buurtontmoeting De Hangar [ ] De Blinkerd [ ] Jongerencentrum Meerhoven [ ] Gezondheidscentrum [ ] anders namelijk [ ] anders namelijk Op welke tijden en dagen zou de faciliteit die u zoekt bij voorkeur open moeten zijn? (maximaal 6) 9-12 uur 12 14 uur 14 18 uur 18 21 uur Maandag [ ] [ ] [ ] [ ] Dinsdag [ ] [ ] [ ] [ ] Woensdag [ ] [ ] [ ] [ ] Donderdag [ ] [ ] [ ] [ ] Vrijdag [ ] [ ] [ ] [ ] Zaterdag [ ] [ ] [ ] Opmerkingen Hartelijk dank! Indien gewenst kan een emailadres worden achtergelaten zodat we u rechtstreeks op de hoogte kunnen stellen van de uitkomsten 7