gemeente Eindhoven Gebiedsontwikkeling, Stedelijk Van F. Jonkers Kamer 5.B1 Telefoon (040) 238 83 13 17 juni 2013 Memo Betreft: inventarisatie sociale functies bibliotheekfilialen Filiaal Mensfort Aanpak We hebben ervoor gekozen om tijdens alle openingsdagen de bezoekers te bevragen op hun huidig bezoek van de bibliotheekfilialen en hun toekomstig bezoek aan vervangende voorzieningen, exclusief de uitleenfunctie. Dat betekent dat we in de periode 10 15 juni 2013 op alle openingsdagen steeds van openings- tot sluitingstijd aanwezig zijn geweest met een vragenlijst. Elke bezoeker ouder dan ca. 12 jaar is aangesproken door de medewerker van de bibliotheek met de vraag of men bereid was mee te werken aan een kort onderzoekje. Het afnemen van de vragenlijst nam steeds ca. 5 minuten in beslag. Elke geïnterviewde had ook de mogelijkheid om opmerkingen te plaatsen en werd gevraagd om een emailadres achter te laten voor het geval men persoonlijk op de hoogte wenste te worden gehouden van de resultaten van de inventarisatie. Kanttekening Uit het profiel van dit filiaal is op te maken dat er sprake is van een opvallend hoog aantal allochtone jongeren. Bij onze inventarisatie is dat niet naar boven gekomen. We kunnen niet helemaal overzien waarom die jongeren juist in de interview-week niet in het filiaal zijn geweest, maar we noemen twee voor de hand liggende redenen: - het schooljaar zit er bijna op, veel jongeren hebben minder behoefte en/of gelegenheid om in het filiaal aanwezig te zijn - met goed weer zoeken jongeren elkaar buiten op - per 1 juni zijn de openingstijden gehalveerd; wellicht is dit een reden om een alternatief te zoeken We zullen in overleg met de bibliotheek hierop terugkomen en daar aanvullend later over rapporteren. Zie verder onder resultaten punt 4. Resultaten Mensfort Conclusies en aanbevelingen 1. Er zijn 72 individuele bezoekers van het filiaal Mensfort geïnterviewd;
2. Het sluiten van het filiaal wordt door de meeste mensen als ongewenst gezien; de bibliotheek Eindhoven zal een aantal abonnementen verliezen. 3. De locatie De Werf is een goed alternatief voor de inrichting van een leeshoek in combinatie met andere op lezen gerichte voorzieningen. Ook Elf13 en De Uitwijk zijn behoorlijke alternatieven. 4. Vanwege het beperkt aantal (allochtone) jongeren dat we hebben bereikt is het de vraag of we met de hiervoor genoemde opties voldoende realiseren voor jongeren. Wellicht zijn Jongerencentrum De Energy en Elf13 1 de gebouwen waar we wellicht aanvullend aanbod moeten overwegen. 5. De materialen van het bibliotheekfiliaal worden hiervoor beschikbaar gesteld. Daarom zal in overleg met buurt en exploitanten binnen deze locaties een aantal sociale elementen van het huidige bibliotheekfiliaal worden geplaatst. Het gaat daarbij om: - een uitgebreide voorziening binnen De Werf, met als basis een leestafel en abonnementen van kranten en tijdschriften; speel- en leeshoek voor kinderen, internethoekje - een beperkte voorziening in Elf13 en De Uitwijk: leestafel, enkele abonnementen, ruimte voor eigen aanvullend initiatief 6. Bewoners van een groot deel van Woensel-Zuid kunnen, gebruikmakend van de bij de enquête afgegeven emailadressen, worden geactiveerd door ze: - een afschrift van dit memo te sturen; - ze in een brief uit te dagen om het initiatief van een leen- of ruilbibliotheek uit te werken in overleg met de Openbare Bibliotheek Eindhoven. 7. Overzetten van materialen vanuit het filiaal naar andere locaties kan vanaf nu worden voorbereid en moet in overleg met buurt en bibliotheek uiterlijk 1 november zijn geregeld. 8. Vanuit gemeentelijk oogpunt is hiermee alles gedaan om de sociale functies voor de toekomst te borgen. Hoe verder Met dit resultaat in de hand zullen we de exploitanten van de hiervoor genoemde gebouwen benaderen met het verzoek om op korte termijn contact op te nemen met de buurt/wijkbewoners om tot afspraken te komen. We zullen de bestaande buurtorganisatie dezelfde informatie verstrekken en aan hen vragen om van hun kant contact op te nemen met de voornoemde exploitanten. Buurt en exploitanten kunnen nu met elkaar tot overeenstemming komen. 1 Elf13 is een gebouw met als hoofdhuurder De Combinatie Jeugdzorg. Door de verdere aard van gebruik is het gebouw erg toegankelijk gebleken voor met name allochtonen van Turkse origine. 2
