De Haagse Hogeschool Academie voor Gezondheid HBOV Blokboek Afstudeerfase Hbo-V Stage, Proeven en Meesterproef 2013-2014 Auteurs: Ben van Galen Norbert Huyer Kitty Martens Huub Sibbing Juli 2013
INHOUDSOPGAVE VOORWOORD... 1 1 HOOFDLIJNEN AFSTUDEERFASE... 2 1.1 BEGINVEREISTEN... 2 1.2 RELATIE MET ANDERE LEERLIJNEN... 2 1.3 STUDIEPUNTEN EN OSIRISCODES HBO-V 4 E JAAR... 3 2 PROEVEN VAN BEKWAAMHEID AFSTUDEERFASE HBO-V... 4 2.1 INTRODUCTIE... 4 2.2 WAT IS EEN PROEVE VAN BEKWAAMHEID EN WAT IS EEN KRITISCHE BEROEPSSITUATIE?... 5 2.3 TOEWERKEN NAAR DE PROEVE... 5 2.4 WERKWIJZE VAN DE PROEVEN... 5 3 DIFFERENTIATIEPLAN... 7 3.1 INLEIDING... 7 3.2 HET DIFFERENTIATIEPLAN IN STAPPEN... 7 3.2.1 Fase 1: Voorbereiding en oriëntatie... 7 3.2.2 Voorleggen aan je werk- en praktijkbegeleider en je docent-begeleider... 9 3.2.3 Go/No Go voortgang differentiatieplan... 9 4 PROEVE VAN BEKWAAMHEID 1... 10 4.1 VOORSTEL PROEVE VAN BEKWAAMHEID 1... 10 4.1.1 Eerste aanzet voorstel Proeve van Bekwaamheid 1... 10 4.1.2 Voorleggen aan je werk- en praktijkbegeleider en je docent-begeleider... 12 4.1.3 Go/No Go Proeve van Bekwaamheid 1... 12 4.2 UITWERKING PROEVE VAN BEKWAAMHEID 1... 12 4.3 INLEVEREN PROEVE VAN BEKWAAMHEID 1... 12 4.4 BEOORDELEN... 13 PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2... 14 4.5 INLEIDING PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2... 14 4.6 VOORSTEL PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2:... 14 4.6.1 Proeve van Bekwaamheid 2 binnen een bestaande onderzoekslijn... 14 4.6.2 Proeve van Bekwaamheid 2 binnen de stage-/ praktijkinstelling... 14 4.6.3 Plannen: Voorstel Proeve van Bekwaamheid 2... 15 4.6.4 Voorleggen aan je werk- en praktijkbegeleider en je docent-begeleider... 16 4.6.5 Go/No Go Voorstel Proeve van Bekwaamheid 2... 16 4.7 UITWERKING PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2... 17 4.8 VERSLAGLEGGING PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2... 17 4.9 INLEVEREN UITWERKING PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2... 18 4.10 BEOORDELEN... 19 5 DE MEESTERPROEF... 20 5.1 INLEIDING... 20 5.2 DOELSTELLINGEN VAN DE MEESTERPROEF... 21 5.3 VOORWAARDEN DEELNAME MEESTERPROEF... 22 5.4 VORMGEVING MEESTERPROEF... 22 5.5 INLEIDING/ PRESENTATIE... 22 5.6 STELLINGEN FORMULEREN... 22 5.6.1 Feedback op de stellingen.... 22 5.7 VERDEDIGING VAN DE STELLINGEN... 22 5.8 BEOORDELEN... 23 6 ONDERWIJS GEDURENDE AFSTUDEERFASE... 24
6.1 ONDERWIJS-WERKGROEPEN D+... 24 6.2 ONDERWIJS-WERKGROEPEN D-... 24 6.3 INDIVIDUELE COACHING... 24 6.4 BEROEPSVAARDIGHEDEN... 24 6.5 SUPERVISIE... 25 6.6 DE WERKPLAATS... 25 6.7 ONDERWIJSACTIVITEITEN AFSTUDEERFASE... 27 6.7.1 Periode 1... 27 6.7.2 Periode 2... 27 6.7.3 Periode 3... 30 6.7.4 Periode 4... 33 6.8 PLANNING HBO-V VT4 EN DU4 2013-2014... 37 7 BRONVERMELDING... 41 8 BIJLAGEN... 42 BIJLAGE 1: GO/NO-GO DIFFERENTIATIEPLAN... 42 BIJLAGE 2: GO/NO GO VOORSTEL PROEVE VAN BEKWAAMHEID 1... 45 BIJLAGE 3: BEOORDELINGSCRITERIA PROEVE VAN BEKWAAMHEID 1... 47 BIJLAGE 4: GO/ NO GO- FORMULIER VOORSTEL PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2... 49 BIJLAGE 5: BEOORDELINGSFORMULIER PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2... 51 BIJLAGE 6: VOORBEELDEN KRITISCHE BEWIJZEN... 57 BIJLAGE 7: CHECKLIST PORTFOLIO PROEVEN... 62 BIJLAGE 8: DE COMPETENTIEKAART EN TOELICHTING BEHEERSINGSNIVEAUS... 63 BIJLAGE 9: BEOORDELINGSFORMULIER GESPREK MEESTERPROEF... 67
VOORWOORD Beste studenten. Jullie staan nu aan het begin van de laatste etappe van de Tour de HBO-V, een 9 maanden durende etappe die jullie in juli 2014 moet brengen naar het beoogde eindresultaat: Het behalen van het HBO-V-getuigschrift en de uitreiking ervan op het prachtige hoofdpodium in de aula van de Haagse Hogeschool. Tijdens die 9 maanden durende afstudeerfase sta je voor de uitdagende opdracht om te laten zien dat jij dat HBO-V-getuigschrift waard bent en: - Dat jij aan het einde kunt laten zien, dat jij in de praktijk over de competenties beschikt die van een verpleegkundige op HBO-niveau verwacht mogen worden. - Dat jij kunt laten zien dat je al datgene wat je de afgelopen 2 jaren geleerd hebt, en wat je nog zult leren in de laatste dertig weken, geïntegreerd in theorie en in praktijk ook daadwerkelijk beheerst. Het bewijs dat je over de vereiste HBO-competenties beschikt dien je zelf te leveren door het afleggen van 3 Proeven van Bekwaamheid. 1. Proeve van Bekwaamheid 1, die betrekking heeft op de rollen van zorgverlener, regisseur en coach 2. Proeve van Bekwaamheid 2, die betrekking heeft op de rollen van ontwerper, beroepsbeoefenaar (en coach). 3. Het Meesterproefgesprek: Het ultieme bewijs van je HBO-niveau Daarnaast word je ook beoordeeld met behulp van de competentiekaart, waarbij je alle competenties op niveau 4 behaald moet hebben. Wij wensen jullie veel inspiratie en plezier toe in de afstudeerfase van de HBO-V Namens het docententeam afstudeerfase HBO-V Huub Sibbing, coördinator afstudeerfase Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 1
1 HOOFDLIJNEN AFSTUDEERFASE In hoofdstuk 1 worden de hoofdlijnen van de afstudeerfase weergegeven. Daarna volgt in hoofdstuk 2 een verdere uitleg over wat Proeven van Bekwaamheid zijn, en wat de relatie is tussen de Proeven van Bekwaamheid en het vereiste HBO-niveau. Daarna komt in hoofdstuk 3 het differentiatieplan aan de orde. Het differentiatieplan vormt de context en het fundament waarop jij gaat werken aan je Proeven van Bekwaamheid. In de volgende hoofdstukken wordt verder ingezoomd op Proeve van Bekwaamheid 1 (hoofdstuk 4), Proeve van Bekwaamheid 2 (hoofdstuk 0), terwijl in hoofdstuk 6 de Meesterproef behandeld wordt. Het werken aan het differentiatieplan en de Proeven van Bekwaamheid en de Meesterproef kent verschillende fasen met bijbehorende go/no-go momenten en beoordelingsmomenten. 1. Differentiatieplan - Oriëntatie op organisatie, zorgcategorie en verpleegkundige beroepsuitoefening inclusief rollen en competenties; de context waarbinnen de Proeven van Bekwaamheid en de Meesterproef afgelegd gaan worden - go/no-go 1 2. Voorstel Proeve van Bekwaamheid 1 - go/no-go 2 3. Voorstel Proeve van Bekwaamheid 2 - go/no-go 3 4. Beoordeling Uitwerking Proeve van Bekwaamheid 1 5. Beoordeling Uitwerking Proeve van Bekwaamheid 2 6. Beoordeling Meesterproefgesprek 7. Portfolio (digitaal op USB-stick of CD) incl. beoordeling competentiekaart 1.1 BEGINVEREISTEN Je wordt als student toegelaten tot de afstudeerfase wanneer je: - Alle praktijkleerperiodes uit het 2 e en 3 e jaar hebt behaald - Minimaal 80 studiepunten hebt behaald in de hoofdfase tot nu toe (2 e en 3 e jaar). 1.2 RELATIE MET ANDERE LEERLIJNEN In de afstudeerfase worden in de Proeve van Bekwaamheid 1 en 2 en de Meesterproef alle leerlijnen geïntegreerd. Alle competenties uit de - Integrale leerlijn - Beroepsvaardighedenleerlijn - Conceptuele leerlijn - Praktijk- en ervaringsleerlijn van het 2 e en 3 e jaar heb je nodig om aan de vereisten van de Proeve van Bekwaamheid 1 en 2 en de Meesterproef te voldoen. Ook zullen tijdens de afstudeerfase de beroepsvaardigheden ondersteunend zijn aan het behalen van met name Proeve van Bekwaamheid 2 en de Meesterproef Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 2
