Jaarverslag en Jaarrekening 2007

Vergelijkbare documenten
\fl\afl 0Jbtiito*Jt**A. otól^t^f^t*. ^^^ / 2. Accountantsrapport PriceWaterhouseCoopers

Bijlagen: 1. Jaarverslag en jaarrekening Accountantsrapport 2011

w gemeente QoSterhOUt

Jaarverslag en Jaarrekening Gemeente Oosterhout

Programmabegroting 2008

Ter inzage: 1. Beoogde verdeling 1 portefeuilles. Voorstel: 1. Het aantal wethouders voor de resterende bestuursperiode te bepalen op vier

Presentatie voor de gemeenteraad van Haarlem. Jaarverslag en jaarrekening 2013

Programmabegroting 2007

Agendapunt. Op grond van artikel 192 van de gemeentewet is de raad het bevoegd orgaan om de begroting tussentijds te wijzigen.

Raadsstuk. Onderwerp Decemberrapportage 2018 Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Jaarverslag en Jaarrekening Gemeente Oosterhout

Jaarrekening Gemeente Bunnik. Bunnik, 5 juni 2014 Open Huis gemeenteraad

Farid Chikar / juni 2017

Bijlagen: 1. Programmarekening Accountantsrapport PriceWaterhouseCoopers

Jaarverslag en Jaarrekening Gemeente Oosterhout

bedrag * begrotingsoverschot bij begroting

Raadsvoorstel agendapunt

Raadsstuk. Onderwerp Vaststelling gewijzigd Jaarverslag en Jaarrekening 2016

Bijlagen: 1. Rapport TNO Operationele eisen en systeemconcept cameratoezicht d.d. januari 2008 (cameraplan).

Voorstel van het college aan de raad. Raadsvergadering d.d. 7 juli 2016 Onderwerp: Jaarverslag en Jaarrekening 2015.

Themaraad financiën 3 april

Wat willen we bereiken? Wat gaan we daarvoor doen? Kosten

: 14 april 2014 : 12 mei : dhr. G.H.J. Weierink : Onderwerp: Synchronisatieproces Planning- & controlcyclus Montfoort en IJsselstein

Onderwerp Bestuursrapportage 2016 en Begroting 2017

Bijlage: 3 Bij welk oorspronkelijk stuk hoort de bijlage: 2009i00970 discussiememo p&c cyclus

VOORSTEL AAN DE GEMEENTERAAD

Haarlem, 23 augustus Onderwerp: Begroting Bijlagen: ontwerpbesluit, begroting

Vergadering d.d.: 14 mei 2009 agendapunt: 9. Onderwerp: Vaststelling jaarverslag/jaarrekening 2008

Jan Franx Jaarstukken 2017

QUICK SCAN PROGRAMMABEGROTING 2008 LEIDSCHENDAM-VOORBURG EN RIJSWIJK

Ontwerpbesluit pag. 3. Toelichting pag. 4. Bijlage(n): Najaarsrapportage 2016

Jaarverslag en Jaarrekening 2009

Planning & control cyclus

Financiële begroting 2016

Algemeen Bestuur. De commissie heeft geadviseerd het voorstel door te geleiden voor besluitvorming in het Algemeen Bestuur

Begrotingswijziging. Saldo primitieve begroting (2016 is incl. onvoorzien)

Raadsvoorstel 26 juni 2014 AB RV

Jaarverslag en Jaarrekening Gemeente Oosterhout

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerpbesluit pag. 5. Toelichting pag. 6

Raadsvoorstel. drs. D.M.P.G. Smolenaers 20 juni mei De raad wordt voorgesteld te besluiten:

= Datum raadsvergadering: 15 december 2010 Agenda nr.: (in te vullen door griffie) Voorstel invulling aanbevelingen rapport Sturing grote projecten

Datum: 4 juli 2014 Agendapunt: 4 Betreft: Jaarstukken 2013

Managementrapportage 2017

8 februari Begrotingswijziging

Simpelveld. Advies aan burgemeester en wethouders. Onderwerp: jaarstukken gemeente. Behandelend ambtenaar:

*Z00DC82ADBB* documentnr.: INT/M/15/15913 zaaknr.: Z/M/15/19062

Aan de Raad. BV - Financiën / SH Besluitvormend

Zuidplas. Raadsvoorstel. Aan de raad van de gemeente Zuidplas

Rv. nr.: B en W-besluit d.d.: B en W-besluit nr.:

Raadsvoorstel. Aan de gemeenteraad. categorie/agendanr. B. en W RA B 3 16/479. Raad. Onderwerp: Kadernota 2017, Berap 2016-I en MPG

Raadsvoorstel2008/19954

Managementrapportage 2016

documentnr.: INT/C/16/24902 zaaknr.: Z/C/16/27528 Raadsvoorstel

Herfstnota - financieel

Onderwerp : Zienswijzemogelijkheid programmabegroting 2018 en jaarverantwoording met resultaatbestemming 2016 Veiligheidsregio Brabant-Noord.

Bestuursrapportage 2015-I. actief en betrokken. dewolden.nl

15 maart Begrotingswijziging

Voorstel raad en raadsbesluit

Inwonerszaken 1511 BE Oostzaan

* * Statenvoorstel

College van Gedeputeerde Staten Statenvoorstel. Ontwerp-besluit pag. 4. Toelichting: pag. 5

Naam en telefoon. Coen van den Hout (9300) Afdeling. Portefeuillehouder

Omschrijving

Kwaliteit begrotingsprogramma's Gemeente Dordrecht Bijlage 2

Betreft : RAADSVOORSTEL - vaststelling jaarrekening 2006

Samenvatting resultaten. Rapportage Waarstaatjegemeente.nl (najaar 2009)

Advies: In te stemmen met de Bestuursrapportage 2014 en deze ter vaststelling aan de raad aan te bieden.

Raadsvoorstel. Aan de raad,

(ontwerp)begrotingswijziging Uitvoering Koers 2019 & 2020 OMGEVINGSDIENST REGIO UTRECHT

Wat zijn de argumenten? De financiële rechtmatigheid is een belangrijk criterium bij de beoordeling van de jaarrekening door de accountant.

FINANCIEEL PERSPECTIEF KADERNOTA

Programma 10. Financiën

Sociale Dienst Oost Achterhoek Nota Algemeen Bestuur

Financiële begroting 2015 samengevat

BIEO Begroting in één oogopslag

Raadsvoorstel GEMEENTEBESTUUR. Alle programma s. A. Roest. Voorstel om te besluiten. De Financiële Rapportage (FinRap) 2018 vast te stellen

20 september Begrotingswijziging 20 september 2018

Beslisdocument college van Peel en Maas

Meerjarenbegroting Gemeentefinanciën Bloemendaal

Bijlagen -Bijlage 1 -Jaarstukken Verslag van bevindingen

advies Jaarrekening 2013 Gemeenschappelijke Regeling Breed

RAADSVOORSTEL Rv. nr.: B&W-besluit d.d.: B&W-besluit nr.:

Beantwoording technische vragen jaarrekening 2014

HJAM Hendriks en FWT Jetten. Telefoonnummer: Managementrapportage Begrotingswijzigingen

Raadsstuk. Onderwerp Vaststelling Jaarverslag en Jaarrekening 2017

Portefeuillehouder Datum collegebesluit : 1 juni 2010 Corr. nr.:

BEGROTING 2017 PRESENTATIE

Begrotingswijziging Regionale Uitvoeringsdienst Drenthe 2019

GEMEENTE ROERMOND. Agendapuntno.: Portefeuille: Raadsvoorstelno. 2013/032/1 Datum 14 mei Onderwerp: Jaarverantwoording Aan de Gemeenteraad

VERGADERING VAN DE REGIORAAD. Van de Regioraad wordt gevraagd: Samenvatting CONCEPT. Dhr. Reneman

Stap 1 planning burgerjaarverslag

GR-taken: Aanvullende diensten:

4.2. Financiële positie en toelichting

Analyse schuldpositie gemeente Bloemendaal. * * Bedrijfsvoering. Leden van de gemeenteraad Bloemendaal Postbus AE OVERVEEN

Paginanummer opnemen! Ja, de jaarstukken 2015 zijn op 14 april 2016 door de gemeenten ontvangen.

