Jaarverslag 2008 Algemeen Klinisch Laboratorium IJsselland Ziekenhuis Pagina 1 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Transfusielaboratorium. Zelfs bij verregaande automatisering blijft daarnaast handwerk essentieel voor het uitzoeken van bijzondere gevallen. Pagina 2 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Inhoudsopgave 1. Wie zijn we en wat willen we bereiken? Pagina 05 2. Hoe proberen we dat te bereiken? 2a. Organisatie inrichting 2b. Externe overleggen 2c. Het kwaliteitssysteem PDCA cyclus volgens INK Management review CCKL (her)accreditatie 2d. Opleiding en nascholing 2e. Scholing voor derden 2f. IJsselland Ziekenhuis brede activiteiten. 2g. Regionale, landelijke en internationale activiteiten 3. Wat hebben we bereikt? 3a. Productie en verandering in productie 3b. Doorlooptijden onderzoek 3c. Verandering in aard van de productie 4. Hoe goed hebben we het gedaan? 4a. Resultaten van de externe kwaliteitscontroles 4b. Tevredenheidonderzoeken 4c. Evaluatie van incidentmeldingen 4d. Overzicht van de verbeterprojecten 5. Wat heeft dat gekost? 5a. Begroting en realisatie 5b. Formatie en ziekteverzuim 6. Hoe communiceren we wat we doen? 6a. Website 6b. Nieuwsbrieven 6c. Lezingen door vakspecialisten 6d. Wetenschappelijke publicaties, posters en symposia 6e. Publicaties in Inzicht, IJsvogel en anderszins 6f. Open dagen en referentielaboratorium activiteiten Pagina 07 Pagina 18 Pagina 22 Pagina 24 Pagina 26 7. Wat gaan we in de toekomst anders doen? Pagina 28 Pagina 3 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Tandem MS voor uitvoering van de neonatale hielprikscreening Pagina 4 van 28 AKL Jaarverslag 2008
1. Wie zijn we en wat willen we bereiken? 1a. De strategie van het AKL. Het AKL is het algemeen klinisch laboratorium van het IJsselland Ziekenhuis en bestaat uit de volgende laboratoria: klinisch chemisch laboratorium (KCL) met klinische chemie, hematologie, endocrinologie en neonatale hielprikscreening, het medisch microbiologisch laboratorium (MML) en het laboratorium van de apotheek. Ook de afdeling nucleaire geneeskunde valt organisatorisch onder het AKL maar deze afdeling heeft een eigen kwaliteitssysteem met bijbehorende rapportage en valt daarom buiten de scope van dit verslag. Het strategisch beleid van het AKL ondersteunt het beleid van het IJsselland ziekenhuis en voegt daar iets aan toe. Het AKL wil meer zijn dan een laboratorium dat uitslagen produceert. Het AKL wil toegevoegde waarde leveren door van aanvraag tot en met interpretatie de aanvragers maximaal te faciliteren. De visie (we zien) van het AKL beschrijft wat het AKL ziet als wat de omgeving van ons vraagt. Buiten de specialisten van het IJsselland Ziekenhuis willen we ook een goede dienstverlening garanderen aan huisartsen, verloskundigen en andere laboratoria die speciale bepalingen door ons laten doen. Als antwoord daarop formuleert het AKL een missie waarin het AKL de aanpak verwoordt die deze vraag moet beantwoorden (we beloven). Dit leidt vervolgens tot een merkpositionering (dus moeten we ) waarin de consequenties van de missie worden vertaald in beleidsprioriteiten. De visie: (we zien) We zien de noodzaak om zowel efficiënt (met beheersing van middelen) als effectief te zijn (resultaatgericht). Dat vraagt om scherpe beheersing van de kosten en het creëren van toegevoegde waarde bij aanvraag en interpretatie van laboratoriumonderzoek. Missie (we beloven) We beloven voor alle aanvragers merkbare meerwaarde bij aanvraag en interpretatie van laboratoriumonderzoek voor een concurrerende prijs. Service blijft niet beperkt tot aanvragers. Ook patiënten moeten het AKL als professioneel en klantgericht ervaren. Merkpropositie (we moeten) Het AKL moet bereikbaar en benaderbaar zijn en zichtbaar aanwezig zijn in de kliniek en voor klanten van buiten. Daarnaast moet in goed overleg met aanvragers diagnostische paden worden afgesproken. Waar mogelijk zal service op maat aangeboden worden zoals het aparte