Vluchteling en ondervoed

Vergelijkbare documenten
Aanpak van ondervoeding bij kanker: screening, sonde- en bijvoeding. Sanne Mouha Competentiecentrum klinische voeding

Dienst geriatrie Gevecht tegen ondervoeding. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie

Voeding en turnen: van essentieel belang!

Better in, better out, goede voeding voor en na een operatie bij ouderen. zaterdag 15 maart 2014, Marion Theuws

Risico op ondervoeding bij ziekte tijdens opname

Aan het einde van deze workshop weet u: Welke voedingsaspecten belangrijk zij bij de behandeling en preventie van wonden. Wat de gevolgen zijn van de

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in Nederlandse Verpleegen Verzorgingshuizen ACHTERGRONDINFORMATIE

Diëtetiek. Ondervoeding, wat doen we eraan. Afdeling: Onderwerp:

Relatie voeding en valpreventie

Diab-eten. Voeding en hartchirurgie. Jacobien Hiemstra Diëtist, St Antonius Ziekenhuis 9 april 2013

Ondervoeding bij ouderen

Voeding en prestatie bij turnsters. Shiannah Danen, Augustus 2012

Ziek zijn en voeding Informatie voor de ondervoede patiënt met een natrium- en/of vochtbeperkt dieet

Adviezen bij ondervoeding

Frailty en ondervoeding doet (veel) vallen

Voedingsmanagement in de Psychiatrie

De rol van voeding bij darmkanker

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding

Dienstverlenende werkzaamheden Les 7

Screening en behandeling van ondervoeding: een MUST voor verpleegkundigen

Aanbevolen Dagelijks Hoeveelheden (ADH) voor zwangeren

Kwetsbaarheid bij ouderen is een proces van het opeenstapelen van lichamelijke, psychische en/of sociale tekorten in het functioneren dat de kans

Bloedarmoede tijdens en na de zwangerschap

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

Risico op ondervoeding tijdens uw behandeling

Voorstellen. Wanneer naar de diëtist?

Ondervoeding, wat doen we eraan Diëtetiek

VERPLEEGKUNDIGE ZORG. 3.2 Ondervoeding

Daarbij kan er sprake zijn van minder eten door bijvoorbeeld: toenemende vermoeidheid; kortademigheid; minder beweging; angst; depressie.

SNAQ AFDELING DIËTETIEK FRANCISCUS GASTHUIS

Ondervoeding een zaak van gewicht

8.2 Ondervoeding. 72 Inspectie voor de Gezondheidszorg

ROL VAN DE DIËTISTE IN HET ONCOLOGISCH PROCES. Gebracht door Nadieh Verhoest

Bijna alle levensmiddelen bevatten eiwit. Het komt voor in zowel plantaardige als dierlijke producten.

SUBJECTIVE GLOBAL ASSESSMENT - Praktische handleiding 7-puntsschaal

de voedingskundige samenstelling + onderbouwing

De NVD heet je van harte welkom bij deze sessie!

Fasen zorgpad. Verwijzing / screening Diagnose Behandeling: eventueel nader uit te splitsen Nazorg, follow up Terminale fase. 1

Ondervoeding,wat doen we eraan

Zakboek ziektegerelateerde ondervoeding bij volwassenen

GOEDE VOEDING, GEZOND LEVEN, SNELLER GENEZEN INFORMATIE VOOR PATIËNTEN DIE EEN OPERATIE ONDERGAAN

Wij, Nederlanders, hebben er ook veel nieuwe eetgewoontes bij gekregen. Dat komt door drie dingen:

24 mei 2011 Gezonde voeding voor senioren

Disclosure belangen spreker

Ondervoeding: een niet te onderschatten probleem

Patient-Generated Subjective Global Assessment (PG-SGA): nuttige app voor de bepaling van de voedingstoestand? Belangenverstrengeling: geen

PATIËNTENINFORMATIE COPD EN VOEDING

Ondervoeding bij ouderen

Ondervoeding bij ziekte tijdens opname

Voorkomen van ondervoeding bij volwassenen

Ondervoeding. Een aanpak waar we mee aankomen

Voedingszorg rondom de COPD-patiënt. 2. In welke gold klasse valt mevrouw?