RAADSVOORSTEL Onderwerp: Zienswijze tweede begrotingswijziging 2017 Orionis Walcheren

Financiën, ruimtelijke Ordening & Gemeentelijke Organisatie 2.6 Voor de Lelystedeling

Statenvoorstel 74/16 A

Raadsvoordracht. Onderwerp: Jaarrekening 2016

Raadsstuk. Onderwerp Bestuursrapportage Nummer 2018/ Portefeuillehouder Snoek, M. Programma/beleidsveld 7.2 Algemene dekkingsmiddelen

Transcriptie:

Jaarverslag en Jaarrekening

Jaarverslag en Jaarrekening Gemeente Oosterhout Oosterhout, 28 april 2008

Colofon Programmajaarrekening Gemeente Oosterhout Samenstelling Gemeente Oosterhout Postbus 10150 4900 GB Oosterhout Inlichtingen Tel: (0162) 489911 Fax: (0162) 423174 Email stadhuis@oosterhout.nl Internet www.oosterhout.nl 2 Programmajaarrekening

Inhoudsopgave Inleiding...5 Samenstelling College van burgemeester en wethouders...7 1. Beleidssamenvatting...9 2. Financiële Positie...12 2.1 Overzicht lasten en baten...12 2.2 Gewijzigde begroting...12 2.3 Bijzondere baten en lasten...13 2.4 Financieringspositie...14 2.5 Reserves en voorzieningen...15 2.6 Toekomstige financiële positie...16 3. Programmaverantwoording...18 1 Bestuur/gemeenteraad...20 2 Bestuur/College/ & Dienstverlening...22 3 Woonomgeving...27 4 Veilig...32 5 Verkeer & Mobiliteit...36 6 Natuur, Milieu en Afval...42 7 Bouwen en Wonen...49 8 Werk & Inkomen...56 9 Programmering van de Stad...64 10 Onderwijs, Jeugd & Voorschool...70 11 Maatschappelijke Zorg...76 12 Sport...84 13 Productondersteuning...88 14 Algemene Dekkingsmiddelen...93 BP1 Vitale en Attractieve binnenstad...98 BP2 Jong...101 BP3 Samenleving...104 4. Paragrafen...107 4.1 Lokale heffingen...108 4.2 Weerstandsvermogen...113 4.3 Onderhoud kapitaalgoederen...123 4.4 Treasury (financiering)...127 4.5 Bedrijfsvoering...128 4.6 Verbonden Partijen...138 4.7 Grondbeleid...147 4.8 Investeringsprogramma Stedelijke Vernieuwing (ISV)...152 Programmajaarrekening 3

5. Jaarrekening (financieel)...154 5.1 Inleiding...154 5.2 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling...154 5.3 Rekeningresultaat...157 5.4 Analyse op hoofdlijnen...159 5.4.1 Programma budgetten (afwijkingen)...160 5.4.2 Kapitaallasten...176 5.4.3 Personele lasten...177 5.5 Grondexploitaties...179 5.6 Investeringen...182 5.7 Balans...187 5.7.1 Balans...188 5.7.2 Toelichting op de Balans...190 5.7.3 Niet uit de balans blijkende verplichtingen...210 5.8 Ontwikkelingen na balansdatum...210 5.9 Rechtmatigheid en SiSa...210 Bijlagen...212 1. Kerngegevens...213 2. Personeelslasten in...215 3. Overzicht investeringen (diverse)...216 4. Overzicht reserves en voorzieningen... 222 5. Afkortingenlijst...225 6. Overzicht begrotingswijzigingen...228 7. Overzichten Single Information Single Audit...233 Accountantsverklaring...241 4 Programmajaarrekening

Inleiding Het jaarverslag van de gemeente Oosterhout is het uitgelezen moment om aan de gemeenraad verantwoording af te leggen voor het gevoerde beleid in het afgelopen jaar. En daarna ook aan de burgers van Oosterhout! Deze verslaglegging over de gemeentelijke prestaties en bestedingen in het jaar zijn uitwerkingen van de beleidsvoornemens die het gemeentebestuur zich ten doel heeft gesteld in de perspectiefnota en de Programmabegroting. Het jaarverslag is de logische afronding van de cyclus Politiek akkoord, Meerjarenbeleidsplan, Concernbegroting en de Concernrapportages, die een inzicht hebben verschaft in de financiële en beleidsmatige stand van zaken binnen de gemeente Oosterhout. De jaarstukken bestaan uit de navolgende 5 onderdelen: 1. Beleidsamenvatting; 2. Financiële positie (op hoofdlijnen) 3. Programmaverantwoording 4. (Verplichte) paragrafen 5. Jaarrekening (financieel) De jaarstukken zijn op basis van de nieuwe programma-indeling opgesteld, zoals deze bij het meerjarenbeleidsprogramma 2006-2010 zijn geïntroduceerd. Dit vergroot naar onze mening de herkenbaarheid van de programma s en het inzicht erin. In de programmaverantwoording hebben we consequent de 3-W vragen doorgevoerd. Dit betekent dat per programma eerst ingegaan wordt op de vraag Wat willen we bereiken. Vervolgens wordt verantwoording afgelegd over de geleverde prestaties (wat hebben we gedaan?). Tot slot wordt per programma in beeld gebracht wat de werkelijke kosten in zijn geweest en wat belangrijke afwijkingen zijn ten opzichte van de begroting. Zoals vorig jaar reeds in gang gezet, is ook nu een zogenaamde Rekening in één Oogopslag opgesteld, waarin op een meer communicatieve manier, de belangrijkste feiten en cijfers staan gepresenteerd. Deze rekening in één oogopslag is overigens samengevoegd met het burgerjaarverslag. Oosterhout, mei 2008 College van burgemeester en wethouders Programmajaarrekening 5

Leeswijzer De opbouw van de gemeenterekening is als volgt: Deel 1 en 2: In deel 1 en 2 is een samenvatting op hoofdlijnen geschreven voor zowel op de beleidsmatige verantwoording als de financiële verantwoording. Deel 3 Programmaverantwoording: Volgens de 3 W-vragen, Wat willen we bereiken, Wat hebben we ervoor gedaan en Wat heeft het gekost de toelichting op de programma s. De beleidsspeerpunten vallende binnen deze programma s zijn afzonderlijk toegelicht. Hiernaast wordt er onder Wat heeft het gekost een toelichting gegeven op financiële afwijkingen. Deel 4 Paragrafen Hierin zijn de diverse paragrafen opgenomen, die in de nieuwe voorschriften 2004 (Besluit Begroting & Verantwoording) verplicht zijn opgenomen. Het betreft dezelfde paragrafen die reeds in de programmabegroting zijn opgenomen, aangevuld met een paragraaf omtrent Investeringsprogramma Stedelijke Vernieuwing (ISV). Deel 5 Jaarrekening (financieel) Dit onderdeel is het financiële deel van de jaarverantwoording met de toelichting van de afwijkingen per programma, de investeringen, balans en bijzondere onderwerpen zoals de Algemene Uitkering. Ook cijfermatige onderdelen welke door de programma s heenlopen worden hier centraal toegelicht in plaats van op de programma s zelf. Dit betreft de personele lasten en de kapitaallasten. 6 Programmajaarrekening

Samenstelling College van Burgemeester en Wethouders W.H. Huijbregts-Schiedon, Burgemeester Portefeuille: Integrale veiligheid Dienstverlening Regionale samenwerking en externe oriëntatie Burgerparticipatie Begraafplaats Overige wettelijke taken J. van Brummen, Wethouder Portefeuille: Verkeer en mobiliteit Grondzaken Volksgezondheid Maatschappelijke zorg (Wet maatschappelijke ontwikkelingen) Ontwikkelingsproject Vrachelen IV/V Bijzonder programma Samenleving J.W.A. Boers, Wethouder Portefeuille: Woonomgeving (wegen, integraal beheer openbare ruimte, openbaar groen, buurt- en wijkbeheer, speelvoorzieningen, dorps- en buurthuizen) Sport Detailhandel, middenstand en horeca Evenementen Ouderenbeleid Bijzonder programma Centrum+ Programmajaarrekening 7

Y.C.M.G. de Boer, Wethouder Portefeuille: Stedelijke ontwikkeling en ruimtelijke ordening Economische zaken Toerisme en recreatie Monumenten en archeologie F.C. Gerbrands, Wethouder Portefeuille: Middelen (financiën, personeel en organisatie, ICT, facilitaire zaken) Communicatie Natuur, milieu, water en afval Agrarische zaken Nutsvoorzieningen C.P.W. Bode- Zopfi, Wethouder Portefeuille: Sociale zekerheid Inburgering Onderwijs, voorschool en kinderopvang Jeugdbeleid Cultuur Wonen Ontwikkelingsproject Slotjes-Midden Bijzonder programma Jong 8 Programmajaarrekening

