Onderwerp Advies burgerinitiatief De bezoekersregeling van het betaald parkeren

Gemeente Den Haag Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag de gemeenteraad Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk rm 2012.011 DSB/2011.794 RIS 246111 Doorkiesnummer 070-353 2751 E-mailadres Aantal bijlagen Datum 24 januari 2012 Onderwerp Advies burgerinitiatief De bezoekersregeling van het betaald parkeren Op 2 november 2011 heeft de heer J.J. van Leeuwen, als eerste vertegenwoordiger van de Bewonersvereniging Noordelijk Scheveningen, een burgerinitiatief over de bezoekersregeling van het betaald parkeren aan de gemeenteraad aangeboden. Op 1 december 2011 heeft de raad dit burgerinitiatief ontvankelijk verklaard (zie RIS 181902) en heeft de raad het college gevraagd een advies op te stellen. Ter voorbereiding op de behandeling van dit burgerinitiatief in uw raad ontvangt u hierbij ons advies. Het advies is als volgt opgebouwd. Als eerste wordt stilgestaan bij het burgerinitiatief, daarna wordt een inhoudelijke reactie gegeven op het burgerinitiatief. Afgerond wordt met een concept besluit voor de wijze van afdoening van het burgerinitiatief. Graag willen wij hier vermelden dat wij initiatieven die door burgers aan de gemeente worden aangereikt enorm waarderen. Bewoners die zich inzetten voor het maatschappelijke belang verdienen aandacht en een inhoudelijke reactie van de gemeente. Burgerinitiatief Het burgerinitiatief, ingediend door de heer J.J. van Leeuwen, heeft als doel om een bezoekersvriendelijke regeling voor betaald parkeren te bewerkstelligen. Verder omvat het initiatief een verzoek aan de gemeenteraad tot het afschaffen van de urenlimiet op de bezoekerspas en terugkeer van de draaischijf. De indieners omschrijven de huidige regeling als sociaal beperkend op twee gronden: 1. De indieners dragen aan dat wanneer het parkeertegoed op de bezoekersvergunning is verbruikt het financieel niet voor een ieder haalbaar is om het reguliere parkeergeld te betalen. Daarnaast wijzen de indieners op beperkingen binnen het beleid van bezoekersparkeren, zoals vaste tijdstippen, de korte geldigheidsduur van reguliere parkeertickets en de soms grote afstanden tot parkeerautomaten. 2. De indieners dragen aan dat de handelingen inzake de registratie van parkeergelegenheid voor bezoekers niet gebruiksvriendelijk zijn in het algemeen en zeker niet voor ouderen. Inlichtingen bij L.M. Duijverman Postadres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Telefoon: 14070 Bezoekadres: Spui 70, Den Haag Fax: 070-353 2782 Internetadres: www.denhaag.nl

DSB/2011.794 2 Toelichting op het burgerinitiatief In de toelichting van het verzoek geven de indieners aan dat de oude regeling met de draaischijf steeds is ingevoerd op verzoek van de bewoners om de overlast van wijkvreemde auto s tegen te gaan. Er bestond draagvlak voor de regeling die was toegesneden op dit probleem en daarvoor een goede oplossing bood. De regeling heeft het leefklimaat in de wijken verbeterd. De regeling met de beperking van het aantal uren van gemiddeld twee tot vier uur per week veroorzaakt volgens de indieners problemen en grijpt om twee redenen diep in op het privé-leven van bewoners en werkenden. De regeling is storend voelbaar als het parkeerbeleid van de bezoekerspas is verbruikt. Het bezoek is dan aangewezen op de parkeerautomaat of het GSM-Parkeren. Wie zich deze prijs financieel niet kan permitteren kan geen bezoek met de auto ontvangen. Het wordt volgens de indieners nog erger