RAADSVOORSTEL ter besluitvorming in de raad Datum Forum vergadering Datum Raadsvergadering : 29 november 2011 : 12 december 2011 Documentnr. Zaaknummer : 733 : Portefeuillehouder Verantwoordelijk MT-lid : J.L.M. Vlaar : E.M. de Rijke Onderwerp: vaststelling van de verordening Wmo 2012 Voorstel 1. Vaststellen van de verordening voorzieningen Wet maatschappelijke ondersteuning gemeente Montfoort 2012 2. Intrekken van de verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Montfoort 2010 Samenvatting Al geruime tijd vindt op landelijk niveau overleg plaats tussen de VNG en de koepels van de diverse landelijke cliëntenorganisaties over het opstellen van een zogenaamde gekantelde verordening Wmo. Kantelen wil in dit verband zeggen dat vorm en inhoud wordt gegeven aan het compensatiebeginsel in de Wmo door gemeenten, door de cliënt centraal te stellen en niet de voorziening. Het overleg tussen VNG en landelijke koepels is afgerond en heeft geleid tot een (model)verordening die u bijgaand, vertaald naar de Montfoortse situatie, ter vaststelling wordt aangeboden. Bijlage(n) - tekst van de verordening Wmo 2012 - toelichting op de verordening Wmo 2012 - advies Wmo raden inclusief reactie college Aanleiding Gemeenten krijgen vanaf 2012 te maken met forse bezuinigingen op de huidige budgetten en tegelijk worden vanuit de centrale en provinciale overheden taken en middelen overgeheveld. Genoemd kan worden: - Overheveling taken en middelen van de jeugdzorg (2014/2015); - Overheveling thuiszorgvoorziening begeleiding van de AWBZ naar de gemeenten (2013); - Uitvoeren van de wet werken naar vermogen (2013). Door de rijksoverheid is aangekondigd dat de bijbehorende budgetten naar de gemeente worden gedecentraliseerd rekening houdend met een efficiencykorting. Als gevolg van deze ontwikkelingen oriënteren wij ons op de gemeentelijke taken en wat wij daarmee willen bereiken. Een belangrijk element daarbij is de discussie die nu plaatsvindt op landelijk en lokaal niveau over het kantelen van het huidige welzijn- en zorgsysteem. Met de komst van de Wet maatschappelijke ondersteuning zijn aanzetten daartoe gegeven. Er wordt niet meer gedacht aan recht op zorg maar op resultaten die behaald moeten worden. Resultaat wil in dit kader zeggen dat we ons richten op het doel en dat is het compenseren van beperkingen. De eerste jaren zijn gemeenten vooral bezig geweest met de invoering van de wet en het verstrekken van voorzieningen aan mensen met een beperking. Dit geldt ook voor de samenwerkende gemeenten Montfoort, Woerden en Oudewater. Onderwerp: vaststelling verordennig Wet maatschappelijke onderseuning, datum raadsvergadering: 12 december 2011 1/5
Mede gedwongen door de landelijk ontwikkelingen en de toenemende druk op de voorzieningen als gevolg van de verdergaande vergrijzing van onze inwoners gaan wij samen met onze partners aan de slag met het uitwerken van het begrip De Kanteling. Vanuit de Wmo wordt vastgesteld welke beperkingen mensen in hun dagelijkse functioneren ondervinden en vervolgens op welke zijzelf deze beperking(en), eventueel met hulp vanuit hun sociale netwerk, kunnen organiseren. Er vindt een verschuiving plaats van recht hebben op naar het stimuleren van de zelfredzaamheid en betrokken zijn. De overheid verlegt de regie meer en meer naar het maatschappelijk middenveld en de burger en het compenseren van beperkingen wordt meer en meer een gezamenlijke verantwoordelijkheid van cliënt en overheid. Het principe van de Kanteling ziet er als volgt uit: De verordening die u ter vaststelling wordt aangeboden spreekt niet meer over het verstrekken van voorzieningen maar over het behalen van resultaten. Belangrijk bij het behalen van resultaten is een zogenaamd (keukentafel)gesprek. Wmo consulenten gaan samen met de hulpvrager op zoek naar mogelijkheden die er zijn de beperking te compenseren. Wat kan betrokkene nog zelf of wat zijn de mogelijkheden van zijn of haar sociale omgeving? Zijn er lokale welzijnsdiensten die ingeschakeld kunnen worden? Het is van groot belang dat dit gesprek gevoerd wordt door personen die goed ingevoerd zijn in de sociale kaart van Montfoort en Linschoten. Op dit moment vindt er een pilot plaats in Montfoort en Oudewater waarbij de ouderenadviseur van de SWOM wordt ingeschakeld bij de keukentafelgesprekken. De belangrijkste begrippen van de gekantelde verordening zijn: - ontwikkel de civil society (burgermaatschappij, zorgzame samenleving) ; - voer keukentafelgesprekken en onderzoek de eigen kracht, sociaal netwerk etc. van hulpvragers en betrek daarbij de beschikbaarheid van algemene welzijnsdiensten - ga uit van het resultaat (hoe compenseren we de beperkingen) - werk aan bewustwording; - stel de cliënt en zijn of haar beperkingen centraal en niet de beschikbare voorzieningen Gelet op het feit dat de sociale cohesie in onze gemeente nog altijd groot is, het lokale verenigingsleven in brede zin geldt als het cement van de samenleving en onze inwoners nog altijd het nodige voor elkaar over hebben zijn wij er van overtuigd dat het moet lukken de bestaande Montfoortse civil society een extra zetje in de rug te geven. Het vaststellen van de nu voorliggende verordening is daar een eerste aanzet toe. Onderwerp: vaststelling verordennig Wet maatschappelijke onderseuning, datum raadsvergadering: 12 december 2011 2/5
