{. L Fl =, l r- - E -)r r- r 0 tr N - t,åfi (Ë + t-. c) 3 +) c) ( ) )-{ ) (J È{ :F N c) = +) É O. 00 I{ N \ (c) d N = De druk p mntelzrgers zl de kmende jren lleen mr tenemen dr het greiend ntl uderen en dr de fnme vn de frmele zrg. Om verbelsting binnen de mntelzrg te vrkmen is een stevig fundment ndig. Drvr zijn drgvlk en verbindingen binnen de Weerter smenleving crucil.
Vrwrd De druk p mntelzrgers zl de kmende jren lleen mr tenemen dr het greiend ntl uderen en dr de fnme vn de frmele zrg. Om verbelsting binnen de mntelzrg te vrkmen is een stevig fundment ndig. Drvr zijn drgvlk en verbindingen binnen de Weerter smenleving crucil. Gemeente Weert wil dit fundment nu! verstevigen en heeft Punt Welzíjn benderd m mee te denken he dit fundment in Weert met drgvlk vn lle betrkkenen verder vrm te geven. Rl Punt Welzijn Punt Welzijn is sinds 2OL2 de prfessinele ndersteuner vn mntelzrgers uit Weert. Punt Welzijn verzrgt vnuit die rl de infrmtie, ndersteuning en wrdering en werft en bemiddeld rndm respijtzrg ter vrkming vn verbelsting vn de mntelzrger. Punt Welzijn geeft dit vrm in smenwerking met prtners, verenigingen en ndernemers. 1
Inhudspgve Vrwrd 1. Ontwikkelingen mntelzrg Weert 2OL2-2OL6 2. Anbevelingen tekmst 2.1. Bewustwrding creëren binnen de Weerter smenleving 2.2. Tken vn de mntelzrgdviseur verruimen 2. 3. Respi jtzrg uitbreiden 2.4. Andcht vr: jnge mntelzrgers 2.5. Andcht vr: llchtne mntelzrgers 2.6. Andcht vr de cmbintie werk en mntelzrg 2,7. Anpssen wrdering p delgrep 2.8. Innvtieve cties 3. Begrting Pgin 1 Pgin 3 Pgin 5 Pgin 5 Pgin 6 Pgin 6 Pgin 7 Pgin I Pgin 8 Pgin 9 Pgin 9 Pgin 11 2
1. Onturikkelingen Mntelzrg Weert vn 2O12 tt 2016 Met de kmst vn de Wm in 2007 heeft de gemeente een verntwrdelijkheid vr mntelzrgers. De eerste jren is de ndersteuning vn mntelzrgers uitgeverd dr Thuishulpcentrle. Vnf 2QL2 is deze tk bij Punt Welzijn ndergebrcht. Punt Welzijn heeft een mntelzrgdviseur ngesteld. De mntelzrgdviseur verzrgt de infrmtie, geeft dvies p mt en biedt ndersteuning dr wr ndig. De dviseur heeft een luisterend r vr de mntelzrger en verzrgt interctieve presentties ver mntelzrg. Drnst wrden mntelzrgers bij hun tken ntlst dr vrijwilligers. Dit verlpt vi het mtjesprject. Cijfers bij vernme rnntelzrg:. 191 Mntelzrgers zijn in beeld. 36 deelnemers vr een mtje zijn in beeld Antl respijtzrgers in het mtjesprject niet prt inzichtelijk De mntelzrgdviseur versterkt het tem vn het Servicepunt Vrijwilligers, deze rl wrdt vervlgens u itgebreid. De Mntelzrgnieuwsbrief wrdt ntwikkeld. Hierin stt belngrijke infrmtie vr de mntelzrger zls wet en regelgeving en lndelijke ntwikkelingen. Mr k het Weerter nbd en verhlen vn mntelzrgers. Vnf 20L2 is er dnkzij mtschppelijke betrkkenheid vn Weerter ndernemers en de inzet vn vrijwilligers meer ndcht vr de wrdering vn mntelzrgers (zie p.4). In 2015 wrdt met externe finnciering gestrt met de rgnistie vn mntelzrg ntmetingsbijeenkmsten. Tijdens de ntmetingsbijeenkmsten stt niet lleen ntmeten centrl mr wrden er ctuele them's besprken n..v. de behefte vn de bezekers, denk hierbij n nderwerpen ls de WMO, nbd vr mntelzrgers in Weert, nek- en rugklchten f he zrg je vr jezelf. In de gemeente Weert is de mntelzrgps geintrduceerd. Op deze ps stt dt iemnd mntelzrger is en dt ls hem/hr iets verkmt, er ndcht met zijn vr diegene die vn zijn/hr zrg fhnkelijk is. Dit geeft de mntelzrger een stukje rust. Cijfers mntelzrg eind 2O15: 779 mntelzrgers in beeld. 4A mntelzrgers zijn gekppeld n een respijtmtje 43 mntelzrgpssen zijn uitgereikt 905 mensen ntvngen de mntelzrgnieuwsbrief 2 keer per mnd is er een ntmetingsbijeenkmst vr mntelzrgers 3