aanvraagformulier dat voor huisartsen ontworpen is. Daarover meer bij punt 3c: Verandering in aard van de productie. Er moet met aandacht gekeken worden naar uitslagen en waar geïndiceerd en mogelijk gepast advies worden toegevoegd. We moeten dus in actieve dialoog zijn met onze aanvragers. Externe aanvragers moeten niet alleen op tijdige uitslagen kunnen rekenen, maar ook op deskundig advies bij aanvraag en interpretatie. Pagina 5 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Pre-analytische automatisering: het sorteren, centrifugeren, ontdoppen en verdelen over dochter-buizen met bijbehorende bar-codes en het verdelen daarvan voor de verschillende werkplekken is grootdeels geautomatiseerd. Daardoor gaat er minder mis. Dat is goed voor de veiligheid van de medewerkers en de kwaliteit van het proces. Pagina 6 van 28 AKL Jaarverslag 2008
2. Hoe proberen we dat te bereiken? 2a. Organisatie inrichting. Beleidscyclus. Het AKL heeft de beleidscyclus vastgelegd in het kwaliteitshandboek. Als inrichtingsmodel is voor INK (Instituut Nederlandse Kwaliteit) gekozen. Daarbij worden de doelstelling en acties om dit te realiseren beschreven in het jaarplan. Het jaarplan 2008 is gemaakt in het einde van 2007 en is onder andere gebaseerd op de kaderbrief van de Raad van bestuur, het meerjarenbeleidsplan van het AKL en het managementreview van de voorafgaande periode. Halverwege zijn de vorderingen van dat jaarplan in beeld gebracht in het managementreview eerste helft 2008 op basis waarvan het jaarplan 2008 op punten is bijgesteld. Begin 2009 is het definitieve management review over het jaar 2008 uitgebracht dat op zijn beurt weer als input diende voor jaarplan 2009. U leest nu het jaarverslag over 2008, dat is gebaseerd op managementreview 2008 maar in tegenstelling tot dat document meer is bedoeld voor lezers buiten het AKL. Organogram met toelichting. Om de organisatie beter passend voor de dienstverlening te maken zijn in de loop van 2008 delen van het laboratorium geherstructureerd wat gevolg heeft voor het organogram. De wijzigingen doen zich voornamelijk voor in de organisatie van de preanalytische fase. Het ontwerpen en inrichten van een frontoffice heeft ook gevolgen voor de plaats van de gespecialiseerde analisten preanalyse. We willen alle activiteiten rondom preen postanalyse zoveel mogelijk coördineren. De hemovigilantie medewerker is in het organogram uit de lijn gehaald en het secretariaat en administratie zijn samengevoegd in het frontoffice. De functie van staffunctionaris ontwikkeling is komen te vervallen. De gespecialiseerd analisten vullen deze taak allen op hun eigen terrein immers prima zelf in. Het organogram ziet er nu als volgt uit: (volgende pagina) Pagina 7 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Organogram AKL. U ziet in het organogram ook de medische nucleaire geneeskunde staan dat organisatorisch onder het AKL valt, maar geen laboratorium is en daarom ook geen deel uit maakt van het kwaliteitssysteem van het AKL. De nucleaire geneeskunde heeft een eigen kwaliteitsysteem met een eigen jaarplan en jaarverslag. Overlegvormen en hun onderlinge relatie. Het vakinhoudelijk overleg heeft in 2008 een meer centrale plaats binnen de organisatie van het AKL gekregen. Op tweewekelijkse basis overleggen de vakinhoudelijk specialist, de hoofdanalist van het betreffende aandachtsgebied en de gespecialiseerd analist over organisatorische en operationele zaken. De vakinhoudelijk specialisten brengen daarbij vernieuwingen in en geven vakinhoudelijk sturing, de gespecialiseerd analisten rapporteren over de voortang van validaties, implementatie van nieuwe analyses en apparatuur, de invoering van nieuwe kits van fabrikanten en de interne en externe kwaliteitscontroles. De hoofdanalist bewaakt de haalbaarheid in tijd en implementatie voor anderen. In het vakinhoudelijk overleg wordt ook invulling gegeven aan het kwaliteitsbeleid door de voortgang van interne audits, van de documentatie en van de interne klachten te bespreken. Verbeteracties naar aanleiding van incidentmeldingen worden zoveel mogelijk in het vakinhoudelijk overleg bedacht. In 2008 is nieuw het vakinhoudelijk overleg kwaliteit geïntroduceerd waarbij het afdelingshoofd, de hoofdanalist met aandachtsgebied kwaliteit en de kwaliteitsfunctionarissen tweewekelijks Pagina 8 van 28 AKL Jaarverslag 2008