1.3 STUDIEPUNTEN EN OSIRISCODES HBO-V 4 E JAAR Studiejaar 2013-2014 Osiriscode Periode 2 Periode 3 Periode 4 Studiepunten Proeve van Bekwaamheid 1 VP-PROEVE1-11 15 15 Proeve van Bekwaamheid 2 VP-PROEVE2-13 17 17 Meesterproef VP-MEESTER-13 5 5 Supervisie/ SLB VP-SUPERVISIE-11 Supervisie 3 5 SLB 2 Werkplaats VP-WERKPLAATS-11 3 3 Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 3
2 PROEVEN VAN BEKWAAMHEID AFSTUDEERFASE HBO-V 2.1 INTRODUCTIE Volgens Pool ( 2007) kan een HBO-verpleegkundige zich profileren door een integratie van de 5 rollen: zorgverlener, regisseur, coach, ontwerper en beroepsbeoefenaar. Deze rollen vormen samen een klavertje vier, waarbij de rol van zorgverlener als steel de basis vormt voor de vier overige rollen (de blaadjes). De professionele HBO-verpleegkundige maakt daarbij o.a. gebruik van professionele standaarden, een ethische code en kan zich persoonlijk, beroepsmatig en maatschappelijk verantwoorden voor de door hem of haar geboden zorgverlening. In verband met de onzekerheden en spanningen in de zorgverlening heeft de HBO-verpleegkundige een groot incasseringsvermogen nodig en dient hij/zij te kunnen reflecteren op de verpleegsituatie en het team, zijn/haar emoties en gedrag. Naast de eigen ervaring en die van collega s maakt de HBO-verpleegkundige ook gebruik van resultaten van wetenschappelijk onderzoek en ervaringen/voorkeuren van de patiënt. De centrale positie van de patiënt, de visie en doelstellingen van de zorginstelling, de taakverschuiving van artsen naar verpleegkundigen en de door de zorgverzekeraars gestelde grenzen bepalen tevens het werk van de HBO-verpleegkundige. Het HBO-niveau is vastgelegd in de Dublin-descriptoren: - toepassen van kennis en inzicht (vakbekwaamheid) - communicatie (samenwerken en sociaal communicatieve bekwaamheid) - oordeelsvorming (kritisch denken, creativiteit) - leervaardigheden (effectieve leerhouding en reflecteren) Deze Dublin-descriptoren zijn als gedrag geconcretiseerd in de toelichting op de competentiekaart (zie Bijlage 8: De competentiekaart en toelichting ). Bij de rol van zorgverlener wordt het handelen gekenmerkt door o.a. empathisch waarnemen, klinisch, ethisch redeneren, open communiceren, pro-actief optreden en gebruik maken van wetenschappelijk onderzoek, klinische expertise en de voorkeur van de patiënt. Als regisseur functioneert de HBO-verpleegkundige als zorgcoördinator of casemanager. Basiskwalificaties voor leidinggevende capaciteiten zijn nodig bij het creëren van de eigen plaats en speelruimte in de keten van de multidisciplinaire zorg in het belang van de patiënt. In de rol van coach kunnen behalve werkbegeleiding en intervisie (samenwerking) nog meer begeleidingsvormen worden gebruikt zoals doelgerichte coaching (prestaties), mentoring (leren in de praktijk) en consultatie. Als ontwerper draagt de HBO- verpleegkundige o.a. bij aan het ontwikkelen van methoden en technieken, systemen om de zorg te verbeteren zoals evidence based practice, projectmatig en programmatisch werken, gebruik van standaarden, protocollen en richtlijnen, verpleegbeleid, zorgprogrammering en kwaliteitszorg. Niet in de laatste plaats zal de HBO-verpleegkundige als beroepsbeoefenaar bijdragen aan de ontwikkeling van zijn/haar beroep zodat deze aansluit bij de moderne maatschappelijke, economische en politieke ontwikkelingen door een persoonlijk ontwikkelingsplan, kwaliteitsregister, deelname verpleegkundige adviesraad etc. In een Proeve van Bekwaamheid wordt een aantal rollen geïntegreerd afgesloten in de praktijk. De competenties van deze rollen worden in de afstudeerfase tot het niveau van een advanced beginner ontwikkeld. Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 4
2.2 WAT IS EEN PROEVE VAN BEKWAAMHEID EN WAT IS EEN KRITISCHE BEROEPSSITUATIE? In jullie stages (Voltijd) resp. Praktijkleerperiodes (Duaal) hebben jullie al kennis gemaakt met Proeven van Bekwaamheid. Deze waren nog beperkt tot 1 rol en hoefden maar afgelegd te worden op niveau 3 van de competentiekaart. In het afstudeerjaar gaan we een paar stappen verder. De proeven van Bekwaamheid in het afstudeerjaar zullen: - betrekking hebben op een integratie van meerdere rollen. - Liggen op niveau 4 van de competentiekaart Een Proeve van Bekwaamheid is een bewijs van functioneren op HBO-niveau. De proeve is een afspiegeling van de geïntegreerde uitvoering van de rollen in de praktijk. Een proeve van Bekwaamheid is gebaseerd op een Kritische Beroepssituatie. Bij een kritische beroepssituatie gaat het om een concrete beroepssituatie die er toe doet, die representatief is voor niveau 4 van de competentiekaart, het HBO-niveau, waarin de student laat zien wat zij 1 kan. Kritische beroepssituaties zijn concrete beroepssituaties die zich kenmerken door hoog complexe, multidisciplinaire of zelfs multisectorale situaties, waarbij het gaat om het vinden van creatieve oplossingen bij complexe (niet standaard-) situaties. Grootendorst 2 (2006) typeert kritische beroepssituaties als: - Beroepssituaties die een professioneel dilemma bevatten, situaties die er echt toe doen en waarop de student zich gericht moeten voorbereiden - In dit type situaties wordt altijd een beroep gedaan op meerdere competenties tegelijk: Observeren en analyseren van de situatie, overwegen welke interventies in aanmerking komen en wat de effecten daarvan zijn, praktisch handelen, evalueren. De Proeven van Bekwaamheid gaan dus over meerdere domeinen en domeinspecificaties. Bij de rol van ontwerper komen kwaliteitszorg en innovatie aan bod, Van de andere rollen worden per domein 2 kerncompetenties naar keuze uitgewerkt, waarbij de keuze wordt gemotiveerd. 