als in het woongebied de ticket van de parkeerautomaat een maximum parkeerduur heeft. De regeling schiet dan zijn doel voorbij. Wie de prijs van een ticket kan betalen moet dan wel ieder kwartier, half uur, een uur of twee uren een ticket bij de automaat kopen. Het bezoek wordt door deze regeling op vaste tijdstippen aan deze verplichte handeling gebonden en raakt gefrustreerd. Dit gevoel wordt versterkt wanneer de parkeerautomaat op grote afstand van de woning staat. Al het sociale bezoek wordt door de beperking in feite onmogelijk gemaakt. Daarnaast moet men om de digitale bezoekersvergunning aan of af te melden cijfers per computer of per telefoon doorgeven. Dit is voor ouderen vaak lastig. Veel ouderen hebben geen computer en moeten dus eenentwintig cijfers intikken voor het aanmelden van de digitale bezoekersvergunning per telefoon. Het college spreekt zijn waardering uit voor de maatschappelijke betrokkenheid van de initiatiefnemers en moeite die men heeft genomen om dit burgerinitiatief op te starten. Hieronder zal echter uiteengezet worden waarom het college negatief adviseert op dit burgerinitiatief, maar wordt tevens een handreiking geboden om waar mogelijk de ervaren parkeernood te lenigen.. Reactie op het burgerinitiatief van de Bewonersvereniging Noordelijk Scheveningen: Het burgerinitiatief, ingediend door de Bewonersvereniging Noordelijk Scheveningen, heeft als doel een bezoekerspas zonder urenbeperking en zonder registratie. In haar verzoek liggen de draaischijf en parkeervergunning naast elkaar op het dashboard van de auto, waarbij de draaischijf om de twee uur moet worden verzet. Parkeerbeleid Vanuit het oogpunt van leefbaarheid, bereikbaarheid en veiligheid in woonwijken zet de gemeente Den Haag haar parkeerbeleid in. Hierdoor wordt de openbare ruimte teruggegeven aan bewoners en wordt wijkvreemd verkeer geweerd. In wijken waar betaald parkeren is ingevoerd bestaat de mogelijkheid voor de bewoners om een bezoekersvergunning aan te schaffen, waarmee (afhankelijk van de werkingstijden van het betaald parkeren in een wijk) een aantal uren vrij geparkeerd kan worden door bezoek van de bewoners. Hierbij proberen wij de steeds schaarser wordende ruimte zo effectief en eerlijk mogelijk te verdelen. Het gelimiteerde aantal bezoekersuren op de bezoekersvergunning is daarmee een bewuste keuze. Dit aantal is nodig om het beslag dat auto s van bezoekers op de openbare ruimte leggen te beperken en ongewenst wijkvreemd verkeer uit de woonbuurten te weren doordat zij niet van de bezoekersregeling gebruik kunnen maken. In het verleden bestond de bezoekersvergunning uit een papieren bezoekersvergunning met draaischijf, die handmatig voor maximaal twee uur ingesteld kon worden. Dit leidde in de praktijk tot misbruik, omdat gebruikers van de bezoekersvergunning elke 2 uur naar hun auto konden lopen om de schijf bij te stellen. In feite kon de draaischijf in praktijk dienen als een middel om het betaald parkeren integraal te ontlopen. Daarmee werd de regulerende werking van het betaald parkeren ondermijnd. Het verschijnsel van het 'lenen' van draaischijven van buren kwam ook regelmatig voor. Ook dit had een ondermijnend effect want op deze manier ontstond een verkapte bewonersvergunning. In 2007 is om die reden de digitale bezoekersvergunning geïntroduceerd, die vervolgens in de loop van vier jaar in alle betaald parkeergebieden is ingevoerd en de draaischijf heeft vervangen. Het onrechtmatige gebruik van de draaischijf behoort daarmee tot het verleden.

