ROL VAN DE DIËTISTE IN HET ONCOLOGISCH PROCES. Gebracht door Nadieh Verhoest

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ROL VAN DE DIËTISTE IN HET ONCOLOGISCH PROCES. Gebracht door Nadieh Verhoest"

Transcriptie

1 ROL VAN DE DIËTISTE IN HET ONCOLOGISCH PROCES Gebracht door Nadieh Verhoest

2 Programma Nationaal kankerplan Kankercachexie Voedingsplan bij cachexie Andere voedingsrichtlijnen

3 Nationaal kankerplan L. Onkelinx Financiering diëtisten oncologisch zorgprogramma Op basis aantal MOC-patiënten 2008 AZ Sint Jan: 4 FTE diëtisten extra (campusbreed)

4 Nationaal kankerplan Hoe ingevuld in ons ziekenhuis? 1 FTE op het oncologisch dagziekenhuis Rest verspreid in ziekenhuis

5 Rol van de voeding Voeding is geen therapie maar heeft een ondersteunende rol Doel: Behandelingsmogelijkheden ondersteunen Bijdrage herstel Bijdrage welbevinden

6 Cachexie Meest uitputtend symptoom van kanker Verminderde energie Verminderd welzijn Afname QOL van patiënt en familie Stijging afhankelijkheid Vooral bij digestieve, long- en hoofd-halstumoren

7 Gevolgen cachexie Verhoogde mortaliteit (bij chirurgie) Verminderde immuniteit waardoor: Slechtere wondgenezing Verhoogde kans op infecties Langere hospitalisatie Daling effectiviteit van behandeling of stopzetten behandeling

8 Cachexie-mechanisme KANKER Cytokines van immuunsysteem of tumor Metabole ontregelingen Anorexie Verzadiging Voedingsklachten Functieverlies van spijsverteringskanaal Onvoldoende zelfzorg Bijwerking behandeling Verminderde voedselinname Cachexie/ Gewichtsverlies

9 Stadia van cachexie Vroege herkenning is van groot belang! Vergevorderd stadium is onomkeerbaar

10 Wanneer consultatie? Op radiotherapie: vanaf 3 de bestraling Op chemo: bij 1 ste behandeling Bij opname: op doorverwijzing/eigen initiatief Communicatie en multidisciplinair overleg van groot belang!

11 Communicatie Dokter MOC Sociale dienst ReferentieVPK Verpleegkundige Diëtiste Logistiek Logopedie

12 1 ste consult Kennismaking Luisteren naar sociaal aspect Screening op ondervoeding (NRS 2002) Belang van voldoende vocht Polsen naar inname supplementen

13 NRS 2002 Screeningstool voor ondervoeding 4 vragen: BMI < 20,5? Daling gewicht laatste 3 maand? Daling eetlust laatste week? Zwaar zieke patiënt? Antwoord JA? Risico op ondervoeding en verdere evaluatie

14 Voedingsplan Voedingsanamnese + klachtenanamnese Aanpassen huidige voeding: Eiwitrijke en/of energierijke voeding Inzicht geven in energiedensiteit Consistentie aanpassen Kleine frequente maaltijden

15 Voedingsplan Indien gewone voeding tekort schiet orale, medische bijvoeding Kant- en klare drinkvoeding Eiwit- of koolhydraatpreparaat Belangrijk om te polsen naar financiële draagkracht

16 Drinkvoeding Verschillende samenstellingen Soort en hoeveelheid afhankelijk van toestand patiënt Geen maaltijdvervanger Drinktips: Minimum 1 uur voor de maaltijd Traag drinken Spreiden

17 Preparaten Eiwit- of koolhydraatrijk poeder Toevoegen aan warme of koude bereidingen

18 Sondevoeding Aanvullende voeding of volledig Hoeveelheid en soort afhankelijk van energie- of eiwitbehoefte Toediening: continu of bolus Aandacht voor vocht!

19 Andere voedingsadviezen Slijmvorming Xerostomie Mucositis in de mond Diarree Obstipatie Misselijkheid/braken

20 Slijmvorming Vermijden van melkproducten Sojaproducten als alternatief Zure melkproducten Koude producten Mond spoelen met bruin tafelbier, ananassap, appelsap, Belang van goeie mondhygiëne Voldoende drinken beter doorslikken slijmen

21 Xerostomie Kauwen stimuleren verhoogde speekselproductie Taai slijm verwijderen van tong Waterijsjes Voldoende drinken

22 Mucositis in de mond Navragen pijnmedicatie Smeuïge voeding Vermijden irriterende voeding warm/koud beter lauw Drinken met rietje

23 Diarree Drink minimaal 2 liter per dag Gebruik voldoende zout Vermijd voeding die darmslijmvlies irriteert Vermijd gasvormers Eventueel lactosebeperking Vermijd voeding die darmperistaltiek verhoogt

24 Obstipatie Vezelrijke voeding Voldoende drinken Voldoende beweging

25 Misselijkheid en braken Vaak voorkomende klacht Misselijk soms erger met een lege maag Sterke geuren vermijden Frequente, kleine maaltijden

26 Zijn er nog vragen?