De leerkracht doet ertoe! Workshop Stichting Katholiek Onderwijs Enschede 20 maart 2012 Hans van den Berg AVS
Wat gaan we doen in deze sessie Wat willen of kunnen we leren. Reflectie op leerkrachtgedrag en de bijdrage die je leveren kan op de opbrengsten...in breedste zin van het woord 2
Zorgplicht, passend onderwijs, zorg- of ondersteuningsprofiel, de focus komt meer en meer op (kwaliteit van) de leerkracht..???en die vraagt zich af????? Hoe kan ik nog onderwijs geven, zorg bieden?; Hoe houd ik rekening met verschillen?; De klaslokalen hebben een plafond, een leerkracht ook? 3
opdracht Neem een leerling voor je die je als moeilijk, lastig, bewerkelijk o.i.d. beschouwt; Benoem drie aspecten die jou in het werken met deze leerling belemmeren; Benoem drie positieve eigenschappen van deze leerling; Wissel even uit. 9
Uitgangspunt onderwijs IS ER EEN MATCH MOGELIJK? Dekkend aanbod? Opleidingsplan? Handelingsbekwaamheid Handelingsgerichte aanpak Ontwikkelingsvraag Onderwijsbehoefte De diagnostiek De diagnostiek De leraar De leerling
Vier manieren van schoolontwikkeling en innovatie (1950 2010) eerste weg: 1950-1980 grote autonomie van scholen/leerkrachten; vertrouwen, met rust laten, ieder voor zich tweede weg: 1980-1998 standaarden voor curriculum en toetsen; regels, controle; wantrouwen derde weg: 1998-2008 zoeken naar een balans tussen topdown en bottom-up; hoge eisen met ondersteuning: leren en opleidingen vierde weg: uitdaging nu: werken vanuit missie en visie, ecodenken, samen met kinderen, duurzaam persoonlijk leiderschap
Beperkingen van de eerste weg (1950-1980) grote verschillen in inzet en kwaliteit: autonomie is niet hetzelfde als kwaliteit opbrengsten waren niet zo belangrijk: weinig kansen voor de zwakken ontbreken van leiderschap; het hoofd der school paste op de winkel geen samenhang: ieder werkte voor zich niet gebaseerd op inzichten over leren
Beperkingen van de tweede weg (1980-1998) grote druk op scholen en leerkrachten: angst en onzekerheid wantrouwen t.o.v. scholen door overheid en publiek standaards leggen de lat hoger, maar zorgen er niet voor dat kinderen de doelen ook bereiken geen samenhang: ieder werkt voor zich moed opgeven door leerkrachten dalende motivatie en bezieling leerkrachten die stoppen met dit werk minder creativiteit vanwege angst om fouten te maken
Beperkingen van de derde weg (1998-2008) Te veel aandacht voor analyses, cijfers als enige vorm van verantwoording, geen aandacht voor moreel besef kinderen leren voor de toets en niet voor het leven: smalle leerdoelen data dicteren wat we moeten doen in plaats van dat de data eraan bijdragen angst en onzekerheid bij leerkrachten belemmeren het leren en experimenteren oppervlakkig leren: trucs, korte termijn
de essentie van de vierde weg streven we naar hoge opbrengsten...of meer activiteiten? omdat het moet of omdat het ertoe doet? Wat zijn de drijfveren voor ons handelen? de missie
QuickTime en een BMP-decompressor zijn vereist om deze afbeelding weer te geven. Het vergt een omslag maken van activiteitengericht onderwijs naar opbrengstgericht onderwijs: niet: wat gaan we vandaag doen? wel: wat gaan we vandaag leren?
Opbrengsten of activiteiten Opdracht (map) Reflecteer aan de hand van vragenlijst Wissel (kort) even uit. 17
The success of an intervention depends primarily on the inner state of the intervenor Bill O Brien
QuickTime en een BMP-decompressor zijn vereist om deze afbeelding weer te geven.