DSB/2011.794 3 Daarnaast is de digitale bezoekersvergunning ook ontwikkeld om het parkeren voor bezoekers gebruiksvriendelijker te maken. Het maximum van 2 uur is verdwenen en daarnaast is het mogelijk om extra passen aan te schaffen. Het urentegoed blijft gelijk en wordt dan over meerdere passen verdeeld. Uit CROW-kengetallen (zie: publicatie 182 Parkeerkencijfers; basis voor parkeernormering) kan worden afgeleid, dat indien er geen belemmeringen worden opgeworpen, bezoekers van bewoners de parkeerdruk in een gebied met maximaal 20% laten stijgen. Een groot deel van de Haagse buurten is hier niet op berekend. Dit hoge percentage verklaart dat gemeenten in sommige gevallen grenzen stellen aan het faciliteren van bezoekersparkeren. In Den Haag is er voor gekozen om per huishouden maximaal één bezoekersparkeervergunning te verstrekken en het aantal bezoekersuren te maximeren. In alle Haagse wijken waar betaald parkeren is ingevoerd, is de parkeerdruk onder de 90% gedaald. In deze buurten moet echter zeer voorzichtig met een versoepeling van het parkeerbeleid omgegaan worden. Het college vreest dat een ruimhartiger bezoekersbeleid een verstorend effect kan hebben op de parkeerbalans in deze wijken en dat de parkeerdruk weer boven de 90% kan komen. Het college is van mening dat, vooral door de lage kosten van een bezoekersvergunning, de afschaffing van de digitale bezoekersvergunning met een gelimiteerd urensaldo dit effect teweeg kan brengen. Helaas draagt het burgerinitiatief dit risico in zich. Ervaringen digitale bezoekersvergunning De ervaringen met het urensaldo dat aan de digitale bezoekersvergunning gekoppeld is, zijn overwegend positief. Uit evaluaties van de gebieden waar de digitale bezoekersvergunning al meer dan een jaar geleden is ingevoerd, blijkt dat gemiddeld 70% van de gebruikers van deze vergunning tevreden is over het urensaldo. Daarnaast blijkt dat het urensaldo voor de meeste mensen toereikend is. Dit is ook nog eens gebleken uit een recentelijk door de Dienst Stadsbeheer gehouden steekproef. Van het totale aantal bewoners dat een bezoekersparkeervergunning heeft in deze steekproef, heeft 91% nog uren over aan het einde van het jaar. Het college zet daarom vraagtekens bij de aannames in het burgerinitiatief dat het aantal uren dat gekoppeld is aan de digitale bezoekersvergunning niet toereikend is. Daarnaast heeft de gemeente weinig reacties ontvangen uit de gebieden waar de digitale bezoekersvergunning is ingevoerd. De reacties die zijn ontvangen en over het urensaldo gaan, zijn met name ontvangen op een tijdstip vóórdat de digitale vergunning is ingevoerd, danwel net is ingevoerd. Na afloop van een vergunningjaar blijkt vaak dat het urensaldo voldoende is geweest De betaald parkeergebieden in Scheveningen (behalve Scheveningen Dorp-Oost, die al een digitale bezoekersvergunning sinds 2009 heeft) zijn pas in maart 2011 overgegaan naar de digitale bezoekersvergunning en zij hebben dus nog geen jaar ervaring met het gebruik hiervan. Onderstaande uitdraai uit het systeem van het verbruik van de digitale bezoekersvergunning van maart tot november 2011 laat zien dat het verbruik vrijwel gelijk is in alle gebieden. De gebieden Belgisch Park en Centrum, die eerst een draaischijf hadden, nemen hier geen speciale plaats in. Verloop tegoed bezoekersvergunning 2011 van de eerste 8 maanden gebied Belgisch Park Valkenboskwartier Scheveningen-Dorp- Oost Centrum Midden Centrum West totaal absoluut % absoluut % absoluut % absoluut % absoluut % absoluut % totaal aantal bezoekersvergunninghouders 1636 100% 3150 100% 2127 100% 1146 100% 3907 100% 11966 100% totaal aantal bezoekersvergunninghouders die na 8 maanden WEL saldo over hebben totaal aantal bezoekersvergunninghouders die na 8 maanden GEEN saldo over hebben 1601 98% 3047 97% 2099 99% 1133 99% 3844 98% 11724 98% 35 2% 103 3% 28 1% 13 1% 63 2% 242 2% De indieners omschrijven de huidige regeling als sociaal beperkend op twee gronden: 7. De indieners dragen aan dat wanneer het parkeertegoed op de bezoekersvergunning is verbruikt het financieel niet voor een ieder haalbaar is om het reguliere parkeergeld te betalen.