1. Beleidssamenvatting De belangrijkste conclusie van deze jaarrekening is dat er sprake is van een gezond financieel evenwicht tussen de kosten en opbrengsten van de gemeente. De jaarrekening sluit met een totaal positief saldo van 4,4 miljoen. Dit wordt uiteraard sterk beïnvloed door eenmalige voor- en nadelen delen ten opzichte van de begroting. Wanneer deze eenmalige resultaten geëlimineerd worden uit dit resultaat, is de conclusie dat het resultaat beperkt positief is. Per programma zijn de belangrijkste beleidsmatige ontwikkelingen als volgt te omschrijven: Bestuur college en dienstverlening In zijn organisatiebrede servicenormen vastgesteld ten aanzien van postafdoening en telefonische bereikbaarheid. Daarnaast zijn voor diverse specifieke producten, bijvoorbeeld voor producten van de balie publiekszaken en het beheer van de openbare ruimte, servicenormen vastgesteld. In september is voorts een campagne van start gegaan onder het motto: Jij maakt de stad. Deze campagne is een brede uitnodiging aan iedereen in de stad (bedrijven, bewoners, bezoekers) om mee te bouwen aan Oosterhout familiestad. Verder is de strategische agenda West-Brabant 2008-2011 in december definitief vastgesteld. Woonomgeving In is het beleid met betrekking tot buitenspelen vastgesteld. Kern van het beleid is dat de openbare ruimte een plek is waar gespeeld kan en mag worden. Verder heeft de gemeenteraad in mei een visie vastgesteld voor de vier kwadranten van het Slotbossetorenpark. De honden uitlaatstroken zijn per 1 juli operationeel geworden. Afgelopen jaar is ook gestart met de fysieke herinrichting van de Larenbuurt. Veilig Met betrekking tot het knelpunt paraatheid van de brandweer is eind een nota aan de gemeenteraad voorgelegd. De gemeenteraad heeft vervolgens gelden beschikbaar gesteld ten behoeve van de nieuw te bouwen kazerne. De planning is dat de nieuwe brandweerkazerne in het najaar van 2009 is gerealiseerd. In het kader van het bijzondere programma Centrum+ zijn afspraken gemaakt over meer zichtbaarheid en aanwezigheid van de politie. Ook heeft cameratoezicht in verder gestalte gekregen en is een Servicepunt handhaving in de binnenstad gerealiseerd. Verkeer en mobiliteit Het mobiliteitsplan is het afgelopen jaar vastgesteld door de gemeenteraad. Verder is er een bestuursovereenkomst voor deelname aan de Quick Win A27/Oosterhout zuid getekend. Eind is voorts HOV (Volans) officieel van start gegaan op het tracé Etten-Leur Breda. De HOV naar Oosterhout zal in 2010 gaan rijden. De komende periode zullen de haltes en de toegankelijkheid van de bushaltes worden voorbereid. De provincie heeft eind aangegeven niet in te stemmen met het experiment gratis openbaar vervoer op de buurtbussen. In is nadrukkelijk uitvoering gegeven aan het intensiveren van de handhaving van het parkeerbeleid. Natuur, milieu en afval In zijn maatregelen voorbereid om te voldoen aan de Europese Kaderrichtlijn Water. In deze richtlijn staan resultaatverplichtingen voor de ecologische en fysisch-chemische kwaliteit van water. Ook zijn het afgelopen jaar diverse rioolreparaties uitgevoerd. Daarnaast is gestart met het onderzoeken van de mogelijkheden tot infiltratie van regenwater. Afvalinzameling heeft het afgelopen jaar in het teken gestaan van de ondergrondse containers. Programmajaarrekening 9

Bouwen en wonen De uitwerking van het voor Dorst vastgestelde structuurplan is het afgelopen jaar gestart. Ditzelfde geldt voor Oosterhout Oost. Voor dit vervolgproces is een Plan van Aanpak vastgesteld en door de gemeenteraad een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld. Met betrekking tot Vrachelen 4/5 heeft de raad in september een structuurplan vastgesteld. Er wordt thans een stedenbouwkundig verkavelingsplan opgesteld. De Raad van State heeft in september de goedkeuring door Gedeputeerde Staten van het bestemmingsplan voor de Zwaaikom deels vernietigd. GS moeten nu een nieuw goedkeuringsbesluit nemen. Over opzet en aanpak van de herstructurering van Slotjes- Midden is in het afgelopen jaar met Cires overeenstemming bereikt. In de perspectiefnota 2008 is de ontwikkeling van het Santrijngebied en realisatie van het Huis van Cultuur verder ingekaderd. Werk en inkomen In is de regionale inventarisatiefase voor het terugbrengen van de administratieve lasten afgerond. In 2008 wordt in regionaal verband gewerkt aan de implementatie. De revitalisering van Vijf Eiken is begin daadwerkelijk gestart. Ook is in een Bedrijvenenquête gehouden. De uitkomsten worden begin 2008 verwacht. Het afgelopen jaar heeft het benaderen van organisaties en ondernemers over de mogelijkheden van subsidieregelingen en werkgelegenheidstrajecten voor uitkeringsgerechtigden gestalte gekregen. Ook wordt de Work First aanpak voor iedereen uit de doelgroep ingezet. Programmering van de stad Het college heeft begin een besluit genomen over de manier waarop het feest Oosterhout 200 jaar stadsrechten gevierd gaat worden. In het najaar is een publiciteitscampagne gestart om de bevolking te enthousiasmeren om mee te denken over en doen aan een feestweek in juli 2009. De voorbereidingen voor de nieuwe cultuurnota zijn in gestart. Ook zijn de uitgangspunten voor een Huis van Cultuur vastgesteld. Daarnaast is vorig jaar gestart met het ontwerpen van een toekomstvisie Openluchttheater Paterserf. Het aantal jongeren dat Outflow bezoekt is veel groter dan was geprognosticeerd. Dit heeft ertoe geleid dat eind is gestart met een evaluatie en herijking van het ondernemingsplan. Onderwijs, Jeugd en voorschool In zijn er concrete stappen gezet met betrekking tot het realiseren van een MBO-vestiging in Oosterhout. Dit heeft er toe geleid dat met ingang van het schooljaar 2008-2009 wordt gestart met een MBO-opleiding binnen Oosterhout. Verder is er een haalbaarheidsonderzoek in de regio West- Brabant naar een Centrum voor Jeugd en Gezin afgerond. De gemeenten in West-Brabant hebben ingestemd met de kenmerken waaraan een Centrum voor Jeugd en Gezin zou moeten voldoen. Er zijn voorts afspraken gemaakt om segregatie in het onderwijs tegen te gaan. Maatschappelijke Zorg In zijn de Beleidsnota s Wmo ( Oosterhout is van iedereen ) en lokaal gezondheidsbeleid 2008 2011 ( Oosterhout stimuleert gezonde samenleving ) afgerond. Beide nota s zijn begin 2008 vastgesteld. Het afgelopen jaar is tevens een besluit genomen over de opzet van de woonzorgvoorziening Dommelbergen. Verder is het onderzoek naar de knelpunten en schoonmaak bij buurthuizen afgrond. Sport Achterstallig onderhoud bij diverse sportaccommodaties is in opgepakt. Er is thans geen sprake meer van achterstallig onderhoud. Ook is de renovatie van de zwemvoorziening Arkendonk afgerond en is er gestart met de renovatie van recreatieoord de Warande. Arkendonk heeft voorts in samenwerking met andere gemeentelijke zwembaden een programma opgezet en uitgevoerd op het gebied van spelmaterialen. 10 Programmajaarrekening