De Gemeente Eindhoven en de Bibliotheek Eindhoven kunnen een ondersteunende rol spelen. Dat kan onder andere door: - het beschikbaar stellen van meubilair uit het huidige filiaal - het beschikbaar stellen van overtollige boeken aan de wijk om een start te maken met een vorm van boekenruil- of leenpunt - mee organiseren en vormgeven van een wijkbijeenkomst - beperkte financiële ondersteuning voor de startsituatie - advies bij de organisatievorm - advies inzake een structureel contact tussen wijkinitiatieven en Bibliotheek Eindhoven Uitgangspunt blijft dat het aan burgers zelf is om initiatief te ontplooien en daarop gerichte ondersteuning te vragen als dat nodig is. 3
BIJLAGE Resultaten van Mensfort per onderwerp 1. Gegevens van de geïnterviewden Om een beeld te krijgen van de leeftijdsopbouw van de geïnterviewden hebben we het geboortejaar gevraagd. Daaruit blijkt dat de oudste geïnterviewde 83 was en de jongste 9; ruim eenderde deel van de geïnterviewden is 65+. Er werden 7 jongeren/kinderen geïnterviewd. Als check op eventueel dubbele interviews is naar postcode en huisnummer gevraagd. Daaruit blijkt dat er geen dubbelingen zijn geweest. De geïnterviewden blijken uit geheel Woensel Zuid en delen van Woensel Noord te komen, met een zwaartepunt op Barrier-Mensfort-Kronehoef-Prinsenjagt. 2. Frequentie van bezoek 2 9 22 20 16 2 Dagelijks Meerdere keren per week 1x per week Enkele keren per maand 1 x per maand Minder N=71 30% van de bezoekers komt elke week in het filiaal. Bijna 65% komt één of meerdere keren per maand. 3. Aard van het bezoek / gebruik van het filiaal 37 2 33 Uitleen Sociaal Beide N=71 Bijna de helft van alle bezoekers maken gebruik van de uitleen in combinatie met sociale functies. Dat gaat in meerheid om gebruik van de leestafels; internet wordt gebruikt door eenderde van de mensen die voor de sociale functies komen. N=34 23 9 4 10 Leeshoek Studie Bijeenkomsten Internet Er zijn vrijwel geen andere redenen genoemd om gebruik te maken van de sociale componenten van de bibliotheek. N=43 27 18 20 12 Rust Aanspraak Tijdschrift/krant Internet 4
Het feit dat er gratis tijdschriften en kranten zijn wordt door bijna 50% van de respondenten een belangrijke reden genoemd om behalve voor de uitleen ook naar het filiaal te komen. Voor ruim 60% van de respondenten is voor zo n voorziening gaat het om rust belangrijk, terwijl bijna eenzelfde aantal mensen juist aanspraak zoekt. Een kleine 30% komt voor het (gratis) internet. Ook het feit dat het filiaal in de buurt is (nabijheid), de aanwezigheid van personeel en het feit dat er films gehuurd kunnen worden is voor een klein deel van de bezoekers van belang. 4. Wensen ten aanzien van toekomstige voorzieningen inhoudelijk Voor een toekomstige voorziening gaat het erom dat het een breed opgezette voorziening is met alle mogelijke elementen. Meest belangrijk is de leeshoek voor kinderen, op de voet gevolgd door een leeshoek met kranten en tijdschriften en een internetvoorziening. Een combinatie met een boekenruilpunt wordt nadrukkelijk genoemd als alternatief. Of dit alles gerealiseerd zal worden is afhankelijk van de eigen kracht die de wijkbewoners op dit punt ontwikkelen. Overigens is er bij veel mensen geen duidelijk beeld van de aard van een ruilbibliotheek. 5. Wensen van toekomstige voorzieningen locaties 30 24 20 13 10 8 2 Grijze Vitalis Spil Boschdijk en De Werf Elf13 De Uitwijk Generaal Jagershoef Fakkellaan Brunswijk N=67 Op voorhand hebben we zes alternatieve locaties benoemd. Voor de huidige bezoekers is De Werf een goed alternatief (45%). Elf13 is voor 36% van de geïnterviewden een goed alternatief, evenals De Uitwijk (bijna 30%) Voor een redelijk aantal mensen zijn ook De Grijze Generaal en Jagershoef behoorlijke alternatieven. 6. Wensen van toekomstige voorzieningen openingstijden 5 5 35 8 6 4 36 8 6 4 41 8 6 3 30 8 6 4 36 10 11 11 34 M D W D V Z o t m a o t m a o t m a o t m a o t m a o t m N=67 5
