BIJZONDERE BEDINGEN DE PROEFTIJD, HET CONCURRENTIEBEDING & DE WET WERK EN ZEKERHEID Annejet Balm advocaat Lexence WET WERK EN ZEKERHEID Kern wetsvoorstel volgens de overheid: Het ontslagrecht wordt sneller, goedkoper en eerlijker De positie van flexwerkers wordt versterkt De WW wordt er op gericht om mensen snel weer aan het werk te krijgen Academie voor de Rechtspraktijk 1
BIJZONDERE BEDINGEN Afspraken tussen werkgever en werknemer die door de wetgever van een speciale regeling zijn voorzien o.a.: Proeftijdbeding (7:652 BW) Concurrentiebeding (7:653 BW) Boetebeding (7:651 BW) Eenzijdig wijzigingsbeding (7:613 BW) HET PROEFTIJDBEDING Vereisten: De proeftijd moet schriftelijk zijn overeengekomen Duur proeftijd: maximaal 1 maand igv arbeidsovereenkomst < 2 jaar maximaal 2 maanden igv arbeidsovereenkomst 2 jaar De proeftijd is voor beide partijen gelijk Afwijking bij CAO is mogelijk Sanctie: nietigheid Academie voor de Rechtspraktijk 2
HET PROEFTIJDBEDING (2) Het schriftelijkheidsvereiste Hof Leeuwarden, 13 december 2011 (JAR 2012/35) Rechtbank Arnhem, 19 december 2012 (Prg. 2013/60) Geen handtekening? Bewijslast van overeenstemming bij werkgever De ijzeren proeftijd HET PROEFTIJDBEDING (3) De proeftijd begint te lopen op het moment dat de feitelijke werkzaamheden van de werknemer aanvangen. Opschorting van de proeftijd wegens ziekte is niet mogelijk Den Haan/Box Fashion (HR 27 oktober 1995): wees er op bedacht dat de werknemer de opzegging kan ontlopen Hof Arnhem, 8 november 2011 (Prg. 2012/11): de opzegging moet de (zieke) werknemer binnen de proeftijd hebben bereikt. Academie voor de Rechtspraktijk 3
HET PROEFTIJDBEDING (4) Misbruik van bevoegdheid/geen goed werkgeverschap Triple P/Tap (HR 10 november 2000, JAR 2000/249) De opzegging tijdens de proeftijd omdat de werknemer niet terstond een andere functie aanvaardt, is in strijd met het goed werkgeverschap Kantonrechter Amsterdam, 15 juli 2008 (JAR 2009/61) Ontslag tijdens proeftijd wegens zwangerschap vernietigbaar HET PROEFTIJDBEDING (5) Hof Amsterdam, 24 april 2012 (JAR 2012/127) Proeftijdontslag 1 maand vóór aanvang werkzaamheden wegens bedrijfseconomische redenen geen misbruik van bevoegdheid nu werknemer op de hoogte was van de ongunstige economische positie van de werkgever. Hof Arnhem-Leeuwarden, 14 januari 2014 Proeftijdontslag onder aanbod van een andere (minder gunstige) overeenkomst aan fitness instructeur levert geen misbruik van bevoegdheid op. Academie voor de Rechtspraktijk 4
Wet Werk en Zekerheid HET PROEFTIJDBEDING (6) Vanaf 1 juli 2014 (indien ook de Eerste Kamer het wetsvoorstel aanneemt): Mag er in een arbeidsovereenkomst aangegaan voor 6 maanden of korter geen proeftijd meer worden opgenomen. HET CONCURRENTIEBEDING Mag een werkgever een ex-werknemer aan een concurrentiebeding houden? Academie voor de Rechtspraktijk 5
HET CONCURRENTIEBEDING (2) Een beding waarbij de werknemer beperkt wordt in zijn vrijheid om na het einde van de arbeidsovereenkomst op zekere wijze werkzaam te zijn. Doel: te voorkomen dat een werknemer na uitdiensttreding bij de concurrent gaat werken waardoor het bedrijfsbelang van de ex-werkgever wordt geschaad. Vereisten: 1. Schriftelijk overeengekomen met 2. Een meerderjarige werknemer HET CONCURRENTIEBEDING (3) Wanneer kan een werkgever géén beroep doen op het concurrentiebeding? Als het beding aanmerkelijk zwaarder is gaan drukken (HR 5 januari 2007) Als de rechter het concurrentiebeding (geheel of gedeeltelijk) vernietigt In geval van schadeplichtigheid van de werkgever Academie voor de Rechtspraktijk 6
HET CONCURRENTIEBEDING (4) Het concurrentiebeding verliest zijn geldigheid indien: 1. Er sprake is van een voor de werknemer niet voorzienbare en ingrijpende functiewijziging 2. waardoor het concurrentiebeding aanmerkelijk zwaarder is gaan drukken 3. met als gevolg dat de werknemer wordt belemmerd in het vinden van een gelijkwaardige werkkring. HET CONCURRENTIEBEDING (5) Hof Arnhem, 5 juni 2012 Van monteur (LTS) naar binnendienst medewerker verkoop (HBO) Van NLG 2.850 naar EUR 2.870 Geen gebruikelijk carrièrepatroon: niet-voorzienbare en ingrijpende functiewijziging Concurrentiebeding is zwaarder gaan drukken: omzetting in relatiebeding Academie voor de Rechtspraktijk 7
HET CONCURRENTIEBEDING (6) Ook wanneer een concurrentiebeding rechtsgeldig overeengekomen is, heeft de rechter de mogelijkheid om het beding geheel of gedeeltelijk te vernietigen indien het belang van de werknemer daartoe zwaarder weegt dan dat van de werkgever tot handhaving van het beding. HET CONCURRENTIEBEDING (7) Belang werkgever: vrees voor benadeling en afbreuk aan het bedrijfsdebiet Hof Amsterdam, 1 juni 2011 (JAR 2011/14): concurrerende makelaar Hof Arnhem, 22 juni 2011 (JAR 2011/169): directiesecretaresse Belang werknemer: gebondenheid aan de branche en positieverbetering Hof Den Haag, 7 mei 2012 (JAR 2012/129: belang recruiter Academie voor de Rechtspraktijk 8
HET CONCURRENTIEBEDING (8) Als de beëindiging van de arbeidsovereenkomst leidt tot schadeplichtigheid van de werkgever, verliest het concurrentiebeding zijn werking. Dit is het geval bij: een niet-rechtsgeldig ontslag op staande voet de toepassing van een onjuiste opzegtermijn het ontslag op staande voet door de werknemer als de werkgever een dringende reden gegeven heeft. HET CONCURRENTIEBEDING (9) Wijzigingen Wet Werk & Zekerheid Vanaf 1 juli 2014: mag in een contract voor bepaalde tijd geen concurrentiebeding meer worden opgenomen tenzij daarbij schriftelijk de motivering van de werkgever wordt opgenomen waaruit blijkt dat het concurrentiebeding noodzakelijk is vanwege zwaarwegende bedrijfs-of dienstbelangen. Academie voor de Rechtspraktijk 9
HET CONCURRENTIEBEDING (10) Wijzigingen Wet Werk & Zekerheid Vanaf 1 juli 2015: verliest het concurrentiebeding niet zijn werking in geval van schadeplichtigheid, maar als het beëindigen van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van ernstig of verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever. Academie voor de Rechtspraktijk 10