Centrum+ Het convenant Horeca tussen overheid (gemeente en politie) en ondernemers is in getekend. Het afgelopen jaar is tevens het cameratoezicht voorbereid. Zo zijn in overleg met de politie de locaties geïnventariseerd waar de camera s geplaatst kunnen worden. Horeca, winkeliers, bewoners en toeristisch-recreatieve sector worden betrokken bij de aanpak van de binnenstand en uitvoering van het Actieprogramma. In het Convenant Veilig Uitgaan zijn de werkafspraken tussen horecaondernemers, politie, justitie en gemeente vastgelegd. In heeft verder het overgrote deel van de ondernemers een handtekening gezet onder het convenant Oosterhout Ruimt Op. Het afgelopen jaar is tevens een proef gehouden met spreiding van de sluitingstijden van de horeca. Jong Tijdens de zomervakantie van zijn wekelijks sportactiviteiten voor kinderen aangeboden in de verschillende Oosterhoutse wijken en op de Markt. In de tweede week van de kerstvakantie is een driedaags cultureel jongerenfestival gehouden op De Heuvel. Verder is in het actieprogramma Jong opgesteld. Hiervoor zijn jonge Oosterhouters geconsulteerd. Ook zijn sinds juli zijn zapbudgetten beschikbaar voor jongeren die in de stad iets willen organiseren. Samenleving Het programma Samenleving spreekt over het vergroten van binding tussen burgers onderling en tussen burgers en de overheid. De binding ontstaat en groeit door te participeren in de samenleving. heeft in het teken gestaan van de uitwerking van dit programma. Programmajaarrekening 11

2. Financiële positie Het resultaat van de jaarrekening is bepaald op basis van het door de gemeenteraad vastgestelde beleid en met inachtneming van de kaders, die in het meerjarenbeleidsplan (perspectiefnota), begroting zijn vastgelegd. Voor zover besluitvorming over toevoeging c.q. onttrekking aan reserves reeds heeft plaatsgevonden is deze eveneens in de exploitatie verwerkt, echter wel zichtbaar gemaakt via een apart programma. 2.1 Overzicht lasten en baten totaal De jaarrekening sluit met een totaal positief saldo van 4,4 miljoen. Overeenkomstig de BBV is het resultaat afzonderlijk vermeld op de balans. De actuele begroting sloot met een overschot van 105.000. Ten opzichte van deze aangepaste begroting is het totale rekeningresultaat 4,3 miljoen positiever dan geraamd. In de onderstaande tabel zijn de rekeningcijfers vergeleken met de bijgestelde begroting na wijzigingen in. Exploitatie Rekening Begroting na wijzigingen Verschil Lasten 131.114 125.195 5.919 Baten 125.497 116.795 8.702 Subtotaal programma s 5.617 8.400-2.783 Storting in reserves 2.033 1.104 929 Onttrekking aan reserves 12.043 9.609 2.434 Saldo na reserves -4.393-105 -4.288 2.2 Gewijzigde begroting De programmabegroting, zoals deze in november 2006 is vastgesteld sloot met een positief saldo van 380.000. Nadien heeft de Raad besloten tot een aantal wijzigingen van de begroting, waarna dit positieve begrotingssaldo op dit moment 105.000 bedraagt. Onderstaande tabel geeft inzicht in de betreffende wijzigingen: Programmabegroting 380.000 Positief Extra bijdrage WAVA -405.000 Nadeel Hogere netto opbrengst OZB a.g.v. hogere WOZ waarde 368.000 Voordeel Lagere algemene uitkering a.g.v. hogere WOZ waarde -252.000 Nadeel Administratieve correctie 14.000 Voordeel Actuele begrotingssaldo 105.000 Positief 12 Programmajaarrekening

2.3 Incidentele voor- en nadelen Om een goed beeld te geven omtrent het structurele karakter van het rekeningresultaat, is onderstaand een analyse gemaakt van de incidentele voor- en nadelen. Hierbij zijn alleen de grotere incidentele posten (> 100.000) betrokken om op hoofdlijnen een goed beeld te geven. Door deze te onttrekken aan het rekeningresultaat ontstaat onderstaand beeld. Cijfermatig overzicht structureel resultaat: Bedragen * 1.000 Totale rekeningsresultaat 4.393 + Incidentele voordelen 10.646 -/- Incidentele nadelen 6.318 + Structureel rekeningresultaat 65 + Het totale resultaat over het bedraagt 4.291.000. Dit is het resultaat waarbij incidentele voordelen en nadelen zijn meegenomen. Incidentele voordelen waren er voor een bedrag van 9.945.000 en nadelen van 6.104.000. Het gewone exploitatieresultaat bedraagt 481.000 positief. De volgende incidentele voordelen ten opzichte van de begroting zijn opgenomen in het rekeningresultaat: Bedragen * 1.000 Winstnemingen grondexploitatie 5.819 Inkomsten algemene uitkering over voorgaande jaren 360 Voordeel kapitaallasten 2.204 Lagere kosten elektra 239 Lagere kosten invoering omgevingsvergunning 105 Geen kosten experiment fijnmazig openbaar vervoer 80 Niet benutten stelpost verbeteren dienstverlening 100 Vrijval voorziening grondexploitatie Weststad 2 709 Vrijval "oude" balansposten 298 Onttrekking reserve inkomensdeel WWB ivm tekort 650 BTW afrekening 82 Totaal 10.646 Programmajaarrekening 13

De volgende incidentele nadelen ten opzichte van de begroting zijn opgenomen in het rekeningresultaat: Bedragen * 1.000 Extra bijdrage WAVA/!GO 3.537 Hogere kosten uitvoering FPU regeling 92 Extra storting in de voorziening non-activiteit 152 Kosten Oud Brabant 1.010 WOZ kosten/ samenwerking Breda 352 Storting in voorziening verwacht extra verlies Zwaaikom 550 Verplaatsing mast T-mobile Dorst 55 Hogere kosten herstelwerk openbaar groen 356 Storting in voorziening voor dubieuze debiteuren sociale zaken 214 Totaal 6.318 Het geschoonde resultaat in bedraagt dus circa 65.000. 2.4 Financieringspositie De financieringspositie geeft aan dat er per ultimo een financieringsoverschot bestaat van 37 miljoen. Hiervan kan het volgende overzicht worden weergegeven: Bedragen * 1.000 Ultimo Ultimo 2006 - Reserves 122.448 95.574 - Resultaat jaarrekening 4.393 37.251 - Voorzieningen 8.124 11.989 - Langlopende geldleningen 34.818 37.873 Subtotaal 169.783 182.687 - Materiële vaste activa 105.322 98.819 - Immateriële vaste activa 441 459 - Financiële vaste activa 27.554 26.005 Subtotaal 133.317 125.283 Financieringsoverschot 36.466 57.404 Het financieringsoverschot is in afgenomen. Dit wordt met name veroorzaakt door de vermindering van de voorzieningen en de aflossing van langlopende geldleningen. Gecombineerd met een stijging van de activa betekent dit overigens dat we investeringen veelal kunnen financieren met eigen vermogen. 14 Programmajaarrekening

2.5 Reserves en voorzieningen De reservepositie geeft het volgende beeld: Bedragen * 1.000 Omschrijving Ultimo Ultimo 2006 - Algemene reserves (kernreserves) 83.838 56.824 - Reserves grondexploitatie 22.796 24.698 - Bestemmingsreserves 15.814 14.052 - Egalisatierekeningen 475 282 - Voorzieningen 7.649 11.707 - Exploitatiesaldo 4.393 37.251 Totaal 134.965 144.814 Er is een toename van de reservepositie zichtbaar, hetgeen met name veroorzaakt wordt door het positieve resultaat over. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de toelichting op de balans, onderdeel reserves en voorzieningen. Programmajaarrekening 15

