VGCt-congres, 17 november 2011 Maaike Maarsingh Gezondheidszorgpsycholoog Psychotherapeut i.o. PsyQ Haaglanden Depressie Ambulant
Inhoud 1. 2. bij depressie 3. bij depressie 4. 5. s
Inhoud 1. 2. bij depressie 3. bij depressie 4. Open studie 5. s
Depressie en negatief zelfbeeld Negatief zelfbeeld is: Symptoom van depressie (DSM-IV) Etiologische factor voor depressie (o.a. Brown, Bifulco & Andrews, 1990) Risicofactor voor terugval in depressie (Evans et al., 2005, Mongrain & Leather, 2006)
Behandeling van negatief zelfbeeld bij depressie Geen algemeen geaccepteerde evidence-based behandelingen voor negatief zelfbeeld Fennell (1997, 2006) McManus, Waite & Safran (2009) Rigby & Waite (2006) Hall & Tarrier (2003) Zelfbeeld verbetert tezamen met depressie?
COMET lijkt effectief voor negatief zelfbeeld COMET for treating low self-esteem in patients with eating disorders () (Korrelboom, de Jong, Huijbrechts & Daansen, 2009) COMET for treating low self-esteem; a baseline controlled study in a routine clinical setting with patients with eating disorders and personality disorders (Korrelboom, van der Weele, Gjaltema & Hoogstraten, 2009) COMET for treating low self-esteem in patients with personality disorders () (Korrelboom, Marissen & van Assendelft, 2011)
COMET voor negatief zelfbeeld Rationale: Leren voelen wat je al weet 4 stappen: 1. Vaststellen negatief zelfbeeld 2. Vaststellen incompatibele eigenschappen en ervaringen 3. Voelbaar maken incompatibele eigenschappen en ervaringen 4. Contraconditioneren
COMET voor negatief zelfbeeld Rationale: Leren voelen wat je al weet 4 stappen: 1. Vaststellen negatief zelfbeeld 2. Vaststellen incompatibele eigenschappen en ervaringen 3. Voelbaar maken incompatibele eigenschappen en ervaringen 4. Contraconditioneren
COMET voor negatief zelfbeeld Rationale: Leren voelen wat je al weet 4 stappen: 1. Vaststellen negatief zelfbeeld 2. Vaststellen incompatibele eigenschappen en ervaringen 3. Voelbaar maken incompatibele eigenschappen en ervaringen 4. Contraconditioneren
COMET voor negatief zelfbeeld Rationale: Illustraties Imaginatie Positieve zelfverbalisatie Leren voelen wat je al weet Manipulatie van lichaamshouding en gezichtsuitdrukking Muziek 4 stappen: 1. Vaststellen negatief zelfbeeld 2. Vaststellen incompatibele eigenschappen en ervaringen 3. Voelbaar maken incompatibele eigenschappen en ervaringen 4. Contraconditioneren
COMET voor negatief zelfbeeld Activeren van het goede gevoel over zichzelf (imaginatie, zelfspraak, houding/gezichtsuitdrukking en muziek) Rationale: Vervangen van het positieve beeld door een Leren voelen beeld wat je van al een weet moeilijke situatie, met behoud van positieve zelfspraak, houding 4 stappen: en muziek 1. Vaststellen negatief zelfbeeld 2. Vaststellen incompatibele eigenschappen en ervaringen 3. Voelbaar maken incompatibele eigenschappen en ervaringen 4. Contraconditioneren
Maarsingh, Korrelboom & Huijbrechts (Dth, 2010) Voor- en nametingen Ambulante setting COMET in een groep, 8 wekelijkse sessies; 12 groepen Korte screening vooraf N = 86; 69 vrouwen, 17 mannen; gemiddelde leeftijd 39 jaar (SD = 10) Hoofddiagnose depressieve stoornis: 59%; bipolair: 12%; andersoortige depressieve stoornis: 20%; (ged.) in remissie: 9% RSES, BDI-II, PUL Post hoc: vergelijkingsgroep; N = 24
RSES (globale zelfwaardering) - Gepaarde t-toetsen; Cohen s d - Significant en groot effect RSES 30 25 20 15 10 Voor Na 5 0 Total e groep MDD Bipolair Andere dep. Dep. in remissie
BDI-II (depressie) - Gepaarde t-toetsen; Cohen s d - Significant en groot effect BDI-II 30 25 20 15 10 Voor Na 5 0 Total e groep MDD Bipolair Andere dep. Dep. in remissie
PUL (self-efficacy) - Gepaarde t-toetsen; Cohen s d - Significant en groot effect (behalve soc. opt. in bipolaire groep ) 35 30 25 20 15 10 POS (auton.) POS (soc.opt.) POS (auton.) POS (soc.opt.) 5 0 Voor Na Voor Na Voor Na Voor Na Voor Na Totale groep MDD Bipolair Andere dep. Dep. in remissie
Verschillen COMET en vergelijkingsgroep RSES RSES BDI-II BDI-II 30 30 25 25 20 15 10 Voor Na 20 15 10 Voor Na 5 5 0 COMET +TAU COMET + TAU Vergelijkingsgroep Vergelijkingsgroep 0 COMET +TAU COMET + TAU Vergelijkingsgroep Vergelijkingsgroep PUL-autonomie PUL-sociaal optimisme PUL-sociaal optimisme 25 10 20 8 15 10 Voor Na 6 4 Voor Na 5 2 0 +TAU COMET + TAU Vergelijkingsgroep 0 COMET +TAU COMET + TAU Vergelijkingsgroep Vergelijkingsgroep
Korrelboom, Maarsingh & Huijbrechts (Anxiety & Depression, 2011) Ambulante setting Screening vooraf; informed consent en randomisatie COMET + TAU vs. TAU only N = 61; 49 vrouwen, 12 mannen; gemiddelde leeftijd 40,9 jaar (SD = 10,2) Depressieve stoornis, eenmalig: 15%; depressieve stoornis, herhaald: 59%; andersoortige depressieve stoornis: 25% RSES, BDI-II, SERS SF-20, RSS Follow-up: 3 en 6 maanden na einde groep
RSES (globale zelfwaardering) - ANCOVA - Significant en groot effect RSES 30 25 20 15 10 Voor Na 5 0 COMET + TAU TAU
BDI-II (depressie) - ANCOVA - Significant and groot effect BDI-II 30 25 20 15 10 Voor Na 5 0 COMET + TAU TAU
SERS-SF (positief zelfbeeld) - ANCOVA - Significant en groot effect BDI-II 50 40 30 20 Voor Na 10 0 COMET + TAU TAU
SERS-SF (negatief zelfbeeld) - ANCOVA - Significant en groot effect SERS (neg) 50 40 30 20 Voor Na 10 0 COMET + TAU TAU
RSS (rumineren) - ANCOVA - Significant en gemiddeld effect RSS 50 40 30 20 Voor Na 10 0 COMET + TAU TAU
COMET is een effectieve interventie bij depressieve patiënten met een negatief zelfbeeld Tekortkomingen
Vragen?
Dank voor uw aandacht! m.maarsingh@psyq.nl