overleggen. In 2008 is de weekevaluatie in ere hersteld. Hier vindt elke week informeel kort overleg plaats tijdens de thee pauze waar voornamelijk operationele zaken besproken worden en de analisten en laboranten een platvorm vinden om met de leiding recent ervaren problemen op uitvoeringsniveau te overleggen In het kader van de ARBO zorg is in 2007 een IJsselland Ziekenhuis brede risico inventarisatie en evaluatie (RIE) gehouden. Het AKL heeft begin 2008 een plan van aanpak gemaakt voor haar deel. In de loop van 2008 zijn alle hieraan gekoppelde acties afgewerkt. 2b. Externe overleggen. Het MT overlegt één maal per twee maanden met de Raad van Bestuur en iedere maand met diensthoofd medische ondersteunende diensten (MOD). Verder vindt er regulier overleg plaats met P&O, planning en control, nucleaire geneeskunde, SEH/IC en informatiezaken. De maatschapgesprekken vinden per 2008 regulier en gepland per specialisme plaats, waarbij de klantleverancier relatie steeds meer aandacht krijgt. Verder vindt er vakinhoudelijk overleg plaats tijdens het oncologieoverleg en de bloedtransfusiecommissie. 2c. Het kwaliteitssysteem. PDCA cyclus volgens INK. Het jaarplan 2008 is opgesteld conform de 9 INK aandachtsgebieden. Per INK veld zijn beoogde resultaten in 2008 geformuleerd en de acties om de doelstellingen te behalen zijn vastgelegd. Voor zover relevant, zijn kritische succesfactoren benoemd en aan elke actie is een eigenaar gekoppeld en aan elke actie is een tijdpad verbonden. M e d e - w e r k e r s W a a r d e r i n g d o o r m e d e w e r k e r s L e i d e r - s c h a p S t r a t e g i e & B e l e i d M a n a g e m e n t v a n P r o c e s s e n W a a r d e r i n g d o o r k l a n t e n e n p a r t n e r s E i n d - r e s u l t a t e n M i d d e l e n O R G A N I S A T I E W a a r d e r i n g d o o r d e m a a t s c h a p p i j R E S U L T A A T A C T C H E C K P L A N D O l le er re en & v ve er rb e et te er re en D e m i n g c y c l u s : P l a n, D o, C h e c k & A c t De Matroesjka cyclus. De vier fases van de PDCA cyclus zijn goed herkenbaar in het INK model. Het AKL heeft in 2008 belangrijke stappen gezet naar een volwassen kwaliteitssysteem waarbij ook binnen elk INK veld er sprake is van een kleinere PDCA cirkel. Elke stap van deze fase heeft ook weer een nieuwe PDCA cyclus in zich. Het resultaat is een verbetercyclus die zich eindeloos herhaalt en in elke activiteit van het AKL herkenbaar is. Pagina 9 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Management review. Halverwege 2008 is het beleid van de eerste helft 2008 geëvalueerd. Dit is vastgelegd in het managementreview eerste helft 2008. Het jaarplan 2008 is aangepast naar aanleiding van deze bevindingen. Nieuwe activiteiten zijn geïntroduceerd, veelal als noodzakelijke reactie op aanpassingen door leveranciers van apparatuur en kits. Eind 2008 is het jaarplan 2009 opgesteld. De evaluatie over heel 2008 is begin 2009 opgesteld in de vorm van het eind management review 2008. CCKL (her)accreditatie. De Raad voor Accreditatie heeft de accreditatie van laboratoria in de gezondheidzorg uitbesteed aan de organisatie CCKL. In 2008 vond de her-accreditatie van het klinische chemisch laboratorium plaats en de initiële accreditatie van medisch microbiologisch laboratorium en laboratorium van de apotheek. Binnen de korte periode van twee maanden zijn de gezamenlijke plannen van aanpak naar het auditteam verstuurd. Het MML en het laboratorium van de apotheek zijn nu CCKL geaccrediteerd en voor het KCL is de erkenning verlengd. Dit heeft tot resultaat dat het hele AKL nu integraal een CCKL