Voedingszorg rondom de COPD-patiënt

Ziek zijn en voeding. Informatie voor de ondervoede patiënt

Voeding bij mitochondriële ziekten

11/6/2006. Oorzaken. Screening in de Geriatrie. Ondervoeding is frequent. Dienst BMI Albumine <3.5 g% Prof Dr M.Vandewoude G

(Risico op) ondervoeding

Samenvatting Biologie H7 Biologie Eten

Goede voeding vóór een operatie

De rol van voeding bij wondzorg. Bo Delesie, diëtiste

Vroege herkenning en behandeling van ondervoeding in het ziekenhuis

Sneller herstellen door beter te eten

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

Fysiotherapie en Voeding bij Astma en COPD NETWERK EERSTELIJNS DIETISTEN AMSTERDAM

UNICEF en voeding. Informatie 1 voor een spreekbeurt of werkstuk

PATIËNTEN INFORMATIE. Ondervoeding. in het ziekenhuis Afdeling Diëtetiek

Gezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Risico op ondervoeding tijdens opname

Voedingsadvies bij levercirrose

Eet smakelijk Informatie over vocht en voeding voor ouderen

(Sport)voeding bij roeien

Voeding en beweging bij patiënten tijdens en na de behandeling Martine Sealy, MSc, RD

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

Gezonde voeding (voor ouderen)

19/10/2017. Overview. 1. Inleiding. 1. Inleiding 2. Zin en onzin van diëten 3. Voedingsinterventie 4. Casus Gust. Vele studies met zelfde besluit

SPORTVOEDING. Zwat

Gezond gewicht. Wat kunt u er zelf aan doen? altijd dichtbij. Vraag ons gerust om advies.

A Behandelt u patiënten met voetwonden? ja nee* B Is de uitkomst van patiënten met diabetische ja nee voetwond(en) geregistreerd?

Kwaliteit van leven na een operatie

De Kracht van Voeding Sociaal Fonds Taxi, Papendal 16 december 2015

Zorginformatiebouwsteen:

Basisvoedingszorg: terug naar de essentie. Bart Geurden RN, PhD

SPORTVOEDING Annet Brons Sportdiëtist Hardlooptrainer & Personal Trainer

oncologiepatiënt Screening en diagnose Behandeling ondervoeding Nazorg, follow up Comfortvoeding / als de ziekte niet meer behandeld wordt

Kanker en Voeding. een Alpe D HuZes/KWF leerstoel. Ellen Kampman, 14 mei 2014

Gezonde voeding voor teamsporters

Nutricia biedt meer. Persoonlijk advies van Nutricia Medische Voedingsservice

Voeding en voedingssupplementen bij de ziekte van Pompe. Coby Wijnen, diëtist

Zorg om voeding bij dementie Droom en werkelijkheid. Monique Mertens Diëtist Orbis-thuis

Beweeg je beter! Blijf goed eten en bewegen, zo houdt u uw conditie op niveau

Voeding bij pancreatitis

Ondervoeding in revalidatiecentra Resultaten, discussie en afspraken. Projectteam: Dorijn Hertroijs Coby Wijnen Hinke Kruizenga

Voeding bij longkanker

CASUÏSTIEK: GEWICHTSVERLIES NA TOTALE MAAGRESECTIE, HOE VERDER? Marcia Sodiko Diëtist 1e en 2e lijn (Diëtistenpraktijk Vitaal en Reinier de Graaf)

Diabetes mellitus. Victoza en voeding

ENERGIE- EN EIWITVERRIJKTE VOEDING

Voedingenwondzorg. Hanneke van Beek Diëtist

voorkomen van ondervoeding bij ouderen ZorgSaam

Inhoud. Voeding en leefstijl bij en na kanker. 1. Voeding van vroeger tot nu. 1. Voeding van vroeger tot nu. 2.

Transcriptie:

Vluchteling en ondervoed Herkennen en behandelen Marianne Zwolsman Dietist kindergeneeskunde UMCG

Wat bespreken we Ondervoeding wereldwijd Vormen van malnutritie Vluchteling in Nederland Herkennen van ondervoeding Behandelen van ondervoeding

Oorzaken van ondervoeding wereldwijd HIV/AIDS vooral op plaatsen met hoge prevalentie, zoals Zuid Afrika droogte economische spanningen oorlog combinatie van bovenstaande United Nations System Standing Committee on Nutrition http://www.unscn.org/files/publications/rwns6/html/index.html

Oorzaak nr 1 ondervoeding: Te weinig eten

Waar is er te weinig voeding?