2.6 Toekomstige financiële positie De jaarrekening bevestigt het beeld dat geschetst is in de begroting 2008. De financiële huishouding is goed op orde te noemen. De financiële positie is voldoende stabiel om tegenvallers op te kunnen vangen. Binnen deze jaarrekening valt een aantal aanvullende tegenvallers op, welke richting de begroting 2009 een belangrijke rol kunnen gaan spelen: Tekort binnen het inkomensdeel van de wet Werk & Bijstand: 696.000. Het tekort lijkt een wat structureel karakter te krijgen. Dit jaar kan het tekort nog grotendeels gefinancierd worden uit de daartoe gevormde reserve. De jaren erna kan aanpassing van de begroting noodzakelijk zijn, als deze trend zal doorzetten; De jaarlijkse bijdrage (inclusief nabetaling) aan WAVA staat reeds jaren onder druk; Hogere exploitatiekosten van de Bussel. Zonder bijsturing lijken de kosten van de Bussel structureel te stijgen door de aanzienlijke stijging van de uitkoopsommen en auteursrechten en er een verlies wordt geleden op theatervoorstellingen. Deze tegenvallers, inclusief het geschetste meerjarenbeleid van de begroting 2008 (de jaren 2010 en 2011 worden naar verwachting negatief), hebben grote gevolgen voor de toekomstige begrotingen. Het college heeft in de begroting 2008 hiervoor al zogenaamde uitwerkingsopdrachten geformuleerd. Deze worden nu nog belangrijker om de toekomstige ambities te kunnen realiseren. De uitwerkingsopdrachten waren: - Het integreren van het voormalige jongerencentrum Kaszah in bestaande dorpshuis te Dorst; - Het samenvoegen qua werkzaamheden van het Uitpunt en het VVV; - Het onderzoeken of één bibliotheekfiliaal gesloten kan worden met de komst van het Huis van Cultuur; - Het realiseren van efficiencyvoordelen in het Huis van Cultuur door het aanstellen van één (gebouwen)manager - Het opzetten van een pool voor scootermobielen om zo te komen tot een efficiëntere inzet van deze mobielen; - Het inzetten van mogelijke inkomsten als gevolg van de invoering van bestuurlijke boetes, ter dekking van de nu reeds ingezette extra investeringen op het gebied van handhaving. - Het kritisch bekijken van de huidige parkeertarieven in brede zin na de parkeerevaluatie; - Het uitbrengen van een gemeentebreed (maandelijks) informatiemagazine, waarbij informatie vanuit zowel cultuur, de Bussel, sport, ruimtelijke ordening e.d. gecombineerd uitbrengt. Dit in plaats van separate informatieverstrekking; - Het nader onderzoeken van de kosten en opbrengsten van de kermis, inclusief beleidsmatige keuze hierin; - Het nader onderzoeken van het beleid op het gebied van verstrekken van elektrotechnische voorzieningen van evenementen, standplaatshouders, marktkooplieden en kermissen. - Het opnieuw aanbesteden van het leerlingenvervoer, waarbij rekening is gehouden met vereenvoudiging van het proces, inclusief betere verankering van dit proces in de organisatie. - Het nader onderzoeken van de mate van kostendekkendheid van de belangrijkste leges; - Het opnieuw praktisch formulieren van het beleid op het gebied van reclame-uitingen in de stad (o.a. op lantaarnpalen). - Het uitwerken van een zogenaamde uitsterfconstructie van de individuele woonkostensubsidie. Deze regeling moet gezien worden als een aanvullende regeling bovenop de huurtoeslag voor personen met een laag inkomen die in een serviceflat of aanleunwoning wonen. Het college kiest voor een uitsterfconstructie om zodoende de regeling voor de huidige gebruikers voort te zetten, maar te beëindigen voor nieuwe personen. 16 Programmajaarrekening

De reservepositie van de gemeente groeit. In de perspectiefnota 2008 en in de begroting 2008 is een beeld geschetst van de beschikbare ruimte binnen de vrije reserve. Daarbij is tevens een beeld geschetst van toekomstige inkomsten en uitgaven ten gunste c.q. ten laste van deze vrije reserve. Dit beeld wordt via de perspectiefnota 2009 wederom geactualiseerd (wordt gelijktijdig gepresenteerd met deze programmarekening). Sturing op de inkomsten om zodoende ook de ambities in meerjarig perspectief te kunnen blijven realiseren is een vereiste. Voor de overige mogelijke risico s die van invloed zijn op de toekomstige financiële positie van de gemeente wordt verwezen naar de paragraaf Weerstandsvermogen (blz. 114). Programmajaarrekening 17

3. Programmaverantwoording In dit hoofdstuk presenteren we aan de hand van 14 vaste programma s (13 beleidsprogramma s en 1 financieel georiënteerd programma) en drie flexibele programma s het programmaplan van de gemeente Oosterhout. Onderstaand zijn de rekeningcijfers per programma vergeleken met de bijgestelde begroting na wijzigingen in. Programma Rekening Begroting na wijzigingen Verschil Bestuur/ Gemeenteraad 936 982-46 Bestuur/ College & Dienstverlening 3.130 3.284-154 Woonomgeving 12.551 15.801-3.250 Veilig 3.069 2.949 120 Verkeer & Mobiliteit 330 944-614 Natuur, Milieu & Afval 93 389-296 Bouwen en Wonen -1.069 1.918-2.987 Werk & Inkomen 13.594 6.735 6.859 Programmering van de Stad 4.233 4.090 143 Onderwijs, Jeugd & Voorschool 5.283 5.758-475 Maatschappelijke Zorg 10.667 10.846-179 Sport 3.036 3.152-116 Productondersteuning 1.710 1.721-11 Algemene dekkingsmiddelen -52.235-50.449-1.786 Centrum+ 211 180 31 Jong 78 100-22 Samenleving 0 0 0 Subtotaal programma's 5.617 8.400-2.783 Stortingen in reserves 2.033 1.104 929 Onttrekking aan reserves 12.043 9.609 2.434 Totaal resultaat -4.393-105 -4.288 In elk programma zijn drie kaderstellende kernvragen uitgewerkt: Wat willen we bereiken? Geformuleerd in de volgende onderdelen: - Algemene doelstelling - Relevante beleidsdocumenten - Outcome- indicatoren Wat hebben we daarvoor gedaan in? Geformuleerd in de volgende onderdelen: - Gerealiseerde activiteiten - Output- indicatoren 18 Programmajaarrekening

Wat heeft het gekost? Geformuleerd in de volgende onderdelen: - Kosten en Opbrengsten - Specificatie saldo naar beleidsonderdelen - Belangrijke mutaties (de toelichting van deze mutaties is opgenomen onder de financiële begroting) Voor het totaaloverzicht van de financiële mutaties binnen het programma is tevens in beeld gebracht de meer of minder inzet van eigen personele uren en de mutatie in kapitaallasten. Beiden onderdelen worden in de financiële jaarrekening integraal toegelicht. Binnen de financiële toelichting wordt een aantal afkortingen gebruikt, namelijk: V: voordelig N: Nadelig B: Baten L: Lasten Het beantwoorden van de drie vragen lijkt eenvoudig, maar de praktijk is toch weerbarstig. In praktijk blijkt het erg lastig te zijn om doelstellingen SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdgebonden) te formuleren. Programmajaarrekening 19

Programma 1 Bestuur Portefeuillehouder: Gemeenteraad/ W.H. Huijbregts- Schiedon at willen we bereiken? Algemene doelstelling De gemeenteraad stelt de kaders voor het gemeentelijk beleid en controleert het college van B&W op de uitvoering hiervan. Daarnaast vervult de gemeenteraad de volksvertegenwoordigende rol. Relevante beleidsdocumenten Reglement van Orde van de Gemeenteraad Gedragscode Gemeenteraad Instructie voor de griffier Diverse verordeningen, w.o. o Verordening op de Rekenkamer o Verordening inzake het burgerinitiatief o Verordening op de vergoeding aan gemeenteraadsfracties at hebben we daarvoor gedaan in? Programma 1 Bestuur DOELSTELLING / BEOOGD RESULTAAT RESULTAAT Effectdoelstelling Verkleinen afstand politiek-burgerij Kaderstellende/contolerende rol raad Introductie Gast van de Raad Nieuws Gemeenteraad: o.a. bij begroting Initiatief om te komen tot meer heldere rol van raad in het kader van Verbonden Partijen 20 Programmajaarrekening

at heeft het gekost? Kosten en opbrengsten (bedragen * 1.000) Exploitatie Rekening 2006 Begroting Rekening Saldo Lasten 980 981 936 45 Baten 0 0 0 0 Subtotaal product 980 981 936 45 Storting in reserves 0 0 0 0 Onttrekking aan reserves 0 0 0 0 Saldo na reserves 980 981 936 45 Specificatie beleidsonderdelen Omschrijving Rekening Lasten Rekening Baten Rekening Saldo Begroting Saldo Kosten van de gemeenteraad 525-525 525 Griffie 352-352 381 Rekenkamer 59-59 75 Totaal 936-936 981 Het resultaat op dit programma wordt als volgt gespecificeerd: Nr. Mutaties L/B V/N Bedrag 1. Lagere kosten raad en ondersteuning raad L V 43 Toelichting van de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de rekening 2006: Mutaties L/B V/N Bedrag Niet van toepassing. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het onderdeel Financiële jaarrekening. Programmajaarrekening 21