geaccrediteerd laboratorium is. Hiermee nemen we een unieke plaats in Nederland in. Trotse gezichten bij blijk van erkenning van de AKL kwaliteit bij de uitreiking van de nieuwe CCKL certificaten. Links: Gesina Zuchowski, gespecialiseerd analist farmaceutisch bepalingen ten behoeven van de apotheek. In het midden Heleen Angenent, gespecialiseerd analist Core laboratorium en fertiliteit en rechts Arenda Crielaard-Leupe, gespecialiseerd analist medische microbiologie. In 2008 is een begin gemaakt met procesgericht werken als onderdeel van procesmanagement. Om de doelstelling die in de visie, missie en merkpositionering haalbaar te maken zal in het denken en doen van medewerkers van AKL een kanteling van productie georiënteerd naar proces georiënteerd en klantgericht dienen te komen. De organisatie van het laboratorium en het ontwerp van de processen zullen waar nodig aangepast worden. Maar de belangrijkste verandering zal plaats dienen te vinden in het denken van de medewerkers. Als eerste stap is er een trainingstraject voor de gespecialiseerde analisten, het MT en Pagina 10 van 28 AKL Jaarverslag 2008
de kwaliteitsfunctionarissen gestart. De gespecialiseerd analisten hebben tools aangereikt gekregen en het MT en de kwaliteitsfunctionarissen is geleerd hoe het gebruik hiervan te coachen bijvoorbeeld bij het herschrijven van werkinstructies en protocollen. In de voor ons liggende jaren zal steeds vaker benadrukt worden dat in een ketengerichte zorg de rol van het laboratorium ook aan verandering onderhevig is. 2d. Opleiding en nascholing. Klassikale nascholing. In 2008 werden klassikale nascholingen georganiseerd voor medewerkers van het AKL. Dit gebeurde in de vorm van klinische lessen en vakgerichte presentaties. De volgende klinische lessen, presentaties werden gegeven: gevaarlijke stoffen, auto-immuun, PSM, transfusie, troostbeleid, immunocap, risico analyse en evaluatie (RIE), urine sediment, TRIX, kwaliteit, metabolisme, neonatale screening, hematologie(xe), hyper- en thyreoïdie. Er werd ook iedere maand een vakgerichte presentatie door een van de gespecialiseerd analisten gegeven in overleg met de hoofdanalist en vakspecialist. In het voorjaar en het najaar werden ook een basis cursus bloedceldifferentiatie gegeven. Deze cursus is onderdeel van het proces autorisatie perifeer bloed. Dit proces bewaakt de kennis en kwaliteit van de analist op dit gebied. Individuele nascholing. Naast vakinhoudelijke nascholing is in 2008 flink geïnvesteerd in managementopleidingen en vaardigheidstrainingen. In 2008 hebben de volgende medewerkers individuele scholing gevolgd. Naam Vakspecialist Marc Thelen, klinisch chemicus Evelien Kemper, klinisch chemicus Cursus / symposium Cursus / symposium Symposium Diabetes en Nierziekten, 14 februari Wetenschappelijke OOR-avond Rotterdam, 3 april en 3 juli Annual Meeting Endocrine Society, San Francisco, 15 juni International Symposium of Haemoglobin, Rome, 23-26 oktober Cursus financiën dienst control IJsselland ziekenhuis, 22 mei Managementcursus Orde Medische Staf en Ziekenhuismanagement, Loosdrecht, 29-30 november SKML rondzending Bindingsanalyse (LWBA bijeenkomst), Utrecht, 17 december Boerhaave cursus 'recent advances in transfusion in medicine', 7 maart NVKC congres Lunteren, 24 april Terugkomdag beenmerggroep, Zuidwest Nederland, 17 juni PAOKC Erfelijke Metabole Ziekten: van alle leeftijden, 9 september IFMS Auditor cursus, Utrecht, 22 september Hemostase Symposium, Amersfoort, 30 september Amstol symposium, 3 oktober PAOKC Diagnostische uitdagingen in de endocrinologie, Amersfoort, 14 oktober Pagina 11 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Naam Gert-Jan Platenkamp, arts-microbioloog Hoofdanalist Karin Reichardt Elly Annevelink Ruud van der Nat Mieke Molendijk Kwaliteitsfunctionaris Grada Appeldoorn Mick Delahaye Cursus / symposium Anca workshop, Utrecht, 30 oktober Sikkelcelsymposium AMC, 18 december European Congress on Clinical Microbiology and Infectious