Voorspellers van behandelresultaat bij patiënten met SAS-stoornissen. Rivierduinen SAS symposium. Inhoud. Introductie.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "29-10-2013. Voorspellers van behandelresultaat bij patiënten met SAS-stoornissen. Rivierduinen SAS symposium. Inhoud. Introductie."

Roeland van de Berg
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

29113 Inhoud Voorspellers van behandelresultaat bij patiënten met SASstoornissen de Leiden Routine Outcome Monitoring Study Rivierduinen SAS symposium Routine Outcome Monitoring & echte patiënten De

Comorbiditeit Cleane patiënten Middelenmisbruik Blije patienten Suïcidale patiënten.

1 29113 Inhoud Voorspellers van behandelresultaat bij patiënten met SASstoornissen de Leiden Routine Outcome Monitoring Study Rivierduinen SAS symposium Routine Outcome Monitoring & echte patiënten De Leiden Routine Outcome Monitoring Study Voorspellen van behandelresultaat met behulp van ROM gegevens Martijn van Noorden Psychiater LUMC RCT patiënten versus echte patiënten Perfecte patiënten Comorbiditeit Cleane patiënten Middelenmisbruik Blije patienten Suïcidale patiënten.. RCT patiënten versus echte patiënten Doelen Leiden ROM study: Het onderzoeken van klinische kenmerken van echte patiënten met stemmings, angst en somatoforme (SAS) stoornissen ROM: remissie lager dan in meta analyses: 32% vs. 74% Antidepressiva: 21% vs. 3447% Psychotherapie: 27% vs. 3458% Combinatietherapie: 21% vs. 4563% Het onderzoeken van predictoren van slechte uitkomsten van echte patiënten in een naturalistische behandelsetting 1

29113 Methoden Leiden ROM study Uitvoering ROM Data gebruikt van 7 testlocaties in RD en LUMC (411) / 15 eerste metingen per jaar Vervolgmetingen: / 5% > 5% >5%... 2 cohorten: 456 max 2 jaar f.u. (n=3) 789 max 2 jaar f.

2 29113 Methoden Leiden ROM study Uitvoering ROM Data gebruikt van 7 testlocaties in RD en LUMC (411) / 15 eerste metingen per jaar Vervolgmetingen: / 5% > 5% >5%... 2 cohorten: 456 max 2 jaar f.u. (n=3) 789 max 2 jaar f.u. (n=45) ROM wordt uitgevoerd door getrainde testverpleegkundigen Eerste meting: (/ 2 uur) Vervolgmetingen (/ 1 uur) elke 34 maanden Zelfrapportage en observatielijsten Uitvoering ROM Voorbeelden van crosssectionele studies: Demografie: geboorteland, opleiding, werksituatie etc. Diagnostisch instrument: MINIPlus Neuropsychiatric Interview Persoonlijkheidsvragenlijst: DAPPSF Generieke instrumenten: bijv. BSI, CGI, MADRS, BAS, SF36 Stoornisspecifieke instrumenten: bijv. BDIII, LSAS, YBOCS 1. Geslachtsverschillen bij depressie Resultaten: Geslachtsverschillen bij depressie ROMBaseline sample 46 (n=3798) Selectie van patiënten met MDD MINIPlus diagnose Crosssectionele analyse 1131 MDD patiënten, 65.1% vrouw 2

atypische kenmerken bij vrouwen, meer PTSS, minder sociale fobie en drugs/alcoholmisbruik Gedeeltelijke replicatie van studies in andere settings/samples Pleiten voor behouden zelfrapportage en