Programma 2 Bestuur/ College en Dienstverlening Portefeuillehouder: W.H. Huijbregts- Schiedon/ F.C. Gerbrands at willen we bereiken? Voor dit programma is in het MJBP 2006-2010 de volgende algemene doelstelling verwoord: De gemeente Oosterhout kenmerkt zich door een daadkrachtig bestuur van de stad, een goed contact tussen burgers en bestuur en een verdere verbetering van de dienstverlening. Verschillende effectdoelstellingen zullen bijdragen aan bovenstaande algemene doelstellingen. De onderstaande effectdoelstellingen zijn concreet benoemd: - Klanten kunnen vragen en aanvragen op een gemakkelijke manier afhandelen met de gemeente en zijn tevreden over de toegankelijkheid van de gemeentelijke organisatie en producten. - Verwachtingen van klanten en de prestaties van de gemeente zijn transparant. - Bestuur en organisatie zijn extern georiënteerd zodat de Oosterhoutse samenleving optimaal wordt geïnformeerd en wordt betrokken bij het bouwen aan Oosterhout familiestad. Outcome- indicatoren Burgerindicator (Burgerijenquête) Score 2002 Score 2006 Doelstelling Score Waardering aanbod en kwaliteit van -- 6,9* 7,5 7,3 gemeentelijke info; Behandeling aan de telefoon 6,9 6,6 p.m. 6,8 Snelheid inhoudelijke afdoening brief 5,3 5,2 6,0 5,3 Wachttijd balies in de publiekshal 6,4 5,4 6,5 5,5 Behandeling in het stadhuis 7,7 7,5 7,7 7,6 Dienstverlening door de gemeente 6,9 6,8 7,0 6,9 Ontvangstbevestiging gehad op brief aan de 79% 84% p.m. 82% gemeente Vertrouwen in de overheid algemeen -- 4,4 p.m. 4,7 Vertrouwen in de lokale overheid -- 4,4 p.m. 4,7 Beoordeling gemeentelijke regels -- 6,4 p.m. 6,5 Beoordeling gemeentebestuur -- 5,6 p.m. 5,4 22 Programmajaarrekening

Burgerindicator uit de Benchmarking Publiekszaken: bron VNG SCORE 2005 SCORE 2006 DOEL- STELLING SCORE Totaaloordeel klanttevredenheid 7,0 7,3 7,5 7,7 Geboden service 7,1 7,7 8,0 7,7 Wachttijd max. 10 minuten onbekend 57% 90% 79% Wachttijd max. 20 minuten onbekend 81% 98% 98% Aantal aanvragen via digitaal loket nvt 600 1.500 1.371 Afhandeltijd aanvragen digitaal loket in aantal nvt 3 3 3 werkdagen Telefonische dienstverlening bij Telefonisch Informatie Centrum (oordeel over de wijze waarop men is geholpen) onbekend 7,4 7,5 7,1 at hebben we daarvoor gedaan in? Programma 2 Bestuur/ College en Dienstverlening Doelstelling/beoogd resultaat Resultaat Effectdoelstelling Klanten kunnen vragen en aanvragen op een gemakkelijke manier afhandelen en zijn tevreden over de toegankelijkheid van de gemeentelijke organisatie en producten Digitale dienstverlening: in 65% van de totale dienstverlening via internet. Het college heeft in februari ingestemd met de aanschaf van een midoffice. Momenteel vindt de implementatie plaats volgens planning. Concrete uitbreiding bestaat uit: - Afspraken met balie die vanuit huisadres kunnen worden geboekt; - Melding openbare ruimte; - Melden naamgebruik; - Digitaal klachtenformulier; - WOZ/digitaal bezwaar indienen WOZ. Eén telefoonnummer voor de overheid: voorbereidingen in, gereed in 2008. Modernisering Gemeentelijke Basisadministratie: start 1/1/, resultaat in 2010. De gestelde norm van 65% aangaande elektronische dienstverlening is eind gehaald. De ontwikkeling van het Klant Contact Centrum vindt plaats. De ontwikkeling loopt door tot de periode 2010-2015. Hoewel de ontwikkelingen t.a.v. de modernisering van de GBA van rijkswege zijn uitgesteld, heeft de gemeente Oosterhout in de 2 e helft van een plan van aanpak m.b.t. de basisregistratie personen opgesteld. Implementatietijdstip is mede afhankelijk van de landelijke ontwikkelingen (interne planning: 1/1/2010 gereed). Programmajaarrekening 23

Effectdoelstelling Verwachtingen van klanten en prestaties gemeente transparant maken. Invoeren van servicenormen: in 2006 worden concrete servicenormen opgesteld voor de frontoffice. Vanaf wordt dit uitgebreid over de totale dienstverlening (brieven, telefonische bereikbaarheid, bezwaarschriften). Servicenormen zijn vastgesteld en gecommuniceerd in juli. Hierin zijn meteen al organisatiebrede normen opgenomen over brieven en telefonische bereikbaarheid. Ook het beheer van de Openbare Ruimte vormt onderdeel van de huidige versie. Effectdoelstelling Bestuur en organisatie zijn extern georiënteerd zodat de Oosterhoutse samenleving optimaal wordt geïnformeerd en betrokken bij het bouwen aan Oosterhout familiestad Proactieve communicatiestrategie: evaluatie nota inspraak en interactieve beleidsvorming in 4 e kwartaal 2006. Verdere professionalisering lokale omroep ORTS: 4 e kwartaal 2006 concreet uitvoeringsplan, 1 e kwartaal outputcontract van kracht. Regionaal Ontwikkelingsfonds: deelname aan dit fonds. Strategische agenda West-Brabant. De nota inspraak en interactieve beleidsvorming wordt momenteel herzien. Parallel daar aan loopt de herziening van de kadernota Communicatiebeleid. Verwacht wordt dat deze nieuwe nota s in het 4 e kwartaal 2008 geïmplementeerd worden. Met ingang van 1 januari is een outputcontract met de ORTS aangegaan voor de duur van twee jaar met de intentie het contract te verlengen. Voor de uitvoering van de activiteiten uit het outputcontract is jaarlijks een bedrag van 35.000 beschikbaar gesteld. In januari 2008 heeft een tussentijdse evaluatie van het outputcontract plaatsgevonden. De gemeenteraad van Oosterhout heeft in als vulling voor het fonds eenmalig een bedrag van één euro per inwoner beschikbaar gesteld (totaal 52.894). Het regionaal ontwikkelingsfonds is een initiatief vanuit de samenwerking West-Brabant. Het fonds is per 1 januari 2008 van start gegaan. De strategische agenda West-Brabant 2008-2011 is in december definitief vastgesteld. Digitale dienstverlening Met de installatie van een Midoffice worden de mogelijkheden van internetdienstverlening aanzienlijk uitgebreid. Stappen in het proces van een aanvraag worden digitaal genomen hetgeen de afhandelsnelheid en transparantie ten goede komt. Het systeem is in augustus operationeel geworden met 5 elektronische formulieren en een lokale Persoonlijke Internet Pagina voor het volgen van de status van deze 5 formulieren. Het afgelopen jaar is het benodigde aantal elektronische formulieren toegevoegd, zodat de 65% digitale dienstverlening is gerealiseerd. Communicatie: De focus heeft in gelegen op het neerzetten, van, en het betrekken van burgers bij, het concept Oosterhout familiestad. In september is een campagne van start gegaan onder het motto: Jij maakt de stad. Deze campagne is een brede uitnodiging aan een ieder in de stad (bedrijven, bewoners, bezoekers) om mee te bouwen aan Oosterhout familiestad. Het ontwerp van het logo, de productie en inzet van een groot aantal communicatiemiddelen is dan ook gerealiseerd in. 24 Programmajaarrekening

Verordeningen transparant De wijzigingen in de tekst van verordeningen zijn in de tekst verwerkt (consolidatie). De gemeente Oosterhout is hierdoor gereed om aan te sluiten bij het landelijk project publicatie regelgeving op het internet. Bovendien loopt de gemeente vooruit op de wetswijziging waarbij publicatie van verordeningen op het internet verplicht wordt gesteld. OVERIGE INDICATOREN Percentage gegronde bezwaar- en beroepschriften (cijfer 2005) Percentage ongegronde bezwaar- en beroepschriften (cijfer 2005) SCORE 2005 SCORE 2006 PROGNOSE AMBITIE SCORE 28,5% 22,2% 25,0% ******* 64.3% 66,7% 70,0% ******* at heeft het gekost? Kosten en opbrengsten (bedragen * 1.000) Exploitatie Rekening 2006 Begroting Rekening Saldo Lasten 3.949 3.965 4.090-125 Baten 747 681 960-279 Subtotaal product 3.202 3.284 3.130 154 Storting in reserves 0 0 0 0 Onttrekking aan reserves 156 0 75-75 Saldo na reserves 3.046 3.284 3.055 229 Specificatie beleidsonderdelen Omschrijving Rekening Lasten Rekening Baten Rekening Saldo Begroting Saldo College 1.066-1.066 964 Bestuurs- en managementondersteuning 948 1 947 997 Intergemeentelijke samenwerking 175-175 144 Publieksdiensten 1.901 959 942 1.180 Totaal 4.090 960 3.130 3.285 Programmajaarrekening 25

