Toeleidingsmechanismen naar een archief

Transcriptie

1 Toeleidingsmechanismen naar een archief Vrijwilligerswerking, educatie en reminiscentie Tijs Goethals, intergemeentelijk archivaris Poperinge-Vleteren

2 Situatieschets Intergemeentelijke archiefdienst, opgericht 2007 Poperinge Archiefdienst sinds Archivaris (32/38) 2 Archiefmedewerkers (19/38) Werkingsbudget: 5.700/jaar inwoners Vleteren Archiefdienst sinds Archivaris (6/38) Geen medewerkers Werkingsbudget: 1.900/jaar inwoners (top 50 kleinste gemeenten België)

3 Vrijwilligerswerking: een must!? Kleine stad + kleine gemeente Uitgebreide archief- en erfgoedwerking Erfgoedcel CO7 WESTHOEK verbeeldt Derde dinsdagvrijwilligers Kerstvrijwilligers Donderdagvrijwilligers vzw Vrienden van het Poperings Archief

4 Vrijwilligers WESTHOEK verbeeldt Groep van vrijwilligers, actief in Poperinge en Vleteren Relatie archiefdienst - vrijwilligers: Lokale coördinatie: secretariaat, budgetbeheer, vorming Ter beschikking stellen van ruimte en technische benodigdheden Aanbieden aangename vrijetijdsactiviteit Relatie vrijwilligers archiefdienst: Opsporen, scannen, beschrijven en online plaatsen van oude beelden Organisatie publieksmomenten Vergroten historische kennis en zichtbaarheid archiefdienst (o.a. reminiscentie) Aanbrengen van schenkingen

5 Derde dinsdagvrijwilligers Poperinge Groep van 12 vrijwilligers, 8 maal per jaar actief in Poperinge Relatie archiefdienst - vrijwilligers: Aanbieden aangename vrijetijdsactiviteit Eerste blik op nieuw binnengekomen archief Technische en archivistische bijstand Relatie vrijwilligers archiefdienst: Transcriptie oude teksten Ordenen/verpakken archief en ondersteuning depotbeheer Vergroten historische kennis en zichtbaarheid archiefdienst Aanbrengen van schenkingen

6 Kerstvrijwilligers Poperinge Groep van 15 personen, 2 dagen per jaar actief in Poperinge (i.s.m. vzw VPA) Relatie archiefdienst - vrijwilligers: Ter beschikking stellen van ruimte en technische benodigdheden Aanbieden aangename vrijetijdsactiviteit Relatie vrijwilligers archiefdienst: Ordenen rouwbrieven en bidprentjes vzw VPA Verpakken rouwbrieven en bidprentjes Toename aantal genealogische onderzoekers (onderzoek jonger dan 100 jaar) Aanbrengen van schenkingen

7 Donderdagvrijwilligers Poperinge 2 Vrijwilligers, zeer regelmatig op donderdag Relatie archiefdienst - vrijwilligers: Technische en archivistische bijstand Aanbieden aangename vrijetijdsactiviteit Relatie vrijwilligers archiefdienst: Inventarisatie gemeentearchief Watou in archiefbeheersprogramma Schonen, ordenen en verpakken Uitbreiden historische kennis en publicatie Geschiedenis van Watou Aanbrengen van schenkingen

8 vzw Vrienden van het Poperings Archief Groep van 6 actieve vrijwilligers, sinds 1983 zeer regelmatig aanwezig tijdens openingsuren Relatie archiefdienst - vrijwilligers: Depotruimte ter beschikking stellen (bewaring van documentatie) Professioneel advies, onder andere over archiefbeheer. Ruimte ter beschikking stellen voor vergaderingen en lessen. Relatie vrijwilligers archiefdienst: Documentatie ter beschikking stellen aan bezoekers Wegwijs maken van beginnende bezoekers en organisatie cursus paleografie Opmaken nadere toegangen en publicaties Digitaliseren en online ontsluiten van hun collectie en die van het archief Vergroten historische kennis en zichtbaarheid archiefdienst Aanbrengen van schenkingen Logistieke ondersteuning bij publieksmomenten

9 Stellingen Vrijwilligers zijn de ideale ambassadeurs van elke archiefdienst Vrijwilligers kunnen basistaken van de archiefdienst overnemen

10 Maatschappelijke rol van een archief Basisfuncties archiefdienst Verzamelfunctie Behoud en beheer Onderzoeksbeleid Publieks- en communicatiebeleid Leeszaal Tentoonstellingen en presentatie via sociale media Vorming en rondleidingen Maatschappelijke functie archiefdienst VERLEDEN verbeeldt - reminiscentieproject Educatieve werking Popsjot

11 VERLEDEN verbeeldt Erfgoeddag 2017, thema Zorg Samenwerking met Erfgoedcel CO7 Ontwikkeling reminiscentiekoffers Beelden, muziek, verhalen, uit het verleden helpen personen met dementieproblematiek om zich dingen te herinneren Ontspanningsmoment voor mantelzorgers en professionele verzorgers Thematische pakketten opgebouwd rond de 7 thema's van Cinema Nostalgie Fotografisch materiaal vanuit de werking van WESTHOEK verbeeldt Uitleenbaar in bibliotheken Optreden contactkoor, vorming rond reminiscentiekoffers, foto s als trigger voor herinneringen en intergenerationeel project

12 Educatieve werking Herinneringen voor de toekomst (2015) Creatief erfgoedproject in vijf klassen in Vlaanderen (6 e leerjaar Oostvleteren) Samenwerking met MUS-E, FARO en vijf erfgoedcellen Kunstenaar werkt met kinderen aan kunstwerk op basis van archiefstukken Inleiding archivistiek Opleiding Kantoor (5 e middelbaar OLVi Poperinge) Project Eerste Wereldoorlog Klasproject (5 e middelbaar Sint-Janscollege Poperinge) Archiefquiz

13 Educatieve werking Lessenreeks 1 e middelbaar Sint-Janscollege Poperinge ( ) Intergenerationeel project leidde tot contact met leerkrachten Uitwerken lessenreeksen met leerkrachten Nederlands Interactieve kennismaking met archiefwerking (quiz) Les paleografie Lessenreeks: één keer uitgewerkt, zes keer uitgevoerd Bereik: 140 leerlingen (12 x 2 lesuren)

14 Popsjot Project met vakantieactiviteiten van jeugddienst Poperinge Jaarlijks twee activiteiten georganiseerd door archiefdienst Paleografie en geheimschrift voor beginners Koken op basis van recepten uit Eerste Wereldoorlog Schattenjacht op basis van oude kaarten Knutselactiviteit: creatief met archief

15 Stellingen Archiefdiensten moeten geen actieve maatschappelijke rol op zich nemen. Het uitvoeren van de vier basisfuncties volstaat Elk kind moet in contact gebracht worden met zijn of haar cultureel erfgoed