Wrdering De mntelzrger vindt wrdering en ndcht zeer belngrijk. In smenwerking met hrmnie St. Jseph Weert Zuid hebben de mntelzrgers 4 jr p rij mgen genieten vn een geweldig verzrgd cncert. Op de lndelijke dg vn de mntelzrg, 10 nvember, wrdt de mntelzrger thuis verrst met een blemetje. De persn die mntelzrg ntvngt kn de mntelzrger nmelden vr dit blementje. Dit is de fgelpen jren mede mgelijk gemkt dr betrkken ndernemers. Cijfers wrdering 2O15:. 284 mntelzrgers ntvngen een blemetje 450 mntelzrgers bezchten het cncert in 2015 50 mntelzrgers bezchten biscpchtend ( gespnsrd dr Junirkmer) 5 ntmetingsbijeenkmsten, gefciliteerd dr het Biblicenter Prgnse vn de tekmst Dr tenemende vergrijzing wrdt er steeds meer en vker een berep gedn p mntelzrg. De grep jngeren wrdt steeds kleiner. Dit heeft tt gevlg dt de grep zrgvrgers steeds grter wrdt en de grep zrgdrgers steeds kleiner. Het gevr vn meer verbelste mntelzrgers is drdr te verwchten. Cijfers CBS ntl mntelzrgers in Weert (O1-O1-2O15): Antl inwners Inwners 20 jr en uder Mntelzrgers 20 jr en uder Mntelzrger met lngdurige zrg Mntelzrger lngdurig en intensief Mntelzrger welke zich zwr belst velen 48.914 38.842 L2.947 11.031 L.826 t.295 (79/) (260/) (23/) (4/) (3/) Uit bvenstnd verzicht blijkt dt 1 p de 4 Weertenren bven de 20 jr mntelzrger is in een situtie wr sprke is vn lngdurige zrg. Dit is de grep die het grtste risic lpt p verbelsting. Cijfers vn jnge mntelzrgers zijn niet bekend. Het percentge mntelzrgers dt ngeeft zich zwr belst te velen is vermedelijk grter dn 3/, mdt ng niet lle mntelzrgers in beeld zijn. De prgnse is dt dit percentge lleen ng mr teneemt. Dn spreekt het vr zich dt er veel ksten en prblemtiek kn wrden vrkmen dr er nu ndcht vr te hebben. Cnclusie: In de fgelpen pr jr zijn er steeds meer mntelzrgers bereikt. Zij wrden geinfrmeerd dr middel vn de nieuwsbrieven en ntmetingsbijeenkmsten. Er is ndcht vr de wrdering vn de mntelzrger. De grep vrijwilligers die zich inzetten vr mntelzrgers is ng erg klein. Er zijn wrschijnlijk ng ltijd veel mntelzrgers die niet in beeld zijn en niet bereikt wrden, vrl nder de jngeren en llchtne bevlking. 4
2. Anbevelingen vr de tekmst Mntelzrg kn en mg niet lleen het prbleem zijn vn de mntelzrger zelf, mr zl in tenemende mte een pdrcht zijn vr de hele mtschppij. De bestnde ndersteuning en wrdering vrmt een mie bsis, mr er is meer ndig. He willen wij dit bereiken? Bewustwrding creëren binnen de Weerter smenleving;. Tken vn de mntelzrgdviseur verruimen;. Respijtzrg uitbreiden; Andcht vr nieuwe delgrepen, zls jnge mntelzrgers, llchtne mntelzrgers;. Andcht vr de cmbintie vn werk en mntelzrg; Anpssen wrdering p de delgrep; Innvtieve clies. 2.L. Bewustwrding creëren binnen de Weerter smenleving De directe mgeving vn de mntelzrger weet vk wel dt de mntelzrger vr iemnd zrgt. Fmilie, buren f vereniging hebben echter nuwelijks een idee wt die zrgtken betekenen vr de mntelzrger. Dr smen met de mntelzrger het scile netwerk te verkennen kn er gezcht wrden nr mgelijkheden m de mntelzrger te ntlsten vn (een deel vn) de tken. Bijvrbeeld dr 1 keer in de week een mltijd te kken, eens te stfzuigen f de hnd uít te lten zdt de mntelzrger meer tijd heeft vr zichzelf. Bewustwrding is een them dt niet lleen in de directe mgeving vn de mntelzrgers