DSB/2011.794 4 Het kan natuurlijk dat het niet voor een ieder financieel mogelijk is om het reguliere parkeergeld te betalen, indien het urensaldo op de bezoekersvergunning verbruikt is. Het is echter de eigen verantwoordelijkheid van bezoekers op welke wijze zij zich vervoeren. In tegenstelling tot een aantal andere gemeentes hecht de gemeente Den Haag aan een sociale bezoekersregeling voor bewoners, omdat zo n voorziening een belangrijke barrière bij betaald parkeren wegneemt. Wij zijn van mening dat de huidige bezoekersregeling een ruime mogelijkheid biedt voor het ontvangen van bezoek dat met de auto komt. 2. Ten tweede dragen de indieners aan dat de handelingen inzake de registratie van parkeergelegenheid voor bezoekers niet gebruiksvriendelijk zijn in het algemeen en zeker niet voor ouderen. De digitale bezoekersvergunning is gebruiksvriendelijker dan de papieren vergunning. Met de papieren bezoekersparkeervergunning in de vorm van een parkeerschijf kon slechts twee uur achter elkaar geparkeerd worden zonder te betalen en deze parkeerschijf kon slechts door één bezoeker tegelijk gebruikt worden. Voor de digitale bezoekersvergunning gelden deze beperkingen niet. Het college vindt het met de telefoon aan- en afmelden van bezoekers niet complex of omslachtig. Het is een handeling die in de praktijk door iedereen eenvoudig is te leren. Wij achten het bedienen van een telefoon een handeling waarvan de gemeente mag uitgaan dat iedere zelfstandig wonende (ook oudere) persoon die beheerst. Het is bovendien zo dat de meeste moderne telefoons uitgerust zijn met mogelijkheden om het inbelnummer en aanmeldcode onder de favorieten op te slaan. Dit maakt inbellen zeer eenvoudig. Overige onderwerpen in het burgerinitiatief Korte geldigheidsduur parkeertickets In een aantal betaald parkeergebieden geldt inderdaad een maximum parkeerduur. In Scheveningen is dit destijds ingevoerd op verzoek van bewoners. In deze buurten is betaald parkeren op zichzelf niet voldoende om de parkeerdruk naar een niveau te brengen dat aanvaardbaar is. Daar is het parkeertarief onvoldoende prikkel om parkeerders te stimuleren tot andere wijzen van parkeren of tot andere vervoerwijzen. Dit is in het bijzonder zo in en rondom commerciële gebieden, bij evenementen en dichtbij het strand in Scheveningen op zonnige dagen. Afstand tot parkeerautomaat Betreffende de afstand tot de parkeerautomaten kunnen wij het volgende melden. Of de loopafstand acceptabel is wordt met name bepaald aan de hand van het aantal betalende parkeerders en de aanwezigheid van publieksaantrekkende instellingen, zoals winkels, kantoren e.d. Normaal gesproken bedraagt de loopafstand tot een parkeerautomaat zo n 75 meter, als maximale loopafstand tot de apparatuur wordt 200 meter aangehouden. Overigens komt een maximale loopafstand van 200 meter normaal gesproken slechts voor in de zogenaamde zonegebieden en straten met voornamelijk woonbebouwing. Bij de plaatsing van parkeerautomaten in straten met betaald parkeren wordt nagestreefd een zo beperkt mogelijk aantal parkeerautomaten te plaatsen om de kosten van aanschaf, beheer en onderhoud te minimaliseren bij een zo groot mogelijke gebruiksvriendelijkheid. Advies Het college constateert dat een verruiming /versoepeling van de bezoekersregeling tot ongewenste verkeersaantrekkende werking leidt. Verder constateert het college dat de gebruiksvriendelijkheid van de digitale bezoekersvergunning bij bewoners ter discussie staat. Echter, vanwege de voordelen van het gebruiksgemak van de digitale bezoekersvergunning en het bewaken van de parkeerdruk door wijkvreemd verkeer te weren, adviseert het college om geen uitvoering te geven aan dit burgerinitiatief. Er kunnen ongewenste effecten optreden door het afschaffen van de digitale bezoekersvergunning, die de werking van de betaald parkeerregeling teniet kunnen doen.