Diseases, Barcelona, 18-22 april Interscience Conference on Antimicrobial Agents and Chemotherapy, Washington, 24-28 oktober Kwaliteitsavond huisartsen, Rotterdam, 6 november Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie/Vereniging Infectie Ziekten, Amsterdam, 20 november Symposium Postoperatieve wondinfecties, Utrecht, 18 december Cursus / symposium Cursusdag Phadia onderhoud, 22 februari Cursusdag SKML Beleidsdag NVKC, 23 april Symposium Biomerkers in de Zorg, Burger Zoo Arnhem, 22 mei Timemanagement, ICM, 17 en 24 juni Nascholing NVML lever/galwegobstructie, 4 november Referentiebezoek Philips MC Alkmaar, 16 december LWBA Utrecht, 17 december Nascholing NVML lever/galwegobstructie, 20 en 27 mei Cursus financiën dienst control IJsselland ziekenhuis, 22 mei Symposium virale hepatitis, 29 oktober Symposium antibiotica, 18 november Leidinggevende conferentie, 27 november Symposium NVML, 11 december Hematologiecongres, Arnhem, 24 januari POCT Management Workshop Burgers Zoo, 6 maart Back to the acid-base, Nijmegen, 15 april Timemanagement, ICM, 17 en 24 juni POC change management, 19 juni Transfusie symposium EMC, 26 juni Gebruikersdag XE Corpus, 12 november Sanquin: case studies, 16 januari Hematologiecongres, Arnhem, 24 januari Wetenschappelijke dag IL, 29 januari Rondleiding fabriek Leica, 3 maart Gebruikersdag SEBIA, 11 maart Symposium auto immuun, 25 maart Symposium NVML marktwerking op het lab, Utrecht, 17 april APO lab overleg, EMC, 12 september NVKC beleidsdag, Lunteren, 23 april Timemanagement, ICM, 20 en 27 mei Het instrument, 22 mei Terugkomdag Beenmerggroep ZuidWest Nederland, 17 juni Cursus beenmergmorfologie, 15-17 september Procesmanagement Symposium Siemens, Londen, 20-21 oktober Symposium neonatale screening/sikkelcel ziekte, 18 december Cursus / symposium Training kwaliteitsgroep (Walvis), 9 oktober, 4 en 27 november, VMS Workshop SFG, 4 februari Training intern NIAZ auditor (Kerteza), 14 maart, 8 en 15 april Training procesmanagement, 7 oktober, 11 november Pagina 12 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Naam Angelique de Vries Research medewerker Henri Brinkman Gespecialiseerd analist Gesina Zuchowski Henny Doornenbal Jeannet Hokken Jeroen Zaalberg Maja van Baarle Petra Graafland Rob Valk Ton Kerdel Yvonne Allart Marianne Smits Cursus / symposium Siemens workshop procesmanagement, Londen, 20-21 oktober Training kwaliteitsmanagement voor gevorderden, 21 oktober, 17-18 november, 3-4 december Training kwaliteitsgroep (Walvis), 9 oktober, 4 en 27 november Training intern NIAZ auditor (Kerteza), 14 maart, 8 en 15 april Cursus QAducation, 19-21 november Training kwaliteitsgroep (Walvis), 9 oktober, 4 en 27 november Cursus / symposium Cursus Waters, 18 maart Cursus UPLC, 17-18 april HPLC dag, Het Instrument, Utrecht, 23 mei RIVM, 4 september Waters seminar Xevo technology, 23 september Cursus / symposium Conferentie Milieu en veiligheid, Amersfoort, 24 januari APO lab overleg, Rontgendiffractiestenen, EMC, 12 september Cursus RSD, intern, 17 juni Training kwaliteitsgroep (Walvis), 9 oktober, 4 november, 27 november Bloedbankavond, 16 januari en 5 maart Bio gebruikersdag, 2 oktober Trix gebruikersdag, 20 november Bloed groep cursus, 11, 18, 25 november en 2 december RIVM, 5 februari BO cursus, RIVM, 11 februari RIVM, 5 februari BO cursus, RIVM, 11 februari LVE en landlab overleg, RIVM, 20 maart NVML neo screening, 18 september Cursus RSD, intern, 17 juni Biovue gebruikersdag, 2 oktober OR cursus, 9-10 april OR cursus, 8-10 oktober BHV, 19 november Cursusdag Phadia (onderhoud), 22 februari Cursus procesgericht werken, 7 oktober en 11 november Anca workshop, 30 oktober Gebruikersdag immunocap Phadia, 12 november LWBA middag, 17 december NVML Hemoglobinopathieën, Amsterdam, 20 maart NVB dag, 26 juni Hematologiecongres, Arnhem, 24 januari Gebruikersdag Sebia, 11 maart Pagina 13 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Naam Anastatia Kruidenier Arenda Crielaard Ria