3 29113 Conclusies: Geslachtsverschillen bij depressie Belangrijkste resultaten: 2. Leeftijd ontstaan depressie Vrouwen rapporteren een ernstiger subjectief fenotype van depressie; met meer en ernstiger symptomen op zelfrapportagelijsten; geen verschillen op observatielijsten Meer atypische kenmerken bij vrouwen, meer PTSS, minder sociale fobie en drugs/alcoholmisbruik Gedeeltelijke replicatie van studies in andere settings/samples Pleiten voor behouden zelfrapportage en observatie in ROM! ROMBaseline sample 46 (n=3798) Selectie van patiënten met MDD MINIPlus diagnose Crosssectionele analyse 115 MDD patiënten, 64.3% vrouw Conclusies: Leeftijd ontstaan depressie 3. Zelfbeschadiging bij SAS Belangrijkste resultaten: meer huidige suïcidaliteit en meer suïcidepogingen in het verleden bij patiënten met ontstaan van depressie vóór de volwassenheid Geen andere klinische verschillen, bijv symptoomernst of comorbide angststoornissen Toch een andere variant van MDD? ROMBaseline sample 46 (n=3798) Selectie van alle patiënten met complete data Crosssectionele analyse 2844 patiënten, 62.7% vrouw. DSHI gemeten op subschaal DAPPSF Conclusies: Zelfbeschadiging bij SAS Voorbeelden van predictiestudies: 55% rapporteerde lifetime DSHI Sterke correlaten voor DSHI gevonden: Aantal diagnoses op de MINI (comorbiditeit), hogere MADRS scores, emotiedysregulatie geassocieerd met meer selfharm. Getrouwd zijn, hogere opleiding, hogere angstscores geassocieerd met minder selfharm Identificatie van patiënten at risk voor DSHI/Suïcide 3

studie; uitkomstmaat: remissie (<1) op de MADRS; Predictoren: symptomen op de BDIII op baseline; Cox regressie Resultaten: Voorspellen uitkomst depressie Conclusies: Voorspellen uitkomst depressie

4 Symptomen voorspellen uitkomst depressie Resultaten: Voorspellen uitkomst depressie ROMBaseline sample 49, 1489 patiënten met MINIPlus MDD ROM baseline meting en tot 24 maanden followup Longitudinale studie; uitkomstmaat: remissie (<1) op de MADRS; Predictoren: symptomen op de BDIII op baseline; Cox regressie Resultaten: Voorspellen uitkomst depressie Conclusies: Voorspellen uitkomst depressie Symptoomprofiel bij eerste meting is voorspellend voor uitkomst behandeling in klinische praktijk Let op patiënten die hoog scoren op pessismisme en gebrek aan energie NB: behandelgegevens niet meegenomen in analyses 5. Voorspellen uitkomst bij SAS Flowchart Discovery cohort Replication cohort 2876 patients with MAS disorders (age 1865) were included in ROM from 4 through patients with MAS disorders (age 1865) were included in ROM from 7 through (69.%) were excluded: Low baseline severity (n=361; 18.2%) (BSI <.5 or CGI < 3) No followup assessment (n=174; 54.1%) Missing data (n=549; 27.7%) 1574 (53.1%) were excluded: Low baseline severity (n=337; 21.4%) (BSI <.5 or CGI < 3) No followup assessment (n=1169; 74.3%) Missing data (n=68; 4.3%) 892 (31.%) included in analysis 1392 (46.9%) included in analysis ROMBaseline sample 4 6, 892 SAS patiënten, replicatie ROMbaseline meting en tot 24 maanden followup Longitudinale studie; uitkomstmaat: respons (>5%) op BSI, en CGI 1 of 2 Predictoren: diverse klinische variabelen; Cox regressie 4