DSB/2011.794 5 Daarnaast blijkt uit onderzoek dat het urensaldo toereikend is, waardoor een grote meerderheid van de gebruikers van de digitale bezoekersvergunning nog uren over heeft aan het einde van een vergunningjaar. Wel stellen wij voor om in 2012 een algemene, uitgebreide evaluatie van de digitale bezoekersvergunning plaats te laten vinden op het moment dat alle betaald parkeergebieden minstens een jaar ervaring hebben met de digitale bezoekersvergunning. Hierbij zal ook de gebruiksvriendelijkheid van de digitale bezoekersvergunning worden onderzocht. Deze resultaten kunnen een goed beeld geven van de werking van de digitale bezoekersvergunning in alle betaald parkeergebieden. Wellicht dat naar aanleiding hiervan aanpassingen kunnen plaatsvinden. Voorts wijzen wij erop dat wij in reactie op het initiatiefvoorstel van de PVV Markconforme bezoekerspas, Den Haag als bezoekersvriendelijke stad, hebben aangegeven een voorstel uit te werken om na overschrijding van het maximum aantal bezoekersuren toch via de bezoekersvergunning af te kunnen rekenen, volgens het geldende straattarief. Tenslotte willen wij u meegeven dat wij getracht hebben goed te luisteren naar de indieners van het burgerinitiatief en te doorgronden welke (achterliggende) motieven hen motiveerden tot het indienen van dit burgerinitiatief. Het viel ons daarbij op dat - hoewel het burgerinitiatief betrekking heeft op de hele stad - zowel de initiatiefnemers als een groot deel van de ondertekenaars woonachtig is in Scheveningen. Wij hebben de indruk dat het strikte en omvangrijke parkeerregime dat in Scheveningen van toepassing is, een rol speelt bij de vraag om meer bezoekersuren. Immers, voor de meeste Haagse burgers die in hun straat met vergunninghoudersparkeren te maken hebben geldt dat het betaald parkeren alleen voor de avonduren van toepassing is. Deze mensen kunnen dus in ieder geval overdag hun bezoek gratis laten parkeren. Voor veel Scheveningers geldt dit niet, omdat daar het betaald parkeren de gehele dag van kracht is. Wij hebben de indruk dat wellicht te rigoreus het betaald parkeerregime dat nodig is voor het drukke zomerseizoen is doorgetrokken naar het rustige seizoen. Wij stellen dan ook het volgende voor. Wij willen bezien op welke wijze het parkeerregime in Scheveningen zodanig is aan te passen, dat de tijdstippen waarop betaald parkeren van kracht is meer overeenkomen met de verkeerskundige noodzaak daartoe. Dit zal mogelijk als effect hebben dat bewoners van Scheveningen meer mogelijkheden krijgen gratis hun bezoek te kunnen ontvangen en dus minder een beroep hoeven te doen op de uren van de bezoekersvergunning. Besluitvorming Gezien het vorenstaande stelt het college de raad het volgende dictum voor: De raad van de gemeente Den Haag, Gezien het advies van het college van 24 januari 2012; Besluit: I. De digitale bezoekersvergunning in de huidige vorm te handhaven. II. III. Een evaluatieonderzoek naar de ervaringen van de digitale bezoekersvergunning te laten doen eind 2012/ begin 2013 en hierbij de gebruiksvriendelijkheid van de vergunning te betrekken.. In een onderzoek specifiek voor Scheveningen te bezien of een aanpassing van de betaald parkeerregeling noodzakelijk is. Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester, mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen