Populair jaarverslag 2012
Overzicht 2012 Februari Pensioenfonds UWV kondigt een mogelijke verlaging van de pensioenopbouw aan voor 2012. Gelukkig blijkt deze maatregel niet nodig te zijn. April Kabinet-Rutte 1 valt. Dit heeft effect op de rente die Nederland moet betalen voor geld dat we lenen. De rente op staatsobligaties van Nederland stijgt. Het vertrouwen herstelt grotendeels als het Lenteakkoord wordt gesloten. Juni Peter Ploegsma volgt Jacques Hylkema op als voorzitter van het pensioenfonds. Augustus Het bestuur van Pensioenfonds UWV brengt alle belanghebbenden op de hoogte van de bestuurlijke vernieuwing van het fonds. Belangrijke onderwerpen zijn de versterking van het bestuur en het toezicht op het bestuur. Ook wordt veel aandacht besteed aan de deskundigheid en de competenties van de bestuursleden. Oktober In het regeerakkoord is een voorstel opgenomen dat de AOW-leeftijd sneller omhoog gaat dan eerder is vastgesteld. Dit voorstel is nog niet officieel. December De dekkingsgraad eind december 2012 is 99,7%. Iets hoger dan de kritische dekkingsgraad van 98,6%. De pensioenen hoeven daarom niet te worden verlaagd. Januari Het bestuur van Pensioenfonds UWV besluit de opgebouwde en ingegane pensioenen niet aan te passen aan de prijs- of loonstijging. Maart Zowel Griekenland als Spanje raken in de problemen. Pensioenfonds UWV heeft geen beleggingen in deze Zuid-Europese landen, waardoor de gevolgen beperkt blijven. Mei Het is officieel: vanaf 1 januari 2013 gaat de AOW-leeftijd stapsgewijs omhoog. In 2019 zal de AOW-leeftijd 66 jaar zijn en in 2023 67 jaar. Juli De toespraak van ECBpresident Draghi luidt een keerpunt in. De financiële markten komen enigszins tot rust. De ECB gaat alles in het werk stellen om de euro in stand te houden. September De nieuwe rekenrente wordt ingevoerd. De verplichtingen van pensioenfondsen moeten voortaan met de hogere Ultimate Forward Rate (UFR) worden berekend. Dit heeft een positief effect van 2,9% op de dekkingsgraad. November Het bestuur van Pensioenfonds UWV besluit de opbouw voor 2013 te verlagen. De ingelegde premie en het rendement dat we door de jaren heen behalen, is niet voldoende om de beoogde opbouw te betalen. Daarom is besloten dat alle medewerkers in 2013 minder pensioen opbouwen. 2 3
Geen verlaging, maar ook geen financieel herstel In 2012 is financieel herstel uitgebleven. Onze dekkingsgraad is in een jaar maar met 0,4% gestegen. Het goede nieuws is dat we uw pensioen niet hoeven te verlagen. Maar we kampen nog steeds met een dekkingstekort. We nemen nog steeds maatregelen om een verlaging van uw pensioen te voorkomen. Op weg naar een dekkingsgraad van 104,4% Eind augustus 2014 moet de dekkingsgraad van Pensioenfonds UWV 104,4% zijn. In het herstelplan is vastgelegd hoe hoog onze dekkingsgraad op bepaalde momenten moet zijn, zodat we eind augustus weer financieel gezond zijn. Eind 2012 moest de dekkingsgraad 98,6% zijn. Dit hebben we gehaald: eind 2012 was onze dekkingsgraad namelijk 99,7%. 4 5
Het verloop van de dekkingsgraad De dekkingsgraad is de financiële graadmeter van het fonds. Eind 2012 was de dekkingsgraad van Pensioenfonds UWV 99,7%. Dat betekent dat we voor elke euro die we nu of in de toekomst aan pensioen uit moeten keren, we ruim 99 cent in kas hadden. Te weinig dus, want we willen ook een reserve aanhouden. In de grafiek is het verloop van de dekkingsgraad in 2012 te zien. 110% Steeds minder risico We beleggen de ontvangen premie volgens een strategisch beleggingsbeleid. In dit beleid spreken we af hoe we onze beleggingen spreiden over verschillende beleggingscategorieën. De ene categorie is risicovoller dan de andere categorie. Hoe risicovoller we beleggen, hoe groter de kans op een beter rendement. Maar het kan ook leiden tot een lager rendement. Pensioenfonds UWV belegt defensief en neemt dus weinig risico. Dat ziet u aan de verdeling van onze beleggingen in 2012. Ook heeft Pensioenfonds UWV in 2012 de alternatieve portefeuille verder uitgebreid. Het bestuur is er van overtuigd dat alternatieve beleggingen denk aan vastgoed en infrastructuur op lange termijn een extra rendement kunnen opleveren. 