Beoogd resultaat De gemeente beschikt over een gekantelde verordening maatschappelijke ondersteuning waarbij de cliënt en zijn of haar beperking centraal staat. Argumenten 1.1 De verordening is in lijn met de bedoeling van de wetgever en de intenties van de Wmo 1.2 Op landelijk en lokaal niveau wordt aangedrongen op de vaststelling van een gekantelde verordening en dus op een andere manier van uitvoering geven aan de Wmo. 1.3 Door de vaststelling van de verordening wordt het mogelijk de wijze van uitvoering van de Wmo te kantelen; kernbegrip daarbij is dat de cliënt met zijn beperking centraal staat. 1.4 De nieuwe verordening gaat uit van de beperkingen van de cliënt rekening houdend met behoeften en wensen en de eigen verantwoordelijkheid en eigen kracht van de hulpvrager en zijn directe omgeving. 2.0 De oude verordening moet worden ingetrokken om te voorkomen dat deze van kracht blijft. Financiën Op dit moment is niet te bepalen of de vaststelling van deze verordening invloed heeft op de begroting van de gemeente. Kantelen houdt in dat de beperkingen van de cliënt centraal staan en niet de beschikbare voorzieningen. Kantelen is geen bezuinigingsmaatregel al kan succesvol kantelen wel leiden tot vermindering van de inzet van professionals. Het is nadrukkelijk geen doel op zich. Kanttekening De kosten van de zorg dreigen onbetaalbaar te worden. De gemeenten worden meer en meer verantwoordelijk voor de verstrekking van (zorg)voorzieningen. Om de kosten enigszins in de hand te houden zoeken gemeenten naar mogelijkheden de civil society meer vorm en inhoud te geven. Invoeren van de civil society kost tijd. Kernbegrip daarbij is het woord bewustwording. Inwoners, instellingen, cliënten en ook wijzelf zullen ons bewust moeten worden van het feit dat van de overheid niet mag worden verwacht dat zij voor iedere burger alle beperkingen kan compenseren. Vanuit de eigen verantwoordelijkheid en door gebruik te maken van het sociale netwerk van betrokkene, zal de basis voor de compensatie van de beperking moeten worden gelegd. De begrippen bewustwording en anders regelen en terugtredende overheid zijn belangrijke onderdelen van het verder invoeren van de civil society. Met een delegatie van de Wmo raad en de gemeenteraad zijn hier reeds eerder verkennende gesprekken over gevoerd. In het traject dat moet leiden tot de vaststelling van het Wmo beleidsplan is een tweetal inspiratiebijeenkomsten gepland. Naast de inbreng van de Wmo raad zullen wij de resultaten van deze bijeenkomsten gebruiken om verder vorm en inhoud te geven aan het Wmo beleidsplan 2012 2014. Meedoen wordt daarbij een kernbegrip. Ook op de jaarlijkse burgerbijeenkomst die door de Wmo raad samen met de gemeente wordt georganiseerd wordt op dit thema ingezoomd. Er wordt de komende periode verder gewerkt aan de wijze waarop de gemeente vorm en inhoud wil geven aan het begrip civil society en bewustwording. Dit wordt een kwestie van (heel) lange adem. Tijdpad / relatie met projectmatig werken De invoeringsdatum van de verordening is 1 januari 2012. Onderwerp: vaststelling verordennig Wet maatschappelijke onderseuning, datum raadsvergadering: 12 december 2011 3/5
Communicatie De verordening wordt na besluitvorming gepubliceerd in de Zendersteek en op de website van de gemeente geplaatst. Bestuurlijke samenwerking Er wordt samengewerkt met de gemeenten Woerden en Oudewater. Advies Wmo raad De verordening is op 3 oktober jl. besproken met een delegatie van de Wmo raad Montfoort/Oudewater en op 12 oktober jl. met de Wmo raad Woerden. De opmerkingen van de raden inclusief onze reactie daarop treft u in de bijlage aan. De officiële reactie van onze Wmo raad is nog niet bekend. De Wmo raad vergadert op 15 november a.s. over dit onderwerp. Indien het officiële advies afwijkt van bijgevoegd overzicht wordt u hiervan in kennis gesteld. Burgemeester en wethouders, de heer F.J. Henseler gemeentesecretaris de heer E.L. Jansen BA burgemeester Onderwerp: vaststelling verordennig Wet maatschappelijke onderseuning, datum raadsvergadering: 12 december 2011 4/5
In de openbare vergadering van 12 december 2011 heeft de gemeenteraad besloten: 1. De verordening voorzieningen Wet maatschappelijke ondersteuning gemeente Montfoort 2012 vast te stellen 2. De verordening maatschappelijke ondersteuning gemeente Montfoort 2010 in te trekken De griffier, De voorzitter, mevrouw drs. D.E. van der Kamp de heer E.L. Jansen BA Onderwerp: vaststelling verordennig Wet maatschappelijke onderseuning, datum raadsvergadering: 12 december 2011 5/5