2.3 TOEWERKEN NAAR DE PROEVE Het afleggen van de Proeve van Bekwaamheid is de afsluiting van een leerproces. De student moet gaandeweg de afstudeerstage de competenties verwerven die nodig zijn om de Proeve van Bekwaamheid met succes af te leggen. Vergelijk het maar het maar met een atleet die zich geplaatst heeft voor de finale van een Wereldkampioenschap of Olympische Spelen. In 2008 legde Usain Bolt zijn ultieme Proeve van Bekwaamheid af: Hij won de titel op de 100 meter hardlopen op de Olympische Spelen in Peking in een wereldrecord. Hij had daarvoor maar 9,69 seconden nodig. Een jaar later herhaalde hij zijn Proeve van Bekwaamheid en kwam in Berlijn in 9.58 seconden over de finish. Maar hij had wel jarenlang keihard moeten trainen om zich continu verder te bekwamen en verbeteren om uiteindelijk zijn Proeve van Bekwaamheid af te leggen. 2.4 WERKWIJZE VAN DE PROEVEN Er worden 2 proeven geschreven: 1. Geïntegreerde proeve zorgverlener, regisseur en coach ( proeve z/r/c) 2. Geïntegreerde proeve ontwerper en beroepsbeoefenaar en coach (proeve o/b/c). 1 voor zij kan ook hij gelezen worden. 2 Grootendorst, A. et al, (2006): Kritische Beroepssituaties geven competenties context., hoofdstuk 16 uit: Grootendorst, A. et al, (2006): Bekwaamheid op de proef gesteld Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 5
De samenhang tussen de domeinen, rollen en kerncompetenties van een HBO-verpleegkundige ziet er in schema als volgt uit (Pool e.a. (2001): ROLLEN DOMEINEN DOMEINSPECIFICATIES KERNCOMPETENTIES Zorgverlener Zorg Zorg voor zieken, gehandicapten en stervenden Regisseur Ontwerper Coach 5. Beroepsbeoefenaar Organisatie van zorg Beroep Individuele en collectieve preventie GVO Zorgprogrammering Verpleegbeleid Werkbegeleiding Kwaliteitszorg Beroepsinnovatie Deskundigheidsbevordering Verlenen van professioneel verantwoorde zorg op maat aan zieken, gehandicapten en stervenden Toepassen van primaire, secundaire en tertiaire preventie Op basis van programmatische aanpak informatie, voorlichting en advies geven aan individuen en groepen ten behoeve van een gezonde leefstijl Coördineren van verpleegkundige zorg Coördineren van activiteiten die passen bij de doelen van een primair, secundair of tertiair preventieprogramma Meewerken aan de ontwikkeling en vaststelling van nieuwe zorgprogramma's Bijdrage leveren aan het tot stand komen van verpleegbeleid Participeren in het ontwerpen van kwaliteitszorg op afdelingsniveau Andere verpleegkundigen en verzorgenden helpen en steunen bij het uitvoeren van de vastgestelde taken en functies Stagiairs, collega-verpleegkundigen en - verzorgenden steunen in hun professionele identiteit door hen met raad en daad ter zijde te staan Vervullen van een actieve rol in de vernieuwing van het beroep en het bevorderen van het beroepsbewustzijn Actief meewerken aan de bevordering van de deskundigheid van de beroepsgroep Bij beide proeven is de verpleegsituatie als kritische beroepssituatie het uitgangspunt. De student dient aan te tonen dat zij deze rollen in onderlinge samenhang beheerst op niveau 4 van de competentiekaart ( zie Bijlage 8: De competentiekaart en toelichting beheersingsniveau). Zij verzamelt kritische bewijzen om dit aan te tonen, bijvoorbeeld een verpleegplan of voorlichtingsplan waarbij de keuzes onderbouwd worden en feedbackverslagen (zie Bijlage 6: Voorbeelden kritische bewijzen ).Tevens is een reflectieverslag, volgens een bepaalde reflectiemethode en uitgaande van de kritische beroepssituatie, een verplicht kritisch bewijs. Samengevat: Het product van de proeve is een verzameling van samenhangende kritische bewijzen met evidence based onderbouwing. Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 6
3 DIFFERENTIATIEPLAN 3.1 INLEIDING Je differentiatieplan vormt het fundament van je portfolio afstudeerfase, waarin je de context waarbinnen je je Proeven van Bekwaamheid 1 en 2 en de Meesterproef gaat afleggen, voor alle betrokken expliciteert. 3.2 HET DIFFERENTIATIEPLAN IN STAPPEN 3.2.1 Fase 1: Voorbereiding en oriëntatie 1. Je beginsituatie in kaart brengen (dit kennen jullie van je stage in het derde jaar) - je CV aangepast op recente ontwikkelingen - je SWOT analyse actualiseren op het niveau van het begin van de afstudeerfase - je competentieontwikkeling actualiseren: Waar was ik aan het einde van het tweede jaar, welke competenties heb ik inmiddels verder ontwikkeld en waar sta ik nu en welke competenties moet ik het laatste jaar verder ontwikkelen. Let daarbij ook op je persoonlijke leerdoelen. 2. Oriëntatie op de stage/werksituatie je vast een beeld van de stage/werksituatie van de komende periode. Stel je daarbij vragen als: - In welke afstudeerrichting/setting ga ik afstuderen; AGZ (en daarbinnen Ziekenhuis, Revalidatie, Verpleeghuis), GGZ (en daarbinnen Psychiatrie/ Verstandelijk Gehandicapten), MGZ (en daarbinnen thuiszorg, JGZ, verpleegkundige in de huisartsenpraktijk, Openbare Gezondheidszorg (GGD) etc. - Welke politieke, maatschappelijke ontwikkelingen en wetgeving spelen daar momenteel? Denk maar aan ontwikkelingen in de AWBZ, DBC s, Zorgzwaartepakketten, de WGBO, de BOPZ, de Wet Publieke Gezondheid als opvolger van de WCPV, Basistakenpakket etc. - In welke organisatie ga ik stage lopen/werken. Wat weet ik van deze organisatie? Wat is hun visie, hun missie?. Hoe ziet de organisatiestructuur en cultuur er uit, etc. Relevante bronnen kunnen zijn: website, jaarverslagen, beleidsplan etc. Tip: Vraag deze vast op!!! - Op welke afdeling ga ik stage lopen/werken?. Wat zijn specifieke kenmerken van die afdeling. Hoe is de samenstelling van het team? Met welke andere afdelingen, disciplines, instellingen werken ze samen? (ketenzorg, multidisciplinaire en multi-sectorale samenwerking, participatie in zorgprogramma s etc.) Maak hierbij gebruik van je verworven kennis uit: - het tweede jaar (ketenzorg, zorgprogramma s, kwaliteitszorg, collectieve preventie) - het derde jaar (organisatiekunde, financiering, innovatie) 3. Oriëntatie op de doelgroep/zorgcategorie - Met welke doelgroep en welke gezondheidsproblemen krijg ik op deze afdeling te maken en wat weet ik daar al van? (medisch-biologisch, sociaal wetenschappelijk, epidemiologisch etc.). - Wat zijn relevante landelijke ontwikkelingen? (macro) - Wat zijn relevante regionale ontwikkelingen? (meso) - Wat is kenmerkend voor mijn afdeling? Hoe ziet de specifieke doelgroep eruit, wat is de samenstelling, welke gezondheidsproblemen zijn specifiek voor mijn stage/werksetting? (micro) 4. Oriëntatie op de verpleegkundige beroepsuitoefening Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 7
- Welke specifieke competenties zijn van belang in mijn afstudeerrichting/setting. (Denk hierbij bijvoorbeeld aan de beroepsdeelprofielen of competentieprofielen zoals VGG,VAZ, GGZ, Revalidatie en MGZ (zie hiervoor Blackboard) om de algemene HBO-competenties toe te spitsen naar jouw afstudeerrichting/setting. - Wat weet ik van de activiteiten van de HBO-verpleegkundige op mijn stageplek? Zijn er taakof functieomschrijvingen? Zijn er standaarden, richtlijnen en protocollen waarmee gewerkt wordt en waar ik mij vast in kan verdiepen, bijv. via het CBO, Actiz, RIVM? etc. - Wat zijn voor verpleegkundigen op mijn stageplaats belangrijke kennisinstituten? Denk aan het RIVM, Trimbos, NIGZ, Kenniscentrum Ouderen, Kenniscentrum Revalidatie, Centrum Gezond Leven, Centrum Jeugdgezondheidszorg etc. In het in kaart brengen van de 3 pijlers Organisatie/Zorgcategorie/Verpleegkundige beroepsuitoefening maken we gebruik van het trechtermodel: D.w.z. je leidt de concrete context van je afstudeersituatie komend jaar af van ontwikkelingen op macro en mesoniveau. Trechtering van Macro naar Meso naar Micro 3 componenten: - De organisatie - De zorgcategorie - De verpleegkundige en haar competenties Macro Meso Micro Organisatie De Zorgcategorie De Verpleegkundige. Voorbeeld ter illustratie: Algemene HBO-competenties: De GGZ. Wat speelt er, welke ontwikkelingen zijn van belang - Marktwerking - Vermaatschappelijking - DBC s - Financiering - AWBZ (Zorgzwaartepakketten) Mijn instelling: - Missie, - Visie - Organisatiestructuur en -cultuur Mijn afdeling/ team: - Visie - Cultuur - Werkwijze - Samenstelling team - Organisatie Voorbeeld ter illustratie de Jeugd in Nederland - Demografie - Epidemiologie - etc De jeugd in den Haag - Demografie - Epidemiologie - etc. De jeugd in mijn wijk/mijn afdeling - Demografie - Epidemiologie - etc. Pool, Beroepscode, Beroepsprofiel Toegespitste competenties per afstudeerrichting - VAZ-competenties, GGZ-competenties - MGZ-competenties (JGZ/OGZ etc.) - Beroepsdeelprofielen etc. Functieprofielen afdeling, Richtlijnen, protocollen, standaarden Toelichting: - Een jeugdverpleegkundige in Den Haag kan met heel andere zorgsituaties geconfronteerd worden dan een jeugdverpleegkundige in Katwijk en een jeugdverpleegkundige in Den Haag/ Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 8
Laakkwartier weer met heel andere situaties dan in Den Haag/Mariahoeve omdat de doelgroep wel hetzelfde is maar de demografische of epidemiologische setting heel anders is; de organisatie verschilt of het team verschilt. - De ene afdeling Neurologie (MCH Anthoniushove) kan er heel anders uitzien dan de andere afdeling Neurologie (MCH Westeinde of HAGA) omdat de doelgroep wel hetzelfde is maar de demografische of epidemiologische setting heel anders is; de organisatie verschilt of het team verschilt. - De ene afdeling van Parnassia (Acute opname en behandeling) kan er heel anders uitzien dan een andere afdeling binnen Parnassia (bv. TOP-team) omdat de organisatie weliswaar hetzelfde is maar de doelgroep, de zorgproblematiek, de demografische of epidemiologische setting en de financiering heel anders zijn en ook het team heel verschillend samengesteld kan zijn. 3.2.2 Voorleggen aan je werk- en praktijkbegeleider en je docent-begeleider Op uiterlijk 25 november leg je de concept-versie van je differentiatieplan voor aan je werk- en praktijkbegeleider en je docent-begeleider. Vergeet niet om de contactgegevens van jezelf, je docent-begeleider en je werk- en/of praktijkbegeleider te vermelden. Over deze conceptversie krijg je feedback en tips ter verbetering. Deze feedback verwerk je in je definitieve versie van je differentiatieplan, dat je op uiterlijk 16 december inlevert bij je docent-begeleider en bij je werk- en praktijkbegeleider. 3.2.3 Go/No Go voortgang differentiatieplan Op basis van je differentiatieplan krijg je van de beoordelend docent een Go/No Go en feedback en tips voor evt. bijstelling. De praktijk- en/of werkbegeleider als de docent-begeleider beoordeelt je differentiatieplan op de inhoud en het niveau van je beoogde resultaten en op basis van de competentiekaart niveau 4, relevantie, haalbaarheid, uitvoerbaarheid en volledigheid (zie Bijlage 8: De competentiekaart en toelichting ) waarbij voor de praktijk en/of werkbegeleider het zwaartepunt ligt op de relevantie, haalbaarheid, uitvoerbaarheid en volledigheid en waarbij voor de docent-begeleider het zwaartepunt ligt op de inhoud en het niveau van je beoogde resultaten. Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 9
4 PROEVE VAN BEKWAAMHEID 1 4.1 VOORSTEL PROEVE VAN BEKWAAMHEID 1 4.1.1 Eerste aanzet voorstel Proeve van Bekwaamheid 1 Vanaf het moment dat je afstudeertraject begint, ben je in staat je een beeld te vormen over de beroepssituaties op jouw afdeling/ team. Vanaf nu kun je serieus gaan nadenken over je Proeven van Bekwaamheid en dan met name. Proeve van Bekwaamheid 1 die betrekking heeft op het domein Zorg en de rollen van Zorgverleners, Regisseur en Coach 3 De volgende stappen kunnen je leiden tot een voorstel hoe jij Proeve van Bekwaamheid 1 wilt gaan vormgeven. Informeren Lees eerst hoofdstuk 2 zorgvuldig door. Daarin staat uitgelegd: - wat een proeve van bekwaamheid is - de relatie tussen de Proeven van bekwaamheid en het HBO-niveau van de verpleegkundige. Lees ook goed de eisen door die aan de proeve worden gesteld (Bijlage 3: Beoordelingscriteria Proeve van Bekwaamheid 1) Bezoek het introductiecollege over de proeve, stel zo nodig aanvullende vragen aan de docent. Je weet nu inmiddels dat het gaat om minimaal 5 essentiële zalen: Bij Proeve van Bekwaamheid 1 gaat het om: - Een kritische beroepssituatie die - Representatief is voor het Hbo-niveau - Hoog complex is en - Multidisciplinair van aanpak en - Waarbij zowel de rol van zorgverlener als van regisseur van toepassing moeten zijn Oriënteren Neem je stageplaats/werkplek als uitgangspunt van de Proeve van Bekwaamheid 1. je een beeld over wat de HBO-verpleegkundigen op jouw afdeling zoal doen, Let daarbij op zaken als: - Wat zijn standaardsituaties (routinematig, veel voorkomend, gestandaardiseerd) - Wat zijn niet-standaardsituaties - Wat zijn zorgsituaties waarbij andere disciplines en/of afdelingen betrokken zijn. - Wat zijn, als er functiedifferentiatie bestaat op jouw afdeling, zorgsituaties die voorbehouden zijn aan niveau 5. - Etc. Probeer vast te definiëren wat hoog complex aan die kritische beroepssituatie is. Maak hierbij gebruik van je theorie over complexiteit uit het 2 e jaar. Plannen Planningsfase 1 Beschrijf nu een kritische beroepssituatie waarin de elementen van de 3, respectievelijk 2, verschillende rollen geïntegreerd aan bod komen. Kies hiervoor een verpleegsituatie die jij interessant vindt, die jou uitdaagt tot kritisch denken, klinisch redeneren en kritische besluitvorming en die representatief is voor de verpleegkundige beroepsuitoefening op HBOniveau. 3 De rol van coach kan desgewenst ook gekoppeld worden aan Proeve 2. Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 10
Opmerking Oriënteer je op de mogelijkheden (haalbaarheid) op de stageplek/werkplek, raadpleeg hierbij je praktijkbegeleider en/of werkbegeleider, conform de afspraken in de instelling. Bespreek de door jou gekozen kritische beroepssituatie tijdig met je stagebegeleider. Zij kan jou ook vroegtijdig feedback geven over de complexiteit, haalbaarheid etc. Om dit voorstel te onderbouwen zet je de volgende stappen - Beschrijf de zorgsituatie - Definieer vanuit de theorie waaraan een kritische beroepssituatie moet voldoen - Toon aan dat jouw gekozen zorgsituatie voldoet aan de criteria van een kritische beroepssituatie - Definieer vanuit de theorie (Leistra et al, 1999 p.18) 4 wat een hoog complexe zorgsituatie is - Toon aan dat jouw gekozen zorgsituatie voldoet aan de criteria van een hoog complexe beroepssituatie - Definieer vanuit de theorie wat een multidisciplinaire benadering van een zorgsituatie betekent - Toon aan dat jouw gekozen zorgsituatie voldoet aan de criteria van een multidisciplinaire benadering Planningsfase 2 Vervolgens stel je jezelf de vraag - Welke kerncompetenties (zie Pool en verbijzondering per afstudeerrichting) heb ik nodig om de beschreven kritische beroepssituatie uit te kunnen voeren. Specificeer ze naar de betreffende rollen en domeinspecificaties - Welke kennis heb ik nodig en welke stappen moet ik zetten om deze te verwerven - Welke beroepsvaardigheden heb ik nodig en welke stappen moet ik zetten om deze te verwerven - Welke generieke competenties op niveau 4 moet ik beheersen, om de beschreven kritische beroepssituatie uit te kunnen voeren. - toepassen van kennis en inzicht (vakbekwaamheid) - communicatie (samenwerken en sociaal communicatieve bekwaamheid) - oordeelsvorming (kritisch denken, creativiteit) - leervaardigheden (effectieve leerhouding en reflecteren) - Welke van mijn persoonlijke leerdoelen moet ik behalen om de beschreven kritische beroepssituatie uit te kunnen voeren. - Geef concreet (SMART) aan welk gedrag je wilt laten zien (zie de gedragscriteria in de competentiekaart). - Oriënteer je op de kritische bewijzen die je ter onderbouwing van de proeve gaat gebruiken, bijvoorbeeld. m.b.t. regiefunctie, coaching, evidence based onderbouwing van het verpleegplan, etc. Planningsfase 3 Vervolgens stel je jezelf de vraag - Hoe ga ik, rekening houdend met mijn beginsituatie en de daarin beschreven competentieontwikkeling en SWOT-analyse, de komende maanden mij de benodigde kerncompetenties eigen maken. - Hoe ga ik er, rekening houdend met mijn beginsituatie en de daarin beschreven competentieontwikkeling en SWOT-analyse, voor zorgen dat ik de competenties op niveau 4 beheers, die ik nodig heb om de beschreven kritische beroepssituatie uit te kunnen voeren. 4 Of andere bronnen uit Blok Ketenzorg en complexiteit 2e jaar Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 11
- toepassen van kennis en inzicht (vakbekwaamheid) - communicatie (samenwerken en sociaal communicatieve bekwaamheid) - oordeelsvorming (kritisch denken, creativiteit) - leervaardigheden (effectieve leerhouding en reflecteren) Planningsfase 4 Maak vast een globale tijdsplanning die eindigt op 7 april wanneer de concept-uitwerking Proeve van Bekwaamheid 1 afgerond dient te zijn. Stel ook een lijst samen met passende kritische bewijzen en bronnen (zie Bijlage 6: Voorbeelden kritische bewijzen). Denk vast na hoe jij de feedback op de voortgang van je werken aan Proeve van Bekwaamheid 1 gaat organiseren. Welke feedback ga je vragen, wanneer, aan wie en waarom. Tip: Wissel als student van je OWG differentiatieplannen uit. Geef elkaar feedback en tips. 4.1.2 Voorleggen aan je werk- en praktijkbegeleider en je docent-begeleider Stuur uiterlijk op 16 december het conceptversie van je voorstel voor Proeve van Bekwaamheid 1 naar je docent-begeleider en werk- en/of praktijkbegeleider (conform de afspraken in de instelling). Over deze conceptversie krijg je feedback en tips ter verbetering. Deze feedback verwerk je in je definitieve versie van je voorstel Proeve van Bekwaamheid 1, welke je op uiterlijk 20 januari inlevert bij je docent-begeleider en bij je werk- en praktijkbegeleider. 4.1.3 Go/No Go Proeve van Bekwaamheid 1 Zowel de praktijk- en/of werkbegeleider als de docent-begeleider beoordeelt je Voorstel Proeve van Bekwaamheid 1 op de inhoud en het niveau van je beoogde resultaten en op basis van de competentiekaart niveau 4, relevantie, haalbaarheid, uitvoerbaarheid en volledigheid (zie Bijlage 8: De competentiekaart en toelichting waarbij voor de praktijk- en/of werkbegeleider het zwaartepunt ligt op de relevantie, haalbaarheid, uitvoerbaarheid en volledigheid en waarbij voor de docent-begeleider het zwaartepunt ligt op de inhoud en het niveau van je beoogde resultaten. 4.2 UITWERKING PROEVE VAN BEKWAAMHEID 1 - Uitvoeren Voer het plan uit. - Overleg regelmatig op school met je docent-begeleider en in de praktijk met je praktijk/ werkbegeleider. Raadpleeg hierbij de criteria in bijlage 3. - Werk intussen aan je kritische bewijzen. Ga ook wekelijks na of de uitvoering nog volgens plan verloopt en of de door jou beoogde resultaten op deze wijze kunnen worden behaald. Controleren Beoordeel je uitvoering en je resultaten. Schrijf een reflectieverslag over je competentieontwikkeling aan de hand van de (competenties van de) kritische beroepssituatie. Benoem hierbij expliciet je sterke en zwakke punten en je persoonlijke leerdoelen. Zie de criteria in bijlage 3. 4.3 INLEVEREN PROEVE VAN BEKWAAMHEID 1 Op uiterlijk 7 april lever je de conceptversie van de uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 1 in bij je docent-begeleider, bij je werkbegeleider en je praktijkopleider. Op deze versie krijg je feedback die je kunt verwerken. De uiteindelijke versie van de uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 1 lever je in op 28 april. Let op: Dit is de deadline. Lever je de Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 12
uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 1 niet op tijd in, dan kom je in aanmerking voor de herkansing op 2 juni. Check vooraf of je eindverslag Proeve van Bekwaamheid 1 compleet is. (Zie onderstaand overzicht en de beoordelingscriteria zoals vermeld in Bijlage 3: Beoordelingscriteria Proeve van Bekwaamheid 1) Opbouw eindverslag Proeve van Bekwaamheid 1 1. Voorstel Proeve 2. Procesverslag uitwerking Proeven - Hoe heb je toegewerkt naar je Proeve van Bekwaamheid? Hoe heb je je bekwaamd om deze proeven af te leggen? Hoe heb jij je de benodigde competenties eigen gemaakt? Leg een relatie met je gekozen competenties Bv. literatuurstudie - trainingen - etc. - Hoe heb je je proeve uitgevoerd? Welke stappen heb je gezet en waarom? Leg een relatie met je gekozen competenties en met bewijsmateriaal. 3. Bewijsmateriaal - Je producten - Je achtergrondinformatie (literatuurstudie) - Gekregen feedback (leg ook uit waarom je om deze feedback gevraagd hebt, leg relatie met je competenties). - Etc. 4. Reflectieverslag - Wat vind ik achteraf van de manier waarop ik het heb aangepakt? - Wat heb ik ervan geleerd? - Wat zou ik de volgende keer anders gedaan hebben en waarom? - Welke leerervaringen neem ik mee naar mijn toekomstig functioneren als verpleegkundige? 5. Beoordeling: Advies van de praktijk incl. handtekening (zie Bijlage 3: Beoordelingscriteria Proeve van Bekwaamheid 1). 4.4 BEOORDELEN De verantwoordelijkheid voor de eindbeoordeling van Proeve van Bekwaamheid 1 ligt bij twee docenten (niet je docent-begeleider). De beoordeling van de praktijkbegeleider geldt als een zwaarwegend advies. De 2 docenten beoordelen je volledige uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 1 op basis van de competentiekaart niveau 4, (zie Bijlage 8: De competentiekaart en toelichting ) De praktijk en/of werkbegeleider adviseert over de volledige uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 1 Bij verschil van beoordeling tussen de twee docenten wordt een derde beoordelaar ingeschakeld. Zijn of haar beoordeling is bindend. Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 13
PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2 4.5 INLEIDING PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2 Bij Proeve van Bekwaamheid 2 gaat het om een verbetering of innovatie in de zorg. Aanleiding hiertoe is altijd een knelpunt in de zorg, bijvoorbeeld: - Cliënten zijn onnodig lang opgenomen in het ziekenhuis door een inefficiënte werkwijze - Complicaties treden op omdat essentiële informatie niet goed gecommuniceerd wordt door slechte rapportage - Er ontstaan gezondheidsproblemen of bestaande gezondheidsproblemen worden niet opgelost omdat de doelgroep niet wordt bereikt. - Etc. Dat knelpunt wil jij oplossen, jouw Proeve van Bekwaamheid 2 is dus een middel om dat knelpunt in de zorg op te lossen. Maar om te weten wat de best passende oplossing, moet je dat wel eerst grondig en verantwoord onderzoeken, zodat je kunt onderbouwen dat jouw oplossing ook daadwerkelijk de best denkbare oplossing is. Het resultaat van Proeve van Bekwaamheid 2 kan dus verschillende vormen aannemen: - Een concreet beroepsproduct (bv. een protocol, een voorlichtingsactiviteit etc.). - Aanbevelingen naar aanleiding van onderzoek (bv. een aanbeveling m.b.t. een andere werkwijze voor een MDO, aanbevelingen m.b.t. het invoeren van intervisie etc.) - Een adviesdocument voor verdere product/dienstontwikkeling. - etc. Wat het resultaat wordt hangt af van de uitkomsten van je onderzoek. Bij het resultaat van Proeve van Bekwaamheid 2 wordt tevens beoordeeld hoe je deze innovatie bespreekt/deelt op de afdeling in het kader van deskundigheidsbevordering. Je kunt zelf bepalen op elke manier je dit doet. Hierbij gaat het dus om de manier waarop je de rol van beroepsbeoefenaar op niveau 4 op de afdeling laat zien. 4.6 VOORSTEL PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2: De Proeve van Bekwaamheid 2 zal normaliter plaats vinden binnen de afdeling waarin tijdens je afstudeerfase stage loopt. Onderstaande planning vanaf paragraaf 4.6.2 is daarop gebaseerd. 4.6.1 Proeve van Bekwaamheid 2 binnen een bestaande onderzoekslijn Daarnaast is het ook mogelijk om je Proeve van Bekwaamheid uit voeren binnen een bestaand onderzoekstraject vanuit bijvoorbeeld: - een onderzoeksinstituut of externe opdrachtgever (bv. VenVN) - een van de lectoraten van de Haagse Hogeschool - een van de onderzoekslijnen waarin de Academie voor Gezondheid participeert. - Etc. Jij levert dan een afgebakende deelbijdrage aan de totale onderzoekslijn. Aangezien dat proces afwijkt van het reguliere proces zullen afspraken op maat gemaakt moeten worden. De competenties waarop je wordt beoordeeld zijn dezelfde maar de manier waarop kan verschillen. 4.6.2 Proeve van Bekwaamheid 2 binnen de stage-/ praktijkinstelling Informeren Lees eerst dit hoofdstuk goed door. Bestudeer verder Bijlage 4: Go/ No Go- formulier Voorstel Proeve van Bekwaamheid 2 en de uiteindelijke beoordelingscriteria. (Bijlage 5: Beoordelingsformulier Proeve van Bekwaamheid 2) Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 14
Volg het hoorcollege over inhoud, opzet en beoordeling van Proeve van Bekwaamheid 2 en stel actief vragen aan de docent wanneer zaken niet duidelijk zijn. Oriënteren Kijk vervolgens de eerste weken op je stage/werkinstelling goed om je heen. Observeer hoe zaken gaan. Stel jezelf vragen als: - hoe er wordt gewerkt (procedures, werkwijzen etc.) en is dat efficiënt, doelmatig en doeltreffend of kan dat beter? - van welke instrumentarium (bv. protocollen, zorgpaden, klinische paden e.d.) wordt wel of juist niet gebruikt gemaakt? Wat zou beter kunnen? - Maakt men gebruik van evidence based bronnen en recente inzichten of zou dat beter kunnen? - Wordt er voldoende aangesloten bij actuele ontwikkelingen of zou dat beter kunnen? - Sluit de zorg wel goed aan bij de specifieke doelgroep of zijn er lacunes? - Wordt er ook aandacht besteed aan preventie of zou dat beter kunnen? Kortom: Je gaat actief op zoek naar verbeterpunten. Tip: kijk nog eens goed naar het blok Innovatie uit het derde jaar. Bespreek je ideeën ook met je werk- of praktijkbegeleid(st)er. Het kan goed zijn dat de afdeling/ het team ook verbeterpunten hebben die men nader uitgewerkt wil zien. Het is belangrijk dat de Proeve van Bekwaamheid 2 voldoende uitdaging biedt om als basis te dienen voor de meesterproef. Zie voor informatie over de meesterproef hoofdstuk 5). 4.6.3 Plannen: Voorstel Proeve van Bekwaamheid 2 Planningsfase 1: Verantwoording Proeve van Bekwaamheid 2 Bij je voorstel voor Proeve van Bekwaamheid 2 dien je te formuleren: - De probleemanalyse: Wat is nu precies het probleem? - De context binnen de gezondheidszorg en verpleegkundig beroep. - De meerwaarde voor de beroepspraktijk: Wat voegt jouw Proeve van Bekwaamheid 2 bij aan het functioneren van jouw afdeling, jouw organisatie? - Het doel: Wat wil jij met je Proeve van Bekwaamheid 2 nu precies bereiken om het probleem op te lossen? - De probleemstelling: Op welke onderzoeksvraag wil je een antwoord formuleren en welke deelvragen heb je nodig om het antwoord op de probleemstelling te formuleren. Planningsfase 2: Verantwoording voorstel onderzoeksopzet Essentieel in het tot stand komen van Proeve van Bekwaamheid 2 is dat je resultaat gebaseerd is op goed onderbouwd en methodologisch verantwoord onderzoek. (Literatuuronderzoek, een enquête, documentanalyse, interviews, observaties e.d.) Daarvoor dien je al bij je voorstel van je Proeve van Bekwaamheid 2 na te denken over: - Onderzoeksopzet: Welke onderzoeksopzet denk ik te gaan kiezen en waarom? Kies ik voor (een mix van) bronnenonderzoek/literatuuronderzoek of kies ik voor empirisch onderzoek? Wat zijn de voor- en nadelen van de diverse onderzoeksopzetten? - Bij bronnenonderzoek: Welke bronnen denk ik in mijn onderzoek te betrekken en waarom? - Bij empirisch onderzoek (dataverzameling, data analyse) : Welke methode van dataverzameling ga ik gebruiken? Denk ik te gaan kiezen voor een enquête of voor interviews of voor de observatiemethode en waarom? Data-analyse: Hoe denk ik mijn gegevens te gaan analyseren en verwerken? Oriënteer je vast op de bronnen en kritische bewijzen die je ter onderbouwing van de proeve gaat gebruiken. Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 15
Essentieel is dat je daarbij gebruikt maakt van je reeds opgedane ervaringen en verworven competenties m.b.t. (verplegingswetenschappelijk) onderzoek uit eerdere jaren. (Blok Onderzoek, practicum interviewen en enquêteren e.d.) Planningsfase 3: Welke competenties zijn nodig? Vervolgens stel je jezelf de vragen: - Welke kennis heb ik nodig en welke stappen moet ik zetten om deze te verwerven? - Welke beroepsvaardigheden heb ik nodig en welke stappen moet ik zetten om deze te verwerven? - Welke competenties op niveau 4 moet ik beheersen, om de beschreven kritische beroepssituatie uit te kunnen voeren? - toepassen van kennis en inzicht (vakbekwaamheid) - communicatie (samenwerken en sociaal communicatieve bekwaamheid) - oordeelsvorming (kritisch denken, creativiteit) - leervaardigheden (effectieve leerhouding en reflecteren) - Welke van mijn persoonlijke leerdoelen moet ik behalen om de beschreven Proeve van Bekwaamheid 2 uit te kunnen voeren? - Etc. Planningsfase 4 : Hoe ga ik deze competenties verwerven? Vervolgens stel je jezelf de vragen: - Hoe ga ik, rekening houdend met mijn beginsituatie en de daarin beschreven competentieontwikkeling en SWOT-analyse, de komende maanden mij de benodigde kerncompetenties eigen maken? - Hoe ga ik er, rekening houdend met mijn beginsituatie en de daarin beschreven competentieontwikkeling en SWOT-analyse, voor zorgen dat ik de generieke competenties op niveau 4 beheers, die ik nodig heb om de beschreven kritische beroepssituatie uit te kunnen voeren? - toepassen van kennis en inzicht (vakbekwaamheid) - communicatie (samenwerken en sociaal communicatieve bekwaamheid) - oordeelsvorming (kritisch denken, creativiteit) - leervaardigheden (effectieve leerhouding en reflecteren) Planningsfase 5 Maak vast een globale tijdsplanning die eindigt op 5 mei, wanneer het concept van de uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 2 afgerond dient te zijn. 4.6.4 Voorleggen aan je werk- en praktijkbegeleider en je docent-begeleider Het onderbouwde concept-voorstel van Proeve van Bekwaamheid 2 lever je op uiterlijk 27 januari voor aan je werk- en praktijkbegeleider en je docent-begeleider Vergeet niet om de contactgegevens van jezelf, je docent-begeleider en je werk- en/of praktijkbegeleider te vermelden. Over deze conceptversie krijg je feedback en tips ter verbetering. Deze feedback verwerk je in je definitieve versie van je voorstel Proeve van Bekwaamheid 2, wat je op uiterlijk 17 februari inlevert bij je docent-begeleider en bij je werk- en praktijkbegeleider. 4.6.5 Go/No Go Voorstel Proeve van Bekwaamheid 2 Zowel de praktijk- en/of werkbegeleider als de docent-begeleider beoordeelt je voorstel Proeve van Bekwaamheid 2 op de inhoud en het niveau van je beoogde resultaten (zie Bijlage 4: Go/ No Go- formulier Voorstel Proeve van Bekwaamheid 2) en op basis van de competentiekaart niveau 4, (zie Bijlage 8: De competentiekaart en toelichting ) waarbij voor de praktijk en/of Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 16
werkbegeleider het zwaartepunt ligt op de relevantie, haalbaarheid, uitvoerbaarheid en volledigheid en waarbij voor de docent-begeleider het zwaartepunt ligt op de inhoud en het niveau van je beoogde resultaten en de onderzoeksopzet. 4.7 UITWERKING PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2 Uitvoeren In deze fase ga je Proeve van Bekwaamheid 2 verder uitwerken. Je werkt de onderzoeksopzet desgewenst bij aan de hand van de verkregen feedback en je gaat aan de slag. Overleg regelmatig op school met je docent-begeleider en in de praktijk met je praktijk/ werkbegeleider. Raadpleeg hierbij de criteria in Bijlage 5: Beoordelingsformulier Proeve van Bekwaamheid 2. Werk intussen aan je kritische bewijzen. Ga ook wekelijks na of de uitvoering nog volgens plan verloopt en of de door jou beoogde resultaten op deze wijze kunnen worden behaald. Controleren Beoordeel je uitvoering en je resultaten. Schrijf een procesverslag over je competentieontwikkeling behorend bij de gekozen kritische beroepssituatie. Benoem hierbij expliciet je sterke en zwakke punten en je persoonlijke leerdoelen. Zie de criteria in bijlage 5. - Criteria m.b.t. het product van Proeve van Bekwaamheid 2 - Criteria m.b.t. het onderzoek: methodologische onderbouwing van de innovatie - Criteria voor de reflectie - criteria 4.8 VERSLAGLEGGING PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2 In de verslaglegging van je Proeve van Bekwaamheid 2 dien je te verantwoorden: - Onderzoeksopzet: Welke onderzoeksopzet heb ik gekozen en waarom? Kies ik voor bronnenonderzoek/literatuuronderzoek of kies ik voor empirisch onderzoek? - Bij bronnenonderzoek: Welke bronnen heb ik in mijn onderzoek betrokken en waarom? - Bij empirisch onderzoek (dataverzameling, data analyse) : Welke methode van dataverzameling heb ik gebruikt en waarom heb ik voor die methode van dataverzameling gekozen? En als je bijv. gekozen hebt voor een enquête of interview: Hoe heb je die enquête samengesteld hoeveel vragen, welke vragen, open of gesloten vragen, welke antwoordcategorieën) of welke vorm van interview (open, gestructureerd, semigestructureerd) heb je gekozen en waarom? en wie heb je geënquêteerd of geïnterviewd en waarom juist deze personen?. En als je bijv. gekozen hebt voor observatie: Hoe zag je observatielijst eruit en waarom? Essentieel is dat je daarbij gebruikt maakt van je reeds opgedane competenties m.b.t. (verplegingswetenschappelijk) onderzoek uit eerdere jaren (Blok Onderzoek, practicum interviewen en enquêteren ed.) Data-analyse: Hoe heb ik mijn gegevens geanalyseerd en verwerkt en waarom heb ik dat zo gedaan? - Conclusie: Op welke gegevens en analyse is mijn conclusie gestoeld? Is de conclusie consistent, valide en betrouwbaar af te leiden uit de verzamelde gegevens? - Discussie: Wat vind ik, terugkijkend de sterke en zwakke punten uit het onderzoek. Onderbouw je eigen oordeelsvorming. - De output: t de output het antwoord op de probleemstelling en kun je aantonen dat het geformuleerde doel daarmee is bereikt? Is de toegevoegde waarde ook aantoonbaar aanwezig? Reflectie: Vervolgens blik je terug op je gevolgde werkwijze m.b.t. Proeve van Bekwaamheid 2 Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 17
De reflectie op Proeve van Bekwaamheid 2 wordt beschreven aan de hand van de volgende onderdelen: - Hoe heb ik mij de benodigde competenties eigen gemaaktonderzoeksaanpak, -planning en uitkomst - Eigen oordeelsvorming - Goede inschatting van de toegevoegde waarde van het onderzoeksresultaat/product - Gerealiseerde eigen leerdoelen en competenties - Consequenties voor werken als beginnend beroepsbeoefenaar - Begeleiding vanuit de organisatie en de opleiding 4.9 INLEVEREN UITWERKING PROEVE VAN BEKWAAMHEID 2 Check vooraf of je eindverslag Proeve van Bekwaamheid 2 compleet is. (Zie onderstaand overzicht en de beoordelingscriteria zoals vermeld in Bijlage 5: Beoordelingsformulier Proeve van Bekwaamheid 2) Op uiterlijk 5 mei lever je de conceptversie van je uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 2 in. Op deze versie krijg je feedback die je kunt verwerken. De definitieve versie van je uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 2 lever je in op 26 mei. Let op: Dit is de deadline. Lever je de uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 2 niet op tijd in, dan kom je in aanmerking voor de herkansing op 23 juni. Opbouw Eindverslag Proeve van Bekwaamheid 2 1. Voorstel Proeve met daarin: Probleemanalyse - De aanleiding tot het te ontwikkelen beroepsproduct 5 wordt beargumenteerd - De context waarvoor het product wordt ontwikkeld wordt beschreven in relatie tot de Gezondheidszorg/verpleegkundig beroep - De meerwaarde van het beroepsproduct wordt theoretisch onderbouwd De probleemstelling - is geoperationaliseerd in een hoofdvraag - is geoperationaliseerd in deelvragen De doelen zijn SMART geformuleerd in beoogde effecten 2. Onderzoeksverslag - onderzoeksopzet, - bronnenonderzoek, - empirisch onderzoek (dataverzameling, data analyse) - conclusie, - de output - discussie 3. Bewijsmateriaal - Achtergrondmateriaal (onderzoek e.d.) - Je verworven kritische bewijzen - Etc. 4. Reflectie onderzoek - Hoe heb ik mij de benodigde competenties eigen gemaakt - Onderzoeksaanpak, -planning en uitkomst - Eigen oordeelsvorming - Goede inschatting van de toegevoegde waarde van het onderzoeksresultaat/product - Gerealiseerde eigen leerdoelen en competenties - Consequenties voor werken als beginnend beroepsbeoefenaar 5 Dit kan tevens een (literatuur) onderzoek vertaald naar een adviesdocument betreffen Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 18
- Begeleiding vanuit de organisatie en de opleiding - Je uiteindelijke product - Advies vanuit de praktijk (zie Bijlage 5: Beoordelingsformulier Proeve van Bekwaamheid 2) 4.10 BEOORDELEN De verantwoordelijkheid voor de eindbeoordeling van Proeve van Bekwaamheid 2 ligt bij twee docenten (niet je docent-begeleider). De 2 docenten beoordelen je volledige uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 2 De praktijk- of werkbegeleider beoordeelt van je uitwerking van Proeve van Bekwaamheid 2 het product en de reflectie. De beoordeling van de praktijkbegeleider geldt als een zwaarwegend advies. Het resultaat van de beoordeling wordt na onderlinge afstemming uitgedrukt in een cijfer. Bij verschil van beoordeling wordt een derde beoordelaar ingeschakeld. Zijn of haar beoordeling is bindend. Voor de methodologische onderbouwing moeten minimaal 44 punten zijn behaald. (Zie voor specificatie Bijlage 5: Beoordelingsformulier Proeve van Bekwaamheid 2) Blokboek proeven afstudeerfase 4 de jaar, HBO-V 2013-2014, juli 2013 19