5 < 3 yr (n=639) 3 < yr (n=585) < 5 yr (n=576) 5 yr (n=484) No. at Risk No. at Risk χ 2 (3) = 26.2; P <.1 Low Affective Lability (n=778) Intermediate Affective Lability (n=71) High Affective Lability (n=5) No. at Risk χ 2 (2) = 38.5; P <.1 χ 2 (2) = 22.; P <.1 Low SelfHarm (n=888) Intermediate SelfHarm (n=672) High SelfHarm (n=724) No. at Risk χ 2 (2) = 37.8; P <.1 χ 2 (2) = 67.8; P <.1 No. at Risk No. at Risk Single mood disorder (n=75) Single anxiety disorder (n=579) Single somatoform disorder (n=119) MAS comorbidity (n=881) χ 2 (3) = 44.9; P < Low Intimacy Problems (n=692) Intermediate Intimacy Problems (n=824) High Intimacy Problems (n=786) Good General Health (n=826) Intermediate General Health (n=7) Poor General Health (n=851) A B C D E F Conclusies: Voorspellen uitkomst bij SAS 6. Voorspellen uitkomsten angststoornissen 6 sterke onafhankelijke voorspellers voor een slecht behandelresultaat gevonden: hogere leeftijd SAS comorbiditeit of somatoforme stoornis dysfunctionele persoonlijkheidstrekken (zelfbeschadiging, affectlabiliteit, niet gesteld zijn op intimiteit) lage zelfgerapporteerde algemene gezondheidstoestand NB: geen behandelgegevens meegenomen in de analyses ROMbaseline meting 49 en tot 24 maanden followup, N=917 Diagnose paniekstoornis, sociale fobie en gegeneraliseerde angststoornis Longitudinale studie; uitkomstmaat: respons (>5%) op BSI12 en BAS Predictoren: diverse klinische variabelen; Cox regressie 5

6 Cumulatieve incidentie van respons Cumulatieve incidentie van respons Resultaten: voorspellen uitkomsten angst Resultaten: voorspellen uitkomsten angst p =.2 no daily occupation daily occupation maanden Resultaten: voorspellen uitkomsten angst Conclusies: voorspellen uitkomsten angst p =.2 low behavior problems medium behavior problems high behavior months problems maanden Belangrijkste onafhankelijke voorspellers voor een chronisch beloop: geen werk hebben nietnederlandse origine agorafobie affectlabiliteit gedragsproblemen Bij familie wonen had een beschermend effect NB: wederom geen behandelgegevens meegenomen in de analyses Wat hebben we aan deze resultaten? Risk Score of Poor Outcome MDD according to ROM 1year Risk of Death by CVD SCORE Framingham N o MAS Com orbidity MAS Com orbidity N onsm oking Sm oking Met uitgebreide ROM is het mogelijk om voorspellers van behandelbeloop in de dagelijkse praktijk te identificeren Age 65 Cluster B traits Age 65 SBP Identificatie van patiënten at risk geeft mogelijkheden voor extra interventies of een intensiever behandeltraject Werkzame interventies bij deze groep moeten onderzocht worden Deze gegevens kunnen resulteren in risicotabellen, zoals gebruikt in bijvoorbeeld cardiovasculaire geneeskunde Suicidality or Preadult onset MDD High Risk; Intensified treatment T otal Cholesterol / HDL Cholesterol ratio High Risk; lifestyle adaptations statin required Intermediate Risk; T reatment as usual plus extra intervention Intermediate Risk; lifestyle adaptations required Low Risk; Treatment as usual Low Risk; no additional measures required Figure 7.1. Theoretical future risk assessment calculation table for MDD, in analogy of the (adapted) SCORE/Framingham riskassessment calculation table for 1year risk of death by cardiovascular disease; Abbreviations: ROM: Routine Outcome Monitoring; MDD: Major Depressive Disorder ; SCORE: Systematic Coronary Risk Evaluation; MAS: Mood, Anxiety and Somatoform; SBP: Systolic Blood Pressure ; HDL: HighDensity Lipoprotein ; CVD: Cardiovascular Disease. MAS comorbidity denotes the cooccurrence of more than one MAS disorder. 6

7 29113 Toekomst Discussie Uitdagingen: integratie van behandelgegevens in ROM financiering uitgebreide ROM onder druk Volgende stap: onderzoeken interventies bij atrisk groep? Comparative Effectiveness Research : wat werkt voor wie? ROM Leiden: Contact: m.s.van_noorden@lumc.nl 7

Vergelijkbare documenten

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/40073 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Schat, A. Title: Clinical epidemiology of commonly occurring anxiety disorders