De rol van voeding bij darmkanker

Transcriptie

1 De rol van voeding bij darmkanker Stefanie Mortier Oncologisch centrum 26 maart 2015

2 Inhoud 1. Oorzaken 2. Preventie 3. De nog niet behandelde patiënt 4. Radio- en chemotherapie 5. Chirurgie 6. Herstel, revalidatie en nazorg 2

3 1. Oorzaken Leef- en eetgewoonten verhoogt het risico Overmatig gebruik van rood en bewerkt vlees Overmatig gebruik van alcohol Overgewicht abdominaal Leef- en eetgewoonten beschermende werking Lichaamsbeweging Voldoende voedingsvezels Vitamine D Calcium 3

4 2. Preventie Overgewicht en percentage lichaamsvet Lichaamsbeweging Suikerrijke dranken en calorierijk voedsel Plantaardige voedingsmiddelen Rood en bewerkt vlees Alcohol Voedingssupplementen 4

5 3. De nog niet behandelde patiënt 3.1 Voedingstoestand Goede voedingstoestand bij diagnose Voedingstoestand in een later stadium Vermoeidheid, diarree, passageproblemen Voedingsadviezen Adequate voeding bij stabiel gewicht Eiwit- energieverrijkte voeding bij gewichtsverlies 5

6 3. De nog niet behandelde patiënt 3.2 Veranderd ontlastingspatroon Obstipatie Diarree Niet voedingsgerelateerde oorzaken: Tumor Inactiviteit en bedlegerigheid Bijwerking medicatie Voedingsgerelateerde oorzaken: Lage inname vocht en/of voedingsvezel Vernauwing door tumor Voeding is vaak niet de oorzaak van de klachten Specifieke voedingsadviezen niet steeds zinvol 6

7 3. De nog niet behandelde patiënt 3.3 Vernauwing Voedingsadvies bij matige vernauwing 1,5-2l/dag drinken Normale hoeveelheid oplosbare vezels en fijne onoplosbare vezels, goed kauwen Geen grove vezels Geen gasvormende voedingsmiddelen Voedingsadvies bij ernstige vernauwing >2l/dag drinken Vloeibare vezelarme voeding Voedingsadvies bij totale vernauwing Niets per os 7

8 4. Radio- en chemotherapie 4.1 Voedingstoestand Handhaven van een goede voedingstoestand Voedingsadvies Adequate of eiwit-energieverrijkte voeding Eventueel bijvoeding 1,5-2l/dag drinken Voldoende voedingsvezel 8

9 5. Chirurgie 5.1 Voedingstoestand preoperatief Indien ondervoeding: 7-10 dagen preoperatief klinische voeding 5.2 Voedingstoestand postoperatief Voedingsadvies Snelle introductie en uitbreiding van orale voeding Eiwit-energieverrijkte voeding Indien nodig klinische voeding Optimale voeding zonder dieetbeperkingen 9

10 5. Chirurgie 5.3 Diarree Laag-anteriorresectie heeft 60% op lange termijn frequente ontlasting Klachten zullen waarschijnlijk verminderen, ontlasting kan dunner blijven Voedingsadviezen Vocht Zout Beperk producten die leiden tot versnelde peristaltiek, gasvorming of slijmvliesirritatie 10

11 5. Chirurgie 5.4 Ileostoma of colostoma ILEOSTOMA COLOSTOMA Doel van de interventie Voedings- adviezen Tijdelijk Voorkomen van dehydratatie, zouttekort, obstructie van het stoma 2-2,5l drinkvocht Ruim gebruik van zout Rustig eten, goed kauwen Voedingsmiddelen die extra gas-, kleur- en geurvorming geven, kunnen beperkt worden Blijvend Ontlasting is meer ingedikt dan bij ileostoma 1,5-2l drinkvocht Voldoende voedingsvezels Rustig eten, goed kauwen Voedingsmiddelen die extra gas-, kleur- en geurvorming geven, kunnen beperkt worden 11

12 6. Herstel, revalidatie en nazorg Opklimmende voeding (Lichtverteerbare voeding) Conventionele voeding 12

13 Take Home Messages Voeding bij een oncologische patiënt vereist een geïndividualiseerde aanpak. Belang van tijdig ondervoeding of risico erop te (h)erkennen en hulp in te schakelen. Voeding is een ondersteuning van de behandeling, aarzel niet om een diëtiste te raadplegen in geval van voedingsgerelateerde vragen of problemen. 13