vereist is mr juist k bij een breder publiek. Mk de smenleving prbleemeigenr en speel in p ieders verntwrdelijkheid, Dit gt niet vnzelf. De mntelzrgndersteuner vn Punt Welzijn zrgt vr infrmtie, biedt ndersteuning indien ndig en zrgt smen met ketenprtners vr bewustwrding. Drbij is het belngrijk m brrières te drbreken met ludieke cties die ndcht krijgen. Acties wr ver gesprken gt wrden. Welke cties zijn ndig vr de bewustwrding? Het scile netwerk rndm de mntelzrger beter betrekken bij de ndersteuning vn de mntelzrger; Vrtdurende ndcht vr het them 'mntelzrg'en welke impct dit kn hebben p mntelzrger, de zrgvrger en de directe mgeving; Infrmtieverstrekking ver mntelzrg (bijvrbeeld binnen bedrijven, vrijwi ll igersrg nisties, etc. ). Breder vngnet rndm de zrgvrger en/f mntelzrger; 5
(H)erkenning vn de mntelzrger, zdt knelpunten f verbelsting vrkmen kn wrden; Mntelzrg wrdt'iets' vn iedereen en het is nrml dt je een mntelzrger ndersteunt. 2.2. Tken vn de mntelzrgdviseur verruimen De huidige ndersteuningstken (zie p. 3) vn de mntelzrgdviseur wrden vrtgezet. Bij de uitvering vn dit pln zullen de vlgende tken wrden tegevegd n de werkzmheden:. Drempel tt respijtzrg verlgen bij de mntelzrger en de zrgvrgerì. Ondersteuning fstemmen p de nieuwe delgrepen; ingere, llchtne en werkende m ntelzrgers. Meer bekendheid geven n de mntelzrgndersteuning vi Punt Welzijn; Mntelzrgers kunnen met l hun vrgen terecht bij de mntelzrgdviseur. Deze verwijst indien ndig dr. Mntelzrgspreekuur. Respijtmgelijkheden zijn beter in beeld bij mntelzrger en zrgvrger en wrden beter tegnkelijk; Vrgverlegenheid wrdt verminderd: m hulp vrgen wrdt mkkelijker, mdt iedereen zich verntwrdelijk velt vr mntelzrg; Inzicht in de beheftes vn nieuwe delgrepen; Dr ndersteuning verbelsting beperken bii (bestnde en) nieuwe delgrepen; Mntelzrger/zrgvrger weet wr hij/zij terecht kn; De mntelzrger/zrgvrger meldt zich met zijn vrgen en zrgen. 2.3. Respijtzrguitbreiden Dg- f weekendpvng De meeste interventies zijn gericht p het vrkmen vn verbelsting mr deslniettemin zl het gebeuren dt een mntelzrger even een dempuze ndig heeft. Het is belngrijk dt de mntelzrger even tt zich zelf kn kmen in de wetenschp dt de zrgvrger ged wrdt verzrgd. Dit zu bij vrkeur mgelijk meten zijn in de thuissitutie dr de inzet vn het eigen netwerk f een respijtmtje, mr sms is het beter dt de zrgvrger er even tussenuit kn gn, nr bijvrbeeld dg- f weekendpvng. Hierin werkt de mntelzrgndersteuner smen met het Wm-tem vn de gemeente Weert (indictie). Versterken vn het mtjesprject Veel mntelzrgers hebben geen behefte n een wekelijks mtje, mr zuden het wel een geruststelling vinden dt er in gevl vn nd een vrijwilliger kn inspringen. Denk hierbij n situties wnneer de mntelzrger zelf plts uitvlt dr ziekte f een ngevl. Ok kn het vr de mntelzrger prettig zijn m te weten dt er een vrijwilliger beschikbr is wnneer het hen even te veel wrdt. Hiervr is het 6
ndzkel jk m de huidige respijtmtjes uit te breiden met krtdurend en/f incidenteel inzetbre mtjes. De nieuwe Wm zrgt ervr dt meer mensen met een lichmelijke en/f psychische beperking f hun mntelzrgers een berep den p het mtjesprject. Het is dn vn belng dt vrijwilligers ged wrden pgeleid m met deze beperkingen m te gn. De verntwrdelijkheid drgen vr iemnd met een beperking vinden vrijwilligers sms te grt. Welke cties zijn ndig vr de rgnistie vn respijtzrg? Huidige vrmen vn respijtzrg in Weert in beeld brengen;. Mgelijkheden tt respijtzrg