Specificatie mutatie reserves Storting in reserves Lasten n.v.t. Onttrekking aan reserves Baten Reserve investeringsprojecten: ter dekking van de kapitaallasten van het krediet OL2000. 75 Het resultaat op dit programma wordt als volgt gespecificeerd: Nr. Mutaties L/B V/N Bedrag 1. Extra kosten college: representatie en overige L N 71 kosten 2. Meer pasoorten en identiteitskaarten verstrekt L/B V 51 3. Meer rijbewijzen verstrekt L/B V 131 4. Lagere kosten verkiezingen L V 57 5. Hogere kosten commissie ombudsman en mediation. L N 21 Toelichting van de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de rekening 2006: Mutaties L/B V/N Bedrag Documenten: in verband met de introductie van het V V 131 NRD en vervanging van het bromfietscertificaat in een rijbewijs, zijn de baten in t.o.v. 2006 onevenredig hard toegenomen. Verkiezingen: In heeft maar één verkiezing L V 72 plaatsgehad; in 2006 twee. Daarnaast rustten er in 2006 kosten van communicatie op het saldo, in niet. Ten opzichte van 2006 zijn de kosten van intergemeentelijke samenwerking gestegen door het besluit om één euro per inwoner beschikbaar te stellen voor het regionaal ontwikkelingsfonds. L N 53 Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het onderdeel Financiële jaarrekening. 26 Programmajaarrekening

Programma 3 Woonomgeving Portefeuillehouder: J.W.A. Boers, F.C. Gerbrands at willen we bereiken? De algemene doelstelling van dit programma luidt: Het koesteren van de leefbaarheid van Oosterhout door het streven naar schone, hele en veilige buurten waarin het aantrekkelijk is om te wonen, te werken en te recreëren. Bewoners willen veilig en rustig wonen in een goed verzorgde, groene omgeving. Bedrijven vragen om kwaliteit in winkelcentra en op bedrijfsterreinen. Het bereiken van deze doelstelling is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeente, burgers en ondernemers. Om bovenstaande algemene doelstelling uit het MJBP 2006-2010 te bereiken zijn de volgende effectdoelstellingen benoemd: - De openbare ruimte is fysiek veilig en de gebruikers waarderen het onderhoud van de openbare ruimte positief. - Kwaliteit van de openbare ruimte wordt gezien als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeente, burgers en ondernemers. Outcome- indicatoren Burgerindicator (Burgerijenquête) Score 2002 Score 2006 Score Tevreden over de woonomgeving -- 6,9-7,0 Waardering groenvoorzieningen in de woonbuurt. 7,1 7,4 7,1 7,4 Prioriteit groenvoorzieningen * -- 6,51 6,09 Waardering schoonhouden van de woonbuurt -- 7,1 6,8 7,0 Doelstelling Waardering onderhoud wegen en fietspaden in de 6,7 6,8 7,0 7,0 woonbuurt Waardering straatverlichting in de woonbuurt 7,0 7,6 7,9 7,6 Prioriteit onderhoud straten en wegen * -- 8,58 6,71 Tevreden over verkeersveiligheid in de eigen woonbuurt 6,4 6,6 6,6 6,6 De gemeente heeft voldoende aandacht voor de problemen in mijn woonbuurt 3,0 3,5-6,0 Mijn woonbuurt zal de komende jaren vooruit gaan 4,6 4,4-6,0 Bereid om zelf actief mee te werken aan verbeteren van 5,1-6,0 woonbuurt Prioriteit buurt- en wijkvoorzieningen * -- 3,85 4,66 Waardering speelmogelijkheden voor kinderen in de woonbuurt. ** bij deze waarderingsscore is de antwoordcategorie weet niet weggelaten. Bij de score, vermeld in de begroting, van 5,5, was dit niet het geval. 6,4 6,4** 6,4 6,7 * als burgers 100,= krijgen dat ze zelf mogen inzetten om zaken in Oosterhout voor elkaar te krijgen, waar geven zij dat dan gemiddeld aan uit. Programmajaarrekening 27

at hebben we daarvoor gedaan in? Programma 3 Woonomgeving Doelstelling/beoogd resultaat Resultaat Effectdoelstelling: De openbare ruimte is fysiek veilig en de gebruikers waarderen het onderhoud van de openbare ruimte positief Beeldkwaliteitsplannen: Eind 2006 beeldkwaliteitsplan openbaar groen in raad. Herinrichting straten Uitvoeren bomencompensatie: start bomencompensatie in plantseizoen /2008 (20 in centrum en 100 elders in de stad). Bestrijden overlast door hondenpoep: eind aanleg uitlaatplaatsen afgerond, eerste helft publiciteitscampagne. Groenbeheersysteem: 3 e kwartaal alle ontbrekende gegevens verwerkt. In 2008 sprake van gevuld operationeel systeem. Operationaliseren wegbeheersysteem: aanvullende nog resterende deel in en 2008. Schoon, heel en veilig meer gebruik van regelingen voor scholing/ gesubsidieerde arbeid: - Eind 2006 evaluatie uitbesteding onderhoudswerkzaamheden, eerste helft aanpassen bestek en nieuwe aanbesteding Medio 2008 zal aan de raad de stand van zaken gepresenteerd worden alsmede een keuze in kwaliteitsniveaus voor de openbare ruimte. In is een aantal projecten utgevoerd op gebied van gebiedsverbetering, namelijk: St. Janstraat, Keiweg, Kloosterstraat, Rulstraat, Nieuwe Bouwlingstraat, Markt, Arendsplein, Schapendries, Warandelaan 1 e gedeelte. In het centrum zullen in het plantseizoen - 2008 op het Arendsplein, de St Janstraat, Nieuwe Bouwlingstraat en het Schapendriesplein in totaal 40 bomen worden geplant. Daarmee is de ambitie ruimschoots gehaald. In verband met krapte in het investeringsprogramma openbare ruimte is in geen compensatie meer buiten het centrum uitgevoerd. In de raad is een motie aangenomen waarin het college wordt opgeroepen de achterstand die dreigt te ontstaan t.a.v. de compensatie, in te halen. Gestreefd wordt in 2008 uitvoering aan die motie te geven. Alle geplande uitlaatstroken zijn per 1 juli operationeel. Er is een uitgebreide start van de publiekscampagne gevoerd. In de zomer van 2008 zal een evaluatie aan het college worden aangeboden. Het systeem is operationeel en in 2008 is volledige beheerinformatie beschikbaar. De inventarisatie is afgerond. Het opstellen van maatregelenpakketten en niveaus en rapportage vindt aansluitend plaats en ligt op schema (medio 2008). De uitvoeringswijze van 2006 is geëvalueerd en op basis van de uitkomsten daarvan is het onderhoudsbestek aangepast. Het groenonderhoud wordt voor ca. 70 % door!go verzorgd. Het overige deel is openbaar aanbesteed. Gedurende het jaar bleek dat de met de aannemer overeengekomen beeldkwaliteit herhaaldelijk niet werd gehaald, waarna een andere aannemer is opgedragen het werk te verzorgen. 28 Programmajaarrekening