van Loon Heleen Angenent Jan Smallenbroek Analist Anja Stuiver Anke Huisman Anneke v Bebberen v Grondelle Anneke Schild Arthur van Fessem Corine van Geest Diana van Esch Ernst Punselie Hulya Karaduman Leanne Snepvangers Linda Dercksen Marina van As Cursus / symposium Les instellen microscoop, 14 maart NVML hemoglobinopathieën, 20 maart Nascholing beenmerg EMC, 31 maart Bezoek Vlietland Helena systeem, 4 juli Cursus BM morfologie Wenkebach Groningen, 15-17 september Lymfooncursus NVML, 3 oktober Cursus procesmanagement, 7 oktober en 11 november Scholing Hielprikscreening, EMC Rotterdam, 13 november Gebruikersdag Waters, Veldhoven, 20 november Procesgericht werken (workshop), 7 oktober, 11 november Cursus meewerkend leidinggevenden, Utrecht, 25 november en 2 december Training kwaliteitsgroep (Walvis), 9 oktober, 4 november, 3 december Cursus Siemens, Den Dolder, 8 april, 27 mei Roche Onderhoudscursus, 3 juli Cursus OH immulite, Breda, 23-24 september PAOKC Cursus, Amersfoort, 14 oktober Cursus Semen, Nijmegen, 4-7 november Cursus meewerkend leidinggevenden, 25 november en 2 december Bespreking rondzending beenmerg EMC, 17 januari Hematologiecongres, Arnhem, 23-24 januari Les instellen microscoop, 14 maart Nascholing beenmerg EMC, 31 maart Stollingscursus CA 1500 met Constan Siemens, intern, 22-23 april Roche Onderhoudscursus, 3 juli Digitale fotografie, 24 september Lymfoomcursus NVML, 3 oktober Cursus procesmanagement, 11 november Cursus meewerkend leidinggevenden, 25 november en 2 december Cursus/symposium BioRad Training, Veenendaal, 27 mei Cursus Excel, intern, 10 november Cursus Semen, Nijmegen, 4-7 november APO lab overleg, Rontgendiffractiestenen, EMC, 12 september Training kwaliteitsgroep (Walvis), 9 oktober, 4 november, 3 december Cursus RSD, intern, 17 juni NVML Hemoglobinopathieën, Amsterdam, 20 maart Training kwaliteitsgroep (Walvis), 9 oktober, 4 november, 27 november Bloedgroepcursus, 11, 18 en 25 november, 2 december Cursus Immulite, 5 november APO lab overleg, Rontgendiffractiestenen, EMC, 1-2 sept. Cursus Klinisch Chemie, HLO Cursus, 16 september NVML cursus leverziekten, 4 november NVML Hemoglobinopathieën, Amsterdam, 20 maart NVML cursus leverziekten, 4 november Training kwaliteitsgroep (Walvis), 9 oktober, 4 november, 3 december Marjella Kraak Cursus Siemens, Den Dolder, 8 april, 27 mei Pagina 14 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Naam Mark Bruins Mieke Slingerland Monique Duimel Norris Gouverneur Renuka Sewnath Rosario Calvo Sandra Koolen Seta Serkisian Steef van Duin Thea Koot Yvonne Holleman Secretaresse/ Administratie: Jacqueline Tieman Cursus / symposium NVML cursus leverziekten, 4 november Training POP gesprekken, 8 mei BioRad Training, Veenendaal, 27 mei Cursus Immulite, Utrecht, 5 november Cursus Immulite, Den Dolder, 9 december Cursus Siemens, Den Dolder, 8 april, 27 mei Cursus Excel, intern, 10 november Training kwaliteitsgroep (Walvis), 9 oktober, 3 december APO lab overleg, Rontgendiffractiestenen, EMC, 12 september APO lab overleg, Rontgendiffractiestenen, EMC, 12 september Training kwaliteitsgroep (Walvis), 9 oktober, 4 november, 3 december Opleiding Klinisch Chemisch Analist, MLO Opleiding BBL, Leiden Cursus RSD, intern, 17 juni Gebruikersdag immunocap, 12 november Bespreking rondzending beenmerg EMC, 17 januari Hematologiecongres, Arnhem, 23-24 januari Les instellen microscoop, 14 maart Nascholing beenmerg EMC, 31 maart Stollingscursus, intern, 22-23 april Lymfooncursus NVML, 3 oktober Bloedgroepcursus, 11, 18 november, 2 december Cursus / symposium Cursus meewerkend leidinggevenden, 25 november en 2 december Cursus financiën dienst control IJsselland ziekenhuis, 22 mei 2e. Scholing voor derden: De klinisch chemici hebben scholing aan huisartsen verzorgd door deelname aan de duodagen waarin in samenwerking met een huisarts onderwijs is gegeven over hartfalen en glucose zelfmetingen (point of care). Klinisch chemicus Kemper heeft onderwijs verzorgd aan klinisch