Buurten met Erfgoed in DILBEEK Startdag 07/10/16 Een initiatief van Erfgoedcel Pajottenland Zennevallei en de gemeente Dilbeek i.s.m. Mooss vzw (procesbegeleiding) Vaststelling: Basisscholen gebruiken eigen schoolomgeving te weinig als onderwijsmiddel. Redenen: 1. Het verhaal achter de schoolbuurt wordt onderschat of is onbekend. 2. De lesbronnen of handboeken zijn zelden aan de eigen omgeving aangepast. 3. Veel leerkrachten wonen zelf niet meer in de omgeving van de school. 1
Doelstellingen begeleidingstraject Buurten met Erfgoed Leerkrachten en kinderen aansporen om de verhalen achter hun schoolomgeving te ontdekken. Door het bedenken en uitvoeren van projecten op maat van de scholen rond het erfgoed van de schoolomgeving. In samenwerking met lokale erfgoedwerkers. Kinderen leren eigen omgeving kennen, lezen en interpreteren. Die vaardigheden kunnen ze later gebruiken om betekenis te geven aan de grote wereld. Op die manier ontwikkelen ze hun cultureel bewustzijn. Buurten met Erfgoed praktisch Inhoud begeleidingstraject Scholen (leerkrachten 2 de graad lager onderwijs) en lokale erfgoedwerkers komen gedurende een schooljaar 4 x samen. Wat wordt er gevraagd van de leerkrachten? Deelnemen aan de 4 begeleidingsmomenten. Een erfgoedproject voor de eigen school uitwerken met steun van de lokale erfgoedwerkers. Wat wordt er gevraagd van de lokale erfgoedwerkers? Deelnemen aan de 4 begeleidingsmomenten. Verhalen, foto s, materiaal, expertise over het lokale erfgoed delen met de leerkrachten. Naar eigen mogelijkheid participeren aan de schoolprojecten (vb. gidsen, een klasbezoek, klas in archief ontvangen, foto s ontlenen, ). Erfgoededucatie = bemiddelen tussen erfgoed en publiek PUBLIEK Kinderen 2 de graad lager onderwijs BEMIDDELAARS leerkrachten en erfgoedwerkers ERFGOED Lokaal erfgoed uit de schoolomgeving 2
Denkkader ontwerp erfgoedproject = Cultuur in de Spiegel (CiS) Cultuur in de Spiegel (CiS) = cultuurtheorie ontwikkeld in Nederland door prof. Barend Van Heusden (Rijksuniversiteit Groningen) Studie in Vlaanderen van 2012 2016 o.l.v. prof. Lode Vermeersch (VUB HIVA KULeuven) in opdracht van Canon Cultuurcel. Doel: referentiekader bieden voor geïntegreerde cultuureducatie over vakken, studierichtingen en leeftijden heen. Kernbegrippen CiS Cultuur is geen ding maar een proces van betekenisgeving. Vier culturele basisvaardigheden: waarnemen, verbeelden, conceptualiseren, analyseren. Vier cultuurdragers: lichaam, voorwerpen, taal, grafische tekens. Door de culturele basisvaardigheden bij je leerlingen te stimuleren via een mix van cultuurdragers leer je hen om te reflecteren op de eigen cultuur en op andere culturen en scherp je hun cultureel bewustzijn aan. Meer info over CiS en praktijkvoorbeelden: www.canoncultuurcel.be 3
Programma startdag Stilstaan bij de term erfgoed en hoe je deze via actieve werkvormen bij kinderen kan aanbrengen. Erfgoed in de omgeving van de scholen visueel in kaart brengen. Via een professionele brainstorm zoveel mogelijk originele ideeën bedenken voor erfgoedprojecten op maat van de kinderen. Activiteiten van de dag situeren binnen denkkader van Cultuur in de Spiegel. Timing en stappenplan voor het vervolg van het project overlopen. Verder verloop Buurten met Erfgoed in Dilbeek Drie feedbackmomenten 20 januari (13u30 15u30) 24 maart (idem) 19 mei (idem) In loop schooljaar wordt het erfgoedproject op school ontwikkeld en uitgevoerd (i.s.m. lokale erfgoedwerkers) Stappenplan erfgoedproject op school 1. Doelstellingen formuleren (op vlak van cultuurreflectie/attitudes, vaardigheden en kennis) 2. Keuze erfgoedonderwerp(en) 3. Introductie erfgoedproject 4. Bedenken en uitwerken concrete lesactiviteiten (binnen denkkader CiS) 5. Uitvoering lesactiviteiten 6. Toonmoment 7. Evaluatie 4
Financiële en logistieke steun Dynamo3: zie www.cultuurkuur.be Logistieke ondersteuning door erfgoedcel, gemeente Dilbeek, provincie Beperkte financiële ondersteuning door gemeente Dilbeek Huiswerk voor leerkrachten tegen volgende bijeenkomst Bepalen doelstellingen erfgoedproject Keuze erfgoedonderwerp(en) Ideeën formuleren voor mogelijke lesactiviteiten binnen denkkader CiS Eventueel: al een inleidende activiteit doen in de klas (cf. oefeningen startdag) Huiswerk voor erfgoedwerkers tegen volgende bijeenkomst Als de erfgoedwerkers tijdens de startdag ideeën hebben opgedaan voor een eigen erfgoedaanbod op maat van de kinderen uit de lagere scholen in de buurt mogen ze dit ook voorstellen op de volgende bijeenkomst! 5
Contact Vragen? Afstemmen? Materiaal nodig? Ondersteuning nodig? Erfgoedcel PZ, Karen Van Buggenhout, karen@erfgoedcelpz.be, T:02 451 69 49 Gemeente Dilbeek, Alexandra Vervaecke (bibliotheek), alexandra.vervaecke@dilbeek.be, T: 02 451 69 70 Facebookgroep: Buurten met Erfgoed Dilbeek Volgende samenkomst 1 ste opvolgsessie Vrijdag 25 januari 13u30 15u30 Kasteel La Motte 6