Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands"

Philomena de Wilde
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Nonrespons en ernstige klachten bij OCD: richtlijnen herzien? Else de Haan PhD Lidewij Wolters PhD Amsterdam, the Netherlands

2 Behandeling OCS bij kinderen Cognitieve gedragstherapie (CGT) Combinatie CGT met medicatie (SSRI)

3 Wanneer Wat? Milde klachten: CGT Ernstige klachten: CGT in combinatie met SSRI Non respons op CGT: combinatie met SSRI

4 AACAP Practice Parameter for the Assessment and Treatment of Children and Adolescents With OCD (2012) Recommendation 6: For moderate to severe OCD medication is indicated in addition to CBT. Although CBT is the first line of treatment in mild to moderate and, depending on the patient s and doctor s preference, even in severe cases of OCD, more severe symptoms are an indication for medication, preferebly added to CBT. Scores higher than 23 on the CY-BOCS, provide a threshold for the consideration of drug intervention.

5 Nederlandse richtlijnen Multidisciplinaire richtlijn angststoornissen GGZ: medicijnen en/of een psychologische behandeling. Bij een dwangstoornis en een ernstige depressie starten met medicijnen. Landelijk Kenniscentrum K&J psychiatrie cognitieve gedragstherapie, soms gecombineerd met

6 Multidisciplinaire richtlijn angststoornissen GGZ Bij alleen een dwangstoornis kiest u zelf of u wilt starten met medicijnen of een psychologische behandeling. Hoewel u zelf kiest, heeft een psychologische behandeling de voorkeur

7 Als CGT niet werkt? Multidisciplinaire richtlijn angststoornissen GGZ.bij onvoldoende resultaat kan [CGT] gecombineerd worden met medicatie. Landelijk Kenniscentrum K&J psychiatrie.medicatie pas toe [te] passen als cognitieve gedragstherapie onvoldoende effect sorteert en altijd te combineren met cognitieve gedragstherapie

8 Behandelbeleid OCD CGt met/zonder medicatie Ernstige klachten: CGT met medicatie Non respons: medicatie toevoegen

9 MAAR Er is geen onderzoek waarop dit beleid is gebaseerd Niet bekend of combinatiebehandeling meer effect heeft bij ernstige klachten Niet bekend of combinatie effectief is bij non respons

10 Kleine geschiedenis van onderzoek bij dwang 1985 Medicatie (RCT s) (12) ES = CGT, soms met medicatie (ongecontroleerd) 1998 CGt (RCT s) (10) ES = CGT vs combinatie (POTS) Comb> CGT CGt vs combinatie (Storch ea) Comb = CGT

11 Conclusie Geen onderzoek effect van combinatiebehandeling Ernstige klachten Non respons op CGT

12 Onderzoek AMC/Bascule Beleid bij ernstige klachten Ernst van de klachten argument voor combinatietherapie? Beleid bij nonresponse Heeft voortzetten van gedragstherapie zin?

13 Patienten N= 58 (24, 34 ) 8-18 jaar (M=12.8, SD=2.6) Diagnose: OCD CY-BOCS 16 (M=25; SD=4.1; range 16-35) IQ 80 geen medicatie / geen CGT 6 maanden eerder

14 Methode Eerste deel: CGT vs wachtlijst (8 weeks) Alle kinderen (milde -ernstige OCD) behandeld met CGT monotherapie (16 sessies) na 16 sessies CGT: Geen verdere behandeling, of Voortzetten CGT CGT+SSRI; opname.

15 Design OCD 50% T1 50% T0 Waitlist (8 weeks) CBT (8 sessions) T2 CBT (8 sessions) T3

16 CY-BOCS CGT vs wachtlijst pre mid post fu1 fu2 CBT Waitlist

17 CY-BOCS Is CGt minder effectief bij ernstige klachten? mild (CB 16-23) moderate (CB 24-26) severe (CB 27-35) pre mid post fu1 fu2

18 Conclusie Geen verschil in snelheid en mate van verbetering bij ernstige en milde klachten Ernstige klachten: meer tijd nodig Snellere verbetering met medicatie? Nadelen van medicatie vs mogelijk sneller effect

19 Na het protocol Geen verdere behandeling OCD: 18 (31%) Voortgezette behandeling 19 (32%) M= 10.5 (sd 9.2) sessiess (2-34) CGT + SSRI 6 (10%) M=38.5 (sd 7.5) sessions (30-48) Opname 4 (5%) Drop-out 11 (20%)

20 CY-BOCS Het effect van voortzetten CGT continued not continued pre mid post fu1 fu2

21 Voortzetten CGT resultaten bij 1 jaar follow-up (n=18) Onder klinisch niveau (CY-BOCS < 16): 16 (90%) In remissie (CY-BOCS < 10): 12 (68%)

22 Conclusie beleid bij non respons Voortzetten van de behandeling met CGT heeft zin Van de 18 nonresponders bijna 70% alsnog in remissie

23 Conclusie Ernst van de klachten is geen argument voor combinatie-therapie Voortzetten van CGt heeft zin bij een groot aantal kinderen. Resultaten geen steun aan richtlijnen mbt tot non respons en ernstige klachten

24 Effectsize POTS (2004) Sertraline 0.67 CBT 0.97 Combination 1.4

25 Effectsizes per treatment center (POTS, 2004) Duke Penn Sertraline CBT Combination

26 Conclusie, vervolg Voortzetten van CGt heeft zin bij een groot aantal kinderen. Ernst van de klachten is geen argument voor combinatie-therapie Resultaten geen steun aan richtlijn mbt tot non response en ernstige klachten Behandeling door specialisten

27 10% wordt opgenomen 10% krijgt medicatie Discussie

28 Aacap guidelines Our results do not support the recommendation of the AACAP (CBT + medication for CY-BOCS > 23) Continuing CBT led to further improvement, also for children with severe OCD and slow-responders. Continued CBT resulted in comparable treatment outcome for children with a CY-BOCS 23 vs a CY- BOCS

29 Conclusion, continued CBT in specialized treatment centers Combination > CBT? (larger or faster effect) Side effects, side effects in the longterm, discontinuation of medication

30 Effectiveness of treatment Meta-analyse treatment vs placebo/waitinglistt (Watson & Rees, 2008) Medication: ES =.48 n=10 (1016 pp) CBT: ES= 1.45 n= 5 (161 pp)

31 Effectiveness in treatment completers n= 46 (78%) CY-BOCS Non-clinical 76% (CB < 16) Remission 44% (CB 10)

32 58 children (24, 34 ) 8-18 years (M=12.8, SD=2.6) Primary diagnosis: OCD CY-BOCS 16 (M=25, SD=4.1) No medication/cbt during the past 6 months Comorbidity: 66% (ADIS-C/P) IQ 80

33 Beleid bij ernstige klachten Gezien de ernst van de klachten overweeg ik ook medicijnen te geven Alle kinderen kregen CGT, ongeacht de ernst

Vergelijkbare documenten

DE DWANGSTOORNIS BIJ KINDEREN EN ADOLESCENTEN. Else de Haan AMC/ de Bascule 23 januari 2009

DE DWANGSTOORNIS BIJ KINDEREN EN ADOLESCENTEN Else de Haan AMC/ de Bascule 23 januari 2009 Meisje 15 jaar Na het avondeten ga ik naar boven om in de badkamer naar de wc te gaan : Ik doe de deur op slot,