chemici in opleiding over de hielprikscreening. In 2008 is het onderwijs aan arts assistenten interne geneeskunde over beenmergmorfologie verder uitgebreid door de mogelijkheid te bieden om onder begeleiding preparaten van eigen patiënten te komen bekijken. Daarnaast is de les over dit onderwerp uitgebreid. In het najaar werd een cursus cytologie van perifeer bloed en beenmerg gegeven voor belangstellende internisten en arts-assistenten. Deze cursus bestond uit 5 lunchsessies van 1 uur. 2f. IJsselland Ziekenhuis brede activiteiten. Omdat ons laboratorium een soepel functionerende schakel in de ziekenhuisketen wil zijn, zetten we ons ook buiten het AKL in voor het IJsselland ziekenhuis, zowel binnen en buiten de reguliere patiëntenzorg. De volgende medewerkers waren in 2008 betrokken bij verschillende projecten en diensten. Medewerker Activiteit Elly Annevelink Indelingscommissie FWG Grada Appeldoorn Kwaliteitsoverleg YSL Mark Bruins BHV Ondernemingraad Arenda Crielaard BHV Rozemarijn Deelen Bloedtransfusiecommissie Mick Delahaye Milieuteam Intern NIAZ auditor. Pagina 15 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Medewerker Steef van Duin Evelien Kemper Mieke Molendijk Niek Nobbe James Plugge Gert-Jan Platenkamp Gisela Ramos Corrie de Rooij Rob Valk Angelique de Vries Activiteit IJsselwebredactie Voorzitter bloedtransfusiecommissie Bloedtransfusiecommissie Interne bezwarencommissie Interne bezwarencommissie Vitrine commissie Kledingcommissie Voorzitter infectiecommissie IC commissie Werkgroep postoperatieve wondinfecties Lid stuurgroep huisvesting IJsselland Ziekenhuis Milieuambassadeur Personeelsvereniging Ondernemingraad Milieuteam BHV Intern NIAZ auditor. DKS werkgroep 2g. activiteiten buiten het ziekenhuis Ook buiten het ziekenhuis vervullen medewerkers van het AKL functies ter ondersteuning van hun vakgebied. We noemen hier alle regionale, landelijke en internationale activiteiten. Medewerker Yvonne Allart Elly Annevelink Grada Appeldoorn Maja van Baarle Mick Delahaye Rozemarijn Deelen Steef van Duin Arthur van Fessem Ria van Loon Evelien Kemper Mieke Molendijk Karin Reichardt Marc Thelen Activiteit Regionaal Hemovigilantie overleg Regionaal transfusie overleg Landelijk Micros overleg Regionaal kwaliteitsoverleg Regionaal RCP overleg Landelijk overleg laboratoria hielprikscreening Regionaal kwaliteitsoverleg Regionaal Hemovigilantie overleg Regionaal Labosys overleg Regionaal Labosys overleg Landelijk Micros overleg Registerlid NVKC Lid American Association for Clinical Chemistry Lid international society for neonatal screenings Lid society for the study of inborn errors of metabolism Lid vereniging erfelijke stofwisselingsziekten Nederland Landelijke overleg screeningslaboratoria Regionaal transfusie overleg Regionaal transfusie overleg Regionaal Hemovigilantie overleg Regionaal Labosys overleg Redactie Roche Detector Voorzitter NVKC commissie kwaliteit Lid werkgroep publieksvragen NVKC Lid NEN normcommissie IVD Register lid European Communities Confederation of Clinical Chemistry (EC4) Pagina 16 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Medewerker Gert-Jan Platenkamp Angelique de Vries Gesina Zuchowski Activiteit Lid American Association for Clinical Chemistry Lid Nederlandse vereniging voor endocrinologie (NVE) Lid Nederlandse vereniging voor kindergeneeskunde (NVK) Lid Nederlandse vereniging voor stralingshygiëne Lid NEN normcommissie in vitro diagnostica Regionaal overleg klinisch chemici Regionaal overleg Labosys Lid Nederlandse Vereniging Medische Microbiologie Lid European Society for Clinical Microbiology and Infectious Diseases (ESCMID) Lid Nederlandse Vereniging voor Parasitologie Lid KNVC Tuberculosefonds Regionaal kwaliteitsoverleg Regionaal apotheek overleg Pagina 17 van 28 AKL Jaarverslag 2008
