G e m e e n t e V o e r e n d a a l

G e m e e n t e V o e r e n d a a l Voerendaal, d.d. 3-7-2006 Nummer 2006/7/7 Portefeuillehouder Dhr. H.M.H. Bressers Sector Bedrijfsvoering Programma Communicatie + samenwerking Product Huisvesting sociaal cultureel werk Onderwerp Exploitatie Cultureel Centrum de Borenburg Aan de Raad. Voorstel De raad wordt verzocht in te stemmen met het voorstel om 1. het College van Burgemeester en Wethouders te verzoeken de continuïteit van de Borenburg te waarborgen en het College te mandateren om de daarvoor noodzakelijke maatregelen te kunnen nemen; 2. het College van Burgemeester en Wethouders aan de hand van onderstaand kader, zijnde een bestuursopdracht, op te dragen om ten aanzien van de exploitatie van de Borenburg de volgende twee varianten uit te werken: a. bijstellen van de huidige randvoorwaarden die ten grondslag liggen aan het huidige contract; b. aanpassen van de totale exploitatiestructuur, middels het herinrichten van de organisatiestructuur en/of het herinrichten van de accommodatie waardoor de bezettingsgraad vergroot kan worden en de exploitatie van de multifunctionele accommodatie versterkt wordt. en uiterlijk in december 2006 de raad de uitgewerkte varianten ter besluitvorming voor te leggen. 3. een voorbereidingskrediet te voteren van 10.000,00 (met name t.a.v. het financieel doorrekenen van de levensvatbaarheid van mogelijke oplossingsrichtingen) zodat de bij punt twee genoemde varianten nader kunnen worden uitgewerkt; 4. ten aanzien van de punten 1 en 2 een adequaat communicatietraject te volgen richting betrokken partijen (exploitant, verenigingscollectief en klachtencommissie). Inleiding De exploitant van Cultureel Centrum de Borenburg kampt met een exploitatie probleem, hetgeen mede tot uitdrukking komt in een betalingsachterstand richting de gemeente. Daar het een structureel probleem betreft is de kans groot dat, indien er niets gedaan wordt, het Cultureel Centrum de Borenburg gesloten moet worden. In onderhavig voorstel wordt het probleem nader uiteengezet en worden voorstellen gedaan om tot een oplossing te komen. Relatie met visiedocument/programmabegroting en relatie met de beoogde maatschappelijke effecten In de kadernota accommodatiebeleid 2005 is het beleidskader geschetst voor het gemeentelijk accommodatiebeleid. Doelstelling van het gemeentelijk accommodatiebeleid is zorg te dragen voor een vraaggericht aanbod van accommodaties op kernniveau voor basisvoorzieningen. Deze kadernota sluit nauw aan bij de visie Voerendaal, een verrassende ontmoeting, waarin de motto s ontmoeten, vitaliteit en toekomstbestendig de basiselementen vormen voor het beleid dat nu en in de toekomst binnen de gemeente Voerendaal verder uitgewerkt zal worden. Relevante regelgeving 1

Ten aanzien van het accommodatiebeleid is er sprake van autonoom gemeentelijk beleid. In het kader van de Welzijnswet en de (toekomstige) Wet Maatschappelijke Ondersteuning zijn accommodaties evenwel een belangrijk element van het gemeentelijk beleid. De huur- en exploitatieovereenkomst d.d. 30 november 2004 is bepalend voor onderhavige besluitvorming. Historisch perspectief Vanaf 14 december 2000 is op basis van een huurovereenkomst tussen de gemeente Voerendaal en Heineken Nederland BV Cultureel Centrum de Borenburg geëxploiteerd. Met toestemming van de gemeente Voerendaal heeft Heineken destijds de exploitatie laten uitvoeren door VOF Thomas- van Loon. Op 27 november 2003 is besloten om voornoemde huurovereenkomst te beëindigen en heeft de gemeente Voerendaal de exploitatie van de Borenburg overgenomen. In dit kader heeft de gemeente het beheer c.q. de exploitatie van de Borenburg tijdelijk neergelegd bij Heton Sport en wel voor de periode 1 september 2003 tot 1 maart 2004. Vanaf 1 maart 2004 tot 1 september 2004 is de exploitatie overgenomen door de heer Vroomen. Uitgangspunt