Programma 3 Woonomgeving Doelstelling/beoogd resultaat Resultaat Instellen groenfonds en opstellen van inrichtingsvisies groenzones: - eind 2006 instellen groenfonds; - begin opstellen inrichtingsvisies. Aanleg Slotbossetorenpark: herinrichting in. Speelvoorzieningen: 2 e helft 2006 opstellen nieuw spreidingsplan, uitvoeren vanaf. De resultaten van de werkwijze in zijn geëvalueerd en aanpassingen zijn doorgevoerd in het onderhoudsbestek 2008. In het derde kwartaal is gestart, in samenspraak met externe betrokken partners, met het opstellen van de groenvisie voor de Flessenhals. Daardoor is het opstellen van het overall groenfonds voor de andere projecten, verschoven naar 2008. In mei is door de raad een visie vastgesteld voor de vier kwadranten van het Slotbossetorenpark. In september is de raad een beleidsvoorstel voorgelegd met betrekking tot buitenspelen. Kern van dat beleid is het gegeven dat de openbare ruimte een plek is waar gespeeld kan en mag worden. De uitvoering zal gefaseerd over de jaren 2008, 2009 en 2010 worden gerealiseerd. Effectdoelstelling Kwaliteit van de openbare ruimte wordt gezien als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van gemeente, burgers en ondernemers. Buurtbeheer: start fysieke herinrichting Larenbuurt in. Grotere rol buurtbewoners bij inrichting eigen woonomgeving: - eind aantal buurtoverleggen toegenomen van 12 naar 14. - in buurtbudgetten structureel geïmplementeerd. Aanvullende verzoeken van burgers zijn, in het kader van burgerparticipatie en versterking van de betrokkenheid, voor zover mogelijk gehonoreerd (vooraf is tevens een inspraakprocedure opgesteld). Eind 2008 zal de herinrichting worden afgerond, waarna een jaar nazorg ingaat. In het tweede kwartaal zijn twee buurtoverleggen gestopt, zoals de Larenbuurt omdat herinrichting is gestart. Er zijn nu 11 reguliere buurtoverleggen en van de 5 buurtpreventieprojecten zullen er 2 worden omgezet in buurtoverleggen. Buurtbudgetten worden in 2008 geïmplementeerd. Onderhoudskwaliteit De natte zomer van heeft er o.a. toe geleid dat de onderhoudskwaliteit (netheid) van de groenvoorzieningen in de loop van de zomer duidelijk beneden de afgesproken ondergrens is gezakt. De aannemer die daarvoor als hoofdverantwoordelijke is aan te wijzen, is herhaaldelijk op de onvolkomenheden gewezen. De aannemer is echter in gebreke gebleven en uiteindelijk van het werk gehaald. Vanaf dat moment is het onderhoud door andere aannemers uitgevoerd en is het kwaliteitniveau hersteld. De tijdelijk onvoldoende onderhoudskwaliteit vindt zijn weerslag in de waarderingcijfers. Gestart met kwaliteitsvisie In 2008 wordt gestart met de Kwaliteitsvisie Openbare Ruimte (schoon, heel). De vertaling van de resultaten naar onderhoudsbeelden en kwaliteiten vindt daarin plaats. De visie aan de raad zal medio 2008 worden aangeboden. Programmajaarrekening 29

Parallel hieraan loopt het opstellen van een leidraad inrichting openbare ruimte (LIOR), waarin standaardisatie van inrichtingsvormen en materialen wordt beschreven (functioneel). Output- indicatoren OVERIGE INDICATOREN PROGNOSE /AMBITIE SCORE SCOR E 2005 SCORE 2006 Aantal speelvoorzieningen 147 147 100 147 Aantal buurtbeheerprojecten 50 50 50 Aantal klachten en meldingen openbare ruimte 5.878 4.133 6.000 4.460 Aantal klachten en meldingen mbt wegen - 2.534 2.543 Aantal klachten en meldingen mbt openbaar groen 998 1.328 Aantal aandachtsbuurten 1 1 2 1 Aantal buurtpreventieprojecten 4 6 6 5 Aantal wijkteams 3 3 3 3 Aantal buurtoverleggen 12 11 14 11 at heeft het gekost? Kosten en opbrengsten (bedragen * 1.000) Exploitatie Rekening 2006 Begroting Rekening Saldo Lasten 9.429 15.896 12.746 3.150 Baten 181 95 194-99 Subtotaal product 9.248 15.801 12.552 3.249 Storting in reserves 0 0 140-140 Onttrekking aan reserves 591 5.832 2.028 3.804 Saldo na reserves 8.657 9.969 10.664-695 Specificatie beleidsonderdelen Omschrijving Rekening Lasten Rekening Baten Rekening Saldo Begroting Saldo Buurt- en wijkbeheer 653 1 652 638 Speelvoorzieningen 401-401 478 Beleid wegen en openbaar groen 654 37 617 631 Onderhoud openbaar groen 3.915 16 3.899 3.461 Onderhoud wegen 6.368 70 6.298 9.719 Beheer en onderhoud openbare verlichting 640 65 575 736 Bestrijding van gladheid 115 5 110 138 Totaal 12.746 194 12.552 15.801 30 Programmajaarrekening

Specificatie mutatie reserves Storting in reserves Lasten Conform raadsnota storting in de reserve "Buiten spelen". Betreft nog beschikbaar budget. 140 Onttrekking aan reserves Baten Vrije reserve: ter dekking van de uitgaven op de kredieten: o Herinrichting Rulstraat 12 o Reconstructie Bredaseweg Zuid 149 o Herinrichting Mgr. Frenckenstraat/Goselingstraat 248 o Verbetering doorstroming A27 750 o Definitieve inrichting Markt 868 Het resultaat op dit programma wordt als volgt gespecificeerd Nr. Mutaties L/B V/N Bedrag 1. Speelvoorzieningen "Nota buitenspelen" 140 L - -140 2. Speelvoorzieningen regulier onderhoud L N 45 3. Onderhoud wegen L N 66 4. Onkruidbestrijding en straatreiniging L N 103 5. Extra kosten gladheidbestrijding L N 27 6. Lagere kosten openbare verlichting L V 159 7. Hogere kosten onderhoud groen L N 627 8. Hogere kosten recreatieve fiets- en wandelpaden L N 68 9. Lagere onderhoudskosten gras en bomen L V 167 Toelichting van de belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de rekening 2006: Mutaties L/B V/N Bedrag In zijn eenmalig kosten gemaakt voor beheerssysteem L N 126 groen en wegen In 2006 een aanzienlijk aanbestedingsvoordeel op diverse L bestekken. Dit was aanvankelijk ook in het geval. Dit voordeel is weggevallen door in gebreke stellen van de oorspronkelijke aannemer en inzet van andere aannemers voor herstelbeurten en afwerken bestekken en tevens door kosten voor juridische procedures. In meer inzet gepleegd voor inrichting openbare ruimte door opstellen kwaliteitsvisie openbare ruimte en leidraad inrichting openbare ruimte L N 32 Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het onderdeel Financiële jaarrekening. Programmajaarrekening 31

Programma 4 Veilig Portefeuillehouder: W.H. Huijbregts- Schiedon at willen we bereiken? Het handhaven van de openbare orde en het borgen van de veiligheid in de stad. Veiligheid - en de beleving daarvan is een essentiële basisvoorwaarde voor het functioneren van stad en samenleving is overeenkomstig het MJBP 2006-2010 de algemene doelstelling van dit programma. Om aan deze algemene doelstelling verder inhoud te geven zijn effectdoelstellingen benoemd: - In Oosterhout worden verstoringen van de openbare orde zoveel mogelijk voorkomen en als zich een verstoring voordoet zijn slachtofferschap en schade beperkt (inclusief rampenbestrijding). - In Oosterhout is sprake van een hoge mate van brandveiligheid, indien zich toch incidenten voordoen blijft schade beperkt (inclusief rampenbestrijding). Outcome indicatoren Burgerindicator (Burgerijenquête) Score 2002 Score 2006 Score Doelstelling Algemeen gevoel van veiligheid 6,8 7,4 7,3 p.m. Veiligheidsgevoel in de eigen woonbuurt. 7,1 6,8 7,1 7,0 Veiligheidsgevoel in de gemeente 6,5 6,4 6,3 6,4 Aandacht gemeente voor veiligheid -- 5,4 5,2 5,5 Waardering inzet politie -- 5,1 5,0 5,1 Prioriteit openbare orde en veiligheid* -- 10,60 8,30 Aandeel inwoners dat vaak bepaalde plekken in de gemeente -- 7,1% 11,8% mijdt omdat die als onveilig worden ervaren Aandeel inwoners dat vaak bepaalde plekken in de woonbuurt mijdt omdat die als onveilig worden ervaren -- 2,9% 4,1% * als burgers 100,= krijgen dat ze zelf mogen inzetten om zaken in Oosterhout voor elkaar te krijgen, waar geven zij dat dan gemiddeld aan uit. Toelichting bij afwijkende doelstelling t.o.v. score: Inmiddels is de uitvoering van het veiligheidsplan in gang gezet (zie toelichting op de speerpunten 2008). De doelstelling is dat de acties die zijn opgenomen in het uitwerkingsplan zullen leiden tot verlaging van het aantal aangiftes, een verhoging van het veiligheidsgevoel en een hogere waardering van de inzet van gemeente en politie. 32 Programmajaarrekening