3. Wat hebben we bereikt? 3a. Productie en verandering in productie. KCL Orders 2007 2008 Verandering t.o.v. 2007 Klinisch 89.216 88.465-0.8 % Poli 55.203 55.241-0.1 % totaal ziekenhuis 144.419 143.706-0.5 % Huisartsen 8.387 9.550 + 14 % Extern 30.716 34.048 + 11 % 12 de wks zw 2.078 2.175 + 5 % Neonatale screening 43.429 45.616 + 5 % totaal 229.029 235.095 + 3 % KCL Testen 2007 2008 Verandering t.o.v. 2007 Klinisch 809.035 855.535 + 6 % Poli 764.817 780.882 + 2 % totaal ziekenhuis 1.573.852 1.636.417 + 4 % Huisartsen 75.998 96.219 + 27% Extern 77.230 78.035 + 1 % 12 de wks zw 8.312 8.700 + 5 % Neonatale screening 738.293 775.472 + 5 % totaal 2.473.685 2.594.843 + 5 % MML Orders 2007 2008 Verandering t.o.v. 2007 Klinisch 14.640 14.136-3 % Poli 18.358 17.528-5 % totaal ziekenhuis 32998 31664-4 % Extern incl huisarts 4788 4684-2 % totaal 37786 36348-4 % Farmaceutische bepalingen Testen 2007 2008 Verandering t.o.v. 2007 Bereidingen 277 194-30 % Grondstoffen 154 80-48 % Emballage 25 35 +40 % Stenen 101 93-8% totaal 557 402-28% Pagina 18 van 28 AKL Jaarverslag 2008
Klinisch chemisch laboratorium (KCL) Uit de productiecijfers blijkt dat de totale productie op testniveau in 2008 4,8% is gestegen ten opzichte van 2007 en dat de productie voor huisartsen het meest is gestegen met 26.6%. De productie klinisch en poliklinisch is slechts beperkt gestegen, wat ook wenselijk was, vanwege kostenbesparing voor het ziekenhuis. Daarbij is het goed om te zien dat het aantal orders zelfs is afgenomen. Dat is gunstig omdat orders uit uitsluitend arbeid bestaan waarop geen efficiency voordeel kan worden behaald; 10 patiënten prikken is 10 maal meer werk dan 1 patiënt prikken. Als het aantal analyses per afname toeneemt, blijven de meerkosten veelal beperkt tot de reagenskosten. Helaas is bij de extramurale productie het omgekeerde aan de hand; op testniveau is de productie niet noemenswaardig gestegen, maar op orderniveau met 10,8%. Dit betekent, dat de administratie meer orderhandelingen heeft moeten verrichten. Hiervoor zijn allerlei verklaringen mogelijk. Externe aanvragers zijn sommige testen in eigen beheer gaan nemen waardoor het aantal testen per order daalt. Andere aanvragers zijn juist een enkele bepaling bij het AKL gaan onderbrengen wat ook leidt tot orders met een laag aantal testen per order. Zolang de totale omzet stijgt en we ook aan orders met één analyse geld verdienen, is dit geen reden tot zorg of nieuw beleid. De huisartsenproductie was in 2007 gedaald ten opzichte van 2006 voor zowel orders als testen. In 2008 is de productie weer gestegen naar een niveau dat zelfs boven dat van 2006 ligt. Voor een deel is dat te danken aan de grote inspanningen van het AKL om de dienstverlening voor de huisartsen in Nesselande reeds in 2008 op niveau te brengen. Ook andere huisartsen hebben in 2008 meer gebruik gemaakt van het AKL, mogelijk als gevolg van het beter duidelijk maken van de mogelijkheden tot digitale communicatie. Als we onze mogelijkheden ook beter aan andere huisartsen communiceren, ligt hier een groeimarkt voor de toekomst. Medisch Microbiologisch Laboratorium (MML) De MML productie op orderniveau is gedaald met 3,7 %. Het is tot op heden niet mogelijk de MML productie op testniveau in beeld te brengen. Dat is wel gewenst. Daarbij zal apart geteld moeten worden welk deel direct is aangevraagd door de aanvrager en welk deel gevolg is van reflextesten op basis van de uitslag van de initiële aanvraag. 12 de week zwangeren Aanvragen voor 12 de weeks screening zijn met 4,7% gestegen naar 2175 orders. Neonatale screening Het AKL is één van de vijf landelijke laboratoria die de neonatale screening verzorgen. Het aantal aanvragen is in 2008 gestegen met 5% naar 45.616 orders. Dit is mooi, maar niet beïnvloedbaar. Farmaceutische bepalingen. De productie t.b.v. farmaceutische bereidingen daalt als gevolg van een daling van het aantal eigen bereidingen door de apotheek. In reactie daarop zet het AKL minder formatie in op farmaceutisch werk waardoor het gemakkelijker is om de productiegroei in de rest van het AKL op te vangen. 3b. Doorlooptijden onderzoek. Pagina 19 van 28 AKL Jaarverslag 2008