in deze was dat richting de heer Vroomen een netto vergoeding gegarandeerd werd en er géén huur berekend zou worden. De op 1 maart 2004 aangegane tijdelijke overeenkomst is vervolgens vanaf 1 september 2004 tot 1 december 2004 verlengd, met dien verstande dat er géén loongarantie meer geboden werd richting exploitant. Op 30 november 2004 is tussen de gemeente Voerendaal en Cultureel Centrum de Borenburg VOF een huur- en exploitatieovereenkomst getekend ter exploitatie van het Cultureel Centrum de Borenburg. Deze overeenkomst is ingegaan op 1 december 2004 en heeft een looptijd van 5 jaren. Doelstelling van de huur- en exploitatieovereenkomst is het exploiteren van de Borenburg als multifunctionele accommodatie waarin activiteiten van verenigingen en inwoners van Voerendaal alsmede overige activiteiten worden georganiseerd, zodat de Borenburg het bruisend hart vormt voor de Voerendaalse gemeenschap. De exploitatie van het Cultureel Centrum de Borenburg is gebaseerd op de volgende uitgangspunten: 1. de gemeente is eigenaar van het Cultureel Centrum de Borenburg en verhuurt dit aan een exploitant, in dit geval Cultureel Centrum de Borenburg VOF; 2. de exploitant draagt zorg voor de exploitatie van de Borenburg. Centraal staat in deze dat bepaalde Voerendaalse verenigingen tegen niet-commerciële tarieven gebruik kunnen maken van de zalenaccommodatie. De gelden die gegenereerd worden uit de commerciële activiteiten, zoals het café/restaurant gedeelte, moeten voldoende zijn om het niet-commerciële gedeelte rendabel te maken. Samenvattend zijn de volgende randvoorwaarden gesteld aan de exploitatie: a. bij de toewijzing van ruimten hebben Voerendaalse verenigingen voorrang. De huurtarieven die door de Voerendaalse verenigingen verschuldigd zijn, zijn door de gemeente vastgesteld. Verenigingen die zijn aangemerkt als vaste gebruiker van de Borenburg kunnen jaarlijks indien zij dat wensen in totaliteit (over een periode van 5 jaar gemiddeld) maximaal 15 keer per jaar bij een activiteit zelf de buffetten exploiteren onder de navolgende voorwaarden: * aanvragen hiertoe dienen uiterlijk 1 mei van het jaar voorafgaand aan het jaar waarin de activiteit plaatsvindt te zijn ingediend; * bij de toewijzing beoordeelt de exploitant de spreiding en aard van de voorgenomen evenementen en voert zonodig overleg met de aanvrager(s); * De benodigde dranken en andere horecavoorzieningen worden van de exploitant afgenomen tegen inkoopprijs met een opslag van 20% als vergoeding voor gebruik van gas, water, elektra e.d. De overige opbrengsten komen ten gunste van de gebruiker. In deze opslag is niet opgenomen het eventuele gebruik van glaswerk, servies, bestek e.d. * Per vereniging worden per jaar maximaal 3 activiteiten in dit kader toegewezen. b. op tijdstippen dat ruimten niet aan verenigingen verhuurd zijn kunnen commerciële activiteiten worden georganiseerd, middels verhuur c.q. beschikbaarstelling van de accommodatie aan overige organisaties en particulieren. c. de exploitant dient een goede horecavoorziening te garanderen. Hierbij is het aan de exploitant of 2

zij de horecavoorziening zelf verzorgt dan wel uitbesteed. Voor de eerste periode van 10 jaar is de exploitant evenwel verplicht drank te betrekken bij Heineken Bierbrouwerijen; d. de Borenburg is het gehele jaar door van 10.00 uur tot minimaal 22.30 geopend (met uitzondering van feestdagen als kerstmis, pasen, pinksteren). Tijdens deze openingstijden zijn tenminste het horecagedeelte (vanaf 12.00 uur als er geen activiteiten zijn, anders vanaf 10.00 uur) en de foyer geopend. De overige ruimten zijn in principe slechts geopend wanneer deze in gebruik of verhuurd zijn voor activiteiten van verenigingen, organisaties of particulieren. De exploitant zorgt bovendien tijdens de openingstijden van het gebouw voor een zgn. inloop- c.q. gemeenschapsfunctie