100% Minimaal vereiste dekkingsgraad (104,3%) Kritische ondergrens (98,6%) Beleggingsmix per 31 december 2012 2,1% 90% jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Meer over de ontwikkelingen die de dekkingsgraad beïnvloeden vindt u op pagina 11. 1,3% 16,2% Vastrentende waarden (waaronder staatsobligaties) Vastgoed 4,8% Liquide middelen Aandelen 75,6% Grondstoffen Vastrentende waarden zijn het minst risicovol. Aandelen zijn juist het meest risicovol. 6 7
Wiel Vaessen (pensioengerechtigde) Ik ben heel tevreden over Pensioenfonds UWV en ik vind het een goede zaak dat het pensioenfonds maatschappelijk verantwoord belegt. Daar sta ik helemaal achter! Maatschappelijk verantwoord beleggen Naast de balans tussen risico en rendement, besteedt Pensioenfonds UWV ook veel aandacht aan maatschappelijk verantwoord beleggen. We voeren een zogeheten ESG-beleid (Environmental, Social and Corporate Governance). Dit beleid sluit aan bij de principes voor verantwoord beleggen. Het afgelopen jaar hebben we de uitsluitingenlijst uitgebreid. Op deze lijst staan bedrijven en landen waar Pensioenfonds UWV niet in belegt, omdat deze bedrijven of landen actief zijn in de productie en/of verkoop van (controversiële) wapens of bijvoorbeeld mensenrechten schenden. Daarnaast zijn de criteria voor proxy voting gewijzigd. Proxy voting houdt in dat we op aandeelhoudersvergaderingen van bedrijven waarin we beleggen, actief gebruik maken van ons stemrecht. Zo probeert het pensioenfonds een positieve invloed uit te oefenen en issues aan de orde te stellen. Beleggingsopbrengsten Qua beleggingen is 2012 een prima jaar. We hebben een rendement van 10,1% behaald. We scoren in lijn met de benchmark. Dit is een norm waarmee we ons rendement kunnen vergelijken. En een rendement van 10,1% is in ieder geval hoger dan de rente van een spaarrekening. Wel zijn de beleggingskosten gestegen. Beleggingsrendement totale portefeuille 12% 8% 4% 0% -4% -8% -10% -8,3% 10,9% 10,6% 11,6% 10,1% 2008 2009 2010 2011 2012 Arjan Verberkmoes (30) Het is niet meer dan normaal dat Pensioenfonds UWV belegt in bedrijven of landen die passen bij de normen en waarden van onze samenleving. 8 9
5 ontwikkelingen die de dekkingsgraad beïnvloeden -0,3%: Premietekort De premie die het pensioenfonds ontvangt, was in 2012 niet kostendekkend. Oftewel: we kunnen van de ingelegde premie niet de beoogde pensioenopbouw betalen. Dit heeft in 2012 geleid tot een negatieve invloed op onze dekkingsgraad van 0,3%. In 2013 zal dit niet meer het geval zijn. Dat komt doordat de hoogte van de pensioenopbouw vanaf 2013 variabel is. Op pagina 13 leest u meer over de variabele opbouw. -9,6%: Daling van de rente De stand van de rente heeft grote invloed op onze dekkingsgraad. We berekenen namelijk aan de hand van de rente hoeveel geld we moeten reserveren om aan onze verplichtingen te voldoen. Hoe lager de rente, hoe meer geld we in kas moeten hebben. Zo zijn de rekenregels waar pensioenfondsen zich aan moeten houden. - 1,0% Stijgende levensverwachting De levensverwachting is in 2012 weer gestegen. We leven nog langer dan we al dachten. Dat betekent dat we ook langer van ons pensioen genieten. Het pensioenfonds moet dus meer pensioen uit gaan keren dan werd verwacht. En daarvoor dus al meer geld reserveren. Daar heeft het fonds geen premie voor ontvangen. + 2,9% Nieuwe rekenrente Eind september is een nieuwe, hogere rekenrente ingevoerd, de zogenoemde Ultimate Forward Rate (UFR). In tegenstelling tot de actuele marktrente waar we eerst mee rekenden, is de UFR gebaseerd op de lange termijn. Omdat de UFR hoger is dan de marktrente, stijgt de dekkingsgraad. + 8% Beleggingsresultaat Het bruto beleggingsresultaat van 10,1% heeft in 2012 een netto positief effect van 8% op de dekkingsgraad. 10 11
Gerrit Wesselink (46) Tegen de tijd dat ik 67 jaar ben, is er veel veranderd. Ik hoop dat ik dan ook een goed pensioen heb. Nieuwe maatregelen zijn gewoon nodig om de pensioenen betaalbaar te houden. Naar een toekomstbestendig pensioen De eerste stappen richting een nieuw pensioenstelsel zijn gezet. Wat is er al veranderd en wat staat ons nog te wachten? Naar 67 jaar Vanaf 2013 gaat de AOW-leeftijd in stapjes omhoog naar 66 jaar in 2019 en 67 jaar in 2023. In het regeerakkoord is zelfs voorgesteld de AOWleeftijd na 2015 sneller te verhogen. Maar dit is nog niet officieel. In het voorstel is de AOWleeftijd in 2021 al 67 jaar. Naast de AOW-uitkering ontvangt u ook het pensioen dat via UWV is opgebouwd. Nu is de standaard leeftijd waarop u deze pensioenuitkering krijgt, nog 65 jaar. Vanaf 2014 zult u pensioen opbouwen voor een pensioenuitkering op 67 jaar. Variabele opbouw We worden steeds ouder en daardoor stijgen de pensioenkosten. We moeten immers langer pensioen uitkeren. De kosten om alle pensioenuitkeringen te betalen, zijn niet in evenwicht met de premie die wordt betaald én het behaalde rendement op deze premies. Daarom is vanaf 2013 de opbouw van het pensioen variabel. Elk jaar bekijkt Pensioenfonds UWV hoeveel pensioenopbouw we kunnen betalen van de ingelegde premie. Als blijkt dat we de beoogde opbouw van 2,1% niet kunnen betalen van de ingelegde premie, bouwen alle medewerkers in dat jaar minder pensioen op. Zo voorkomen we dat we nieuwe, extra tekorten krijgen. In 2013 bedraagt de opbouw 1,67%. Arjan Verberkmoes (30) Een (goed) pensioen is helaas niet meer gegarandeerd. Daarom moeten we nu de pensioenwetgeving veranderen om erger te voorkomen. Ingelegde premie ruim E 180 miljoen Kostendekkende premie ruim E 204 miljoen 12 13
Gerrit Wesselink (46) Ik vind het belangrijk om goed op de hoogte te zijn van mijn pensioensituatie en de gevolgen van de nieuwe pensioenmaatregelen op mijn pensioen. Zo weet ik altijd hoe ik ervoor sta en welke keuzes ik moet of kan maken voor een goed pensioen. Fiscale beperking U bouwt fiscaal voordelig pensioen op. Hoeveel pensioen u fiscaal voordelig op mag bouwen, is beperkt. Als de pensioenleeftijd naar 67 jaar gaat, kunt u ook langer pensioen opbouwen. Daartegenover staat een verlaging van het percentage dat u jaarlijks aan pensioen mag opbouwen. In 2014 is het maximale opbouwpercentage 2,15%. In het regeerakkoord is 1,75% als maximum voorgesteld. De pensioenopbouw voor de hoogste inkomens wordt waarschijnlijk begrensd. Over een salaris hoger dan 100.000 kunt u niet fiscaal voordelig pensioen opbouwen. Proces naar een nieuwe regeling Een nieuwe pensioenregeling is in eerste instantie geen zaak van het pensioenfonds. Het pensioenfonds voert de regeling uit. Het pensioenfonds komt in beeld als de uitgangspunten van een nieuwe regeling op papier staan. Cao-partijen en de werkgever zijn nog in onderhandeling over deze uitgangspunten. Afgelopen jaar hebben cao-partijen in samenwerking met het pensioenfonds discussiebijeenkomsten georganiseerd over de nieuwe pensioenregeling. De bijeenkomsten zijn onderdeel van de cao-studie naar een nieuw pensioencontract. De uitkomsten van de bijeenkomsten worden gebruikt als input voor de nieuwe pensioenregeling. 14 15
Aandacht voor communicatie Het veranderende pensioenlandschap vraagt ook om nieuwe communicatie: een belangrijk agendapunt in 2012! Mobiele website Snel uw pensioensituatie checken. Overzichtelijk en handig. De veranderingen in pensioenlandschap schetsen een belangrijke trend: de risico s komen steeds meer bij de medewerker te liggen. U bent zelf verantwoordelijk voor uw pensioen. Pensioenfonds UWV vindt het belangrijk om u daarbij te ondersteunen. Dat doen we met pensioencommunicatie 2.0! Op Koers met de pensioenopbouw? Direct inzicht in de eigen pensioensituatie. Primeur: als eerste pensioenfonds van Nederland gebruiken we deze online tool. Arjan Verberkmoes (30) Ik vind dat Pensioenfonds UWV een voorloper is in de markt als het gaat om pro-actief mensen te informeren over hun pensioen. Die aanpak is fijn, zo blijf ik goed op de hoogte! nummer 1 - januari 2013 Pensioen & u Inhoud Pagina 2 Pagina 3 Pagina 4 Pagina 6 Pagina 7 Pagina 8 Een nieuw magazine! Dit zijn wij Ontwikkelingen bij Pensioenfonds UWV Genieten van uw pensioen Pensioen & uw partner Pensioen & cijfers E-zine Pensioen & jij Hoe denken uw collega s over pensioen? Wat doet het pensioenfonds precies? Pensioen & U Magazine voor de pensioenontvangers van Pensioenfonds UWV. Alle data en cijfers op een rij. Persoonlijk pensioenplein Pensioeninformatie op maat. Stel uw eigen pensioenplein samen. UPO Elk jaar een Uniform Pensioenoverzicht met een overzicht van de opgebouwde aanspraken. Ook informatie over partnerpensioen en pensioen bij arbeidsongeschiktheid. Pensioenbijeenkomsten Elke maand wordt ergens in het land een spreekuur gehouden voor medewerkers die bijna met pensioen gaan. Aanmelden kan via UWV HRM Intranet. Jaarlijks vinden ook voorlichtingsbijeenkomsten plaats na het verschijnen van het UPO. 16 17
Kerncijfers en kengetallen per 31 december Pensioenbeheer Beleggingen Bedragen x 1.000 2012 2011 2010 2009 2008 Aantal verzekerden (per eind van het jaar) Deelnemers, actief en voortgezet 21.760 22.333 24.206 23.681 18.753 Gewezen deelnemers 20.186 19.795 18.754 18.224 19.563 Ingegane pensioenen 9.959 9.317 8.680 8.403 8.132 Totaal aantal verzekerden 1 51.905 51.445 51.640 50.308 46.448 Pensioenen Kostendekkende premie 204.212 193.421 167.411 156.487 102.907 Gedempte kostendekkende premie 131.353 139.411 n.v.t. n.v.t. n.v.t. Feitelijke premie (incl. IPB) 180.214 192.993 185.668 173.631 135.362 Uitkeringen 116.055 105.859 99.156 96.224 88.373 Reguliere toeslagverlening Actieven 0,00% 0,00% 0,20% 0,00% 3,22% Niet-actieven 0,00% 0,00% 0,00% 0,00% 1,19% Ex-Cadans 2,47% 1,35% 0,07% 2,82% 1,19% 1 De populatie arbeidsongeschikten worden zowel meegeteld bij deelnemers, actief en voortgezet als bij de ingegane pensioenen. Bedragen x 1.000 2012 2011 2010 2009 2008 Beleggingen voor risico pensioenfonds Balanswaarde (inclusief liquide middelen ING en derivaten) 5.104.508 4.588.449 4.040.004 3.583.481 3.131.293 Beleggingsopbrengsten 447.326 464.648 367.255 332.463-293.627 Beleggingsportefeuille voor risico pensioenfonds 2 Aandelen 16,2% 17,5% 23,5% 23,9% 18,5% Grondstoffen 2,1% 1,8% 1,8% 1,8% 0,7% Vastrentende waarden 75,6% 67,7% 63,7% 60,6% 66,3% Vastgoed 4,8% 6,8% 8,1% 10,8% 13,0% Liquide middelen 1,3% 6,2% 2,9% 2,9% 1,5% Beleggingsrendement voor risico pensioenfonds Bruto jaarrendement portefeuille 10,1% 11,6% 10,6% 10,9% -8,3% Gemiddeld afgelopen vijf jaar 7,0% 5,3% 4,4% 4,7% 4,1% Gemiddeld afgelopen jaren vanaf 2003 7,4% 7,1% 6,6% 6,0% 5,2% Beheerskosten Uitvoeringskosten vermogensbeheer 15.278 14.721 11.482 9.181 9.012 Uitvoeringskosten pensioenbeheer 4.939 4.478 4.282 4.288 3.912 2 De samenstelling van de beleggingsportefeuille in dit overzicht wijkt af van de samenstelling zoals deze wordt gepresenteerd in de jaarrekening, omdat in dit overzicht de economische samenstelling wordt getoond waarin de derivaten zijn toegerekend aan de verschillende beleggingscategorieën, terwijl in de jaarrekening op grond van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving de derivaten als separate beleggingscategorie worden getoond. 18 19
Uitgegeven door: Stichting Pensioenfonds UWV Postbus 501 9700 AM Groningen (050) 582 79 77 www.uwvpensioen.nl Juni 2013 Downloads Deze uitgave is een verkorte, vereenvoudigde en toelichtende versie van het formele jaarverslag 2012. U kunt het volledige jaarverslag opvragen via het bestuursbureau of downloaden op www.uwvpensioen.nl/downloads.