Our blind spot resultaten Wat levert het werk op? proces Hoe pakken we het aan? Zichtbaar, veel aandacht de bron: Wie ben ik zelf? De blinde vlek: inner place from which we act Onzichtbaar, weinig aandacht
Meten is weten? Gebruik de resultaten om de processen te verbeteren; Gebruik de processen om op zoek te gaan naar de ziel, de verbinding. Excellence: wees uitmuntend (didactische kwaliteit); Engagement: wees passievol, verbonden; Ethics: verbind je waarden en patronen 21
Excellence: de deskundige leerkracht volgens Marzano Een deskundige leerkracht heeft een grote collectie didactische aanpakstrategieën verworven samen met de kennis op welk moment deze strategieën het beste kunnen worden gebruikt.
www.leraar24.nl gedragsexperiment leerkrachtgedrag is van grote invloed Veel kennis is (al) aanwezig!! Sensitiviteit bij interacties Microteaching Met elkaar rond de tafel!!! 23
haalbaar en gedegen programma uitdagende doelen en effectieve feedback schoolniveau collegialiteit en professionaliteit veilige en ordelijke omgeving betrokkenheid van ouders en gemeenschap
overeenkomsten en verschillen huiswerk en oefening didactische aanpak leraarniveau samenvatten en notities maken bevestiging en erkenning geven coöperatief leren nonverbale representatie doelen stellen en feedback geven hypotheses geven hypotheses testen voorkennis activeren pedagogisch handelen en klassenmanagement sturing en herontwerpen van het programma
communicatie over school thuissituatie supervisie: toezicht op gedrag en prestaties verwachtingen van de ouders en opvoedingsstijl leerlingniveau motivatie achtergrondkennis
leerkracht of Leerkracht? een professional zijn status, taal rechten competenties gevolgde scholing professioneel zijn wie je bent en hoe je handelt wat je wil betekenen voor de kinderen en voor de school
Drie principes van professionaliteit hoge kwaliteit van de leerkrachten blijven leren in de context van het werk professionele leergemeenschappen, netwerken
Of een leerkracht als. 30
persoonlijk leren leren betekenis vol maken: scala aan werkvormen leerkrachten willen het verschil maken voor kinderen, cruciaal is de relatie kind - leerkracht precisie: aansluiten bij behoeften nauwkeurig aansluiten om de doelen te bereiken doel moet voor leerkracht en leerling helder zijn voor evaluatie de feedback uit evaluatie is informatie over de instructie die nodig is Fullan professioneel leren in context gericht en voortdurend leren van elke leerkracht leren moet gericht zijn op verbinden van didactiek en evaluatie van opbrengsten
de lerende organisatie is noodzaak om tot hoge opbrengsten op alle gebieden (kennis, vaardigheden én gedrag) te komen voorbeelden van leren in context: coachen, samen voorbereiden, consultaties op eigen school en op andere scholen van belang is om het leren tijdens studiedagen en cursussen te verbinden met de eigen context
persoonlijk leren precisie: aansluiten bij behoeften professioneel leren in context Een aanpak: data driven teaching meetgestuurd onderwijs
Onderwijs waarbij de betrokkenen zich in hun taakuitvoering laten sturen door uitkomsten van metingen. Deze vormen de feedback voor leerkrachten, leerlingen en leiders en worden gebruikt om de volgende stap te zetten. meetgestuurd onderwijs
doelen vaststellen aan de hand van standaarden kwalitatief hoogstaand onderwijs: persoonlijk leren gegevens verzamelen om na te gaan of doelen bereikt zijn gegevens registeren zodat analyse goed mogelijk is gegevens interpreteren door naast standaarden te leggen beslissingen nemen: kind, leerkracht, klas, school, bovenschools
Tip: Organiseer 1x per maand een gesprek met elkaar over de data Wat is data: cito, observaties, methodegebonden toetsen.. Wat is er verzameld aan data, wat betekent dit voor de leerling, de leerkracht? Wat betekent dit voor je handelen (van morgen); Ga samen op zoek. 36
Wat ga JIJ NU doen. Neem eens de tijd om te reflecteren: De drie kernreflectievragen: Wat is het dat ik anders ga doen Wat is het dat ik meer ga doen Wat laat ik weg 37
Of bekijk dit eens op internet: www.matrixmethodeinstituut.nl/
Leren doen we allemaal 39