uitbreiden; e Mntelzrger infrmeren ver mgelijkheden tt respijtzrg; Uitbreiding mtjesprject met krtdurende/incidentele mtjes; Uitbreiding mtjesprject vr mensen met psychische prblemtiek. Vrkmen verbelsting bij mntelzrger; Mntelzrger heeft meer mgelijkheden m te wrden ntlst;. Zrgen ver uitvl vn de mntelzrger wrden verminderd;. Respijtzrg p mt. 2.4. Andcht vr: jnge mntelzrgers De grep jnge mntelzrgers is in Weert ng miniml in beeld, k wrdt er ver het lgemeen bij het wrd mntelzrger niet snel n jngeren gedcht. Tch blijkt uit lndelijke cijfers dt 1 p de 4 jngeren pgreit in een zrgsitutie, k zijn vr deze grep de gevlgen zeer grt p hun huidige leven en hun tekmst. Kinderen in de leeftijd tt 12 jr weten niet beter dn dt lles drít m de zieke. Zij zijn gewend zichzelf p de chtergrnd te pltsen, wt vk een grte impct heeft p hun scile leven en vrije tijdsbesteding. Wnneer zij nr het vrgezet nderwijs gn wrdt er ng meer vn hun gevrgd wrdr stress en vermeidheid een grt prbleem is. Ok blijkt dt jngeren bij het mken vn hun berepskeuze rekening huden met de mgelijke reisfstnd in verbnd met de thuissitutie. Zij kiezen hierdr sms een ndere studie dn zij eigenlijk zuden willen. Dit is niet wenselijk. Vlgens Mezz blijkt dt jnge mntelzrgers p ltere leeftijd vker een berep den p de (geestelijke) gezndheidszrg dn ndere jngeren. Dit effect wrdt ng versterkt drdt jnge mntelzrgers niet guw ver hun zrgen prten. Vk weten ze niet wr ze hiervr terecht kunnen. Drm is het belngrijk m deze jngeren ctief p te zeken en te ndersteunen, Welke cties zijn ndig vr de jnge mntelzrger? Bewustwrding nder jngeren ver mntelzrg. Wrdering dr jngeren vr de jnge mntelzrger. Jngeren infrmeren ver de mgelijkheden tt ndersteuning Bewustwrding p bsisnderwijs dr inzet ZORRO methde l(gstlessen) 1 ZORRO methde: 'Zrg rndm ns'is een lespkket met suggesties en lesmterilen vr de bvenbuw vn het bsisnderwijs 7
. Ouders betrekken bij het nderwerp mntelzrg. Cching 2gether uitbreiden met mntelzrg cches. Bewustwrding vergrten en verknpen vn kennis met. schlen, jngerenwerk, CJG enz. Internetcntct intern begeleiders (H)erkenning vr de jnge mntelzrger. Breder vngnet rndm de jnge mntelzrger Meer begrip bij leeftijdsgenten en dcenten. Het tbe rndm zrgen vr een fmilielid wrdt verminderd. Ouder kn zich verpltsen in de belevingswereld vn de jnge mntelzrger. De smenleving heeft meer g vr het effect vn de zrgsitutie p de jngere. De smenleving neemt zijn verntwrdelijkheid ten pzichte vn de jnge mntelzrger Jnge mntelzrger kn ervringen delen met leeftijdsgenten. Jngeren kunnen snel en nniem met hun vrgen f zrgen terecht 2.5. Andcht vr: llchtne mntelzrgers Vr mensen vn llchtne fkmst is het vnzelfsprekend dt je vr elkr zrgt. Het begrip mntelzrg en de mgelijkheden vn mntelzrgndersteuning is nvldende bekend. Ok vn de kinderen en jngeren wrdt verwcht dt zij mntelzrgtken uitveren, Er is geen f weinig ndcht vr de gevlgen vn het mntelzrger zijn p bijvrbeeld schl, werk f in de vrije tijd. Mensen vn llchtne fkmst zijn nuwelijks bekend met het ndersteuningsnbd en dr kmt ng bij dt vr deze grep de drempel tt respijtzrg vele mlen grter is dn bij de verige grepen. Welke cties zijn ndig vr de llchtne mntelzrgers?. Bewustwrding binnen de llchtne gemeenschp Bespreekbr mken vn het them mntelzrg en respijtzrg. Infrmeren ver het ndersteuningsnbd. Netwerk vn llchtnen inzetten vr het verknpen vn kennis, bijvrbeeld mskeeën, Prvincil Pltfrm Minderheden Limburg (PPML), BESMA en sleutelfiguren Smenwerking met het prject'allchtne mntelzrgers werken n hun tekmst' (H)erkenning vr de llchtne mntelzrger;. Meer begrip vr mntelzrger binnen de eigen fmilie en mgeving;. Zrgtken binnen het gezin wrden meer verdeeld; Het tbe rndm het vrgen vn hulp buiten het eigen netwerk wrdt drbrken;. Allchtne mntelzrger mkt gebruik vn het ndersteuningsnbd I
