Hoofdstuk 20. Openbare bibliotheek

Transcriptie

1 Hoofdstuk 20. Openbare bibliotheek Samenvatting Vier op de tien volwassen Leidenaren bezoekt wel eens een vestiging van de Leidse Openbare Bibliotheek, geeft aan ook bij de bibliotheek te lenen. Het bezoek aan de bibliotheek is vergelijkbaar met eerdere jaren. De mensen die nooit naar de bibliotheek gaan, geven evenals in eerdere jaren met name aan zelf boeken te kopen, weinig te lezen of er geen tijd voor (over) te hebben. Acht op de tien bibliotheekbezoekers bezoeken wel eens de Centrale Bibliotheek, ruim eenderde bezoekt (ook) een filiaal. De bezoekers geven, evenals in eerdere jaren, aan met name naar de bibliotheek te gaan voor het lenen van boeken en het zoeken naar specifieke informatie. Om inzicht te krijgen in wat bezoekers belangrijk vinden aan een bibliotheek, zijn hen zeven aspecten voorgelegd, waarvan de aanwezigheid van een compleet assortiment en een overzichtelijke indeling het belangrijkst worden gevonden. De bezoekers zijn over het algemeen tevreden over de dienstverlening van de bibliotheek. Gemiddeld worden de bibliotheken met een ruime 7 beoordeeld. De Centrale wordt, zoals te verwachten valt, beter beoordeeld op assortiment, de filialen beter op bereikbaarheid. Vragenlijst De volgende vragen gaan over de Openbare Bibliotheek in Leiden. 1. Hoeveel leden van uw huishouden van 16 jaar of ouder, inclusief uzelf, hebben een lenerspas van de bibliotheek? Geen 1 persoon 2 personen 3 personen 4 personen of meer Weet ik niet 2. Bezoekt u zelf wel eens een vestiging van de Leidse Openbare Bibliotheek? Ja Leent u ook wel eens materialen? Zo ja, op wiens kaart? Ja, op mijn eigen kaart Ja op kaart van een huisgenoot Ja, en ik leen op kaart van iemand anders dan huisgenoot Ja, anders nl. _ Nee, maar ik leen er nooit Nee, ik kom er nooit Waarom bezoekt u de bibliotheek nooit? Collectie onvoldoende Openingstijden zijn onvoldoende Bibliotheek ver weg Geen tijd Onbekend met bibliotheek Ik lees nooit of weinig Ga naar andere bibliotheek Ik koop boeken Andere reden, nl _ Volgende blok 3. Welke vestiging bezoekt u het meest, en welke nog meer? Meest bezocht Ook genoemd 1. Centrale Bibliotheek, Nieuwstraat 4 2. Filiaal Stevenshof, T. Terwindstraat 6 3. Filiaal Merenwijk, Rosmolen 4 4. Filiaal t Spoortje, Bernhardkade Uitleenpost Lorentzhof, Lorentzhof 1 6. Uitleenpost Haagwijk, Beethovenlaan 2 7. Uitleenpost Zorgcentrum Robijnhof (de Robijn), Robijnhof 1 8. Uitleenpost Zorgcentrum Rijn en Vliet, A. Noorderwierlaan 1 9. Uitleenpost Zijloever, Lage Rijndijk Jeugdbus (diverse standplaatsen in Leiden) 1

2 4. Hoe vaak bezoekt u 1 of meer vestigingen van de Openbare Bibliotheek in Leiden? Eens per week of vaker Minder dan eens per week maar vaker dan 1x per maand 1x per maand of minder 5. Is de belangrijkste reden voor uw bezoek uw studie, werk, ontspanning, algemene ontwikkeling, het ontmoeten van mensen, het Digitaal Lokaal (voor computercursussen en workshops) of het bezoeken van activiteiten? Studie Werk Ontspanning Algemene ontwikkeling Ontmoeten van mensen Digitaal lokaal (computercursussen en workshops) Bezoeken activiteiten 6. Maakt u gebruik van de volgende diensten van de bibliotheek? Ja Nee Lenen boeken Lenen cd's, video's, cd-rom Lezen kranten/ tijdschriften Zoeken naar specifieke informatie Internet Inlichtingenservice Materialen, informatie voor kinderen Leescafé Cursussen 7. Er zijn verschillende redenen om de bibliotheek te bezoeken. Kunt u aangeven of u de volgende aspecten erg belangrijk, gewoon belangrijk of niet zo belangrijk vindt? Erg Gewoon Niet zo Weet niet belangrijk belangrijk belangrijk Aanwezigheid compleet assortiment Een overzichtelijke inrichting Een goede bereikbaarheid De (juiste) openingstijden Een goede service Digitale informatie Activiteiten 8. Kunt u de vestiging die u het meest bezoekt met een rapportcijfer beoordelen op de volgende aspecten. Aanwezigheid compleet assortiment Een overzichtelijke inrichting Een goede bereikbaarheid De openingstijden Een goede service Prijzen 9. Wilt u een van deze punten toelichten of een andere opmerking maken over de bibliotheek? _ 2

3 Uitkomsten In dit hoofdstuk staat de Openbare Bibliotheek centraal. Achtereenvolgens worden behandeld: het aantal lenerspassen per huishouden, percentage bibliotheekbezoekers, enkele aspecten over het bezoekgedrag en de beoordeling van een aantal dienstverleningsaspecten van de bibliotheek Lenerspassen In 4 van de ondervraagde 1 Leidse huishoudens is minimaal één lenerspas van de bibliotheek voor iemand van 16 jaar en ouder aanwezig. Meestal gaat het om één lenerspas per huishouden. Huishoudens met een lager inkomen en lager opgeleiden zijn relatief minder vaak lid van de bibliotheek. De resultaten zijn vergelijkbaar met eerdere jaren. Tabel 20.1 : Aantal bibliotheeklenerspassen voor 16 jaar en ouder per huishouden Geen 57% 55% 55% 5 Een persoon Twee personen 9% 9% 9% 9% Drie personen 2% Vier personen of meer 0% 2% 2% 20.2 Bezoek bibliotheek Vier op de tien respondenten bezoekt zelf wel eens een vestiging van de Leidse Openbare bibliotheek, geeft aan ook bij de bibliotheek te lenen. De meeste van hen geven aan over een eigen lidmaatschapspas te beschikken. Tabel 20.2a: Bibliotheekbezoek en lenen Bezoek, leen met eigen kaart 22% % Bezoek, leen op kaart huisgenoot 7% 10% 7% 8% Bezoek, leen op kaart iemand anders 1% 1% 0% 1% Bezoek, leen op andere manier 1% 0% 0% 0% Bezoek, maar leen er nooit 11% 8% 11% 9% Nee, ik bezoek nooit een bibliotheek 57% 55% 57% 59% Vrouwen, jarigen en Leidenaren met een inkomen boven de 1600 euro bezoeken de bibliotheek relatief vaker. Grafiek 20.2b: Percentage bibliotheekbezoekers naar doelgroep Totaal 4 41% Man Vrouw 37% 3 48% 45% leeftijd: % 37% % netto hh.ink. < > % 3 40% 4 48% 4 1 In Stadsenquêtes kan het aantal lenerspassen per huishouden licht overschat worden. Dit komt omdat er een significant verband bestaat tussen de non-response (mensen die zich minder betrokken voelen bij communicatie en informatie) en bibliotheekbezoek (mensen die zich wel betrokken voelen bij communicatie en informatie). 3

4 Redenen om de bibliotheek niet te bezoeken Leidenaren die nooit naar de bibliotheek gaan noemen hiervoor uiteenlopende redenen. Evenals in voorgaande jaren hebben de meeste redenen weinig met de bibliotheek te maken, maar betreft het veelal persoonlijke interesses en omstandigheden. Lager opgeleiden noemen relatief vaker als reden dat ze nauwelijks boeken lezen, hoger opgeleiden geven vaker aan boeken te kopen in plaats van te lenen. Grafiek 20.2c: Redenen om bibliotheek niet te bezoeken (in % niet-bezoekers, meer mogelijk) Koopt boeken Geen tijd Leest nooit of weinig Gaat naar andere bibliotheek Internet Geen interesse, geen behoefte Heb genoeg boeken Bibliotheek ver weg 11% 12% 10% 5% 7% 5% 1% 2% 2 30% % Bezoekgedrag bibliotheekbezoekers De meeste bibliotheekbezoekers bezoeken wel eens de Centrale Bibliotheek, ruim eenderde bezoekt (ook) wel eens één of meer van de overige filialen. Van de bezoekers uit de districten Stevenshof en Merenwijk heeft het merendeel het filiaal in het eigen district wel eens bezocht. Zes op de tien bibliotheekbezoekers gaat één keer per maand of minder vaak naar de bibliotheek, vier op de tien bezoekt de bibliotheek vaker. De voornaamste reden om de bibliotheek te bezoeken, is ontspanning/hobby, op afstand gevolgd door algemene ontwikkeling en studie. Tabel 20.3a: Drie vragen over bezoekgedrag (in % bibliotheekbezoekers, meerdere antw. mogelijk) Bezochte vestigingen Centrale Bibliotheek 87% 87% 8 81% Één of meer filialen 2 35% 37% Bezoekfrequentie Eén keer per maand of minder 6 65% 69% 60% Twee à drie keer per maand 20% 25% 22% 3 Eens per week of vaker 1 9% 9% 7% Belangrijkste bezoekmotief Ontspanning en hobby 65% 6 61% 6 Algemene ontwikkeling 19% 17% 1 12% Studie 1 15% 1 10% Door kinderen - - Werk 1% 5% Bezoek activiteiten - - 1% 0% De bibliotheek biedt verschillende diensten. Bezoekers komen met name voor het lenen van boeken, het zoeken naar specifieke informatie, het lenen van audiovisueel materiaal (cd, dvd, video en cd-rom) en materialen of informatie voor kinderen. 4

5 Grafiek 20.3b: Gebruikte diensten door bibliotheekbezoekers (meerdere antw. mogelijk) 2 Lenen boeken Zoeken specifieke informatie Lenen cd's/dvd's/cd-roms Materialen/info voor kinderen Lenen kranten/tijdschriften Inlichtingenservice Leescafe Internet Cursussen % 27% % 20% 19% 1 11% 9% 12% 59% 61% % 81% Beoordeling dienstverlening bibliotheek Om inzicht te krijgen in wat bezoekers nu belangrijk vinden aan een bibliotheek, zijn hen zeven aspecten voorgelegd. In onderstaande tabel worden de aspecten op volgorde van belangrijkheid gepresenteerd. De aanwezigheid van een compleet assortiment en een overzichtelijke indeling worden over het algemeen het belangrijkst gevonden door de bezoekers. Tabel 20.4a: Volgorde belang aspecten Aanwezigheid compleet assortiment Overzichtelijke indeling Juiste openingstijden Goede bereikbaarheid Goede service Digitale informatie Activiteiten De bezoekers zijn over het algemeen tevreden over de dienstverlening van de bibliotheek. Als gekeken wordt naar de beoordelingsverschillen tussen de Centrale Bibliotheek en de overige filialen, dan is te zien dat de Centrale Bibliotheek, logischerwijs, beter beoordeeld wordt op assortiment en de filialen beter op bereikbaarheid. Vergeleken met eerdere jaren worden de prijzen, de service en de bereikbaarheid hoger gewaardeerd. Tabel 20.4b: Rapportcijfers van respondenten per aspect voor hun meest bezochte vestiging Totaal Centrale Bibliotheek Wijkvestigingen Goede service 7,5 7,5 7,6 7,8 7,5 7,5 7,5 7,8 7,6 7,5 7,7 7,8 Goede bereikbaarheid 7,5 7,5 7,5 7,7 7,4 7,3 7,4 7,6 8,0 8,0 7,7 8,0 Overzichtelijke indeling 7,2 7,4 7,3 7,5 7,2 7,4 7,3 7,5 7,3 7,5 7,5 7,5 Prijzen - - 7,1 7, ,1 7, ,2 7,5 Aanwezigheid compleet assortiment 7,2 7,5 7,3 7,4 7,3 7,5 7,5 7,5 6,8 7,2 6,9 7,1 Juiste openingstijden 7,0 7,4 7,1 7,2 7,1 7,5 7,0 7,3 6,8 7,1 7,3 7,2 2 Omdat alleen volwassenen worden geraadpleegd in dit onderzoek is het genoemde gebruik van materialen voor kinderen lager dan in de praktijk wordt ervaren. 5