van de accommodatie; e. klein onderhoud aan het gehele gebouw (incl. installaties, lift en inventaris) komt ten laste van de exploitant; f. onderhoud en vervanging van de inventaris van het gebouw (alle ruimten), zijn voor rekening van de exploitant. In december 2005 werden door de exploitant de eerste signalen afgegeven dat Cultureel Centrum de Borenburg met exploitatie problemen kampt. Naar aanleiding hiervan is in het eerste kwartaal van 2006 door de exploitant van de Borenburg getracht inzichtelijk te maken welke oorzaken ten grondslag liggen aan de exploitatie problematiek. Vervolgens is in overleg met de exploitant gezocht naar oplossingsmogelijkheden. In dit kader is de exploitant o.a. gewezen op de te hoge personeelslasten, de lage bezettingsgraad en de mogelijkheden om in het kader van de Bbz (Besluit Bijstandverlening Zelfstandigen) een beroep te doen op het verkrijgen van extra bedrijfskapitaal. Argumentatie De exploitant van de Borenburg kampt met een exploitatie probleem. In 2005 is weliswaar een winst gerealiseerd, maar deze was te laag om enerzijds aan de privé-onttrekkingen van beide vennoten te voldoen en anderzijds om aan zijn herinvesteringsverplichtingen te kunnen voldoen. Tevens was er onvoldoende aflossingscapaciteit en zijn er liquiditeitsproblemen ontstaan. In het kader van de Bbzregeling is in opdracht van Kompas door het bureau IMK onderzocht in hoeverre er bijgedragen kan worden aan het liquiditeitsprobleem. Per april 2006 is de liquiditeit verder verslechterd. Het crediteurensaldo is volgens het IMK-rapport opgelopen tot 20.700,00 en er was een overschrijding van het rekening-courantkrediet van 1.000,00. Richting de gemeente heeft de exploitant met ingang van juni 2006 een betalingsachterstand van totaal 16.927,78, zijnde de aanslag gemeentelijke belastingen van 2005 en 2006 (totaal 5.027,74) alsmede de huurpenningen van de maanden januari t/m juni 2006 ( 11.900,04). Geconstateerd kan worden dat de gemeente een vordering op Cultureel Centrum de Borenburg VOF heeft. In dat kader is het ter veilig stelling van de gemeentelijke rechten vanuit juridisch oogpunt zonder meer aan te bevelen om de VOF in gebreke te stellen en te verzoeken om binnen een termijn van twee maanden over te gaan tot betaling van de financiële verplichtingen. Het aanvragen van het faillissement wordt vooralsnog niet aanbevolen. Daarnaast kan uit het onderzoeksrapport van het IMK geconcludeerd worden dat er in deze sprake van een structureel financieel probleem. Onder de huidige condities is het Cultureel Centrum de Borenburg immers NIET levensvatbaar. Dit betekent dat te allen tijden los van welke ondernemer exploiteert de huur- en exploitatiecondities bijgesteld dienen te worden om tot een rendabele exploitatie te komen. In het voorgaande zijn in deze een aantal oplossingsmogelijkheden aangedragen. Gezien het feit dat er los van de huidige exploitant sprake is van een structureel probleem en het in het belang van alle partijen is dat het Cultureel Centrum de Borenburg open blijft en dat het op een rendabele manier geëxploiteerd wordt is het zaak dat er zowel een korte alsmede een lange termijn oplossing wordt geboden voor onderhavig probleem. Het contract beëindigen met de huidige exploitanten betekent naar verwachting dat dit voor het jaar 2006 een kostenpost zal opleveren van min. 100.000,00 (terugbetalen boekwaarde inventaris en tijdelijk exploiteren Borenburg). Bovendien is de verwachting dat het (tijdelijk) sluiten van de Borenburg een negatief effect zal hebben op de 3