Vormen van malnutritie

Ondervoeding wereldwijd Tekort aan vit A Tekort aan jodium Tekort aan ijzer Energie- eiwit ondervoeding

Vitamine A Nachtblindheid Grotere kans op blindheid bij mazelenvirus Grotere kans op luchtweg/mdl infecties Ernstige deficiëntie: 40% overlijd binnen 1 jaar 100-140 miljoen kinderen, waarvan 4.4 miljoen met oog problemen Iannotti LL,; Review of the safety and efficacy of vitamin A supplementation in the treatment of children with severe acute malnutrition. Nutr J. 2013 Sep 12;12:125. doi: 10.1186/1475-2891-12-125

Jodium Ontwikkelen van struma, schildklierprobleem Verminderd leervermogen, verstandelijke handicaps en hersenschade. Groeiachterstand, dwerggroei 780 miljoen mensen Vette vis, gejodeerd zout, bakkerszout

IJzer meest voorkomende vorm van ondervoeding Bij 40 tot 60 %, van de kinderen tussen 6-24 maanden effect op cognitieve ontwikkeling

Eiwit- energieondervoeding Zuid, midden en west Afrika, Azië, zuid en centraal Amerika Komt ondergewicht evenveel voor Wasting = ondergewicht Stunting = verminderde lengtegroei 30-50%: midden en zuid Amerika

Vluchteling in Nederland Naar leeftijdsgroep Leeftijd Man Vrouw Totaal 0 t/m 3 jaar 1.050 960 2.010 4 t/m 11 jaar 1.825 1.608 3.433 12 t/m 17 jaar 1.952 890 2.842 Kinderen in opvang, sept 2016, www.coa.nl

Vluchteling in Nederland Top-5 nationaliteiten Land van herkomst Percentage Syrië 38% Irak 10% Afghanistan 9% Eritrea 7% Iran 6% Overig 29% Totaal 100% Volwassenen en kinderen in opvang, sept 2016, www.coa.nl

Nieuwe bewoners Waar kijk je naar Hoe interpreteer je wat je ziet? Foto s Unicef en internet

Wie heb je voor je Vraag niet alleen naar mijn pijn. Maar ook naar mijn dromen, talenten en passie

Wat is de vraag? Open vragen stellen Wie heeft een probleem? Wat ervaart de patiënt als probleem? Waar kan ik helpen? Wat zijn gewoonten? Wat kan de oorzaak zijn van de veranderingen in gewicht /lengte /fitheid? Vul niet te snel zelf in, maar je bent wel professional

Herkennen van ondervoeding Je herkent het pas, als je er naar kijkt

Ondervoeding in het ziekenhuis STRONGkids Screening voor kinderen bij opname in het ziekenhuis Ziektebeeld met kans op ondervoeding Klinische blik MDL problematiek (spugen, diarree, minder eten/drinken) Gewichtsverlies of stilstand

Vluchteling en voedingstoestand Inschatten van de voedingstoestand Groeicurve nodig? Welke groeicurve? Lengte / gewicht / armomtrek? Klinische blik?

Beoordeling voedingstoestand Kind: groeicurves en klinische blik klinische blik Volwassen: BMI en klinische blik

Differentiaal diagnose ondervoeding Te weinig energie inname Te veel energieverlies Verhoogd energieverbruik

Balans

Klinische blik Weinig activiteiten, zit/ligt > 50% van de tijd dat het wakker is Beperkte activiteit, gaat wel naar school, snel vermoeid Speelt, interactie met ouders/ zorgverlener past bij de leeftijd, sport Is dit de laatste weken veranderd? Pediatric Subjective Global Nutritional Assessment (SGNA)

Waar kijk je naar? Fysieke gesteldheid / klinische blik Aanwezigheid subcutaan vet Kleur van de huid Hydratietoestand / oedeem

7 maanden, 2,7 kg

Geen groeicurve Jezelf trainen Kind oogt adequaat voor leeftijd of Kind lijkt slim of loopt voor op leeftijd Kind lijkt jonger Wat je niet ziet: dit kind is klein

Groeicurve interpreteren Afname of toename gewicht/lengte/armomtrek Ouderlengte is fijn, maar indien niet bekend is gewicht en AO verbetering goede indicatie

Lengte leeftijd

Groeicurve AO

doellengte

Behandelen van ondervoeding

Wat eten we vandaag? Energie Eiwit Vet Koolhydraten Vitamines Mineralen Voedingsvezels Water

Eiwit en energierijke voeding

Adviezen Melk- melkproducten Noten en pinda s Ei Vlees, vis, kip Vegetarische vervanging eiwitrijk Bonen

Adviezen 6-7 maaltijdjes per dag Geen lopend buffet Beperk drinken van fris, ranja, sap sportvoeding : = eiwitrijk na inspanning

Drink- of sondevoeding Drinkvoeding Sondevoeding

Dank voor jullie aandacht