Veel geïnterviewden zijn aan de voormalige openingstijden van het filiaal gewend en refereren daaraan bij de vraag op welke dagen en tijden een voorziening open zou moeten zijn. 7. Opmerkingen Met de vraag heeft u verder nog opmerkingen hebben we een fors aantal hartenkreten opgehaald: veel mensen beschouwen het filiaal als een basisvoorziening, zeker voor ouderen en jonge (allochtone) gezinnen. Er is dus veel onbegrip voor de sluiting. Belangrijkste negatieve punt is dat veel bezoekers nog eens melden het van groot belang te vinden om samen met hun kinderen in boeken te snuffelen, als deel van de opvoeding. Het wordt ook gesignaleerd door ouderen en volwassenen dat met name allochtone ouders en kinderen hier volop gebruik van maken. Het gebruik van de centrale bibliotheek in De Witte Dame wordt door erg veel mensen niet als goed alternatief gezien. Het is voor veel mensen uit deze buurten niet praktisch haalbaar (te duur en te omslachtig). Er zijn opvallend veel spontane complimenten over het huidige filiaalpersoneel. Ook het feit dat er alsnog (volgens sommigen te laat) naar de mening van de bezoekers wordt gevraagd wordt over het algemeen zeer gewaardeerd Gezien de uitgebreidheid en diversiteit in de vastgelegde opmerkingen voert het te ver om daar op deze plek expliciet op in te gaan. Tenslotte kunnen we melden dat 23 personen hun emailadres hebben achtergelaten om in ieder geval persoonlijk op de hoogte te worden gehouden van de ontwikkelingen op dit gebied. Een paar van deze mensen hebben daarbij aangegeven ook bereid te zijn zich vrijwillig in te willen zetten voor nieuwe alternatieven. 6
BIJLAGE vragenlijst Filiaal Mensfort Meewerken aan deze vragenlijst neemt 2-5 minuten in beslag Wat is uw geboortejaar? Wat is uw postcode? Wat is uw huisnummer (evt toevoeging)? Hoe vaak komt u in dit filiaal? ( ) dagelijks ( ) enkele keren per week ( ) ongeveer 1 keer per week ( ) enkele keren per maand ( ) ongeveer 1 keer per maand ( ) minder dan 1 keer per maand Waarvoor komt u hier? ( ) uitleen ( ) sociale functies ( ) beide Specificatie: Komt u voor (meerdere keuzes mogelijk)? [ ] leeshoek/tafel [ ] studie [ ] bijeenkomsten [ ] internetgebruik [ ] anders, namelijk Ik noem een aantal aspecten die van belang kunnen zijn in ruimtes als deze. Denk aan rust, het hebben van aanspraak, gratis kranten/tijdschriften, gratis internet etc. Kunt u aangeven wat voor u belangrijk is? Wat is essentieel voor u? [ ] de rust [ ] aanspraak hebben [ ] gratis tijdschriften/kranten [ ] gratis internet [ ] anders namelijk 7
Als er elders in de wijk een nieuw initiatief zou zijn (exclusief de uitleen), wat zouden daarin dan voor u belangrijke elementen zijn: [ ] leestafel [ ] computer(s) [ ] leeshoek voor kinderen [ ] gratis abonnementen (kranten/tijdschriften) [ ] anders, namelijk Wat is voor u een redelijk alternatief qua locatie: [ ] De Werf [ ] Elf13 (voormalige v Arskerk) [ ] Vitalis Fakkellaan [ ] Buurthuis Jagershoef [ ] De Grijze Generaal [ ] De Uitwijk [ ] anders namelijk [ ] anders namelijk Op welke tijden en dagen zou de faciliteit die u zoekt bij voorkeur open moeten zijn? (maximaal 6) 9-12 uur 12 14 uur 14 18 uur 18 21 uur Maandag [ ] [ ] [ ] [ ] Dinsdag [ ] [ ] [ ] [ ] Woensdag [ ] [ ] [ ] [ ] Donderdag [ ] [ ] [ ] [ ] Vrijdag [ ] [ ] [ ] [ ] Zaterdag [ ] [ ] [ ] Opmerkingen Hartelijk dank! Indien gewenst kan een emailadres worden achtergelaten zodat we u rechtstreeks op de hoogte kunnen stellen van de uitkomsten 8