commerciële exploitatiemogelijkheden in de toekomst. Vanuit zowel financieel als vanuit organisatorisch oogpunt wordt voorgesteld om een oplossing te kiezen waarbij enerzijds de continuïteit van de exploitatie wordt gewaarborgd en anderzijds een verantwoorde organisatorische én financiële exploitatie plaatsvindt voor de lange termijn. Om tot een gedegen lange termijn oplossing te kunnen komen zullen enkele alternatieven nader onderzocht moeten worden. In dit kader wordt dan ook voorgesteld om het College van Burgemeester en Wethouders te mandateren de noodzakelijke maatregelen te treffen om de continuïteit van de Borenburg te waarborgen. Daarnaast wordt voorgesteld om voor de raadsvergadering van december 2006 een tweetal lange termijn oplossingsvarianten nader uit te werken, zijnde a. het bijstellen van de huidige randvoorwaarden die ten grondslag liggen aan het huidige contract; b. het aanpassen van de totale exploitatiestructuur, middels het herinrichten van de organisatiestructuur en/of het herinrichten van de accommodatie waardoor de bezettingsgraad vergroot kan worden en de exploitatie van de multifunctionele accommodatie versterkt wordt. Alternatieven of andere oplossingsrichtingen Zie bovenstaande paragraaf. Randvoorwaarden Om onderhavige problematiek succesvol te kunnen oplossen is het zaak dat zowel de exploitant van het Cultureel Centrum de Borenburg alsmede de vaste gebruikers een positieve grondhouding innemen en bereid zijn om op basis van een oplossingsgerichte wijze mee te denken om te komen tot een structurele oplossing, waarbij behoud van het Cultureel Centrum de Borenburg centraal staat. Financiële, personele, organisatorische consequenties: Indien er voor de gemeente financiële consequenties verbonden zijn aan het waarborgen van de continuïteit voor de exploitatie tot en met 31 december 2006 zal dit op basis van de actieve informatieplicht aan de gemeenteraad medegedeeld worden. Voor de uitvoering van onderhavig raadsvoorstel zal met name de inzet van ambtelijke uren noodzakelijk zijn. De benodigde ambtelijke capaciteit wordt geraamd op 100 uur. Wat betreft de inzet van overige middelen kan op dit moment nog geen inschatting gemaakt worden. Ambtelijk zal het proces worden gestuurd en begeleid vanuit de afdeling Beleid. Risico s: Vooralsnog zijn aan onderhavig raadsvoorstel géén risico s verbonden. Communicatie en draagvlak: Om de mogelijkheden en onmogelijkheden van de voorgestelde lange termijn varianten goed in kaart te kunnen brengen zal nadrukkelijk overleg plaatsvinden met de huidige exploitant en zullen de gebruikers die contractueel als vaste gebruikers zijn aangemerkt geconsulteerd worden. 4

Raadsbesluit: Besloten is: 1. Het College van Burgemeester en Wethouders te verzoeken de continuïteit van de Borenburg te waarborgen en het College te mandateren om de daarvoor noodzakelijke maatregelen te kunnen nemen; 2. Het College van Burgemeester en Wethouders aan de hand van onderstaand kader, zijnde een bestuursopdracht, op te dragen om ten aanzien van de exploitatie van de Borenburg de volgende twee varianten uit te werken: a. bijstellen van de huidige randvoorwaarden die ten grondslag liggen aan het huidige contract; b. aanpassen van de totale exploitatiestructuur, middels het herinrichten van de organisatiestructuur en/of het herinrichten van de accommodatie waardoor de bezettingsgraad vergroot kan worden en de exploitatie van de multifunctionele accommodatie versterkt wordt. en uiterlijk in december 2006 de raad de uitgewerkte varianten ter besluitvorming voor te leggen. 3. Om de bij punt twee genoemde varianten te kunnen uitwerken (met name t.a.v. het financieel doorrekenen van de voornoemde varianten) een voorbereidingskrediet te voteren van 10.000,00. 4. ten aanzien van de punten 1 en 2 richting betrokken partijen (exploitant, verenigingscollectief en klachtencommissie) een adequaat communicatietraject te volgen. BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN VOERENDAAL, de secretaris, de burgemeester, Aldus besloten in de raadsvergadering van... de griffier dhr. F.H.T.M. Aerts de voorzitter burgemeester D.A.M. Akkermans Bijlage(n): n.v.t. Ter inzage: n.v.t. 5