2.6. Andcht vr de cmbintie vn werk en mntelzrg De werkende mntelzrger heeft het extr zwr. Hij/zij met werk cmbineren met de zrg vr een nste. Ok drgt hij/zij vk ng zrg vr het eigen gezin. Als de mntelzrger geheel f gedeeltelijk uitvlt p het werk heeft dit k finnciële gevlgen. De zrg blijft tijd en ndcht vrgen en vk zelfs steeds meer. De rek is er dn bij de mntelzrger uit en hij rkt verbelst. Cijfers mntelzrg en werk (brn: www.werkenmntelzrg.nl) 1 p de 6 mntelzrgers cmbineert zrgtken met werk 10l vân de werkende mntelzrgers velt zich zwr verbelst 10/ vân de mntelzrger vlt geheel f gedeeltelijk uit p het werk Welke cties zijn ndig vr werkende mntelzrgers? Werkgevers bewust mken vn mntelzrg en de cmbintie met werk; Werkgevers infrmeren ver ndersteuningsmgelijkheden vr mntelzrgers flexi bele werktijden, verlfregel i n gen, verv n ge n de zrg, m ntelz rgvriendel ij k beleid; Stimuleren tt mntelzrgvriendelijk bedrijf (H)erkenning vr de werkende mntelzrger; Werkgever heeft g vr de werkende mntelzrger en hndelt ernr;. Werk, zrg en privé is beter te cmbineren;. Minder uitvl vn de mntelzrger; Meer mntelzrgvriendelijke bedrijven. 2.7. Anpssen wrdering bij de behefte vn delgrep Met de huidige vrmen vn wrdering bereiken we een grte grep mntelzrgers. Er zijn echter delgrepen wr de huidige vrmen vn wrdering niet nsluiten bij hun beheften. Jngeren zullen bijvrbeeld niet z zitten te wchten p een blemetje, mr er is zeker een ndere vrm vn wrdering te bedenken wrmee zij tch de erkenning krijgen die zij verdienen. Ok is het een mgelijkheid m bedrijven te stimuleren m 1 keer per jr hun mntelzrgers te verrssen met een ttentie. Welke cties zijn ndig vr de npssing vn wrdering? Behefteverkenning nder de nieuwe mntelzrg delgrepen Wrdering p mt bieden Alle delgrepen binnen mntelzrg velen zich gewrdeerd 9
2.8. Innvtievecties Om de lgemene bewustwrding en erkenning te reliseren zl er steeds weer ndcht meten zijn vr mntelzrg. Het gt dn m prikkelende cties, die de ndcht vngen, Mgelijke cties zíjn:. Ludieke cties tijdens bestnde evenementen (brderie, Weert Kermis, etc.);. De Weerter week vn de mntelzrg;. Mntelzrgmrkt: hier kn men terecht kn vr infrmtie en dvies, hulpmiddelen en nbd vr mntelzrgers, in gesprek met ndere m ntelzrgers, respijtmtjes, zrg p rtne rs, wethuder en werkgevers.. 'Het Huis vn Mrgen': Technlgische hulpmiddelen en eenvudige npssingen mken het mgelijk m lnger in eigen huis te blijven wnen. Het Huis vn Mrgen is een lgdrempelige demnstrtiewning wr lle snurjes te bewnderen zijn die het mgelijk mken lnger in thuis te blijven wnen, Vrijwilligers geven wekelijks rndleidingen. Vr een vrbeeld zie www,huisvnmrgen.nu. Gedendg! Service: Specil vr mntelzrgers en hun lleenwnende vder f meder. De uder wrdt regelmtig benderd vr een gezellig prtje wrin direct even gekeken kn wrden f lles ged gt. Dit kn k zeer geschikt zijn vr mensen die geen mntelzrger hebben en zich hierdr nzeker f lleen velen, Z is er tch iemnd die f en te een gje in het zeil hudt.. Blijven nsluiten bij de behefte vn de mntelzrger/zrgvrger;. Blijven nsluiten p de ntwikkelingen rndm mntelzrg. 10